چرا سرطان عود میکند؟😮

پس از تکمیل پروسه‌ی سرطان، بنا به نوع سرطان و احتیاطات لازم پس از کامل شدن دوره‌ی درمان آن، لازم است تا افراد بهبود یافته هر چند ماه یکبار برای ارزیابی و بررسی بدن به لحاظ عود سرطان و علائم بیماری، به پزشک مربوطه مراجعه کنند. اما اینکه کدام سرطان‌ها بیشتر احتمال عود مجدد دارند و به چه دلیل ممکن است سرطان دوباره بازگردد، مسائلی هستند که در این مقاله بای بای سرطان می‌خواهیم به طور مفصل بیان کنیم.

چرا برخی سرطان‌ها عود می‌کنند؟

همانطور که پیشتر گفته شد، در مواقعی بعد از درمان سرطان، بیماری ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها و یا سالها بعد از درمان سرطان اولیه مجددا عود کند.
البته هیچ‌ قطعیتی وجود‌ ندارد که بیماری حتما پس از درمان عود می‌کند و دوباره باز می‌گردد اما کسانی که به سرطان مبتلا می‌شوند دائما باید هوشیار و گوش به زنگ باشند.
احتمال عود سرطان به نوع سرطان و میزان وخامت آن بستگی دارد، به طوری که هر چه سرطان بدخیم‌تر باشد، امکان عود کردن آن پس از اتمام درمان بیشتر خواهد بود.

مقابله با سرطانی که برمی‌گردد

در بسیاری از مواردی که سرطان‌ها در بیماران درمان می‌شوند، ممکن است پس از مدتی دوباره عود کنند و بیمار را درگیر کنند. بنابراین حتی پس از درمان کامل بیماری نیز همچنان لازم است بیمار چکاپ‌های لازم و تست‌های تشخیصی را به صورت دوره‌ای انجام دهد.
درحالی که رعایت رژیم غذایی، ورزش کردن و معایناتی که توسط پزشک انجام می‌شوند به صورت دوره‌ای و به موقع انجام شود، باز هم نمیتوان از بازگشت سرطان جلوگیری کرد.

اگر چه انجام یکسری عوامل میتواند احتمال بروز دوباره سرطان را تا حد بسیار زیادی کاهش دهد، این عوامل شامل:

۱. رژیم غذایی:

بیماران بعد از تکمیل درمان سرطان، با امید به این که مصرف غذاهای سالم میتواند شانس بقا و پیشگیری از سرطان را کاهش دهد، از رژیم غذایی سالم استفاده می‌کنند. به طور کلی در رژیم سالم باید:

• انواع مختلفی از سبزیجات به صورت روزانه مصرف شود تا مقدار فیبر مورد نیاز بدن تامین شود.
• از غذاهایی استفاده شود که  منبع بسیار مناسبی از مواد مغذی باشند تا شخص در وزن ایده آل خود باقی بماند.
• از میوه‌ها با رنگ‌های مختلف استفاده شود که بیماران تا حد امکان از آنتی اکسیدان‌های موجود در آنها بهره‌مند شوند.
• محدود کردن و یا قطع مصرف گوشت قرمز و محصولات فرآوری شده‌ای مثل سوسیس و کالباس.
• پرهیز از مصرف شکر و قند بیش از حد.

اگر فردی اضافه وزن دارد، بهتر است وزن خود را کاهش دهد؛ چرا که چاقی ریسک بروز بسیاری از سرطان‌ها را افزایش می‌دهد. همچنین بسیاری از انواع سرطان‌ها ارتباط مستقیمی با مصرف بالای الکل دارند.

۲. فعالیت بدنی:

در تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که فعالیت بدنی و ورزش تاثیرات زیادی بر روی عدم عود علائم سرطان دارند اما اطلاعاتی مبنی بر  این که آیا ورزش از بروز سرطان جلوگیری می‌کند و یا سرعت رشد بیماری را کم می‌کند، وجود ندارد.
با این حال مطالعات نشان می‌دهد که ورزش مداوم میتواند استرس، اضطراب و ریسک بروز بیماری قلبی را تا حد زیادی کاهش دهد.

حال سوال اصلی اینجاست که چرا امکان دارد سرطان دوباره بازگردد؟

باید گفت که سرطان‌ها زمانی عود می‌کنند که تعدادی از سلول‌های سرطانی بعد از اتمام دوره درمان، همچنان در بدن باقی بمانند.
این سلول‌ها کوچکتر از آن هستند که بتوان با استفاده از تست‌های تشخیصی موجود آنها را تشخیص داد و تنها زمانی قابل تشخیص خواهند بود که تقسیم شده، رشد کرده و باعث ایجاد علائم و عوارض خاصی در بدن شوند؛ در این شرایط تست‌های تشخیصی حال حاضر به کمک بیمار و پزشک می‌آیند.

انواع عود سرطان

یکی از اصلی‌ترین مسائلی که ذهن بیماران و اطرافیان او را درگیر می‌کند، این است که هنگامی سرطان عود می‌کند کدام قسمت‌ها را درگیر کرده و احتمال بروز دوباره سرطان در کدام یک از ارگان‌های بدن بیشتر است؟
این که سرطان در کدام قسمت بدن بروز پیدا می‌کند، ارتباط مستقیمی با نوع سرطان دارد. بیماری ممکن است به صورت‌های زیر بروز پیدا‌ کند:

1. دقیقا در ‌همان محلی که سرطان قبلی وجود داشته است که به آن عود موضعی می‌گویند.
2. سرطان ممکن است نزدیک به محلی که قبل از درمان وجود داشت، عود کند که به آن عود ناحیه‌ای می‌گویند.
3. سرطان ممکن است به واسطه عواملی در قسمت دیگری از بدن بروز پیدا‌ کند که به آن عود دور می‌گویند.
4. بعضی دیگر از سرطان‌ها احتمال بروزشان در نقاط خاصی بیشتر از سایر نقاط بدن است که به این بازگشت سرطان، عود ساختاری می‌گویند.

زمانی که عود علائم سرطان رخ می‌دهد، با نام سرطان اصلی که قبلا وجود داشته است، شناخته می‌شود و ارتباطی به محلی که بیماری بروز پیدا کرده است، ندارد.
برای مثال اگر سرطان سینه در کبد عود پیدا کند، به آن سرطان سینه متاستاتیک می‌گویند و لفظ متاستاتیک به این معناست که سرطان منتشر شده است.
بنابراین به این بازگشت سرطان، سرطان کبد نمی‌گوییم؛ چرا که منشا اصلی آن کبد نیست و از بافت سینه به کبد آمده و آن جا را درگیر کرده است.

منابع:***