یکی از سرطان های شایع در خانم ها و آقایان، سرطان مری است که به عنوان ششمین سرطان کشنده شناخته شده است. در این مقاله بای بای سرطان قصد بررسی سرطان مری، راه های شناخت علائم سرطان مری و درمان آن را به طور کامل داریم. پس اگر ابتلا به این سرطان موضوعی است که شما را نگران کرده است، این مقاله برای شماست.
راه های پشگیری از ابتلا به این سرطان و شناخت ریسک فاکتورهای زمینه ساز آن، می توانند نقش مهمی در عدم ابتلا به این بیماری داشته باشند.
هرچند در مناطقی که مصرف تنباکو و سایر مشتقات آن بیشتر است، احتمال ایجاد این سرطان، افزایش می‌یابد.
سرطان مری چیست؟
مری، لوله ای بلند و تو خالی است که از گلو تا شکم ادامه پیدا می‌کند و کمک می کند تا غذایی که بلعیده شده است از طریق حلق به معده برسد و در آن جا فرآیند هضم صورت بگیرد.
این ارگان مهم هم می تواند مثل سایر ارگان ها، دچار سرطان شده و سلامت فرد را به خطر بی‌اندازد.
در این عضو، سرطان بیشتر در سلول های پوشاننده ی داخلی اتفاق می افتد و می تواند انواع قسمت های طول آن را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری، شیوع بیشتری در آقایان دارد و خانوم ها کمتر به آن دچار می شوند.
علائم سرطان مری
علائم سرطان مری، در مراحل اولیه ی سرطان، آشکار نمی شوند؛ اما در مراحل پیشرفته ی سرطان، می توان همه یا برخی از علائم زیر را در فرد مبتلا مشاهده کرد.
- بلع سخت
- کاهش وزن خود به خودی طی مدت زمان کوتاه
- احساس درد قفسه سینه، فشار و سوزش در سینه
- سوزش سر دل که رو به وخامت می رود.
- سرفه و صدایی شبیه اسب
انواع سرطان مری
سرطان مری، با توجه به نوع سلولی که درگیر می کند، می تواند متفاوت باشد. تشخیص نوع سرطان، می تواند به استفاده از روش های مناسب درمان و تسریع این فرآیند کمک کند.
(Adenocarcinoma):
در سلول های غدد ترشح کننده موکوز ایجاد می شوند. این نوع از سرطان، بیشتر بخش پایینی را درگیر می کند. همچنین این نوع بیماری، غالبا در افراد سفید پوست دیده می شود.
(Squamous cell carcinoma):
این نوع از سرطان، بیشتر سلول های صاف و نازک قسمت میانی و بالایی را درگیر می کند. این نوع سرطان، شایع‌ترین نوع سرطان در جهان است.
زخم مری
زخم‌های مری، جراحاتی هستند که در سطح داخلی ایجاد می شوند و معمولا در نقاطی که بافت داخلی نازکتر و فرسوده‌تر شده باشد، احتمال ایجاد زخم، سوزش و خونریزی بیشتر خواهد بود.
یکی از دلایل شایع ایجاد این زخم ها، رفلاکس و برگشت اسید از معده به سمت مری است.
از دلایل شایع دیگر، مبتلا شدن به هلیکوباکتری است که باعث آسیب بافت داخلی شده و ایجاد زخم می کند.
در بیماران مبتلا به بیماری رفلاکس معده، بروز زخم ها بسیار شایع است.
داروها و ریسک فاکتورهایی وجود دارند که ریسک ابتلا به این زخم ها را افزایش می دهند. این فاکتورها شامل:
اصلی ترین و شایع ترین نشانه زخم مری، سوزش سر دل است. همچنین علائم دیگری نیز وجود دارند که نشان دهنده زخم هستند:
- بلع سخت و دردناک
- دردی که با خوردن و یا نوشیدن آنتی اسیدها کمتر می شود.
- تهوع و استفراغ
- رفلاکس اسید
- سرفه خشک
راه های تشخیص سرطان مری
برای تشخیص سرطان مری، مانند سایر سرطان‌ها، علاوه بر در نظر داشتن علائم بیماری و انجام معاینات بالینی، از تست‌ها و روش های متفاوتی برای بررسی و اطمینان از بروز سرطان استفاده می کنند.
در ادامه به چند روش مهم و پرکاربرد، اشاره کرده ایم.
- مطالعه بلعیدن باریم:
در این روش، فرد بیمار مایعی حاوی باریم را مصرف می‌کند، این باریم با نشستن و چسبیدن به سطح مری باعث میشود که هرگونه تغییرات غیرطبیعی در بافت، در زیر اشعه X مشخص شود.
- استفاده از اندوسکوپ:
برای بررسی بیشتر بافت داخلی، جهت وجود هرگونه سلول های سرطانی و یا بخش های غیرطبیعی مری، این روش انجام می گیرد.
از دیگر روش های مورد استفاده است که پزشک متخصص با استفاده از ابزارهای خاص از بافت مشکوک به سرطان مری، نمونه برداری می کند.
- استفاده از روش های رایج عکسبرداری، برای بررسی سرطان احتمالی و یا توده در مری، با استفاده از:
- CT Scan
- MRI
- PET Scan
تشخیص سرطان مری با آزمایش خون
آزمایش های خون مخصوص نیز می توانند در تشخیص سرطان مری به متخصصین کمک کند. در این شرایط، از آزمایش خون، برای تشخیص کم خونی و بررسی عملکرد کبد استفاده می شود.
چرا که اگر تومورها و توده های درون مری دچار خونریزی شوند، ممکن است در فرد منجر به بروز کم خونی یا آنمی شود.
همچنین در صورت پیشرفت و متاستاز سرطان به کبد، این بیماری می تواند عملکرد آنزیم های کبدی را هم تحت تاثیر قرار دهد که تغییرات آنها در آزمایش، واضح خواهد بود.
عوارض سرطان مری در مراحل پیشرفته
در مراحل پیشرفته و وخیم باعث ایجاد مشکلاتی می شود که از شایع ترین آنها:
- انسداد مری که باعث عدم عبور غذاها و مایعات از مری می شود.
- ایجاد درد در مری و بافت های اطراف آن.
- خونریری از مری که می تواند بسیار شدید و خطرناک باشد.
درمان سرطان مری
روش های درمانی متفاوتی برای از بین بردن و مبارزه با این سرطان وجود دارد که یا به صورت تک درمان و یا به صورت درمان ترکیبی با روش های دیگر اثر درمانی خود را اعمال می کنند.
چند نمونه از مهمترین این روش ها:
عمل جراحی (Surgery)
که می توان با استفاده از آن، بخش سرطانیرا از بدن خارج کرد. این روش درمانی، انواع مختلفی دارد که با توجه به میزان وخامت سرطان و محل سرطان در مری متفاوت خواهد بود:
- انجام جراحی برای برداشتن تومورهای بسیار کوچک که پزشک با استفاده از اندوسکوپی که همراه با ابزاری برای جداسازی بافت است، این عمل را انجام می دهد و در نهایت بخش سرطانی و مقداری از بافت های سالم‌اطراف آن را جدا می کند.
- جراحی برای برداشتن بخشی از مری به شکلی که لنفه ای مجاور آن نیز برداشته می شوند. همچنین بخش های بالایی معده نیز ممکن است برداشته شوند. بعد از برداشتن قسمت های سرطانی، باقی مری به معده متصل می‌گردد.
- در این روش از عمل جراحی، بخشی از مری و قسمت بزرگی از بالای معده را از بدن خارج می کنند.
شیمی درمانی (Chemotherapy)
در این روش از داروهای بسیار قوی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. این روش معمولا بعد از عمل جراحی و یا به صورت ترکیبی با رادیوتراپی استفاده میشود.
رادیوتراپی (Radiation therapy)
متخصصین با استفاده از پروتوهای پرانرژی سعی در نابودی و تخریب سلول های سرطانی خواهند داشت. این روش به دو صورت داخل بدنی و خارج بدنی قابل انجام است.
به این صورت که در نوع خارج از بدنی، پرتوها از دستگاهی به سمت بافت موردنظر تابانده می شوند اما در نوع داخل بدنی، مواد پرتوزا درون بدن و نزدیک عضو درگیر کار گذاشته میشوند.
دارو درمانی هدفمند (Targeted drug therapy)
که در این متود درمانی، بیمار مبتلا به سرطان، داروهایی را مصرف می کند که فقط روی بافت سرطانی موثر است و بر بافت های سالم اطراف و یا سایر ارگان ها تاثیری ندارد.
ایمیونوتراپی (Immunotherapy)
متخصصین با تجویز داروهای مشخص، سلول های ایمنی بدن را شبیه سازی می کنند و یا در شناسایی سریعتر سلولهای سرطانی، به این سلول‌ها کمک می‌کنند.
چه کنیم تا به سرطان مری مبتلا نشویم؟
درگیر شدن و تحریکات بیش از حد سلول های مری، می تواند این ارگان مهم را به سمت ابتلا به سرطان هدایت کند. در ادامه چند نمونه از ریسک فاکتورهایی که باعث افزایش ابتلا به این سرطان می شوند را ذکر خواهیم‌کرد.
- بیماری رفلاکس معده به مری یا GERD
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن کنترل نشده
- مصرف الکل
- رفلاکس صفراوی
- مشکلات در بلع که به علت بسته بودن اسفنکتر اولیه مری است.
- مصرف نوشیدنی های خیلی داغ
- عدم مصرف سبزیجات و میوه های کافی
- انجام رادیوتراپی در قسمت قفسه سینه و قسمت بالایی شکم
در نهایت رعایت موارد زیر می توانند در کنترل ریسک فاکتورهای این سرطان، موثر باشند:
- ترک سیگار و عدم مصرف آن، یکی از روش های موثر برای کاهش ریسک ابتلا به انواع سرطان های دهان، گلو، حنجره و مری است.
- مصرف الکل باید کنترل شده و متعادل باشد هرچند مطلوب آن است که به طورکل مصرف نشود.
- با مصرف زیاد سبزیجات، میوه و قوی نگه داشتن سیستم ایمنی، می توان از ابتلا به سرطان مری جلوگیری کرد.
- حفظ وزن در محدوده ایده آل نیز می تواند در این امر، کمک کننده باشد.
تغذیه و سرطان مری
یکی از شاخصه ها و توانایی هایی که سرطان مری تحت تاثیر قرار می دهد، توانایی در جذب مواد معدنی مورد نیاز بدن، از مواد غذایی است.
بسیاری از افراد، قبل از درگیری به علائم سرطان مری با این مشکلات دست و پنجه نرم می کنند، بنابراین لازم است تا قبل از انجام هرگونه اقدامات درمانی، قدرت بدنی فرد و کمبودهای بدنی بیمار را جبران و درمان‌کرد.
در اینجا متخصصین تغذیه با تنظیم یک برنامه غذایی مناسب و با در نظرگرفتن همه محدودیت‌های بیمار، برای نوشیدن و خوردن، سعی در تقویت بدن وی و جبران مواد معدنی فرد دارند.
در مراحل حاد سرطان که بیمار قادر به خوردن و آشامیدن به طور طبیعی نیست، خیلی از مواد غذایی مورد نیاز و لازم به بدن فرد نمی‌رسد، بنابراین پزشکان با تهیه سرم های مخصوص، تمام مواد معدنی، ویتامین ها و هرآنچه که بدن فرد برای حیات نیاز دارد را از طریق تزریق وریدی به بیمار می رسانند.
شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.
