ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک ویروس است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. این یک عفونت رایج است که می‌تواند منجر به انواع مختلف زگیل در قسمت‌های مختلف بدن شود. از صورت گرفته تا دست‌ها، پاها و حتی اندام‌های تناسلی، HPV می‌تواند در اشکال مختلف زگیل صورت، دست، پا و اندام تناسلی ظاهر شود. با این مقاله از سایت بای بای سرطان همراه باشید تا با ویروس پاپیلومای انسانی آشنا شوید.
ویروس پاپیلومای انسانی چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی که معمولا با نام HPV شناخته می‌شود یک ویروس شایع است که می‌تواند قسمت‌های مختلف بدن را تحت تاثیر خود قرار دهد. HPV ویروسی با بیش از 100 نوع مختلف شناسایی شده بوده که هر سویه مختلف اثرات متفاوتی ایجاد می‌کند. از جمله این سویه‌ها می‌توان به سویه‌هایی اشاره کرد که مسئول ایجاد زگیل در دست، پا و صورت هستند. با این حال تقریباً 30 سویه HPV می‌توانند ناحیه تناسلی از جمله فرج، واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی، کیسه بیضه، رکتوم و مقعد را تحت تأثیر خود قرار دهند.
HPV اغلب از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود و آن را به یک عفونت مقاربتی (STI) تبدیل می‌کند. علیرغم دید منفی که نسبت به بیماری‌های مقاربتی وجود دارد درک این نکته ضروری است که بیشتر گونه‌های HPV دستگاه تناسلی بی ضرر هستند. حتی نوع HPV مسئول زگیل تناسلی نیز در این دسته قرار می‌گیرد.
با این حال همه سویه‌های HPV خوش خیم نیستند. برخی از این سویه‌ها به عنوان سویه‌های پرخطر طبقه بندی می‌شوند که می‌توانند باعث ایجاد سرطان‌هایی مانند سرطان دهانه رحم شوند. خبر خوب این است که با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب معمولاً می‌توان از پیشرفت عفونت HPV به سرطان جلوگیری کرد.
HPV و سرطان دهانه رحم
برخی از گونه‌های HPV به ویژه سویه‌های 16 و 18 آن پتانسیل ایجاد تغییراتی در سلول‌های دهانه رحم که دهانه بین واژن و رحم بوده را دارند. این بیماری با نام دیسپلازی دهانه رحم شناخته می‌شود. اگر دیسپلازی دهانه رحم درمان نشود گاهی اوقات می‌تواند به سرطان دهانه رحم تبدیل شود که یک نگرانی جدی برای سلامتی افراد مبتلا به این بیماری دهانه رحم است.
خبر خوب این است که اکثر عفونت‌های HPV در افراد زیر 30 سال خود به خود برطرف می‌شوند. با این حال باز بسیار مهم است که مراقب باشید. آزمایش پاپ اسمیر منظم نقش حیاتی در تشخیص هر گونه ناهنجاری در دهانه رحم دارد و در صورت لزوم امکان مداخله زودهنگام را فراهم می‌کند. یافتن HPV در طی آزمایش پاپ اسمیر تا سن 30 سالگی به تیم پزشکی کمک می‌کند تا غربالگری‌های آینده را تعیین کنند. اگر HPV تشخیص داده شود ممکن است آزمایشات بیشتری برای نظارت بر خطرات احتمالی توصیه شود.
HPV چه کسانی را مبتلا می‌کند؟
HPV تبعیض قائل نمی‌شود و می‌تواند هر فردی را که از طریق فعالیت جنسی یا تماس نزدیک پوست به پوست با دستگاه تناسلی در تماس است تحت تأثیر خود قرار دهد. این بدان معناست که صرف نظر از سن، جنسیت یا گرایش جنسی، هر فردی که در این فعالیت‌های خطرناک شرکت می‌کند می‌تواند به HPV مبتلا شود.
به طور کلی HPV خطر بیشتری را برای زنان ایجاد می‌کند. این افزایش خطر در درجه اول به دلیل پیشرفت بالقوه سویه‌های پرخطر HPV به سرطان دهانه رحم است. پاپ اسمیر و تست HPV ابزارهای ضروری برای تشخیص زودهنگام تغییرات سلولی پیش سرطانی هستند که امکان مداخله سریع برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم را فراهم می‌کند. اشکال بی ضرر HPV می‌تواند باعث ایجاد زگیل تناسلی در افراد مبتلا شود.
این بدان معنا نیست که مردان کاملاً از اثرات HPV مصون هستند. خطرات این بیماری ممکن است برای مردان کمتر باشد اما HPV همچنان می‌تواند منجر به زگیل تناسلی شود. این موضوع نادر است اما HPV می‌تواند به سرطان آلت تناسلی، مقعد، سر و گردن نیز در میان مردان منجر شود. شایان ذکر است افراد با سیستم ایمنی ضعیف مانند افرادی که مبتلا به HIV هستند ممکن است با مشکلات بیشتری در مبارزه با عفونت‌های HPV مواجه شوند. به همین ترتیب مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به گونه‌های پرخطر HPV باشند که می‌تواند به سرطان تبدیل شود که توجه ویژه به سلامت جنسی آنها را ضروری می‌کند.
علائم HPV چیست؟
HPV اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند، به خصوص زمانی که ناحیه تناسلی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بدان معنی است که بسیاری از افرادی که HPV دارند ممکن است حتی ندانند که آلوده هستند. هنگامی که علائم ظاهر می‌شوند شایع ترین علامت HPV ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی است.
زگیل تناسلی می‌تواند از نظر ظاهری متفاوت باشد اما اغلب به عنوان زائده‌های خشن و گل کلم مانند روی پوست توصیف می‌شود. این زگیل‌ها ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از آلوده شدن به HPV ظاهر شوند. بسیار مهم است به یاد داشته باشید زگیل تناسلی مانند همه اشکال HPV مسری هستند اما معمولاً بی ضرر بوده و قابل درمان هستند.
از سوی دیگر گونه‌های خاصی از HPV به ویژه سویه‌های پرخطر آن ممکن است تا زمانی که به بیماری‌های جدی تری مانند سرطان پیشرفت نکنند هیچ علامتی از خود نشان ندهند. سرطان دهانه رحم شایع ترین نوع سرطان مرتبط با HPV است اما انواع دیگری مانند سرطان مقعد، آلت تناسلی، گلو، واژن و فرج نیز ممکن است رخ دهد.
روش ابتلا به HPV
HPV عمدتاً از طریق تماس پوست به پوست، به ویژه در طول فعالیت‌های جنسی مانند مقاربت، رابطه جنسی دهانی و مقعدی گسترش می‌یابد. این بدان معناست که هر بخشی از اندام تناسلی شما از جمله فرج، واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی، کیسه بیضه، رکتوم و مقعد می‌تواند در طول تماس جنسی با شریک آلوده با ویروس تماس پیدا کند.
درک این نکته مهم است که HPV حتی اگر مایعات بین دو طرف رد و بدل نشود نیز قابل انتقال است. این بدان معنی است که شما یا پارتنرتان می‌توانید به HPV آلوده شوید حتی اگر هیچ یک از شما انزال نداشته باشید. تماس اندام تناسلی به اندام تناسلی رایج ترین راه انتشار HPV است اما انتقال ویروس از طریق تماس دست به دستگاه تناسلی مانند انگشتان دست یا کف دست نیز امکان پذیر است، اگرچه احتمال این نوع انتقال کمتر بوده و کمتر مورد تحقیق قرار گرفته است.
آزمایش تشخیص HPV
تشخیص زگیل تناسلی ناشی از HPV اغلب ساده است و معمولاً صرفا با نگاه کردن به زگیل‌ها قابل انجام است. اما اشکال پرخطر HPV که معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کنند نیاز به رویکردهای تشخیصی متفاوتی دارند.
یکی از رایج ترین تست‌های غربالگری ناهنجاری‌های دهانه رحم مربوط به HPV تست پاپ اسمیر است. در طی تست پاپ اسمیر یک پزشک سلول‌ها را از دهانه رحم جمع آوری می‌کند و آنها را برای هرگونه نشانه‌ای از تغییرات غیر طبیعی که ممکن است نشان دهنده عفونت HPV یا دیسپلازی دهانه رحم که زمینه ساز سرطان دهانه رحم باشد زیر میکروسکوپ بررسی کند.
علاوه بر پاپ اسمیر، تست‌های HPV می‌توانند وجود سویه‌های پرخطر HPV را که در صورت عدم درمان منجر به سرطان دهانه رحم شوند، تشخیص دهند. این آزمایشات معمولاً همراه با تست پاپ اسمیر انجام می‌شود تا ارزیابی جامع‌تری از سلامت دهانه رحم ارائه شود.
درمان HPV چیست؟
هدف از درمان HPV رسیدگی به هرگونه زگیل قابل مشاهده یا تغییر سلولی غیرطبیعی و کاهش خطر عوارضی مانند سرطان دهانه رحم است. بسته به شدت و محل زگیل یا سلول‌های غیر طبیعی، گزینه‌های درمانی مختلفی در دسترس است که عبارتند از:
- کرایوسرجری:
این روش منجمد کردن زگیل‌ها یا سلول‌های غیرطبیعی با نیتروژن مایع است که باعث ریزش یا برداشتن آنها می‌شود.
- الکتروکوتر:
این روش شامل سوزاندن زگیل با جریان الکتریکی است.
- لیزر درمانی:
لیزر درمانی از نور شدید برای از بین بردن زگیل یا سلول‌های غیر طبیعی استفاده می‌کند.
بیوپسی مخروطی:
این روش شامل برداشتن یک قطعه مخروطی شکل از بافت دهانه رحم بوده که حاوی سلول‌های غیر طبیعی است.
- کرم‌های تجویزی:
کرم‌های دارویی مانند ایمیکویمود (Aldara) و پودوفیلوکس (Condylox) را می‌توان برای از بین بردن زگیل‌ها مستقیما روی آنها استفاده کرد.
پیشگیری از HPV
در HPV همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. خوشبختانه چندین قدم وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به عفونت HPV و عوارض سلامتی مرتبط با آن بردارید:
موثرترین راه برای محافظت در برابر HPV، واکسینه شدن قبل از شروع فعالیت جنسی است. واکسن HPV مانند گارداسیل برای افراد 9 تا 45 ساله تایید شده و محافظت در برابر گونه‌های خاصی از ویروس را که می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی شود ارائه می‌دهد.
1- به طور منظم غربالگری و آزمایش شوید:
غربالگری‌های منظم مانند تست پاپ اسمیر و تست HPV می‌تواند ناهنجاری‌های دهانه رحم را در مراحل اولیه تشخیص دهد و امکان مداخله به موقع را برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم فراهم می‌کند. پیروی از دستورالعمل‌های غربالگری توصیه شده بر اساس سن و عوامل خطر فردی ضروری است.
2- رابطه جنسی ایمن را انجام دهید:
کاندوم‌ها محافظتی در برابر HPV دارند اما 100 درصد ایمن نیستند. با این حال استفاده صحیح از آنها در هر مرتبه رابطه جنسی می‌تواند خطر انتقال HPV و سایر عفونت‌های مقاربتی را کاهش دهد.
کلام آخر
آشنایی با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) برای حفظ سلامت جنسی بسیار مهم است. در این مقاله دیدیم که این ویروس می‌تواند به اشکال مختلف، از زگیل معمولی گرفته تا زگیل تناسلی و حتی سرطان دهانه رحم ظاهر شود. بیشتر عفونت‌های HPV خود به خود برطرف می‌شوند اما برخی از گونه‌های پرخطر در صورت عدم درمان می‌توانند منجر به عوارض جدی‌تری برای سلامتی شما شوند که نیاز به دنبال کردن این دستورالعمل‌ها را نشان می‌دهد.
منابع:
