توصیف جامع و واقع گرایانه زندگی پس از درمان سرطان

شرایطی را تصور کنید که سرطان را شکست داده‌اید و زندگی پس از درمان سرطان برای شما آغاز شده است. قطعا در این زمان هم شما و هم اطرافیانتان سعی می‌کنید تا همه چیز را به طرز صحیح ‌ری در زندگی روزمره پیش ببرید و بیشتر به سلامتی خود ارزش می‌دهید.

احتمالا پس از طی کردن آخرین جلسه درمان، پرسنل درمانی و پزشک مربوطه در مورد زمان چکاپ‌های ماهانه یا سالیانه و نکاتی که باید در مسیر پیش رو رعایت کنید، اطلاعاتی در اختیارتان قرار می‌دهند.

هدف ما نیز در این مقاله‌ی بای بای سرطان، تاکید بر انجام مراقبت‌های لازم و بایدها و نبایدهایی است که باید در خصوص زندگی پس از درمان سرطان بدانید و رعایت کنید.

مراقبت‌های پس از درمان سرطان

درمان سرطان و خود سرطان، اغلب طیف زیادی از علائم جسمی، عوارض جانبی، اثرات عاطفی، اثرات اجتماعی و مالی به همراه خواهد داشت. از بین بردن و تسکین تمامی این مواردی که به واسطه سرطان ایجاد می‌شوند، بخش مهمی از مراقبت‌های لازم برای زندگی پس از درمان سرطان است. این مراقبت‌ها، درمان تسکینی و حمایتی نیز نامیده می‌شوند.

پس از آن که بیمار پروسه درمان را به پایان رساند و به عبارتی سرطان را شکست داد، مشتاق است تا سلامتی خود را باز پس‌ بگیرد و به زندگی نرمال قبل از سرطان بازگردد. بعد از اتمام درمان سرطان و طی کردن مراحل اولیه‌ی بهبود بیماری توسط بیمار، راه‌ها و روش‌های مختلفی برای بهبود سلامت بلند مدت فرد توسط تیم پزشکی ارائه می‌شود.

البته توصیه‌هایی که به نجات یافتگان سرطان و افرادی که این بیماری را شکست داده‌اند می‌شود، تفاوتی با افرادی که خواهان بهبود سلامتی خود هستند، ندارد.

ورزش کردن، رعایت رژیم غذایی سالم، حفظ وزن در محدوده‌ی متناسب، خواب خوب و کافی، کاهش استرس، منع مصرف‌ و یا کاهش مصرف‌ دخانیات و الکل از مواردی هستند که به این افراد پیشنهاد می‌شود. رعایت این موارد هر چند ساده، می‌تواند تاثیر بسیار مفیدی بر زندگی پس از درمان سرطان بازماندگان این بیماری داشته باشد.

زندگی پس از درمان سرطان؛ بُعد جسمی

پس از اتمام درمان سرطان، انجام مراقبت‌های بعدی برای نظارت بر علائم عود سرطان، مدیریت و کاهش هر گونه عوارض جانبی ناشی از درمان بسیار مهم است. به طور کلی استفاده از یک برنامه مراقبتی می‌تواند برای اکثر سرطان‌ها مفید و کاربردی باشد. در ادامه به چند نمونه از مواردی که در این برنامه‌ها وجود دارد و باید رعایت شوند، می‌پردازیم:

چکاپ‌های منظم:

بیماران پس از آن که سرطان را شکست دادند، باید تا چند سال اول هر ۳ تا ۶ ماه یکبار چکاپ‌های منظم داشته باشند تا از شرایط سلامتی خود آگاه شوند. این چکاپ‌ها شامل معاینات فیزیکی، آزمایش خون و متودهای تصویربرداری است که پزشک برای بررسی وضعیت فرد تجویز می‌کند.

نظارت بر عدم عود دوباره سرطان:

افراد باید به علائم و نشانه‌های عود سرطان خود آگاه باشند تا در صورت بازگشت دوباره سرطان، سریعا به پزشک معالج خود مراجعه کنند تا تمامی این علائم مورد بررسی قرار گیرد.

مدیریت عوارض جانبی:

برخی از درمان‌های سرطان ممکن است عوارض طولانی مدت و یا دیررس داشته باشند؛ این عوارض جانبی امکان دارد شامل موارد مختلفی مثل خستگی، درد، تغییرات شناختی و یا مسائل عاطفی باشند. برای رفع این عوارض، بهتر است فرد با پزشک معالج خود صحبت کند تا بهترین متود و روش برای کاهش اثرات بیماری به کار گرفته شود‌.

زندگی پس از درمان سرطان؛ بُعد روانی

حمایت عاطفی:

بیماران پس از اتمام درمان سرطان، طیف وسیعی از احساسات مختلف را تجربه خواهند کرد که امری عادی است. در صورتی که فرد احساساتی همچون افسردگی، اضطراب یا استرس را تجربه کند، بهتر است از شخص دیگری طلب کمک کند. گروه‌های اجتماعی، مشاوره و استفاده از داروهای مختلف می‌توانند در مدیریت احساسات منفی کمک کننده باشند.

سبک‌ زندگی سالم:

به طور کلی داشتن یک سبک زندگی سالم می‌تواند به بهبودی بیماری فرد کمک کرده و خطر عود دوباره آن را کاهش دهد.

سبک زندگی سالم شامل رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل، ورزش منظم، پرهیز از استفاده تنباکو، عدم‌ مصرف الکل و داشتن خواب کافی خواهد بود.

مشاوره مالی:

درمان سرطان می‌تواند بسیار گران باشد و بیمار را از لحاظ مالی تحت فشار قرار دهد؛ بنابراین بیشتر مراکز درمانی و بیمارستان‌ها، مشاوره‌های مالی را برای بیماران در نظر گرفته‌اند تا در جهت کاهش و مدیریت هزینه‌ها، بیماران را راهنمایی کنند.

لازم به ذکر است که وضعیت هر بیمار ، شرایط فیزیکی، روحی و زندگی پس از درمان سرطان هر فرد متفاوت است؛ بنابراین با توجه به نیاز و شرایط بیمار، برنامه‌های مراقبتی و حمایتی تدوین می‌شوند. بیماران برای بهره‌مندی از بهترین و دقیق‌ترین اطلاعات باید با تیم مراقبتی و درمانی خود مشورت کنند.

باید به این نکته توجه نمود که از این برنامه‌های مراقبتی، می‌توان در اکثر سرطان‌ها استفاده نمود اما برخی از انواع سرطان ممکن است به مراقبت‌های پیشرفته‌تری نیاز داشته باشند‌؛ به عنوان مثال امکان دارد برخی از سرطان‌ها نیاز به انجام غربالگری‌های منظم داشته باشند، این در حالی است که برخی سرطان‌های دیگر نیازمند استفاده از داروهای مداوم باشند.

عود مجدد سرطان

احتمال عود مجدد بیماری در زندگی پس از درمان سرطان، به عوامل متعددی مثل نوع سرطان، مرحله‌ای که سرطان در آن تشخیص داده شده است و متودهای درمانی که برای بیمار مورد استفاده قرار گرفته است، بستگی دارد. پیرامون این موضوع چند نکته مهم وجود دارد:

۱. نوع و مرحله سرطان:

برخی از سرطان‌ها نسبت به سایر انواع این بیماری خطر عود بیشتری دارند. علاوه بر آن، سرطان‌هایی که در زمان تشخیص در مراحل پیشرفته‌تری بوده‌اند، عموما خطر عود بالاتری دارند.

۲. درمان دریافت شده:

نوع متود درمان استفاده شده و مدت زمان آن‌ نیز می‌تواند بر خطر بازگشت دوباره سرطان تاثیرگذار باشد؛ به عنوان مثال جراحی‌ای که در آن با موفقیت تمامی بافت سرطانی از بدن خارج شده است، می‌تواند خطر عود بیماری را کاهش دهد.

۳. عوامل فردی:

برخی عوامل فردی مثل سن، سلامت عمومی و سبک زندگی و عادت‌های مختلف روزمره، می‌توانند در خطر عود بیماری اثر بخش باشند.

احتمال عود مجدد سرطان

یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌های بیمارانی که سرطان را شکست داده‌اند، احتمال عود دوباره بیماری است اما مهم است که از این نگرانی به عنوان ابزاری پیش رونده و محرک استفاده شود و باعث شود که فرد سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرد و مراقبت‌های لازم را به طور جدی انجام دهد.

احتمال عود سرطان به شرح زیر است:

• احتمال آن که سرطان پس از اتمام درمان عود نکند ۶۰ درصد است.
• احتمال عود دوباره سرطان در همان محل قبلی ۲۰ درصد خواهد بود.
• احتمال عود منطقه‌ای که در آن غدد لنفاوی نزدیک به محل سرطان یافت می‌شوند، حدود ۱۰ درصد است.
• احتمال عود سرطان در قسمت‌های دیگر از بدن بسیار کم بوده و حدود ۵ درصد است.

لازم به ذکر است که تمامی این احتمالات کلی هستند و شاید برای همه صدق نکنند؛ چرا که در این بین عوامل فردی می‌توانند بسیار تاثیرگذار باشند. درست است که با استفاده از روش‌های مختلفی می‌توان احتمال عود سرطان را تخمین زد اما نمی‌توان با قطعیت از عود دوباره بیماری در زندگی پس از سرطان صحبت نمود.

زمان چکاپ‌های پس از درمان

انجام چکاپ و معاینات منظم پس از اتمام درمان سرطان برای نظارت بر علائم عود بیماری و مدیریت هر گونه عوارض جانبی و علائم بسیار مهم است. در ادامه به چکاپ‌های پس از درمان که غالبا توسط پزشک تجویز شده‌اند و لازم است بیماران آن‌ها را انجام دهند و همچنین بهترین زمان‌ برای انجام آن‌ها می‌پردازیم:

معاینه فیزیکی:

انجام‌ معاینات فیزیکی عمومی معمولا هر ۳ تا ۶ ماه برای ۲ تا ۳ سال اول پس از درمان می‌تواند کمک کننده باشد. با گذشت زمان، تعداد معاینات انجام شده کمتر می‌شود و به ۱ الی ۲ بار در سال کاهش پیدا‌ می‌کند. پزشک متخصص با انجام معاینه فیزیکی به دنبال نشانه‌ای مبنی بر عود دوباره سرطان می‌گردد.

تست‌های تصویربرداری:

با توجه به نوع سرطان، پزشک متخصص متودهای تصویربرداری مختلفی برای اطمینان از عدم عود دوباره سرطان تجویز می‌کند؛ برای مثال در بیمارانی که سابقه ابتلا به سرطان سینه دارند، ماموگرافی بهترین گزینه خواهد بود و یا در سرطان ریه، سی تی اسکن بهترین گزینه‌ی تشخیصی است.

تعداد و تکرار این آزمایش‌ها، به ریسک فردی بیمار بستگی‌دارد اما معمولا هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار انجام می‌شوند.

آزمایش خون:

بعضی از سرطان‌ها از خود ماده شیمیایی ترشح می‌کنند که در آزمایش‌های خون قابل مشاهده است؛ بنابراین پزشک متخصص به منظور بررسی وجود این مواد در خون، درخواست آزمایش خون را برای بیمار می‌دهد. آزمایش خون معمولا در چند سال اول درمان و هر ۳ تا ۶ ماه انجام می‌شود.

غربالگری‌های خاص سرطان:

با توجه به نوع سرطانی که بیمار با آن دست و پنجه‌ نرم‌ می‌کند، غربالگری‌های خاصی وجود دارد که فقط برای آن نوع از سرطان مناسب است؛ نظیر کولونسکوپی برای سرطان کولورکتال یا آزمایش PSA برای سرطان پروستات.

برنامه بقای بیمار:

پس از آن که بیمار سرطان را شکست داد و در زندگی پس از درمان سرطان، تیم مراقبتی برنامه‌ای مشخص در اختیار بیمار قرار می‌دهد که در آن تمامی آزمایش‌هایی که باید انجام شود و حتی زمان‌بندی آن‌ها نیز مشخص شده است که باید طبق برنامه ریزی انجام شود تا در صورتی که بیماری عود کرد، بتوان در سریع‌ترین زمان ممکن آن را شناسایی نموده و درمان کرد.

روند بهبودی پس از اتمام شیمی درمانی

از آنجایی که شیمی درمانی یک متود بسیار پرعارضه است، بنابراین بیماران در زندگی پس از درمان سرطان و پس از اتمام شیمی درمانی، باید تمرکز خود را بر روی بهبودی شرایط سلامتی و بازیابی قدرت فیزیکی بگذارند.

در ادامه چند نکته مراقبتی را به منظور بهبود شرایط بیمار پس از اتمام شیمی‌ درمانی توضیح می‌دهیم:

استراحت:

شیمی درمانی ممکن است باعث خستگی فیزیکی در بیماران شود لذا بهتر است این افراد استراحت کافی داشته باشند و به بدن خود فرصت کافی برای ریکاوری بدهند.

تغذیه:

رعایت یک رژیم غذایی سالم و خوب می‌تواند به بهبودی بدن، تقویت سیستم‌ ایمنی و بهبود سطح انرژی فرد کمک کند. در صورتی که بیمار در حفظ وزن در محدوده ایده‌آل و یا رعایت رژیم غذایی با مشکل مواجه شد، لازم است که به یک متخصص تغذیه مراجعه کند.

ورزش:

فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش خستگی، بهبود خلق و خو و افزایش سلامت کلی بیمار کمک کند. بیماران پس از اتمام شیمی‌ درمانی باید فعالیت فیزیکی خود را آهسته و ملایم شروع کنند و به تدریج با بازگشت توان فیزیکی، فعالیت‌های خود را شدیدتر کنند.

سلامت عاطفی:

به گفته‌ی متخصصین، بیماران طیف گسترده‌ای از احساسات مختلف را پس از اتمام شیمی درمانی تجربه می‌کنند. این افراد بهتر است با مراجعه به مشاور و حمایت اطرافیان، احساسات اضافی و آزار دهنده را از خود دور کنند.

نظارت بر عوارض دیررس:

برخی از عوارض شیمی‌ درمانی ممکن است ماه‌ها و یا حتی سال‌ها پس از درمان خود را نشان دهند؛ با توجه‌ به این نکته بیماران باید تمامی علائم ناآشنایی را که به وجود می‌آیند، به پزشک معالج خود گزارش دهند تا در اسرع وقت به آن رسیدگی شود.

سبک زندگی سالم:

بیماران پس از شیمی درمانی باید از مصرف تنباکو پرهیز کنند، مصرف الکل را محدود کنند و یا به طور کل قطع کنند؛ از پوست خود در برابر اشعه ماورا بنفش خورشید محافظت کنند و به طور منظم ورزش کنند تا خطر عود دوباره سرطان‌ به حداقل برسد و سلامت عمومی فرد تقویت شود.

ریکاوری پس از اتمام رادیوتراپی

رادیوتراپی از دیگر‌ متودهای درمانی مورد استفاده در پروسه درمان سرطان است که عارضه‌های جانبی زیادی نیز به همراه خواهد داشت.پس از آن که پروسه رادیوتراپی‌ بیمار تکمیل شد، تمرکز بر بهبودی و مدیریت هر گونه عارضه جانبی ناشی از این متود درمانی در زندگی پس از درمان سرطان بیمار خواهد بود.

در ادامه به چند نکته مراقبتی پس از اتمام رادیوتراپی اشاره می‌کنیم:

مراقبت از پوست:

رادیوتراپی می‌تواند واکنش‌های پوستی مختلفی در محلی که تحت درمان است، ایجاد کند. عارضه‌هایی شبیه به آفتاب سوختگی یکی از تاثیراتی است که رادیوتراپی بر روی پوست می‌گذارد.

به منظور بهبود شرایط پوستی و تسریع روند ریکاوری پوست، بهتر است بیمار محل تحت درمان را تمیز نگه دارد و از پوشیدن‌ لباس‌های تنگ‌ خودداری کند.

علاوه بر این، بیمارانی که تحت رادیوتراپی قرار داشتند نباید در برابر نور مستقیم خورشید قرار گیرند؛ چرا که پوست آسیب دیده در محل به راحتی امواج مضر خورشید را جذب می‌کند و ممکن است باعث عود دوباره سرطان شود‌. پزشک متخصص با تجویز کرم‌ها و لوسیون‌هایی به تسریع روند درمان و بهبودی پوست بیمار کمک می‌کند.

استراحت و ریکاوری:

رادیوتراپی‌ می‌تواند‌ باعث ایجاد احساس خستگی و ضعف شدید در بیماران شود؛ به همین منظور ضروری است که بیماران در اواخر دوره درمان و یا پس از اتمام درمان سرطان، حتما استراحت کافی داشته باشند و از انجام‌ فعالیت‌های شدید و ناگهانی خودداری کنند.

تغذیه:

از آنجایی که امکان دارد رادیوتراپی باعث ایجاد درد در دهان و گلو شود، بیمار با مشکلات تغذیه‌ای رو به رو خواهد شد که بهتر است برای رفع و درمان آن، به متخصص تغذیه مراجعه کند. در صورتی که بیمار این علائم‌ ذکر شده را نداشت، با رعایت یک رژیم غذایی سالم می‌تواند سیستم‌ ایمنی خود را تقویت کرده و سرعت ریکاوری خود را افزایش دهد.

رژیم غذایی بیماران رهایافته از سرطان

حفظ یک رژیم غذایی سالم پس از اتمام درمان سرطان برای تسریع روند بهبودی، تقویت سیستم ایمنی بدن و همچنین کاهش خطر عود سرطان امری حیاتی است.

در ادامه به چند‌ نمونه از توصیه‌های متخصصین تغذیه پیرامون رژیم غذایی بعد از اتمام درمان سرطان اشاره می‌کنیم:

مصرف غذاهای متنوع:

رژیم غذایی غنی از انواع میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های بدون چربی می‌توانند مواد‌ مغذی بدن بیمار را فراهم کند و به روند بهبودی و ریکاوری فرد نیز سرعت می‌بخشد.

پرهیز از مصرف غذای فرآوری شده و شکر:

از آنجایی که این دسته از مواد غذایی حاوی مواد مغذی و مفیدی برای بدن‌ نیستند، مصرف آن‌ها باید تا حد امکان محدود شوند. ضروری است که بیماران از مصرف غذاهای فرآوری شده چرب، پرشکر و همچنین پرنمک خودداری کنند. همچنین این بیماران در زندگی پس از درمان سرطان باید مصرف نوشیدنی‌ها و دسرهای شیرین را نیز محدود ‌کنند.

مصرف زیاد آب:

نوشیدن مایعات زیاد بخصوص آب در طول روز می‌تواند به بهبود عملکرد بدن بیمار کمک کند و از شدت عارضه‌های پس از درمان مثل زخم دهان و یبوست نیز بکاهد.

حفظ وزن سالم:

اضافه وزن و یا کمبود وزن می‌تواند تاثیر مستقیمی‌ بر روی سلامت کلی بیمار و روند ریکاوری فرد داشته باشد. ورزش کردن و داشتن یک رژیم غذایی مناسب، از عوامل تاثیرگذار در امر متعادل نگه داشتن وزن هستند.

عدم مصرف الکل:

الکل به خودی خود یکی از ریسک فاکتورهای بروز انواع سرطان است؛ بنابراین بیمارانی که سرطان در آن‌ها درمان شده، بهتر است برای جلوگیری از عود دوباره سرطان و تسریع روند بهبودی، از مصرف الکل خودداری کنند.

آگاه بودن نسبت به محدودیت‌های غذایی:

بیماران با توجه به نوع سرطان و متودهای درمانی که به منظور درمان سرطان مورد استفاده قرار گرفته است، ممکن است با محدودیت‌های غذایی روبه رو شوند. این افراد به منظور پیشگیری از بروز عفونت و مشکلات جدی‌تر، بهتر است که جوانب احتیاط را در مصرف غذاهای روزانه‌ی خود رعایت کنند.

جبران شدن اثرات درمان سرطان

پس از اتمام درمان سرطان، ‌بدن برای بهبودی و بازگشت به حالت طبیعی به زمان‌ نیاز دارد؛ چرا که بیماران به واسطه داروهای شیمی درمانی و یا سایر درمان‌ها، از لحاظ فیزیکی بسیار ضعیف شده‌اند.

این فرآیند با عنوان عادی سازی زندگی پس از درمان سرطان نیز شناخته می‌شود. سرعت و روند ریکاوری بیمار با توجه به‌ نوع سرطان، میزان وخامت آن و متودهای درمانی مورد استفاده، می‌تواند متفاوت باشد؛ بنابراین همه‌ی بیماران با سرعت یکسانی بهبود پیدا نمی‌کنند و بدنشان به حالت نرمال و قبلی خود باز نمی‌گردد. به منظور عادی شدن شرایط فیزیکی بیمار، باید عوامل خاصی صورت گیرد:

بهبود تعداد فاکتورهای خونی:

بیمارانی که تحت پرتو درمانی قرار می‌گیرند، دچار‌ تغییرات چشمگیری در تعداد سلول‌های خونی خود می‌شوند که همین امر موجب ضعف شدید‌ فیزیکی بیمار می‌شود؛ به این علت که اکسیژن رسانی به عضلات و ارگان‌ها به درستی صورت نمی‌گیرد. بر اساس باور متخصصین، چند هفته تا چند ماه زمان لازم است تا تعداد سلول‌های خونی بیمار به حالت نرمال بازگردد.

بهبود محل‌های جراحی:

در صورتی که پزشک متخصص از عمل جراحی برای درمان سرطان بیمار استفاده کند، بدن فرد برای بهبودی نیازمند زمان خواهد بود. پروسه ریکاوری پس از جراحی، معمولا چند هفته طول می‌کشد تا فرد دوباره شرایط مساعد فیزیکی سابق را به دست بیاورد.

در شرایطی که عمل جراحی به همراه سایر متودهای درمانی مثل پرتو درمانی باشد، ممکن است پروسه ریکاوری بیشتر طول بکشد.

خستگی:

یکی از عوارض جانبی شایع در درمان سرطان، خستگی است که به واسطه احساس ضعف فیزیکی بیمار به وجود می‌آید. بسته به نوع روش درمانی به کار گرفته شده، روند بهبود شرایط فیزیکی بیمار ممکن است بین چند ماه تا یکسال یا حتی بیشتر طول بکشد.

نقش خانواده در زندگی پس از درمان سرطان

حمایت خانواده نقش اساسی و بسیار مهمی در  زندگی بیمار پس از اتمام درمان سرطان دارد. شاید این سوال پیش بیاید که خانواده در چه زمینه‌هایی می‌تواند نقش داشته باشد و تاثیرات خانواده در زندگی پس از درمان سرطان به چه شکل است:

حمایت عاطفی:

تشخیص و درمان سرطان، یک چالش عاطفی بسیار بزرگ‌ در زندگی بیماران ایجاد‌ می‌کند. حمایت عاطفی خانواده می‌تواند امید و انگیزه بیمار را برای درمان شدن و شکست دادن سرطان بیشتر کند. اعضای خانواده بیماران، باید از طریق گوش دادن، تشویق کردن و حضور پر رنگ در موقعیت‌های سخت بیمار خود را حمایت کنند و احساس ناامیدی و بی‌انگیزگی را از او دور نمایند.

حمایت فیزیکی:

با توجه به نوع متود درمان سرطان، عوارض جانبی ایجاد شده نیز می‌تواند متفاوت باشد. یکی از شایع‌ترین عارضه‌های سرطان، ضعف فیزیکی و خستگی است که در این شرایط خانواده بیمار با کمک کردن در انجام‌ کارهای روزمره مثل پخت و پز، تمیز کردن، حمل و نقل و یا حتی همراهی بیمار تا مطب پزشک از او حمایت کنند.‌

حمایت فیزیکی در واقع به حداقل رساندن فعالیت‌های فیزیکی و کارهای بیمار است.

حمایت پزشکی:

اعضای خانواده می‌توانند نقش موثری در پیگیری‌های اطلاعات پزشکی بیمار خود، همراهی بیمار برای انجام‌ جلسات درمانی و همچنین کمک به ارتباطگیری بیمار با تیم‌ درمانی داشته باشند. قطعا حضور خانواده در تمامی مراحل درمان دلگرمی بزرگی برای بیماران خواهد بود.

حمایت از خانوده‌های بیماران سرطانی

به یاد داشته باشید که هر خانواده‌ای منحصر به فرد است و به نوبه خود از بیمارشان حمایت‌های لازم را به عمل می‌آورند لذا سطح و نوع حمایت‌هایی که برای بیماران مختلف صورت می‌گیرد، متفاوت است. داشتن ارتباط گرم‌ و صمیمی با خانواده می‌تواند در تعیین نوع حمایت مورد نیاز بیمار کمک کننده باشد.

همچنین‌ مهم است به این نکته توجه کنیم‌ که همانطور که بیماران تحت تاثیر استرس روند‌ درمان قرار می‌گیرند و به حمایت‌های عاطفی نیاز دارند، خانواده‌ها نیز به دلیل نگرانی، استرس و فشاری که در طول درمان و زندگی پس از درمان سرطان بیماران تحمل می‌کنند، نیازمند حمایت‌هایی هستند که مراکز درمانی با برگذاری جلسات مشاوره این امکان را برای خانواده‌ها فراهم می‌کند.

این حمایت‌ها ممکن است در همه افراد صدق نکند و بیماران با شخصیت‌ها و نیازهای مختلفی که دارند، حمایت‌های متفاوتی را از سمت خانواده انتظار داشته باشند. بهتر است بیماران برای آن که بهتر نیازهای خود را درک کنند و بدانند که انتظار چه حمایت‌هایی را از خانواده دارند، به مشاورین مراکز درمانی مراجعه‌ کنند.

کلام آخر

در این مقاله‌ی بای بای سرطان تلاش کردیم تا اطلاعات کاملی را در خصوص زندگی پس از درمان سرطان بیماران مبتلا به این بیماری شرح دهیم و به لزوم انجام توصیه‌های پزشک در خصوص اطلاح سبک زندگی، انجام مراقبت‌های پس از درمان سرطان و چکاپ‌های ماهانه و سالیانه تاکید کنیم.

امید است از این مقاله در جهت بهبود زندگی خود پس از پشت سرگذاشتن سرطان استفاده کنید.

منابع:

• Canadian Cancer Society
• MFMER
• American Cancer Society