یکی از مهمترین سرطان‌هایی که علائم اولیه آن اغلب از دید اشخاص پنهان می‌ماند و یا نادیده گرفته میشود، سرطان پوست است. در تشخیص سرطان پوست، توجه به علائم بالینی و نشانه‌هایی که روی پوست، مو یا ناخن ایجا می‌شوند بسیار حیاتی است و تشخیص آن باید توسط افراد با تجربه صورت گیرد. یکی از افرادی که در زمینه‌ی تشخیص بیماری‌های پوست، مو و ناخن به طور تخصصی فعالیت دارد، درماتولوژیست است. در ادامه‌ی این مقاله بای بای سرطان بیشتر با وظایف و اختیارات تشخیصی-درمانی درماتولوژیست یا متخصص پوست آشنا خواهیم شد.
درماتولوژی چیست؟
درماتولوژی شامل تحقیق، تشخیص و درمان هر بیماری است که توانایی آسیب به پوست، چربی مو و ناخنها را دارد و میتواند آنها را تحت تاثیر قرار دهد و درماتولوژیست کسی است که تخصصش در زمینه پوست و مو و درمان بیماری‌های این نواحی می‌باشد.
پوست بزرگترین ارگان بدن است که مانند سپری از ارگان‌های داخلی در برابر آسیب‌ها و باکتری‌ها محافظت میکند. به دلیل اهمیت بالایی که این ارگان دارد، درماتولوژی تخصصی بسیار مهم و حیاتی در تشخیص بیماری‌ها و سرطان‌های مختلف پوستی می‌باشد.
مشکلاتی که ممکن است برای پوست، مو و ناخنها ایجاد شود، بسیار شایع هستند و تقریبا همه‌ی افراد جامعه حداقل یک یا بیش از یکی از این مشکلات موجود را در طول زندگی خود تجربه کرده‌اند.
به طور کلی از هر ۶ نفر، ۱ نفر مبتلا به بیماری‌های پوست و مو می‌باشد. در ادامه به چند نمونه از شایع‌ترین عوامل پوستی که ایجاد می‌شوند، اشاره می‌کنیم.
این عوامل شامل:
۱. آکنه:
برآمدگی‌هایی بر روی پوست که به واسطه التهابات غدد زیر پوستی ایجاد می‌شوند .
۲. عفونت پوست:
این مشکل زمانی بروز پیدا میکند که علائمی مثل قرمزی، تورم و خارش به واسطه بروز آلرژی‌ها در بیمار ایجاد شود.
۳. اگزما:
در این شرایط پوست بیمار سخت و ملتهب میشود و خارش و خون‌ریزی‌هایی را نیز به همراه خواهد داشت.
۴. پسوریازیس:
در این بیماری زائده‌های فلس مانندی بر روی پوست ایجاد می‌شوند که قرمزی و خارش شدیدی به همراه خواهد داشت.
۵. عفونت‌های قارچی:
عفونت‌هایی که در پوست و ناخنها به واسطه ابتلا به انواع قارچ‌ها ایجاد میشود.
۶. تاول تبخالی:
این بیماری باعث بروز تبخالی ملتهب در اطراف ناحیه دهان میشود که علت آن ویروس هرپس است.
۷. سرطان پوست:
در این شرایط قسمت‌هایی از سلول‌های پوست بدن به صورت غیرقابل کنترلی رشد و تقسیم می‌شوند.
هرکدام از این بیماری‌های پوستی، علائم ظاهری مختص به خود را دارند که باید با متودهای درمانی اختصاصی خود درمان شوند.
مزو درماتولوژی چیست
مزو درماتولوژی (Mesodermatology) یا مزوتراپی یکی از روش‌های درمانی و زیبایی در زمینه پوست و مو است که درماتولوژیست‌ها برای جوانسازی و بهبود کیفیت پوست و مو از آن استفاده می‌کنند. این روش شامل تزریق مواد مغذی، ویتامین‌ها، آنزیم‌ها، هورمون‌ها، و حتی داروهای خاص به لایه میانی پوست (مزودرم) است. مزوتراپی به‌منظور بهبود مشکلات مختلف پوستی و مو استفاده میشود و از روش‌های غیرتهاجمی و کم‌خطر در درمان‌های زیبایی به شمار می‌آید.
مزوتراپی چیست و چگونه انجام میشود؟
در مزوتراپی، محلولی از ترکیبات مختلف مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه، آنزیم‌ها و داروهای هورمونی توسط سوزن‌های نازک به لایه میانی پوست تزریق میشود. این محلول‌ها به‌طور مستقیم به ناحیه موردنظر منتقل می‌شوند تا اثرات درمانی خود را بر روی پوست یا مو اعمال کنند. این روش میتواند به تحریک کلاژن‌سازی، بهبود گردش خون و تغذیه پوست یا مو کمک کند.
کاربردهای مزوتراپی در درماتولوژی
مزوتراپی کاربردهای مختلفی دارد که شامل موارد زیر میشود:
- جوانسازی پوست: یکی از اصلی‌ترین کاربردهای مزوتراپی در رفع چین‌وچروک‌ها و خطوط ریز پوست و همچنین افزایش شادابی و طراوت پوست است.
- درمان ریزش مو: مزوتراپی میتواند به تحریک رشد مو، بهبود ضخامت و تراکم موها و جلوگیری از ریزش مو کمک کند. این روش در موارد ریزش موی آندروژنیک یا ریزش موی ناشی از استرس و تغذیه نامناسب مؤثر است.
- درمان لک‌ها و تیرگی‌ها: مزوتراپی میتواند در بهبود مشکلاتی مانند لکه‌های پوستی، تیرگی زیر چشم و هایپرپیگمانتاسیون مؤثر باشد.
- درمان سلولیت و کاهش چربی: در مواردی که فرد به دنبال کاهش چربی و سلولیت در نواحی مانند شکم، ران‌ها یا بازوهاست، مزوتراپی میتواند با کمک به متابولیسم چربی و بهبود وضعیت پوست مؤثر باشد.
مزایای مزوتراپی
- روش غیرتهاجمی: مزوتراپی نسبت به روش‌های جراحی کمتر تهاجمی است و نیاز به دوران نقاهت طولانی ندارد.
- عوارض جانبی کمتر: عوارض جانبی مزوتراپی معمولاً خفیف و کوتاه‌مدت هستند، مانند قرمزی یا ورم موضعی.
- نتایج سریع: بیماران معمولاً پس از چند جلسه، بهبود قابل‌توجهی در کیفیت پوست و مو خود مشاهده می‌کنند.
مزو درماتولوژی یا مزوتراپی یکی از روش‌های محبوب و موثر در درمان‌های زیبایی و جوانسازی پوست و مو است که با استفاده از تزریقات کنترل‌شده به لایه میانی پوست، به بهبود مشکلات پوستی و ریزش مو کمک میکند. این روش به دلیل کم‌تهاجمی بودن و عوارض جانبی کمتر، مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است.
دکتر درماتولوژی چیست؟
دکتر درماتولوژی (Dermatologist) یک پزشک متخصص در زمینه تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری‌های مربوط به پوست، مو و ناخن است. درماتولوژی یکی از شاخه‌های مهم پزشکی است که به سلامت و زیبایی پوست و درمان مشکلات پوستی از جمله بیماری‌های مزمن، عفونت‌ها، حساسیت‌ها، و حتی برخی از انواع سرطان‌های پوست می‌پردازد.
وظایف دکتر درماتولوژی
- تشخیص بیماری‌های پوستی: پزشک درماتولوژی با استفاده از معاینات بالینی و آزمایش‌های مختلف، بیماری‌های پوستی مانند اگزما، آکنه، پسوریازیس، درماتیت و عفونت‌های پوستی را تشخیص می‌دهد.
- درمان بیماری‌های پوستی: این پزشکان از روش‌های مختلفی مانند داروهای موضعی، قرص‌ها، تزریقات و حتی جراحی‌های کوچک برای درمان بیماری‌های پوستی استفاده می‌کنند.
- پیشگیری و مراقبت: دکتر درماتولوژی راهنمایی‌هایی درباره مراقبت‌های پوستی و پیشگیری از بیماری‌های پوستی مانند استفاده از کرم‌های ضد آفتاب، مرطوب‌کننده‌ها و عادات صحیح پوستی ارائه می‌دهد.
- درمان مشکلات مو و ناخن: علاوه بر پوست، درماتولوژیست‌ها مشکلات مربوط به مو مانند ریزش مو، شوره سر، و مشکلات ناخنها را نیز درمان می‌کنند.
- درمان زیبایی: برخی درماتولوژیست‌ها در زمینه‌های زیبایی نیز تخصص دارند و درمان‌هایی مانند لیزر، بوتاکس، فیلرها و درمان‌های جوانسازی پوست را انجام می‌دهند.
چه زمانی به دکتر درماتولوژی مراجعه کنیم؟
- مشکلات مزمن پوستی: اگر با بیماری‌های پوستی مزمن مانند اگزما یا پسوریازیس مواجه هستید.
- آکنه شدید: در موارد آکنه‌های شدید که به درمان‌های معمولی پاسخ نمی‌دهند.
- علائم سرطان پوست: وجود لکه‌های مشکوک یا تغییرات در خال‌ها که ممکن است نشانه‌ای از سرطان پوست باشد.
- مشکلات مو و ناخن: ریزش شدید مو، نازک شدن ناخنها یا تغییرات ناگهانی در رنگ و شکل ناخنها.
انواع متودهای درمانی در بیماری‌های پوستی به واسطه درماتولوژی
انواع مختلفی از متودهای درمانی برای بهبود و درمان بیماری‌های پوستی توسط متخصص پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند که این متودها شامل:
- داروها و کرم‌های موضعی که به صورت مستقیم استفاده می‌شوند.
- داروهای سیستمیک که به صورت تزریقی و یا داروهای خوراکی برای بیمار تجویز می‌شوند.
- عمل‌های جراحی که در آن نواحی بیمار و درگیر سرطان با استفاده از ابزارهای خاص برداشته می‌شوند.
- ایمیونوتراپی که یکی از متودهای درمانی سرطان پوست است.
- لیزردرمانی که با استفاده از لیزر به درمان زوائد پوستی می‌پردازند.
- رادیوتراپی که یکی از متودهای درمانی به کار گرفته شده در سرطان‌های پوستی می‌باشد.
هرکدام از این متودهای درمانی، نقش اساسی در درمان بیماری‌های پوستی خاصی دارد. در بین روش‌های درمانی ذکر شده، استفاده از داروهای موضعی شایع‌ترین نوع درمان است که میتوان از آن به صورت مستقیم بر روی نواحی درگیر استفاده کرد؛ اگر چه سایر متودهای درمانی نیز کاربردهای مخصوص به خود را در درمان بیماری‌های دیگر پوستی خواهند داشت.
درماتولوژیست چه میکند؟
درماتولوژیست نوعی تخصص است که میتواند بیماری‌هایی که برای مو، پوست و ناخن ایجاد می‌شوند را تشخیص داده و درمان کند.
این متخصصین پوست همچنین بیماری‌هایی که لایه‌های موکوزی داخل بینی و دهان را نیز درگیر میکند، درمان خواهد کرد.
ریشه کلمه درماتولوژی (Dermatology) یونانی است که به معنای پوست است و درماتولوژیست نیز کسی است که تخصصش مرتبط با پوست است.
وظایف این متخصصین میتواند به سه بخش اصلی تقسیم شود که در ادامه به آنها می‌پردازیم. این وظایف شامل:
۱. طبی:
متخصص پوست با توجه به اطلاعاتی که پیرامون ارگانی به نام پوست دارد، میتواند بیماری‌هایی که پوست را درگیر می‌کنند را تشخیص و درمان کنند. این بیماری‌ها میتوانند شامل پسورازیس و آکنه باشند.
درماتولوژیست همچنین توانایی این را دارد که علت بروز علائم پوستی را که میتواند مربوط به بیماری و یا حساسیت‌های پوستی باشد، تشخیص دهد؛ برای مثال پوست خشک و خارش‌دار میتواند یکی از علائم مشکلات کلیوی باشد که به طریقه دیگری خود را بروز داده است.
۲. جراحی:
بسیاری از درماتولوژیست‌ها عمل‌های جراحی کوچک و ظریف انجام می‌دهند. این عمل‌ها شامل برداشتن خال‌ها، زگیل‌ها و یا انجام بیوپسی‌های تشخیصی می‌باشد. از طرف دیگر تعداد معدودی از درماتولوژیست‌ها عمل‌های جراحی سنگین‌تری مثل برداشتن کیست‌های خوشخیم و یا کیست‌های سرطانی نیز انجام می‌دهند.
3. زیبایی:
درماتولوژیست‌ها همچنین میتوانند مشکلات پوستی که ظاهر بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهد هم درمان کنند. این مشکلات ظاهری میتوانند شامل ریزش مو، نقاط سیاه پوست و یا چروک‌های پوستی باشند.
این متخصصین با استفاده از انجام متودهای فیلر، لیزر موهای زائد و تجویز قرص‌های شیمیایی نیز میتوانند به حفظ ظاهر مطلوب بیماران کمک شایانی کنند.
انواع پروسه‌های درمانی برای پوست توسط درماتولوژیست
درماتولوژیست‌ها میتوانند طیف وسیعی از پروسه‌های مختلف را انجام دهند که از ساده‌ترین آن یعنی حذف زائده‌های پوستی گرفته و تا نوع بسیار پیشرفته یعنی جراحی برای درمان سرطان پوست را انجام می‌دهند.
بعضی از پروسه‌هایی که درماتولوژیست‌ها به طور معمول میتوانند انجام دهند شامل موارد زیر است:
۱. بیوپسی:
درماتولوژیست میتواند انواع مختلفی از بیوپسی را به منظور تشخیص و تعیین سرطان پوست و سایر بیماری‌ها انجام دهد.
۲. لیزرتراپی:
از لیزرتراپی معمولا برای برداشتن زگیل‌ها و خال‌ها،تتوها، جای آکنه، لکه‌های پوستی، چین و چروک‌ها و موهای زائد استفاده میشود.
۳. سرما درمانی :
سرما درمانی نوعی متود درمانی خاص است که قسمت مورد نظر در برابر سرمای کنترل شده قرار می‌گیرد. از این روش میتوان برای از بین بردن زگیل‌ها، خال‌ها و تومورهای پوستی استفاده کرد.
۴. اسکلروتراپی:
این پروسه برای درمان عروق واریسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این متود با استفاده از تزریق داروهای شیمیایی به ورید مورد نظر، مشکلات ظاهری که توسط ورید به وجود آمده است، رفع میشود.
۵. جراحی موهس:
این نوع از عمل جراحی که برای درمان سرطان کاربرد دارد. در این جراحی، لایه‌های نازکی از پوست اطراف تومورها را برداشته میشود و در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
۶. درم ابریژن:
این تکنیک لایه برداری پوستی میتواند خطوط و چین و چروک پوستی، لکه‌ها، جای آکنه‌ها و زوائد پیش سرطانی پوستی را از بین ببرد.
درماتولوژی مو
همانطور که پیشتر گفته شد، درماتولوژیست‌ها علاوه بر درمان مشکلات پوستی، مشکلات ریزش مو را هم در کسانی که با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند، درمان می‌کنند.
به طور کلی درمان موثر ریزش مو، با یافتن علت زمینه‌ای آن آغاز میشود. یافتن علت این مشکل و رفع آن بر عهده درماتولوژیست خواهد بود؛ چرا که این متخصصین اطلاعت وسیعی درباره ساختار مو و مشکلاتی که ممکن است باعث ریزش آن شوند، دارند.
برای آن که علت ریزش مو مشخص شود، درماتولوژیست با دریافت اطلاعاتی از بیمار کار خود را آغاز خواهد کرد.
در وهله اول متخصص پوست شرح حالی کامل از بیمار و مشکل وی خواهد گرفت تا مشخص شود که ریزش مو از چه زمانی آغاز شده است و چه زمانی سرعت ریزشش افزایش پیدا کرده است.
سپس درماتولوژیست با بررسی پوست سر، ناخنها و مناطقی از بدن شخص که دچار ریزش مو شده است، اطلاعاتی پیرامون علت ریزش موها بدست میآورد.
در آخر نیز درماتولوژیست با مشاهده ساختار یکی از تارهای موی فرد میتواند علت ریزش مو و یا شکننده بودن آن را مشخص کند.
در صورتی که پزشک متخصص مشکوک شود که علت ریزش مو میتواند ناشی از وجود بیماری خاص، کمبود ویتامین، عدم توازن هورمونی و یا عفونت‌ها باشد، لازم است که فرد آزمایش خون و در مواردی یا بیوپسی از پوست سر انجام دهد.
اطلاعات بدست آمده از این تست‌ها میتواند علت زمینه‌ای ریزش موی فرد را مشخص کند. در بعضی افراد پزشک تست‌های تشخیصی بیشتری تجویز میکند؛ این در شرایطی است چندین عامل تشدید کننده به صورت همزمان در فرد وجود داشته باشد.
درمان ریزش مو
پس از تشخیص علت زمینه‌ای ریزش مو، درماتولوژیست با توجه به شرایط فرد اقدامات درمانی را انجام خواهد داد که در هر فرد متفاوت است.
برای مثال در کسانی که پس از ریزش مو، موها به صورت خود به خودی رشد می‌کنند، درماتولوژیست داروهای خاصی را تجویز میکند تا به رشد موهای کمکی سرعت ببخشد.
در شرایطی دیگر، درمان‌های صورت گرفته صرفا به منظور کنترل و کاهش ریزش مو می‌باشد و نمیتوان اقدامی برای رشد مجدد مو انجام داد و تنها متود کاربردی برای این افراد کاشت مو می‌باشد.
کلام آخر
انتخاب یک درماتولوژیست مجرب میتواند تفاوت بزرگی در سلامت پوست، مو و ناخنها ایجاد کند. تشخیص صحیح و درمان به موقع بیماری‌های پوستی از اهمیت بالایی برخوردار است و مراجعه به متخصص پوست و مو میتواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.
در نهایت، مراجعه منظم به درماتولوژیست نه تنها به حفظ سلامت و زیبایی پوست کمک میکند، بلکه میتواند نشانه‌های اولیه بیماری‌های جدی‌تری مانند سرطان پوست را شناسایی و درمان کند. مراقبت و پیشگیری همواره بهترین راه برای حفظ سلامتی و داشتن پوستی سالم و زیبا است.
شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.
منابع:
