مسئله تشخیص زودرس و به موقع سرطانها همیشه نقش مهمی در موفقیت آمیز بودن روند درمان این بیماری ایفا کرده است. تشخیص به موقع سرطان تیروئید و انجام تستهای خود آزمایی در منزل نیز در جهت شروع زود هنگام درمان این سرطان بسیار پراهمیت است.
به همین جهت در این مقالهی بای بای سرطان قصد داریم روشهای تشخیص سرطان تیروئید، چه با انجام تستهای آزمایشگاهی و کلینیکی و چه در منزل را به طور مفصل بررسی و معرفی کنیم.
مروری بر سرطان تیروئید
سرطان تیروئید یک بیماری نسبتا نادر اما جدی است که غده تیروئید، اندام پروانهای شکل کوچکی را که در گردن قرار دارد، تحت تاثیر قرار میدهد.
مانند هر شکل دیگری از سرطان، تشخیص زود هنگام سرطان تیروئید برای درمان موفقیت آمیز و بهبود نتایج بسیار مهم است.
در این قسمت از مقاله، علائم و نشانههای اولیه سرطان تیروئید، عوامل خطر مرتبط با آن، اهمیت تشخیص زود هنگام تستهای تشخیصی، تکنیکهای خود آزمایی سرطان در منزل، گزینههای درمانی، منابع حمایتی، تغییر سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان تیروئید و اهمیت مراقبتهای بهداشتی را نشان خواهیم داد.
درک علائم و نشانههای اولیه سرطان تیروئید:
سرطان تیروئید اغلب با علائم خفیف در مراحل اولیه خود ظاهر میشود و تشخیص به موقع سرطان تیروئید را برای متخصصین دشوار میکند.
با این حال، آگاهی از این علائم میتواند به افراد کمک کند تا فورا به دنبال مراقبتهای پزشکی باشند. برخی از علائم هشداردهنده اولیه سرطان تیروئید شامل توده یا تورم در گردن، گرفتگی یا تغییرات صدا مداوم، مشکل در بلع یا تنفس، کاهش وزن بدون دلیل، سرفه مداوم و خستگی مداوم خواهند بود.
در حالی که این علائم ممکن است به دلیل شرایط دیگر نیز ایجاد شوند، در صورتی که برای مدت طولانی ادامه داشته باشند یا در طول زمان بدتر شوند، ضروری است که با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید.
عوامل خطر سرطان تیروئید و افرادی که بیشتر در معرض خطر قرار دارند:
چندین عامل خطر وجود دارند که احتمال ابتلا به سرطان تیروئید را در افراد افزایش میدهند؛ زنان سه برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به سرطان تیروئید قرار دارند.
از طرفی، سن نیز نقش مهمی در ابتلا به این بیماری ایفا میکند؛ زیرا سرطان تیروئید در افراد بالای ۳۰ سال شایعتر است.
قرار گرفتن در معرض اشعه، به ویژه در دوران کودکی نیز یکی دیگر از عوتمل خطر است. علاوه بر این، افراد با سابقه خانوادگی سرطان تیروئید یا برخی از شرایط ژنتیکی ارثی، مانند پولیپز آدنوماتوز خانوادگی یا سندرم کاودن، در معرض خطر بیشتری نسبت به ابتلای این سرطان قرار دارند.
سایر عوامل خطر عبارتند از سابقه گواتر یا ندولهای تیروئید، رژیم غذایی کم ید، انتخاب سبک زندگی ناسالم و کشیدن سیگار.
اهمیت تشخیص به موقع سرطان تیروئید
تشخیص زودهنگام سرطان تیروئید برای رسیدن به نتایج مثبت در امر درمان این سرطان بسیار مهم است. هنگامی که سرطان تیروئید در مراحل اولیه تشخیص داده شود، شانس بهبودی کامل و درمان به طور قابل توجهی بالاتر است.
از این رو خودآزمایی منظم غده تیروئید و آگاهی از علائم و نشانههای رایج این بیماری میتواند به افراد کمک کند تا هرگونه ناهنجاری را شناسایی کرده و به سرعت به پزشک متخصص مراجعه کنند.
علاوه بر این، انجام غربالگریهای معمول و معاینات سالیانه با متخصصان مراقبتهای بهداشتی میتواند در امر تشخیص به موقع سرطان تیروئید کمک کند.
لذا در صورت تداوم علائم یا وجود هرگونه نگرانی در مورد سلامت غده تیروئید، ضروری است که با پزشک مشورت لازم انجام شود.
تستهای تشخیصی سرطان تیروئید:
در صورت مشکوک بودن به سرطان تیروئید، چندین آزمایش تشخیصی میتوانند به تایید تشخیص این بیماری کمک کنند. اولین گام، یک معاینه فیزیکی کامل، از جمله ارزیابی دقیق گردن و غده تیروئید است؛ آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد تیروئید و تشخیص هرگونه ناهنجاری نیز ممکن است انجام شود.
آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی، میتوانند تصاویر دقیقی از غده تیروئید ارائه داده و به شناسایی هرگونه گره یا تومور در این نواحی کمک کند.
بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف، که در آن نمونه کوچکی از بافت تیروئید برای بررسی استخراج میشود، معمولا برای تعیین سرطانی بودن گرهها و تودهها انجام میشود.
در برخی موارد، آزمایشات اضافی مانند اسکن ید رادیواکتیو یا سی تی اسکن، ممکن است برای ارزیابی وسعت سرطان و گسترش احتمالی آن توصیه شود.
نکاتی برای خود آزمایی و نظارت بر سلامت تیروئید:
خود آزمایی منظم غده تیروئید میتواند به تشخیص زود هنگام هرگونه ناهنجاری در این ناحیه کمک کند. برای انجام خودآزمایی تیروئید، جلوی آینه بایستید و روی قسمت جلویی و پایین گردن، درست بالای استخوان ترقوه تمرکز کنید.
هنگام نوشیدن آب، ناحیه غده تیروئید را از نظر وجود هرگونه تورم، برآمدگی یا عدم تقارن مشاهده و بررسی کنید. به آرامی ناحیه موردنظر را با انگشتان خود لمس کنید و هرگونه توده یا ندول را احساس کنید.
اگر متوجه چیز غیرعادی شدید یا هرگونه علائم مداوم را تجربه کردید، برای ارزیابی بیشتر با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید و همچنین نظارت بر سلامت تیروئید با شرکت در معاینات معمول و غربالگریهای توصیه شده توسط پزشک ضروری است.
گزینههای درمانی معمول برای سرطان تیروئید
درمان سرطان تیروئید به عوامل مختلفی از جمله نوع و مرحله سرطان و همچنین سلامت کلی فرد بستگی دارد. گزینههای درمانی اولیه برای سرطان تیروئید شامل جراحی، درمان با ید رادیواکتیو، هورمون درمانی و پرتودرمانی خارجی است.
برداشتن غده تیروئید با عمل جراحی که به تیروئیدکتومی معروف است، اغلب اولین قدم در درمان سرطان تیروئید خواهد بود.
در مواردی که سرطان به خارج از غده تیروئید گسترش یافته است، ممکن است درمانهای اضافی لازم باشد. درمان با ید رادیواکتیو معمولا برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده پس از جراحی استفاده میشود.
هورمون درمانی ممکن است برای جایگزین یا سرکوب هورمونهای تیروئید تجویز شود. پرتودرمانی خارجی ممکن است در شرایط خاصی برای هدف قرار دادن سلولهای سرطانی با پرتوهای پرانرژی توصیه شود.
پشتیبانی و حمایت برای افراد مبتلا به سرطان تیروئید:
تشخیص سرطان تیروئید ممکن است طاقت فرسا باشد اما افراد مجبور نیستند به تنهایی با آن رو به رو شوند. منابع پشتیبانی مختلفی برای ارائه راهنمایی، آموزش و حمایت عاطفی در طول سفر ابتلا تا درمان سرطان تیروئید در دسترس بیماران هستند.
گروههای پشتیبانی، چه حضوری و چه آنلاین، به افراد فرصتی برای ارتباط با دیگرانی که چالشهای مشابهی را تجربه کردهاند، ارائه میدهند.
این گروهها فضای امنی را برای به اشتراک گذاشتن تجربیات، تبادل اطلاعات و دریافت مشاوره فراهم میکنند. علاوه بر این، سازمانها و وب سایتهای متعددی اطلاعات جامعی در مورد سرطان تیروئید، گزینههای درمانی، پیشرفتهای تحقیقاتی و توصیههای سبک زندگی به افراد مبتلا به این بیماری ارائه میدهند.
لذا دسترسی به این منابع برای حمایت و مطلع ماندن از آخرین تحولات در درمان و مدیریت سرطان تیروئید بسیار مهم است.
سایر روشهای تشخیص سرطان تیروئید
- سونوگرافی:
فراصوت از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از قمستهای بدن شما استفاده میکند. در طول این آزمایش بیماران در معرض تشعشعات قرار نمیگیرند.
این آزمایش میتواند به تعیین تراکم و یا پر بودن ندول تیروئید کمک کند (گرههای جامد بیشتر احتمال دارد سرطانی باشند).
همچنین میتوان از آن برای بررسی تعداد و اندازه گرههای تیروئید و همچنین کمک به تعیین بزرگ شدن غدد لنفاوی مجاور به دلیل گسترش سرطان تیروئید استفاده نمود.
برای ندولهای تیروئیدی که خیلی کوچک هستند، میتوان از این آزمایش برای هدایت سوزن بیوپسی به داخل ندول برای برداشتن نمونه استفاده نمود.
حتی زمانی که یک ندول به اندازه کافی بزرگ است که احساس شود، اکثر پزشکان ترجیح میدهند از فراصوت برای هدایت سوزن استفاده کنند.
- سی تی اسکن:
سی تی اسکن یک آزمایش اشعه ایکس است تصاویر مقطعی دقیقی از بدن بیمار میسازد. این متود تصویربرداری میتواند به تعیین اینکه آیا آنها به مناطق مجاور سرایت کردهاند یا خیر، کمک میکند.
اگر چه سونوگرافی معمولا آزمایش انتخابی است؛ سی تی اسکن همچنین میتواند برای بررسی گسترش سرطان تیورئید به اندامهای دور مانند ریهها نیز استفاده شود.
- اسکن MRI:
اسکنهای MRI از آهن ربا به جای پرتو برای ایجاد تصاویر مقطعی دقیق از بدن بیماران استفاده میکنند. از MRI میتوان برای بررسی سرطان در تیروئید یا سرطانی که به قسمتهای نزدیک یا دور بدن گسترش یافته است، استفاده کرد.
اما با این حال سونوگرافی معمولا اولین انتخاب برای بررسی غده تیروئید است. متود تصویربرداری MRI میتواند تصاویر بسیار دقیقی از بافتهای نرم مانند غده تیروئید ارائه دهد؛ اسکن MRI علاوه بر غده تیروئید همچنین برای بررسی مغز و نخاع نیز بسیار کاربردی خواهد بود.
تغییر سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان تیروئید
در حالی که هیچ راه تضمینی برای پیشگیری از سرطان تیروئید وجود ندارد، برخی تغییرات سبک زندگی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به این سرطان کمک کند.
حفظ یک رژیم غذایی سالم سرشار از میوهها، سبزیجات و غلات کامل، مواد مغذی و آنتی اکسیدانهای ضروری بدن را فراهم میکند که از سلامت کلی فرد حمایت میکند.
در این رژیم غذایی سالم موادی از جمله غذاهای غنی از ید، مانند غذاهای دریایی، محصولات لبنی و نمک یددار میتوانند سطح کافی ید را که برای عملکرد مناسب تیروئید حیاتی است، تضمین کند.
اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه، چه پزشکی و چه محیطی، در صورت امکان بسیار مهم است. همچنین مهم است که سیگار را ترک کنید، زیرا سیگار کشیدن با افزایش خطر ابتلا به سرطان تیروئید مرتبط است.
ورزش منظم، تکنیکهای مدیریت استرس و حفظ وزن در محدوده ایدهآل به سلامت کلی بدن کمک میکند و ممکن است در کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف از جمله سرطان تیروئید موثر باشد.
کلام آخر
در این مقالهی بای بای سرطان به اهمیت تشخیص به موقع سرطان تیروئید پرداخته و روش خود آزمایی غده تیروئید در منزل را یکی از مهمترین راههای تشخیص هرگونه تودهی غیرطبیعی در این ناحیه معرفی کردیم.
در ادامه نیز تشخیص به موقع سرطان تیروئید را کلید درمان موفقیت آمیز این بیماری بیان کردیم و افراد را به سمت داشتن یک سبک زندگی سالم سوق دادیم.
منابع: