سرطان ریه چیست؟ آشنایی با علائم سرطان ریه

سرطان ریه یکی از شایع‌ترین و کشنده‌ترین انواع سرطان‌ها در دنیا است که طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سالانه بیش از 1.7 میلیون نفر در جهان بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند. این آمار نگران‌کننده نه تنها تأثیر زیادی بر سلامت عمومی دارد، بلکه نشان‌دهنده نیاز مبرم به پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب است. بر اساس داده‌های جهانی، سرطان ریه در میان مردان و زنان به عنوان علت اصلی مرگ ناشی از سرطان شناخته می‌شود و در اکثر موارد، علت اصلی ابتلا به آن مصرف سیگار است.

در این مقاله بای بای سرطان، به بررسی علائم، روش‌های پیشگیری و درمان‌های مختلف سرطان ریه پرداخته خواهد شد تا با آگاهی بیشتر بتوان گامی مؤثر در مقابله با این بیماری برداشت.

سرطان ریه چیست؟

سرطان ریه، یکی از بیماری‌های خطرناک و کشنده است که بر کیفیت زندگی و امید به زندگی افراد تأثیر زیادی دارد. اگرچه این بیماری در مراحل اولیه علائم آشکاری ندارد، اما با پیشرفت سرطان، علائم آن به تدریج نمایان می‌شود.

ریه، ارگانی حیاتی که وظیفه ­ی تبادلات گازی و اکسیژن رسانی را دارد، ممکن است به دلایل مختلفی که مهم­ترین شان مصرف سیگار است، سرطانی شود. به طوری که هرچقدر میزان سیگار­هایی که یک فرد در طی روز مصرف می­ کند، بیشتر باشد، احتمال ابتلا به سرطان ریه در این شخص هم به همان میزان افزایش خواهد یافت.

علائم سرطان ریه­ ی پیشرفته

• سرفه­ های توقف ناپذیر
• سرفه­ ی خون آلود
• تنگی نفس
• درد قفسه­ ی سینه
• گرفتگی صدا
• کاهش وزن خود به خودی
• استخوان درد
• سردرد

چنانچه 2 مورد یا بیشتر از علایم سرطان ریه گفته شده را دارا هستید، پیشنهاد می­ کنیم برای حفظ سلامتیتان با پزشک مربوطه مشورت کنید.

انواع سرطان ریه

سرطان ریه با توجه به بررسی شکل سلول ­های ریه در زیر میکروسکوپ، به دو نوع تقسیم می­ شود:
۱_سرطان ریه سلول­ های کوچک (SCLC) که در افرادی که اعتیاد شدیدی به سیگار دارند، احتمال بروز آن بیشتر است. همچنین احتمال انتشار آن به سایر بافت ­ها بیشتر است و نیاز به درمان و مداخله ­ی فوری دارد.
۲_سرطان ریه سلول­ های غیر کوچک (NSCLC ) که شایع ترین نوع سرطان ریه است، سلول­ های کارسینومای سنگ فرشی، آدنوکارسینوما و کارسینومای سلول­ های بزرگ را درگیر می­ کند. احتمال انتشار این نوع سرطان به سایر بافت­ ها کمتر است و نیازی به مداخله­ ی فوری ندارد.

به نقل از سایت Mayo Clinic: سرطان ریه یکی از انواع شایع سرطان است که معمولاً در افرادی که سیگار می‌کشند دیده می‌شود، اما افراد غیر سیگاری نیز می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند. این بیماری هنگامی اتفاق می‌افتد که سلول‌های غیرطبیعی در یکی یا هر دو ریه‌ها بدون کنترل شروع به رشد می‌کنند. علائم ممکن است شامل سرفه مداوم، تغییر در رنگ خلط، افتادگی صدا، کاهش وزن و تنگی نفس باشد. عوامل خطر برای سرطان ریه شامل قرار گرفتن در معرض دود سیگار، آزبست، تابش رادیون و سایر مواد شیمیایی است.

مقایسه انواع سرطان ریه

چگونه سیگار خطر سرطان ریه را افزایش می‌دهد؟

همانطور که پیش­تر اشاره کردیم، سیگار یکی از علل اصلی ابتلا به این سرطان است. در حقیقت، سیگار با آسیب رساندن به بافت ریه و از بین بردن سلول­ های آن، منجر به ایجاد سرطان می ­شود.

البته که در مراحل اولیه این آسیب­ ها خود محدود شونده هستند، یعنی خود ریه آسیب به وجود آمده را ترمیم می­ کند اما در مصرف مداوم، ریه دیگر قادر به خود درمانی نبوده و آسیب­ های مداوم به بافت ریه، باعث بروز سرطان می­ شود.

علل ایجاد کنسر ریه

ریسک فاکتور­هایی وجود دارند که احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می­ دهند، در ادامه به این موارد اشاره می­ کنیم.

• مصرف مداوم سیگار
• قرارگیری در معرض دود سیگار
• رادیوتراپی قبلی

چنانچه در گذشته، به علت سرطان دیگری در ناحیه ­ی قفسه سینه پرتو درمانی انجام گرفته باشد، ریسک ابتلا به سرطان ریه در فرد، افزایش پیدا می ­کند.

• قرارگیری در معرض گاز رادون 

این گاز حاصل تجزیه اورانیوم می­ باشد و می ­تواند باعث تخریب سلول­ های ریوی شود.

• قرارگیری در معرض آزبست و کارسینوژن­ های دیگر

قرار گرفتن در معرض این مواد، می ­تواند ریسک ابتلا به این سرطان را افزایش ­دهد. به خصوص در شرایطی که فرد سیگاری باشد، این احتمال قوی ­تر خواهد بود.

• سابقه خانوادگی و ژنتیک

سرطان ریه چه عوارضی دارد؟

این سرطان هم همانند تمامی بیماری­ ها می­ تواند به همراه خود، مشکلات عدیده ­ی جسمی و روحی را برای فرد ایجاد کند. آگاهی از این موارد برای شما کمک کننده خواهد بود.

• تنگی ‌نفس که در اثر بلاک شدن مسیر های ریوی و یا به علت تجمع مایع در اطراف ریه، که سلول­ های سرطانی باعث آن هستند، ایجاد می ­شود.
• سرفه­ های خونی که گاهاً می­ توانند بسیار شدید و آزار دهنده شود.
• درد در قفسه سینه و دنده ­ها
• تجمع مایع در قفسه سینه که از بازشدن موثر قفسه سینه برای تنفس جلوگیری ‌می­ کند.
• متاستاز کردن سرطان و انتشار آن به ارگان­ های دیگر، نظیر استخوان­ ها و مغز که می ­تواند باعث ایجاد درد، ضعف و سردرد شود.

روش‌های مؤثر پیشگیری از سرطان ریه

به طور کلی هیچ راه حل قطعی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان وجود ندارد، اما با انجام یکسری فعالیت­ هایی که در ادامه ذکر شده­ اند، می­ توان علایم سرطان ریه را شناسایی و ریسک ابتلا را کاهش داد.

پیشگیری از سرطان ریه یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای حفظ سلامت ریه‌ها و کاهش خطر ابتلا به این بیماری خطرناک است. در کنار ترک سیگار و اجتناب از دود سیگار، تغییرات دیگر در سبک زندگی می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه داشته باشد. در این بخش به بررسی چند اقدام مؤثر برای پیشگیری از سرطان ریه خواهیم پرداخت.

کاهش مصرف غذاهای فرآوری‌شده و فست‌فودها

غذاهای فرآوری‌شده و فست‌فودها به دلیل داشتن چربی‌های اشباع، قندهای ساده و مواد نگهدارنده می‌توانند باعث ایجاد التهاب در بدن شوند که خود عامل خطر برای ابتلا به انواع سرطان‌ها، از جمله سرطان ریه است. مصرف زیاد غذاهای فرآوری‌شده می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و بدن را مستعد ابتلا به بیماری‌های مختلف کند. برای پیشگیری از سرطان ریه، توصیه می‌شود که مصرف این نوع غذاها به حداقل برسد و جایگزین آن‌ها غذاهای تازه، طبیعی و غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه شود.

استفاده از مکمل‌های مفید برای ریه‌ها

مکمل‌های غذایی مانند ویتامین D، ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند به سلامت ریه‌ها کمک کرده و در تقویت سیستم ایمنی بدن مؤثر باشند. تحقیقات نشان داده‌اند که ویتامین D به تقویت عملکرد ریه‌ها کمک می‌کند و ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش دهد. همچنین، آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C و سلنیوم می‌توانند از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد جلوگیری کنند و التهاب‌های مربوط به ریه‌ها را کاهش دهند. در نظر گرفتن مصرف این مکمل‌ها پس از مشاوره با پزشک می‌تواند به عنوان یک اقدام پیشگیرانه مفید باشد.

ورزش و فعالیت بدنی منظم

ورزش منظم نه تنها به حفظ وزن سالم و بهبود سلامت عمومی بدن کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در پیشگیری از سرطان ریه دارد. فعالیت بدنی به بهبود جریان خون و اکسیژن‌رسانی به ریه‌ها کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی را کاهش می‌دهد. تحقیقات نشان داده است که افرادی که به‌طور منظم ورزش می‌کنند، به‌ویژه فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، دویدن یا شنا، کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه هستند. ورزش منظم همچنین می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش استرس کمک کند که هر دو عامل مهم در پیشگیری از بیماری‌ها هستند.

• سیگار نکشید؛ اگر سیگاری نیستید به هیچ عنوان حتی برای امتحان کردن هم سمت سیگار نروید، زیرا صدماتی که به شما وارد می­ کند، قابل جبران نخواهد بود.

• سیگار را ترک کنید؛ ترک سیگار حتی اگر ‌چندین سال است که سیگار می­ کشید، می­ تواند ریسک ابتلا به این سرطان را کاهش دهد.

• در معرض دود سیگار قرار نگیرید؛ زیرا صدماتی مشابه با مصرف سیگار بر بدن می­ گذارد.

• خانه و محل زندگی خود را از لحاظ میزان وجود گاز رادون مورد بررسی قرار دهید؛ چراکه این گاز بسیار خطرناک بوده و عوارض جبران ناپذیری بر بدن می­ گذارد.

• رژیم غذایی خود را غنی از سبزیجات و میوه کنید؛ چرا که ویتامین ­ها و مواد مغذی موجود در این مواد، برای بدن بسیار ‌مفیدند.
• ورزش کنید و با بهبود ایمنی بدنتان ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.

روش _­­های تشخیص سرطان ریه با شناسایی علائم سرطان ریه

همواره روش ­های متعددی برای تشخیص وجود سرطان وجود دارد، تا با توجه به وخامت علائم سرطان ریه، محل و نوع سرطان، روش‌های درمانی مناسب استفاده شود. تست­ ها و آزمایش­های تشخیصی سرطان ریه به شرح زیر است:

۱-اسکن ایکس-ری قفسه سینه (X_Ray Scan):

این روش، اولین روش تشخیص سرطان است که درآن بیشتر تومور­ها و سلول­ های سرطانی به صورت توده ­های سفید و طوسی دیده می­ شوند. البته این روش قطعی نیست زیرا نمی­ تواند بین سرطان و مشکلات دیگر مثل آبسه ریوی که از لحاظ علائم شباهت زیادی به این سرطان دارد، قائل شود.

۲- سی تی اسکن(CT Scan):

این مورد،  قدم بعدی تشخیص است که با عکسبرداری از داخل بدن، می ­توان ریه را را دقیق­ تر مورد بررسی قرار داد.

۳-پت سی تی اسکن(Pet_CT Scan):

این آزمایش زمانی انجام می­ شود که در سی تی اسکن  نشانه‌هایی از علائم سرطان ریه دیده شود. این روش به طور دقیق نشان می­ دهد که کدام سلول در کدام ‌قسمت ریه درگیر ‌است تا متخصصین بتوانند ‌بهترین درمان را برای فرد در نظر بگیرند.

۴-برونکوسکوپی و بایوپسی(Bronchoscopy and Biopsy):

 اگر سی تی اسکن نشان دهد که سرطان در بخش میانی قفسه سینه است، باید از برونکوسکوپی استفاده کرد.

برونکوسکوپی این اجازه را به متخصصین می ­دهد تا با برداشتن نمونه (Biopsy) از سلول­ های مسیر هوایی فرد، تشخیص دهند که سلول­ ها سرطانی هستند یا خیر. این پروسیجر ۳۰ الی ۴۰ دقیقه زمان می ­برد.

انواع بایوپسی :

توراکوسکوپی:(Thoracoscopy)

این قابلیت را دارد تا از بخش خاصی از قفسه سینه و مایعات آن ناحیه نمونه برداری کند.

مدیاستنوسکوپی(Mediastinoscopy):

 این روش، این امکان را به متخصصین می ­دهد که فضای بین دو ریه یا مدیاستن را مورد بررسی قرار دهند.

بیوپسی سوزنی زیر جلدی:

 در این روش با استفاده از سی تی اسکن محل‌ مورد بررسی تعیین می ­شود و با وارد کردن یک سوزن به درون بافت سرطانی از آن نمونه برداری می ­شود.
یکی از مهم­ترین و شایع ­ترین عوارض بایوپسی در بیماران، پنوموتوراکس است که اجازه باز شدن موثر ریه را به بیمار نمی‌دهد.

در این شرایط، می ­توان با وارد کردن سوزن یا یک لوله در فضای اطراف ریه، هوای اضافی را خارج کرد تا ریه به حالت عادی خود بازگردد.

روش‌های تشخیص سرطان ریه:

سرطان ریه تا چه حد قابل درمان است؟

درمان این سرطان به علایم سرطان ریه و عوامل متعددی بستگی دارد، همچون:

• درجه و نوع سرطان
• اندازه و جایگاه سلول های سرطانی موجود در ریه
• سطح وخامت سرطان
• سلامت کلی شخص

درمان سرطان ریه با توجه به علایم سرطان ریه

برای درمان این سرطان روش های مختلفی همانند جراحی، رادیوتراپی، دارو درمانی و … یا ترکیبی از این روش ها با توجه به پاسخ مریض و علائم سرطان ریه روند درمانی اجرا می شود.

چناچه فرد به سرطان سلول های غیرکوچک مبتلا باشد و یکی از ریه هایش درگیر باشد و از سلامت جسمی کافی برخوردار باشد، با جراحی سلول های سرطانی را خارج می کنند.

در ادامه با پرتودرمانی باقی سلول های سرطانی باقی مانده را از بین می برند.

 حال اگر فرد، بنا بر مشکلاتی نتواند جراحی انجام دهد، از رادیوتراپی همراه با شیمی درمانی استفاده می شود.

در شرایطی که سرطان پخش شده باشد، علائم سرطان ریه در بیمار افزایش پیدا کرده باشد و دیگر درمان جراحی و رادیو درمانی موثر نباشند، شیمی درمانی و ایمیونوتراپی برای درمان پیشنهاد می شود.

 اگر بعد از شیمی درمانی سلول های سرطانی دوباره رشد کردند، می توان از تراپی بیولوژیکی استفاده کرد که در این روش از داروهایی برای کنترل و توقف رشد سلول های سرطانی کمک می گیریم.
در افرادی که به سرطان سلول های کوچک مبتلا شده اند، جراحی در مراحل اولیه که سرطان هنوز پخش نشده‌است قابل استفاده است و بعد از آن شیمی درمانی و رادیوتراپی به عنوان درمان تکمیلی انجام می گیرد تا از بازگشت سرطان و رشد دوباره سلول های سرطانی جلوگیری شود.

اما زمانی که سرطان در ریه پخش شده باشد، دیگر‌ جراحی کارآمد نیست و رادیوتراپی و شیمی درمانی موثرترین روش‌های درمانی حمایتی خواهند بود.

معجزه ی درمان سرطان ریه

اگر سرطان ریه با جراحی درمان شود و مجددا عود نکند چیزی شبیه به معجزه رخ داده است.

۳ نوع روش جراحی برای سرطان ریه وجود دارد:

۱- لوبِکتومی(Lobectomy):

در این روش، یکی از لوب های بزرگ ریه برداشته می شود. این جراحی زمانی پیشنهاد‌ می شود که سرطان یک بخش از یک ریه را درگیر کرده باشد.

۲- پنومونِکتومی(Pneumonectomy):

 در این روش یک ریه به صورت کامل برداشته می شود. این درمان زمانی استفاده می شود که سرطان در میان ریه یا کل ریه پخش شده باشد.

۳- سِگمِنتِکتومی(Segmentectomy):

در این روش، بخش کوچکی از ریه برداشته می شود. این نوع جراحی بیشتر در مراحل اولیه سرطان سلول های غیرکوچک ریه کاربرد دارد.

داستان موفقیت: پیشگیری از سرطان ریه با ترک سیگار

امیر، 45 ساله، مردی که به مدت 20 سال سیگار می‌کشید، زندگی پررنگی داشت. او هر روز دو پاکت سیگار مصرف می‌کرد و هیچ‌گاه به خطرات آن فکر نمی‌کرد. تا زمانی که در یک معاینه سالانه پزشک به او هشدار داد که علائم مشابه سرطان ریه در ریه‌هایش مشاهده شده است. امیر از این خبر شوکه شد و برای اولین بار در زندگی‌اش به خطرات واقعی سیگار پی برد.

پزشک به امیر توصیه کرد که هرچه سریع‌تر سیگار را ترک کند و به درمان‌های تخصصی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری بپردازد. امیر با اراده قوی تصمیم گرفت سیگار را ترک کند. او ابتدا تحت درمان‌های پزشکی برای ترک سیگار قرار گرفت و سپس با تغییرات در سبک زندگی خود، از جمله ورزش منظم و رژیم غذایی سالم، به تقویت سیستم ایمنی بدن خود پرداخت.

شش ماه بعد، امیر دوباره تحت بررسی قرار گرفت و خوشبختانه هیچ‌گونه علائم پیشرفت سرطان ریه در او مشاهده نشد. پزشک او اعلام کرد که ترک سیگار به میزان زیادی از خطر ابتلا به سرطان ریه کاسته است و او در مسیر بهبودی قرار دارد. امیر حالا به عنوان یک فرد بازنشسته و سالم، از زندگی جدید خود لذت می‌برد و به عنوان یک الگو برای دیگران، همیشه توصیه می‌کند که هرگز از خطرات سیگار غافل نشوید.

این داستان نشان می‌دهد که ترک سیگار نه تنها می‌تواند از پیشرفت بیماری‌ها جلوگیری کند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی و کاهش خطرات جدی سلامت کمک می‌کند.

سوالات متداول در خصوص سرطان ریه

کلام آخر

سرطان ریه یکی از جدی‌ترین انواع سرطان‌هاست، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌توان امید به بهبودی را افزایش داد. ترک سیگار، رعایت سبک زندگی سالم و انجام معاینات منظم از راه‌های مؤثر پیشگیری از این بیماری هستند. سایت “بای بای سرطان” همواره همراه شماست تا اطلاعات علمی و کاربردی را برای مقابله با این بیماری ارائه دهد. به یاد داشته باشید که امید و جنگندگی کلیدهای اصلی در مسیر بهبودی هستند.

در این مقاله تلاش شد تا اطلاعات کافی و درخور در خصوص سرطان ریه، روند تشخیص و درمان آن، به شما عزیزان ارائه شود.

شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.