توراکوسکوپی که با نام جراحی توراکتومی نیز شناخته می‌شود، یکی از روش‌های تشخیصی و غالبا درمانی اورژانسی در آسیب‌ها و اختلالات قفسه سینه می‌باشد. در این روش، جراح با باز کردن قفسه سینه میتواند فضای ریوی و نواحی مربوط به آن را به شکل مستقیم مورد بررسی قرار دهد. در این مقاله بای بای سرطان، هدف ما بررسی فرآیند پلوروسکوپی به عنوان یک روش تشخیصی موثر در سرطان‌ها است.
توراکوسکوپی چیست؟
همانطور که پیشتر گفتیم، پروسه‌ای است که این امکان را به پزشک می‌دهد تا فضای داخلی قفسه سینه را از نزدیک مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.
در این پروسه، از ابزاری به نام توراکوسکوپ استفاده می‌شود که لوله‌ای باریک و منعطف است و در قسمت انتهایی خود مجهز به چراغی کوچک و دوربین است.
این لوله از طریق برش کوچکی که در انتهای پایینی شانه و بین دو دنده ایجاد می‌شود، وارد فضای قفسه سینه خواهد شد.
جراحی توراکتومی، در بعضی موارد به عنوان بخشی از پروسه عمل جراحی قفسه سینه نیز مورد اسفاده قرار می‌گیرد.
کاربرد توراکوسکوپی
پلوروسکوپی به دلایل مختلفی توسط پزشکان درخواست می‌شود، که این دلایل شامل:
- از این روش برای تشخیص و بررسی علت بیماری‌های ریوی مثل مشکلات تنفسی و سرفه‌های خون آلود استفاده می‌شود.
- در شرایطی که قسمت‌های غیرطبیعی در بخش‌های مختلف بدن در طول تست‌های تشخیصی دیگر مثل اسکن اشعه X و یا سی تی اسکن مشاهده گردد، از پلوروسکوپی برای بررسی و تشخیص علت بروز این عوامل استفاده می‌شود.
همچنین در بیوپسی و نمونه از بافت‌هایی نظیر گره‌های لنفاوی، بافت غیرطبیعی ریه، دیواره قفسه سینه و لایه پوشاننده ریه‌ها توراکوسکوپی کاربرد خواهد داشت.
استفاده از این متود در افرادی که درگیر بیماری مزوتلیوما و سرطان ریه هستند شایع‌تر است.
- از پلوروسکوپی میتوان جهت تشخیص سرطان‌های ریه‌ی خوشخیم با برداشت بخش کوچکی از ریه که سرطانی است و یا بخش‌های بزرگتری از ریه که درگیر تومورهای سرطانی است، بهره برد.
در شرایط خاص از این متود میتوان در درمان سرطان‌های مری و غده تیروئید نیز استفاده نمود.
- با استفاده از جراحی توراکتومی میتوان مایعات اضافی که اطراف ریه است و باعث دشوار کردن تنفس بیمار می‌شود را تخلیه کرد.
از این مایعات دفعی میتوان نمونه‌ای را به آزمایشگاه فرستاد تا از لحاظ وجود سرطان و انواع عفونت‌ها مورد بررسی قرار گیرد.
اگر بعد از تخلیه مایعات اطراف ریه، دوباره این مایعات تشکیل شوند، با استفاده توراکوسکوپ دارویی به فضای اطراف ریه تزریق می‌شود تا از تشکیل مجدد این مایعات جلوگیری شود.
با انجام این متود میتوان هوایی که که در ریه است را تخلیه کرد، چون تجمع هوا در ریه باعث کاهش ظرفیت تنفسی ریه می‌شود.
همچنین میتوان قسمت‌هایی از بافت ریه که طی بیماری و یا انواع تروماها آسیب دیده است را خارج کرد.
تفاوت توراکوسکوپی و جراحی توراکتومی
یکی از سوالات شایع بیماران در خصوص تفاوت توراکوسکوپی و جراحی توراکوتومی خواهد بود، در ادامه به تفاوت این دو پروسه می‌پردازیم.
توراکوسکوپی پروسه‌ای است که از تهاجم کمتری نسبت به توراکوتومی برخوردار است، چرا که در جراحی توراکوتومی برش‌های بزرگتری برای انجام پروسه ایجاد می‌شود.
همچنین توراکوسکوپی مزایای دیگری نسبت به جراحی توراکتومی خواهد داشت، به عنوان مثال:
- زمان ریکاوری آن نسبت به توراکوتومی کمتر است، بیمار درد کمتری را متحمل خواهد شد و عوارض جانبی کمتری نسبت به جراحی توراکوتومی خواهد داشت.
در صورتی که انجام اقدامات لازم برای بیمار در طی پروسه توراکوسکوپی امکان پذیر نباشد، از جراحی توراکوتومی برای انجام آن استفاده میکنیم.
معمولا توراکوسکوپی، توسط متخصص ریه انجام می‌شود، همچنین جراح ریه نیز از این متود در جراحی‌های ریه میتواند بهره ببرد.
آمادگی‌های قبل از انجام توراکوسکوپی
قبل از انجام پروسه پلوروسکوپی، پزشک متخصص توصیه‌هایی را برای بیمار خواهد داشت تا با رعایت کردن آنها، پروسه به بهترین شکل ممکن و به دور از هرگونه اختلال و با کمترین عارضه جانبی انجام شود.
در اولین قدم، لازم است بیمار لیستی از تمامی داروهایی که مصرف می‌کند، اعم از داروهایی که برای مشکلی خاص مصرف می‌کند و یا مکمل‌های غذایی را در اختیار پزشک قرار دهد.
همچنین در صورت وجود حساسیت نسبت به داروی خاصی، بهتر است بیمار در اسرع وقت آن را به پزشک اطلاع دهد.
توصیه پزشک آن است که از مصرف داروهای رقیق کننده خون مثل آسپیرین یا وارفارین از چند روز قبل از انجام توراکوسکوپی خودداری شود؛ چرا که مصرف این داروها باعث افزایش شدت خونریزی‌های احتمالی در حین جراحی می‌شود.
از طرف دیگر، بیمار نباید تا چند ساعت قبل از انجام چیزی بنوشد و یا چیزی بخورد.
بهتر است بیمار قبل از انجام پروسه، لباس‌های خود را درآورده و گان مخصوص به تن کند و همچنین تمامی جواهرات و طلاهای خود را دربیاورد تا اختلالی در پروسه جراحی ایجاد نشود.
توراکوسکوپی چگونه انجام می‌شود؟
هم میتواند متودی سرپایی باشد و هم میتواند به عنوان جراحی توراکتومی و به طریقی انجام شود که لازم باشد تا بیمار چند روزی در بیمارستان بستری شود.
اگر توراکوسکوپی به صورت سرپایی انجام شود، از داروهای مسکن قوی و بیحس کننده موضعی برای کاهش درد در بیمار استفاده می‌شود.
در این حالت، بیمار بیهوش نمی‌شود اما احساس خواب‌آلودگی زیادی خواهد داشت اما در صورتی که پروسه در اتاق عمل انجام شود، بیمار به طور کامل بیهوش می‌شود و در خواب عمیقی فرو خواهد رفت.
بعد از تعبیه لاین وریدی برای بیمار و تزریق داروهای بیهوشی، از لوله تراشه برای اینتوباسیون بیمار استفاده می‌شود و پس از اینتوباسیون، لوله به دستگاه تنفس مصنوعی یا ونتیلاتور متصل می‌شود تا در طول پروسه مشکل تنفسی برای بیمار پیش نیاید.
سپس برشی کوچک در انتهای پایینی کتف و بین دو دنده ایجاد می‌شود تا توراکسوکوپ از آن جا وارد فضای قفسه سینه شود.
در صورت نیاز به انجام اقدامات درمانی، برش کوچک دیگری در زیر برش اولیه ایجاد می‌شود تا ابزارهای لازم از طریق آن وارد شوند.
با تخلیه شدن هوای داخلی ریه، بافت‌های غیرطبیعی نمایان می‌شوند و تشخیص و ارزیابی آنها راحت‌تر خواهد بود.
با استفاده از ابزار جراحی، بافت‌های غیرطبیعی خارج و یا از آنها نمونه‌هایی می‌گیرند تا تست‌های بیشتری روی آنها صورت گیرد.
اگر در فضای داخلی سینه تجمع مایعات وجود داشته باشد، برش سومی در زیر برش‌های قبلی ایجاد می‌شود.
چست تیوب یا لوله سینه‌ای از طریق برش وارد و مایعات اضافی را طی چند روز تخلیه می‌کند.
توراکوسکوپ و ابزارهای جراحی و لوله تراشه از بدن خارج می گردد و برش‌ها را بخیه می‌زنند و بیمار به اتاق ریکاوری انتقال می‌یابد.
این جراحی، بین ۳۰ الی ۹۰ دقیقه زمان می‌برد و در صورت نیاز به انجام اقدامات اضافه‌تر مدت زمان آن طولانی‌تر خواهد بود.
ریکاوری پس از پلوروسکوپی
بعد از اتمام پروسه و انتقال بیمار به اتاق ریکاوری، بیمار تا ثابت شدن شرایطش تحت نظارت خواهد بود تا از عدم وجود مشکلی اساسی اطمینان حاصل شود.
بعد از این که اثر داروی بیهوشی از بین برود، بیمار بهوش می‌آید و احساس گیجی و منگی خاصی را تا چند ساعت اولیه تجربه خواهد کرد.
همچنین دهان و حلق بیمار تا چند ساعت بیحس خواهد بود که به همین دلیل بیمار حق خوردن و آشامیدن را تا زمانی که بیحسی به طور کامل از بین نرفته باشد، ندارد چرا که ممکن است باعث آسپیراسیون و خفگی فرد شود.
پس از آن که اثرات بیحسی از بین برود، بیمار احساس گلودرد، سرفه و صدایی اسب مانند را تا یک یا دو روز اول تجربه خواهد کرد.
پزشک متخصص به دلیل وجود درد در ناحیه‌ای که برش‌ها ایجاد شده است، برای بیمار داروهای مسکن تجویز می‌کند.
اگر پروسه پلوروسکوپی بیمار به صورت سرپایی انجام شود، شخص میتواند چند ساعت پس از پایان پروسه به خانه بازگردد، البته بهتر است از یکی از نزدیکان خود بخواهد تا او را در این مسیر همراهی کند.
در نهایت، پزشک مشاور و یا پرستار، نکات لازم و اقداماتی که بیمار باید و یا نباید بعد از تست انجام دهد را به بیمار گوشزد می‌کنند.
در صورتی که در طول پروسه نمونه‌گیری و بیوپسی نیز انجام شده باشد، اعلام نتیجه نهایی آن بین چند روز تا چند هفته طول خواهد کشید.
عوارض جراحی توراکوتومی
مانند همه‌ی پروسه‌های تشخیصی و درمانی، این پروسه نیز عوارض جانبی خواهد داشت که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- خونریزی
- بروز عفونت ریه یا پنومونی
- کلاپس و خوابیدن بافت ریه به روی خود
- بروز عفونت در برش‌های ایجاد شده برای جراحی توراکتومی
توراکوسکوپی و سرطان
همانطور که قبلتر نیز اشاره کردیم، این روش را میتوان یکی از تست‌های موثر در تشخیص سرطان به خصوص سرطان ریه دانست. چرا که در طی انجام این پروسه جراح قادر است بافت‌ها و توده‌های غیرطبیعی ریه را از نزدیک مشاهده کرده و در صورت لزوم جهت انجام تست‌های آزمایشگاهی، از آنها نمونه‌برداری کند.
علائم هشدار پس از توراکوسکوپی
در صورت بروز هرکدام از علائم زیر پس از انجام پلوروسکوپی، بیمار باید به پزشک متخصص مراجعه کند. این علائم شامل:
- وجود درد قفسه سینه شدید
- دشوار بودن تنفس برای بیمار
- بروز سرفه‌های خون آلود ادامه‌دار
- تب بالایی که ادامه‌دار باشد و با دارو قطع نشود.
شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.
منابع:
