وقتی صحبت از بیماری‌های مزمن و چالش برانگیزی همچون سرطان به میان می‌آید، همگان به دنبال راهی برای عدم ابتلا به آن می‌گردند. پیشگیری از سرطان، علاوه بر رعایت رژیم غذایی سالم، تغذیه اصولی و صحیح و داشتن فعالیت بدنی روزانه، نیازمند عامل قوی‌تری برای پیشگیری است، چیزی مثل واکسن!
اما مگر واکسن سرطان به بازار عرضه شده؟ و اگر این واکسن وجود دارد، چگونه و با چه مکانیسمی می‌تواند مانع از بروز سرطان شود؟
به همین جهت در این مقاله‌ی بای بای سرطان، ضمن پاسخ به تمامی سوالات و ابهامات در خصوص واکسن سرطان، قصد بررسی راه‌های نوین پیشگیری از سرطان را نیز خواهیم داشت.
تاثیر واکسن بر سرطان
واکسن سرطان به عنوان یک رویکرد امیدوارکننده در زمینه‌ی ایمونوتراپی و درمانهای سرطان شناخته می‌شود. هدف این واکسن‌ها، تقویت قدرت و بهبود عملکرد سیستم ایمنی برای شناسایی و از بین بردن سلول‌های سرطانی بدن است.
برخلاف سایر واکسن‌های سنتی که همه‌ی انسان‌ها از دوران کودکی تا بزرگسالی به عنوان مانعی برای جلوگیری از بروز عفونت‌ها تزریق می‌کنند، واکسن سرطان برای درمان سرطان‌هایی که بیماران به آن مبتلا می‌شوند و یا جلوگیری از عود مجدد این بیماری مهلک طراحی شده‌اند.
از واکسن‌های سرطان می‌توان به صورت ترکیبی با سایر متودهای درمانی مثل عمل جراحی، شیمی درمانی و یا پرتودرمانی نیز استفاده نمود.
در حقیقت مفهوم واکسن سرطان از این موضوع سرچشمه می‌گیرد که سیستم ایمنی توانایی شناسایی و از بین بردن سلول‌های سرطانی را دارد اما با این وجود باز هم سلول‌های سرطانی اغلب راه‌هایی برای فرار از سیستم ایمنی پیدا می‌کنند.
هدف واکسن سرطان مسدود کردن این راه‌های فرار و افزایش توانایی بدن نه برای پیشگیری از سرطان بلکه برای مبارزه با سرطان است.
واکسن؛ پیشگیری یا درمان؟
به طور کلی واکسن‌های سرطان به دو نوع تقسیم می‌شوند، یکی از آن‌ها واکسن پیشگیری و دیگری واکسن درمانی است که در ادامه به صورت مختصر کارکرد هر کدام از آن‌ها را توضیح می‌دهیم:
واکسن‌های پیشگیری کننده سرطان:
این دسته از واکسن‌ها برای افرادی تجویز می‌شوند که قصد دارند از بروز نوع خاصی از سرطان پیشگیری کنند. واکسن‌های پیشگیری از سرطان، از بدن در برابر ویروس‌هایی که می‌توانند انواع خاصی از سرطان را ایجاد کنند، محافظت می‌کنند.
رایج‌ترین نمونه این واکسن‌ها، واکسن پاپیولامای انسانی یا همان HPV است که می‌تواند در برابر سویه‌های مختلف HPV که باعث ایجاد سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، اوروفارنکس و سایر انواع سرطان می شود، محافظت کند.
نوع دیگر این واکسن‌ها، واکسن هپاتیت B است که می‌تواند از بروز عفونت هپاتیت B که ممکن است باعث ایجاد سرطان کبد شود، جلوگیری کند. این واکسن‌ها معمولا در دوران کودکی یا نوجوانی، قبل از قرار گرفتن بیماران در معرض ویروس تزریق می‌شوند.
واکسن‌های سرطانی درمانی:
این دسته از واکسن‌ها، برای افرادی مفید است که قبلا به سرطان مبتلا شده‌اند و یا همچنان به سرطان مبتلا هستند. واکسن‌های درمانی جهت تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان طراحی شده‌اند.
واکسن‌های درمانی به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی کلی استفاده می‌شوند و با توجه به نوع سرطان و واکسن خاص آن، ممکن است در مراحل مختلف بیماری تجویز‌شوند.
زمان‌بندی و استفاده از واکسن‌های سرطان، به عوامل زیادی بستگی دارد؛ از جمله نوع و مرحله سرطان، نوع واکسن موردنیاز، سلامت کلی بیمار و سایر درمان‌هایی که بیمار ممکن است دریافت کند.
بنابراین بسیار مهم است که بیماران در مورد این عوامل با یک متخصص و یا انکولوژیست صحبت کنند. چرا که این افراد می‌توانند توصیه‌ها و نکات کاربردی را با ارزیابی کامل بیمار ارائه دهند.
انواع واکسن‌های سرطان
امروزه انواع مختلفی واکسن سرطان در حال تولید شدن هستند و سپس مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند تا بیشترین تاثیر را داشته باشند. به طور کلی هر کدام از واکسن‌های سرطان به شیوه متفاوتی برای تحریک سیستم ایمنی و هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی عمل می‌کنند.
به همین دلیل انواع واکسن برای پیشگیری از سرطان و با توجه به نیاز بیماران تولید می‌شوند. در ادامه به برخی از رایج‌ترین انواع واکسن سرطان اشاره می‌کنیم:
واکسن‌های پپتیدی:
واکسن‌های پپتیدی شامل قطعات کوچکی از پروتئین‌هایی به نام پپتید هستند که از سلول‌های سرطانی به وجود می‌آیند. پپتیدهایی که در این نوع واکسن استفاده می‌شوند، بر اساس نوع سرطان و آنتی ژن‌های آن می‌توانند متفاوت باشند.
هدف این واکسن سرطان، استفاده از این پپتیدها برای تحریک تولید سلول‌های ایمنی مانند سلول‌های T است که توانایی شناسایی و از بین بردن سلول‌های سرطانی را دارند.
واکسن‌های تمام سلولی:
ساخت این واکسن‌ها به واسطه استفاده از سلول‌های سرطانی کامل و یا قطعاتی از سلول‌های بدخیم میسر می‌شود. این واکسن‌ها باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شوند که به همین سبب سلول‌های سرطانی راحت‌تر شناسایی و نابود می‌شوند.
بنابراین با تزریق این واکسن سرطان، یک ایمنی نسبی پیرامون سلول‌های سرطانی معینی در جهت پیشگیری از سرطان در بدن ایجاد می‌شود.
واکسن‌های ناقل ویروسی:
در این دسته از واکسن‌ها، از ویروس‌های اصلاح شده برای رساندن آنتی ژن‌های سرطانی خاص به سلول‌های بدن استفاده می‌کنند.
این ویروس‌ها طوری طراحی شده‌اند که بیماری‌زا نبوده و تنها حامل مواد ژنتیکی باشند و درجاتی از ایمنی را نسبت به سلول‌های سرطانی ایجاد می‌کنند. این مواد ژنتیکی باعث تولید آنتی ژن‌هایی در بدن می‌شوند که باعث ایجاد پاسخ ایمنی در برابر سلول‌های سرطانی خواهند شد.
واکسن‌هایی بر پایه RNA و DNA
واکسن‌هایی بر پایه DNA:
در این نوع از واکسن‌های سرطان، از قطعات کوچکی از DNA استفاده می‌کنند که آنتی ژن‌های سرطانی خاصی را در بدن ایجاد می‌کند. هنگامی که این قطعات DNA به بدن تزریق می‌شوند، به عنوان الگویی برای تولید آنتی ژن‌های سرطانی استفاده می‌شوند.
همین امر موجب می‌شود تا سیستم ایمنی تحریک شده و یک پاسخ ایمنی در برابر این آنتی ژن‌ها ایجاد شود که در مواجهه مجدد سرطان با سلول‌های ایمنی، بدن به مبارزه با آن‌ها می‌پردازند.
واکسن‌هایی بر پایه RNA:
این نوع واکسن‌ها، به روش مشابه واکسن‌های بر پایه DNA عمل می‌کنند اما به جای استفاده از قطعات DNA از قطعات RNA در تولید آن‌ها استفاده می‌کنند.
این قطعات RNA توسط سلول‌های بدن جذب می‌شوند و به عنوان الگویی برای تولید آنتی ژن‌های سرطانی استفاده می‌شوند؛ پس از تولید این آنتی ژن‌ها، ایمنی نسبی در برابر سلول‌های سرطانی که حاوی این قطعات RNA هستند، در بدن ایجاد می‌شود و اینگونه پیشگیری از سرطان میسر خواهد شد.
مکانیسم اثر واکسن برای پیشگیری از سرطان
همانطور که پیش‌تر گفتیم، واکسن سرطان با تحریک سیستم ایمنی، شناسایی، حمله به سلول‌های سرطانی و از بین بردن آن‌ها را برای سیستم ایمنی بسیار آسان و راحت می‌کند.
واکسن‌ها آنتی ژن‌های سرطانی خاص و یا مواد ژنتیکی کد کننده این آنتی ژن‌ها را وارد بدن می‌کنند. به واسطه ورود این آنتی ژن‌ها به بدن، سلول‌های ایمنی مانند سلول‌های T و آنتی بادی‌هایی تولید می‌شوند که می‌توانند سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و از بین ببرند.
پاسخ ایمنی ایجاد شده توسط واکسن‌های سرطان یک فرآیند پیچیده است که شامل مراحل متعددی است:
ابتدا آنتی ژن‌های سرطانی که به واسطه واکسن‌ها به بدن وارد می‌شوند، توسط سلول‌های خاصی به نام APC شناسایی می‌شوند. این APCها، آنتی ژن‌ها را پردازش کرده و آن‌ها را به سلول‌های ایمنی T ارائه می‌دهند.
با شناسایی آنتی ژن‌های سرطانی، سلول‌های T فعال شده و تکثیر می‌شوند و تعداد بسیار زیادی سلول ایجاد می‌کنند که قادر به هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی بیان کننده این آنتی ژن‌ها هستند. این سلول‌های T فعال شده سپس به محل تومور بدخیم و یا بافت سرطانی حرکت می‌کنند تا پاسخ ایمنی خود را در برابر آن‌ها آغاز کنند.
علاوه بر سلول‌های T، واکسن‌های سرطان می‌توانند آنتی بادی‌هایی نیز تولید کنند که این آنتی بادی‌هادر واقع پروتئین‌هایی هستند که می‌توانند با اتصال به سلول‌های سرطانی، شناسایی آن‌ها را برای سیستم ایمنی راحت‌تر کنند که در نتیجه تخریب آن‌ها تسهیل می‌شود. بنابراین واکسن‌ها به دو طریق می‌توانند تاثیرات خود را بر روی سلول‌های سرطانی بدن اعمال کنند و منجر به پیشگیری از سرطان شوند.
فواید و مزایای تزریق واکسن سرطان
واکسن‌های سرطان چندین مزیت مهم و موثر پیرامون درمان و پیشگیری از سرطان دارند. در ادامه به برخی از مزایای کلیدی واکسن سرطان می‌پردازیم:
اختصاصی بودن:
واکسن‌های سرطان می‌توانند بسیار هدفمند و اختصاصی عمل کنند؛ به این صورت که با قرار دادن آنتی ژن سرطان مورد نظر در بدن بیمار، سیستم ایمنی تنها پاسخ دقیقی برای سلول‌های سرطانی مورد نظر ایجاد می‌کند و با سایر ارگان‌ها و بافت‌ها کاری ندارد.
این ویژگی واکسن، آسیب به سلول‌های سالم بدن را به حداقل ممکن می‌رساند و خطر عوارض جانبی را تا حد بسیاری زیادی کاهش می‌دهد.
ایمنی طولانی مدت:
واکسن سرطان توانایی ایجاد یک ایمنی طولانی مدت در بدن بیمار را دارد و به همین سبب سیستم ایمنی توانایی تشخیص و پاسخ به سلول‌های سرطانی حتی پس از اتمام درمان اولیه را نیز دارد و اینطور نیست که پس از مدت کوتاهی اثر خود را از دست دهد.
درمان ترکیبی:
از واکسن سرطان می‌توان به همراه متودهای درمانی دیگر مثل شیمی درمانی و یا پرتو درمانی، به منظور افزایش اثر بخشی درمان و تسریع از بین رفتن سلول‌های سرطانی استفاده کرد. بنابراین واکسن‌های سرطان نه تنها خود در روند درمان سرطان موثر هستند بلکه باعث بهبود نتایج درمانی بیمار نیز می‌شوند.
پیشگیری از عود سرطان:
از تاثیر واکسن بر سرطان می‌توان به عنوان یک روش پیشگیری از بروز دوباره سرطان در افرادی که پروسه درمان را تکمیل کرده‌اند، یاد کرد. این واکسن‌ها با تقویت سیستم ایمنی، باعث می‌شوند سلول‌های سرطانی باقی مانده از بین بروند و از عود مجدد سرطان در فرد جلوگیری شود.
کاهش سمیت:
از تاثیر واکسن بر سرطان، در مقایسه با سایر متودهای سنتی درمان سرطان مثل شیمی درمانی و پرتو درمانی، سمیت کمتری دارند؛ لذا باعث بروز عوارض جانبی خفیف‌تر و کمتری در فرد مبتلا به سرطان خواهند شد.
برای کمتر بودن عوارض جانبی علت دیگری نیز مطرح است؛ آن هم این موضوع است که واکسن‌های سرطان، به طور اختصاصی فقط سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند و در نتیجه آسیب به سلول‌ها و بافت‌های سالم به حداقل می‌رسد.
واکسن سرطان؛ حاصل تحقیقات مداوم
به طور کلی انجام تحقیقات مداوم و آزمایشات بالینی، نقش مهمی در زمینه پیشرفت واکسن‌های سرطان دارند. هدف این مطالعات، ارزیابی ایمنی و اثربخشی رویکردهای مختلف واکسن، شناسایی ترکیب‌های بهینه و کشف برنامه‌های جدید برای غلبه بر چالش‌هایی است که در ایمونوتراپی سرطان وجود دارد.
آزمایش‌های بالینی واکسن در چند مرحله انجام می‌شوند که در ابتدا با انجام مطالعات در مقیاس کوچک به منظور ارزیابی ایمنی و افزایش دوز شروع می‌شوند و سپس آزمایش‌های پیشرفته‌تر و با مقیاس بزرگتری در جهت ارزیابی اثربخشی و مقایسه واکسن‌های سرطان با درمانهای استاندارد یا دارونماها انجام می‌گیرند.
در واقع این کارآزمایی‌ها شامل نظارت و ارزیابی دقیق برای اطمینان از ایمنی بیمار و یکپارچگی علمی است. نتایج کارآزمایی‌ها و تحقیقات صورت گرفته پیرامون واکسن‌ها، اطلاعات ارزشمندی را در مورد پتانسیل‌هایی که واکسن‌ها دارند، در اختیار متخصصین قرار می‌دهند.
این تحقیقات همچنین بیانگر اطلاعات نظارتی در مورد تایید و امکان استفاده از واکسن سرطان در درمان بیماران سرطانی و پیشگیری از سرطان خواهند بود.
چالش‌های ساخت واکسن سرطان
درحالی که واکسن‌های سرطان مفید و کاربردی هستند اما با این اوصاف استفاده از آن‌ها چالش‌ها و محدودیت‌های متعددی را به همراه خواهد داشت. برخی از این محدودیت‌ها، شامل:
1- ناهمگنی ژنتیکی:
سلول‌های سرطانی می‌توانند ناهمگنی ژنتیکی و آنتی ژن ایجاد کنند و این به آن معنی است که سلول‌های سرطانی مختلف در یک تومور، می‌توانند حاوی آنتی ژن‌های سرطانی متفاوتی باشند. این ناهمگنی، چالش‌های زیادی را برای واکسن‌هایی که تنها آنتی ژن‌های خاصی را هدف قرار می‌دهند، ایجاد می‌کند؛ چرا که احتمال دارد استفاده از این واکسن‌ها در درمان تومور سرطانی موثر واقع نشود.
2- محیط کوچک تومور، سرکوب کننده سیستم ایمنی:
تومورهای سرطانی می‌توانند یک محیط کوچک ایمنی ایجاد کنند که مانع از عملکرد صحیح و پاسخ مناسب سیستم ایمنی بدن در برابر سلول‌های سرطانی شوند. به واسطه محدود شدن عملکرد سلول‌های ایمنی بدن، اثربخشی واکسن‌های سرطان را محدود می‌کند و همین امر موجب می‌شود تا سلول‌های سرطانی از بین نروند و به رشد خود ادامه دهند.
3- مکانیسم فرار ایمنی:
سلول‌های سرطانی می‌توانند مکانیسم‌های مختلفی را برای فرار از شناسایی شدن و تخریب توسط سلول‌های ایمنی مورد استفاده قرار دهند. این مکانیسم‌ها می‌توانند شامل مخفی کردن آنتی ژن و تولید مولکول‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی باشند.
غلبه بر این مکانیسم‌ها، برای همه‌ی انواع واکسن سرطان ممکن نیست؛ بنابراین همه‌ی واکسن‌ها این توانایی را نداشته و نمی‌توانند در روند درمان سرطان موثر باشند.
بررسی و پرداختن به این چالش‌ها، نیازمند رویکردها و علوم مختلفی مثل ژنتیک، ایمونولوژی و بیولوژی تومور خواهد بود. متخصصین و محققین با استفاده از این روش‌ها و استراتژی‌های نوآورانه، در جهت افزایش کارایی واکسن و غلبه بر مشکلات و کاستی‌های آن تلاش می‌کنند.
به کارگیری واکسن با سایر روش‌های درمان سرطان
از واکسن سرطان اغلب به صورت ترکیبی با سایر متودهای درمانی برای به حداکثر رساندن اثر بخشی آن‌ها استفاده می‌شود. واکسن‌ها با مکانیسم اثری که دارند، به عنوان مکمل درمانهای مختلف به کار گرفته می‌شوند تا پاسخ ایمنی تقویت شده و بیمار شاهد نتیجه بهتر و موثری باشد.
به عنوان مثال ترکیب واکسن‌های سرطان با مهار کننده‌های ایمنی، نوید بخش افزایش پاسخ ایمنی ضدتوموری در بیماران است. مهار کننده‌های چک پوینت ایمنی، می‌توانند محدودیت‌های سیستم ایمنی را کمتر کرده و یا به عبارتی ترمزهای سیستم ایمنی را آزاد کنند.
در نتیجه سلول‌های ایمنی که به واسطه واکسن‌ها تحریک شده‌اند، به طور موثرتر سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند و آن‌ها را از بین می‌برند.
علاوه بر آن، ترکیب واکسن‌های سرطان با درمانهای معمولی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی، می‌تواند باعث افزایش تاثیر هر کدام از این روش‌ها شود به طوری که این درمان‌ها نیز می‌توانند باعث افزایش اثربخشی واکسن‌ها در پیشگیری از سرطان شوند.
پیشرفت واکسن سرطان؛ گامی به سوی آینده
زمینه تحقیقاتی واکسن‌های سرطان به سرعت در حال پیشرفت است؛ به طوری که تحقیقات و پیشرفت‌های مداوم در این حوزه، راه را برای رویکردهای درمانی جدید هموار می‌کند. برخی از زمینه‌های کلیدی برای توسعه آینده واکسن‌ها عبارتند از:
واکسن‌های شخصی سازی شده:
پیشرفت در امر ژنومیک و مطالعات تومور‌ها، فرصت‌هایی را برای توسعه واکسن‌های سرطانی شخصی سازی شده ایجاد کرده است.
درمانهای ترکیبی:
در درمانهای ترکیبی،استفاده‌ی همزمان از واکسن‌های سرطان و سایر روش‌های ایمونوتراپی یا درمان هدفمند می‌توانند درهای جدیدی را به روی درمانهای سرطان باز کنند. این ترکیبات می‌توانند پاسخ ایمنی را افزایش دهند، بر مکانیسم‌های مقاومت غلبه کنند و تاثیرات و نتایج آن را بهبود بخشند.
سیستم‌های تحویل:
با پیشرفت تکنولوژی و ساخت واکسن‌های جدید در آزمایشگاه‌ها، تغییراتی که در آینده ممکن است در واکسن سرطان ایجاد شود، در زمینه سیستم‌های تحویلی دارو است که می‌تواند کارایی و دوام واکسن‌های سرطانی را افزایش دهند.
نشانگرهای زیستی پیش بینی کننده:
شناسایی نشانگرهای زیستی پیش‌بینی کننده می‌تواند به شناسایی بیمارانی که به احتمال زیاد از واکسن‌های سرطان سود می‌برند کمک کنند؛نشانگرهای زیستی همچنین می‌توانند در نظارت بر پاسخ درمانی و اتخاذ بهترین تصمیمات درمانی برای بیمار موثر باشند.
ترکیب واکسن‌ها با روش‌های دیگر:
بررسی ترکیب واکسن‌های سرطان با روش‌های درمانی دیگر، مانند ژن درمانی یا سلول درمانی اختیاری، ممکن است پاسخ ایمنی را بیشتر کرده و نتایج درمان بیمار را بهبود بخشد.
مراحل آزمایش واکسن سرطان
آزمایش‌های واکسن سرطان، مطالعات بالینی هستند که ایمنی و اثربخشی واکسن‌های جدید طراحی شده برای پیشگیری یا درمان سرطان را آزمایش می‌کنند. آن‌ها بخش مهمی از روند توسعه درمانهای جدید و بهبود درمانهای سرطان موجود برای این بیماری هستند.
در اینجا یک مرور کلی از نحوه آزمایش واکسن‌های سرطان وجود دارد که به طور مختصر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- فاز ۱:
این اولین مرحله آزمایش واکسن در انسان است. هدف اولیه ارزیابی ایمنی واکسن، تعیین دوز مناسب و شناسایی هرگونه عوارض جانبی است؛ این فاز معمولا شامل تعداد کاندیدهای بسیار کمی است.
- فاز ۲:
در صورتی که آزمایشات انجام شده در فاز ۱ نشان دهند که واکسن بی‌خطر است، آزمایشات وارد فاز ۲ می‌شوند. این فاز شامل کاندیدهای بسیار بیشتری است و هدف آن ارزیابی بیشتر ایمنی و همچنین شروع ارزیابی عملکرد واکسن خواهد بود. در این فاز محققین تاثیر واکسن بر سرطان را مورد بررسی قرار می‌دهند و تاثیر واکسن‌ها را بر سلول‌های سرطانی می‌سنجند.
- فاز ۳:
در این فاز، واکسن‌ها در گروه‌های بزرگتری از افراد آزمایش می‌شوند تا تاثیرات و اثربخشی آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد. آزمایش‌های این فاز، واکسن را با درمانهای رایج سرطان مقایسه می‌کند و در نهایت مشخص می‌شود که استفاده از واکسن در این بیماران ایمن است یا خیر.
- فاز ۴:
این فاز مطالعات پس از بازاریابی را مورد بررسی قرار می‌دهد. اطلاعات بیشتری از جمله خطرات، فواید و استفاده بهینه از واکسن پس از تایید و عرضه به بازار توسط محققین جمع‌آوری می‌شود و در نهایت واکسن از لحاظ میزان فروش و محبوبیت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
راهکارهای نوین پیشگیری از سرطان
استراتژی‌ها و روش‌های پیشگیری از سرطان با گسترش متودهای تحقیقاتی و تکنولوژیکی روز به روز پیشرفته‌تر و بهتر خواهند شد. برخی از روش‌های جدیدتر پیشگیری از سرطان هنوز در حال بررسی هستند و آنطور که باید جواب خود را پس نداده‌اند.
در ادامه به چند نمونه از نوین‌ترین روش‌های پیشگیری از سرطان می‌پردازیم:
پیشگیری دقیق:
در این متود از آزمایش‌های ژنتیکی و اطلاعات سلامت شخصی برای شناسایی افراد مستعد بروز سرطان‌های ارثی استفاده می‌شود؛ لذا پزشک متخصص با توجه به اطلاعات فردی، متودهای پیشگیری مناسبی برای بیمار اتخاذ می‌کند. این متودها می‌توانند شامل غربالگری‌های مکرر یا مصرف داروهای پیشگیرانه باشند که بر اساس میزان خطر بروز بیماری برای افراد تجویز می‌شود.
پیشگیری‌های مرتبط با ایمنی:
این روش پیشگیری شامل استفاده از سیستم ایمنی بدن برای جلوگیری از سرطان است. واکسن‌هایی مانند واکسن HPV و هپاتیت B نمونه‌هایی از ابزارهای پیشگیری هستند. اما با توجه به پیشرفت تکنولوژی و کشفیات جدید پیرامون سرطان و درمان آن، واکسن‌های بیشتری ممکن است ساخته شوند که از بروز سرطان خاصی جلوگیری کنند.
پیشگیری‌های مرتبط با داروهای شیمیایی:
این روش مستقیما با مواد شیمیایی مرتبط است که برخی از آن‌ها شامل داروها، ویتامین‌ها یا سایر عوامل پیشگیری کننده سرطان هستند. تاموکسفین یا رالوکسفین را می‌توان از شاخص‌ترین داروهای شیمیایی این متود پیشگیری نام برد که به گفته‌ی متخصصین برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه در زنان بسیار مفید و موثر است.
اصلاحات سبک زندگی:
درست است که این متود پیشگیری جدید نیست و از گذشته تا کنون مورد بحث و توجه بوده است اما همچنان تحقیقات پیرامون یافتن روش‌های موثرتر ادامه دارد. به باور محققان، داشتن سبک زندگی سالم یکی از بهترین روش‌های پیشگیری از بروز انواع بیماری بخصوص سرطان است.
این متود شامل حفظ وزن در محدوده ایده‌آل، فعالیت بدنی منظم، رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزیجات، مصرف حداقلی یا اجتناب از الکل و دوری از دخانیات خواهد بود.
تحقیقات میکروارگانیسم‌ها:
طبق تحقیقات صورت گرفته پیرامون بدن انسان، مشخص شد که میکروبیوم‌های روده (میکروارگانیسم‌هایی که در روده زندگی می‌کنند) نقش مهم و اساسی در پیشگیری از سرطان دارند. نتایج مطالعات نشان می‌دهند که برخی از اصلاحات غذایی و مصرف پروبیوتیک‌ها می‌توانند به طور چشمگیری بر روی میکروبیوم‌های روده تاثیر بگذارند و خطر سرطان را کاهش دهند.
روش‌های پیشگیری اپی ژنتیک:
در این روش پیشگیری، توالی‌های DNA و بیان ژن مورد بررسی و مطالعه قرار می‌گیرند. طبق گفته‌ی متخصصین و تحقیقاتی که پیرامون DNA انسان صورت گرفت، معلوم شد که جلوگیری از بروز جهش‌های ژنتیکی و پیشگیری از تغییرات توالی DNA می‌تواند نقش اساسی در پیشگیری از بروز سرطان داشته باشد.
کلام آخر
در این مقاله‌ی بای بای سرطان، به چیستی و چگونگی تاثیرات واکسن سرطان پرداختیم و دو نوع پیشگیرانه و درمانی را برای آن نام بردیم. در ادامه در خصوص واکسن از زمان تحقیقات و آزمایشات تا اثربخشی آن را بررسی کردیم و در کنار آن راهکارهای نوین پیشگیری از سرطان را برشمردیم. امید است روزی این جهان را بدون سرطان ببینیم.
منابع:
