تاثیر روانشناسی و روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی

جدا از آسیب‌های مکرر فیزیکی که سرطان بر پیکره‌ی بیماران وارد می‌کند، عوارض روحی سرطان را هم نباید فراموش کرد. از این رو، روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی همچون درمان‌های اصلی سرطان باید جدی گرفته شود و بیمار در دوران نبرد با سرطان، هم از لحاظ روحی و هم از لحاظ جسمی باید تحت درمان و مراقبت قرار گیرد.

در این مقاله‌ی بای بای سرطان می‌خواهیم بدانیم عوارضی که سرطان بر روح افراد به جا می‌گذارد، چیست و چگونه می‌توان این عوارض را بهبود بخشید؟

روان‌ درمانی و سرطان

سفر مبارزه با سرطان می‌تواند در صورت نپرداختن به عوارض روحی سرطان و جسمی آن، سفری طاقت فرسا باشد؛ چرا که سرطان یک بیماری مخرب است که نه تنها بدن را‌ از جهات مختلف تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه بر سلامت روانی و عاطفی مبتلایان نیز تاثیر سهمگینی می‌گذارد. 

روند درمان سرطان، سفری مملو از مراجعه‌های متعدد به پزشک، درمان‌ها و مشکلاتی است که در این مسیر برای بیمار به وجود می‌آید. در طول پروسه درمان، حفظ سلامت روان و جستجوی روش‌های مختلف برای رسیدن به این امر، بسیار مهم است.

طبق تحقیقات صورت گرفته پیرامون تاثیر روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی، معلوم شد که روان درمانی سرطان شکلی از گفتار درمانی است که مزایای قابل توجهی برای بیماران سرطانی فراهم‌ می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند تا چالش‌های عاطفی که به دنبال درمان سرطان ایجاد می‌شوند را پشت سر بگذارند.

تشخیص سرطان در افراد مبتلا می‌تواند باعث بروز طیف وسیعی از احساسات از جمله ترس، اضطراب، خشم و افسردگی شود. روان درمانی سرطان، فضای امنی برای بیماران فراهم می‌کند تا این افراد بتوانند تمامی این احساسات را کشف و ابراز کنند؛ در حقیقت این متود حمایت‌های مورد نیاز بیماران را در اختیارشان قرار می‌دهد.

اهمیت سلامت روان در بیماران سرطانی

در حالی که درمان سرطان در درجه اول بر جنبه‌های فیزیکی بیمار متمرکز است، تشخیص تاثیر سرطان بر سلامت روان نیز بسیار مهم است. پرداختن به چالش‌های عاطفی که به واسطه سرطان برای بیمار ایجاد می‌شود و جستجوی حمایت از طریق روان درمانی، می‌تواند به طور قابل توجهی رفاه کلی و کیفیت زندگی بیماران سرطانی را بهبود دهد.

تاثیر مثبت روان‌ درمانی سرطان در بهبود بیماران ثابت شده است و این بعد از درمان با ارائه حمایت‌های عاطفی، تقویت مهارت‌های وفق پذیری و ارتقای تاب‌آوری و تحمل در برابر فشارهای روانی، نقشی حیاتی در مراقبت بیماران سرطانی ایفا می‌کند. این درمان افراد را تشویق می‌کند تا قدرت امید و شفا را در طول پروسه درمان تجربه کنند.

در اینجا درمانگر به بیماران کمک می‌کند تا بدانند در طول درمان تنها نیستند و باید به همان مقدار که به سلامت جسمی خود اهمیت می‌دهند، سلامت روحی و روانی خود را نیز تامین کنند.

فواید روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی

تحقیقات انجام شده در مورد فواید روان‌ درمانی سرطان حاکی از آن است که استفاده از روان‌ درمانی در خلال متودهای درمانی دیگر می‌تواند مزایای زیادی را برای بیماران سرطانی به همراه داشته باشد که در ادامه به چند نمونه از این مزایا اشاره می‌کنیم:

حمایت عاطفی:

روان درمانی سرطان این امکان را به بیماران می‌دهد تا احساسات و نگرانی‌های خود را با یک متخصص آموزش دیده در میان بگذارند. فرد متخصص می‌تواند نکات مفیدی را به بیماران گوشزد کرده و همدلی مورد نیاز آن‌ها را نیز فراهم‌ کند. در این‌ جلسات، بیماران آزادانه و به دور از هر گونه قضاوتی احساسات خود را شفاف بیان می‌کنند.

بهبود مهارت‌ وفق دادن :

همانطور که گفته شد، درمان سرطان می‌تواند از نظر جسمی و احساسی برای افراد چالش برانگیز باشد. روان درمانی و سرطان، راهبردهای مناسب و کاربردی به بیماران آموزش می‌دهد تا بتوانند استرس، اضطراب و افسردگی خود را مدیریت کنند. این راهبردها به بیماران کمک می‌کنند تا بتوانند عوارض جانبی مربوط به درمان را کاهش داده و کیفیت کلی زندگی خود را بهبود ببخشند.

تقویت تاب‌آوری:

مواجهه با تشخیص سرطان کار آسانی نیست و مستلزم انعطاف‌پذیری و سازگاری بسیار بالایی است. روان درمانی می‌تواند با پرورش ذهنیت مثبت، تقویت مهارت‌های حل مسئله و ترویج شیوه‌های مراقبت از خود، به بیماران کمک کند تا تاب‌آوری خود را در این مسیر تقویت کنند.

کاهش علائم اضطراب و افسردگی:

بسیاری از بیماران سرطانی در طول مسیر درمان خود دچار اضطراب و افسردگی می‌شوند. روان‌ درمانی سرطان، بخصوص درمان شناختی-رفتاری در کاهش این علائم و بهبود سلامت روانی فرد بسیار موثر است.

انواع روان‌ درمانی سرطان

امروزه انواع مختلفی از روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی به کار گرفته می‌شوند که می‌توانند برای این افراد مفید باشند و هر کدام رویکرد و تمرکز متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند.

در ادامه به برخی از انواع مختلف روان درمانی و سرطان اشاره می‌کنیم:

گفتار درمانی سنتی:

گفتار درمانی سنتی محیطی امن و حمایتی را برای بیماران فراهم می‌کند تا فرد با خیالی راحت درباره افکار و احساسات خود صحبت کند. در این متود درمانی، بیمار با یک درمانگر صبحت می‌کند و در طرف مقابل، درمانگر نیز راهنمایی‌ها و دیدگاه‌هایی را که می‌تواند برای فرد مفید باشد‌، ارائه می‌دهد.

این متود درمانی برای بیمارانی مناسب است که ممکن است در طول درمان سرطان خود احساس غمگینی و یا انزوا کنند.

درمان شناختی-رفتاری:

این نوع از درمان بر روی به چالش کشیدن الگوها و رفتارهای فکری منفی تمرکز دارد. درمان شناختی-رفتاری به بیماران کمک می‌کند تا با استفاده از روش‌های مختلفی که به این اشخاص آموزش داده می‌شود، استرس، اضطراب و افسردگی ناشی از سرطان و درمان آن را کنترل کنند.

این درمان همچنین به بیماران می‌آموزد که چگونه در موقعیت‌های استرس‌زا آرام شوند، افکار منفی خود را کنترل کنند، مثبت‌تر فکر کنند و رفتارهای مفیدی برای بهبود شرایط خود انجام‌ دهند.

درمان پذیرش و تعهد:

درمان پذیرش و تعهد، یک درمان مبتنی بر افزایش آگاهی ذهن است که به افراد کمک می‌کند تا دردها و عواطف ایجاد شده خود را بپذیرند و در عین حال با پذیرش و تعهد، برای حرکت رو به جلو تلاش کنند. بیمارانی که به جای رنج بردن از عواطف خود‌ آن‌ها را می‌پذیرند، می‌توانند کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشند.

کاهش استرس:

این متود درمانی، تمرین‌هایی به منظور افزایش آگاهی ذهنی و تکنیک‌های دیگر برای هدایت افکار به دور از عوامل استرس‌زا و پریشانی عاطفی است. بیماران با استفاده از تکنیک‌هایی که به آن‌ها آموزش داده می‌شود، می‌توانند در لحظه زندگی کنند و شادی بیشتری را به زندگی خود بیافزایند.

هنر درمانی و هنرهای بیانی:

هنر درمانی و هنرهای بیانی، اشکال جایگزینی است برای ابراز وجود بیمارانی که ممکن است ابراز احساسات کلامی برایشان دشوار باشد. این امکان از طریق فعالیت‌هایی مانند طراحی، نقاشی و یا موسیقی درمانی برای بیماران مهیا می‌شود تا با استفاده از خلاقیت خود، احساسات خود را تخلیه و بروز دهند.

درمان‌های ذهنی-بدنی:

ادغام رویکردهای ذهن و بدن مانند مدیتیشن، یوگا و ماساژ درمانی نیز می‌تواند برای بیماران سرطانی مفید باشد. این تکنیک‌ها و فعالیت‌ها به بیماران کمک می‌کنند تا استرس خود را کاهش داده و سلامت روان خود را ارتقا دهند.

نحوه انتخاب درمانگر

بیماران سرطانی که نیازمند روان درمانی سرطان هستند، پیوسته به دنبال یافتن درمانگری با توجه به شرایط روحی خود و مشکلی که با آن دست وپنجه نرم‌ می‌کنند، هستند. بسیار مهم است درمانگر تجربه برخورد با بیماران سرطانی‌ را داشته و توان درک چالش‌هایی که این افراد با آن‌ها رو به رو هستند را دارا باشد.

چند مرحله‌ای که با انجام آن می‌توان مناسب‌ترین درمانگر را انتخاب کرد، شامل:

تجربیات دیگران:

بیماران می‌توانند از تیم درمانی خود، گروه‌های حمایتی، خانواده و یا اطرافیان خود بخواهند تا در صورتی که درمانگر مناسب و با تجربه‌ای می‌شناسند، فرد را به آن شخص ارجاع دهند تا از تجربیات و تخصص او بهره‌مند شود.

تحقیق:

تحقیق و پرس و جو یکی دیگر از را‌ه‌ها و مراحل انتخاب درمانگر است. در اینجا با تحقیق در منطقه و‌ شهری که فرد در آن زندگی می‌کند، می‌توان مناسب‌ترین درمانگر را برای مراجعه انتخاب نمود.

پوشش بیمه:

یکی دیگر از فاکتورهایی که می‌توان به واسطه آن درمانگری خبره و متناسب با شرایط بیمار انتخاب کرد، پوشش شرکت‌های بیمه است؛ مهم است بدانید که آیا درمانگر با بیمه‌ی تکمیلی فرد طرف قرار دارد است یا خیر. زیاد بودن هزینه‌های روند درمان‌ سرطان یکی از نگرانی‌هایی است که همواره هر فردی که درگیر این بیماری است، با آن دست و پنجه نرم‌ می‌کند.

اعتماد به غرایز شخصی:

در نهایت بهتر است فرد به غرایز خود اعتماد‌ کند و درمانگری را انتخاب کند که می‌تواند با او احساس راحتی داشته باشد؛ ایجاد یک رابطه درمانی قوی برای درمان بسیار موثر و ضروری است.

سایکوانکولوژی چیست؟

سایکوانکولوژی (psychooncology) یک رشته تخصصی است که بر‌ جنبه‌های روانی، اجتماعی و عاطفی بیماران درگیر سرطان‌ و درمان آن‌ تمرکز دارد. این اقدامات شامل ارائه حمایت و مداخلات برای افراد و خانواده‌هایی که تحت تاثیر سرطان هستند، خواهد بود. 

هدف سایکوانکولوژی، بهبود کیفیت زندگی بیماران سرطانی با پرداختن به ناراحتی‌های روانی و چالش‌های عاطفی است که ممکن است برای بیماران در طول پروسه درمان ایجاد شود.

خدماتی که در سایکوانکولوژی برای بیماران ارائه می‌شود شامل مشاوره‌های فردی، گروه‌های حمایتی و مداخلاتی مانند درمان‌های شناختی-رفتاری یا کاهش استرس خواهد بود.

سایکوانکولوژی با تاکید بر اثربخشی روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی، می‌تواند به این افراد کمک کند تا با تاثیر منفی عاطفی تشخیص سرطان کنار بیایند، عوارض جانبی مربوط به بیماری را‌ مدیریت کنند و کیفیت زندگی خود را افزایش دهند.

روش‌های حمایت روان درمانی سرطان از بیماران

از آنجایی که بیماران سرطانی با چالش‌های جدیدی در زندگی خود رو به رو می‌شوند، نیازمند حمایت‌هایی از جانب خانواده و یا اطرافیان هستند تا نیازهای عاطفی آن‌ها را تامین‌ کنند و استرس و نگرانی‌های آن‌ها را پذیرا باشند.

این حمایت‌ها به طرق مختلفی برای بیماران سرطانی فراهم می‌شود که در ادامه به چند نمونه از آن‌ها می‌پردازیم:

مشاوره فردی:

جلسات مشاوره انفرادی با یک روانشناس آموزش دیده، می‌تواند به بیماران سرطانی کمک‌ کند تا نگرانی‌های عاطفی، ترس‌ها و اضطراب‌هایی را که به واسطه تشخیص و یا ابتلا به سرطان برای فرد ایجاد شده‌اند، کاهش داده و یا به طور کل برطرف شوند.

این جلسات فضای امنی را برای بیماران فراهم می‌کنند تا فرد احساسات خود را بیان کند و در مقابل روانشناس آموزش دیده راهنمایی‌ها و توصیه‌های لازم را به بیمار ارائه می‌دهد.

گروه‌های حمایتی:

یکی از توصیه‌های متخصصین و مشاورین روانشناسی به بیماران سرطانی، پیوستن به گروه‌های حمایتی است که اعضای آن افرادی هستند که با سرطان مشابهی دست و پنجه نرم می‌کنند؛ چرا که از لحاظ روحی می‌تواند برای این بیماران بسیار‌ موثر باشد.

در این گروه‌ها حس اجتماعی بودن، درک و تجربیات مشترک بین اعضا ایجاد می‌شود که منجر شده تا درک شرایط کنونی و مدیریت آن برای بیماران راحت‌تر شود.

گروه‌های حمایتی بستری را برای به اشتراک گذاشتن احساسات، راهبردهای مقابله و توصیه‌های علمی فراهم می‌کند.

آموزش روانی:

به طور کلی هنگامی که بیماران از عوارض جانبی درمان و سرطان خود آگاه می‌شوند، می‌توانند آگاهانه‌تر و به دور از هر گونه اضطراب، تصمیم گیری‌های لازم را انجام‌دهند.

آموزش روانی شامل آموزش بیماران و خانواده‌های آن‌ها پیرامون تاثیر عاطفی و روانی سرطان است که به افراد این امکان را می‌دهد تا واکنش‌های خود را کنترل کرده و در زمان بیماری ملایم‌تر برخورد کنند.

همکاری با تیم پزشکی:

همکاری بین سایکوانکولوژیست‌ها، پرستاران و سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی برای اطمینان از ارائه‌ی مراقبت کامل از بیماران سرطانی بسیار مهم است.

داشتن ارتباط مداوم و وجود هماهنگی‌ها لازم برای رسیدگی به جنبه‌های پزشکی، می‌تواند به بیماران کمک کند تا پروسه درمان را راحت‌تر پشت سر بگذارند و نگرانی و اضطراب، آن‌ها را مورد آزار قرار ندهد.

شایع‌ترین اختلالات روانی در بیماران مبتلا به سرطان

همانطور که می‌دانید بیماران سرطانی ممکن است در طول پروسه درمان خود با چالش‌های مختلفی روبه رو شوند که همه‌ی ابعاد فردی، اجتماعی، جسمی و روانی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. هر یک از این اختلالات روانی در بیماران مبتلا به سرطان در هر فردی به نوع متفاوتی بروز پیدا‌ می‌کنند و علائم ایجاد شده در همه‌ی افراد یکسان نخواهند بود. برخی از انواع بیماری‌ها و اختلالات روانی در بیماران مبتلا به سرطان که ممکن است در بیماران رخ دهند، شامل:

افسردگی:

افسردگی یک‌ اختلال خلقی است که با احساس مداوم غم، از دست دادن علاقه یا لذت، تغییرات اشتها یا الگوی خواب، خستگی و مشکل در تمرکز شناخته می‌شود و در اکثر بیماران سرطانی بروز پیدا می‌کند.

بسیاری از بیماران تحت تاثیر عوارض روحی سرطان ایجاد شده به واسطه تشخیص ابتلا به این بیماری، عوارض جانبی ناشی از درمان و یا عدم اطمینان از آینده، افسردگی را تجربه می‌کنند.

اضطراب:

اختلالات اضطرابی شامل نگرانی، ترس و دلهره بیش از حد است. بیماران سرطانی ممکن است اضطراب عمومی، فوبیاهای خاص و یا حملات پنیک را تجربه کنند.

اضطرابی که بیماران سرطانی تجربه می‌کنند، به دلیل تشخیص بیماری، استرس‌ها و نگرانی‌های مربوط به درمان، نگرانی نسبت به عود مجدد سرطان و یا تاثیری است که بر زندگی روزمره فرد می‌گذارد.

اختلال سازگاری:

به طور کلی تشخیص سرطان و درمان‌هایی که برای بیمار تجویز می‌شود، می‌تواند زندگی فرد را به کلی مختل کند و منجر به ایجاد تغییرات و چالش‌های قابل توجهی در فرد شود.

اختلال سازگاری، شامل علائم عاطفی و رفتاری در پاسخ به یک رویداد استرس‌زا در زندگی است که برای برخی بیماران ممکن است ایجاد شود.

بیماران سرطانی هنگامی که با مشکلی مواجه می‌شوند، در تطبیق و یا تشخیص دچار اختلال می‌شوند. پریشانی عاطفی مداوم از دیگر اختلالات ناشی از سرطان است.

اختلال استرس پس از سانحه:

برخی از بیماران سرطانی ممکن است به PTSD و یا استرس پس از سانحه مبتلا شوند. معمولا این عارضه به دنبال یک رویداد آسیب‎‌زا مانند تشخیص سرطان، درمان‌های تهاجمی و تجربه آسیب‌های پزشکی ایجاد خواهد شد.

علائم اصلی این اختلال شامل افکار مزاحم، کابوس‌های بازگشت به گذشته، اجتناب از یادآوری و تشدید اضطراب است که برای عده‌ای از بیماران سرطانی ایجاد می‌شود.

اعتیاد در بیماران سرطانی

بسیاری از بیماران سرطانی از لحاظ روانی توانایی مقابله انرژی‌های منفی و افکار مزاحمی که به واسطه ابتلا به سرطان‌ گریبان گیرشان می‌شوند را ندارند.

به همین دلیل ممکن است بیماران به سوء مصرف مواد مخدر و الکل به عنوان راهی برای مقابله با پریشانی عاطفی و تسکین درد روی آورند. سوء مصرف مواد می‌تواند روند درمان بیماری کند و پیچیده کند و بر سلامت عمومی فرد تاثیر منفی بگذارد‌.

لازم به ذکر است که همه‌ی بیماران مبتلا به سرطان ممکن است بیماری‌های روانی را تجربه نکنند و نیازی به به کارگیری روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی نداشته باشند؛ همچنین شدت و مدت عارضه‌های روانی نیز در همه‌ی مبتلایان یکسان نخواهد بود.

راهکارهای شتاب دهنده‌ی روان درمانی سرطان

به باور متخصصین، سلامتی تنها شامل بعد جسمی و فیزیکی بیماران نیست؛ بلکه بعد معنوی و روانی افراد را نیز شامل می‌شود. به دلیل نقش موثر روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی، این روش یکی از درمان‌های جانبی است که باید در کنار متودهای دیگر برای بیماران در نظر گرفته شود و علاوه بر سلامت جسمی، سلامت روحی و روانی این افراد نیز در نظر گرفته شود. 

درست است که بهبود سلامت روانی تاثیری مستقیمی بر روی خود سرطان ندارد اما می‌تواند تاثیرات مثبتی بر جنبه‌های مختلف زندگی فرد در طول درمان و پس از درمان داشته باشد. در اینجا چند راه وجود دارد که به کارگیری آن‌ها در کنار روان درمانی سرطان، در جهت تسریع روند ریکاوری و بهبود فرد تاثیر گذار است.

حمایت عاطفی:

بروز سرطان در بیماران می‌تواند طیف وسیعی از احساسات منفی مثل ترس، استرس، غم، خشم‌ و نگرانی را برای بیمار ایجاد کند. این احساسات در طول درمان و یا پس از درمان نیز در بیمار وجود خواهند داشت.

روان‌ درمانی سرطان فضای امن و حمایتی را برای بیماران فراهم می‌کند تا این احساسات در طول روند ریکاوری بیان شوند و تاثیرات آن‌ها به کمترین مقدار خود برسند. 

کاهش احساسات منفی باعث می‌شود تا بدن سریع‌تر بتواند خود را ترمیم کند و علاوه بر بهبود فیزیکی بدن، فرد از لحاظ روحی نیز بهبود پیدا‌ می‌کند.

مقابله با عوارض جانبی درمان:

طبق عقیده‌ی پزشکان، درمان‌های سرطان اغلب می‌تواند منجر به ناراحتی فیزیکی و عوارض جانبی روانی در بیماران سرطانی شوند که باعث می‌شود کیفیت زندگی این افراد پایین بیاید.

سایکوانکولوژیست‌ می‌تواند به بیماران در ایجاد برنامه‌هایی برای مقابله با علائم و عوارص مرتبط با درمان مانند درد، خستگی، حالت تهوع و سلامت کلی بدن کمک کند.

مدیریت اضطراب و افسردگی:

بیماران سرطانی به واسطه احساسات منفی مثل ترس و استرسی که در طول درمان تحمل می‌کنند. پس از اتمام درمان نیز این احساسات بلافاصله از بین نمی‌روند و همچنان تاثیرات منفی آن در زندگی این افراد احساس می‌شود.

سایکوانکولوژیست‌ می‌تواند به بیماران کمک‌ کند تا افکار منفی را شناسایی کرده و تاثیرات آن‌ها را رفته رفته از بین ببرند. این امر همچنین توانایی این را دارد که روند ریکاوری بیمار را تسهیل کند.

تقویت روابط اجتماعی:

سرطان می‌تواند تاثیرات مخربی بر روابط خانوادگی و دوستانه بیماران بگذارد و دایره ارتباطی این افراد را محدود کند. به همین دلیل بیماران سرطانی معمولا منزوی می‌شوند و افسردگی و غم به آن‌ها هجوم می‌آورد. حمایت‌های خانواده و نزدیکان یکی از فاکتور‌های مهم در طول روند ریکاوری پس از درمان است؛ چرا که باعث افزایش انگیزه و روحیه بیمار برای طی کردن روند ریکاوری خواهد شد.

سایکوانکولوژیست‌ با ارائه راه حل‌های مناسب و کاربردی تمامی این چالش‌های رفتاری را میتواند برطرف کند و با بهبود مهارت‌های ارتباطی دایره اجتماعی این افراد را گسترش دهد.

افزایش آستانه تحمل:

روان درمانی می‌تواند تاثیر مستقیمی بر افزایش آستانه‌ی تحمل افراد داشته و به بیماران کمک کند تا تحمل و تاب‌آوری  خود را تقویت کرده و بهبود ببخشند.

تاب‌آوری به توانایی سازگاری و وفق دادن خود با شرایط می‌گویند که در بیماران سرطانی، در طول درمان و یا حتی پس از اتمام درمان ممکن است شرایط مناسبی وجود نداشته باشد؛ به همین جهت این افراد با تقویت آستانه‌ی تحمل خود، می‌توانند روند ریکاوری و درمان خود را راحت‌تر و به دور از هر گونه افکار منفی سپری کنند.

علائم بیماری‌های روانی در افراد سرطانی

بیماران سرطانی ممکن است طیف وسیعی از علائم مرتبط با بیماری‌های روانی را تجربه کنند. باید توجه داشت که علائم آسیب‌های روانی مرتبط با سرطان، با توجه به نوع و مرحله سرطان، روش‌های درمان، مکانیسم‌های مقابله فردی و شرایط ذهنی فرد می‌توانند متفاوت باشند.

در ادامه به برخی از علائم رایج تروماهای روانی که بیماران سرطانی ممکن است تجربه کنند، اشاره می‌کنیم:

مشکلات شناختی:

سرطان‌ و درمان‌های آن معمولا باعث ایجاد اختلالاتی در عملکرد شناختی بیماران می‌شوند. این عارضه به اختلال شناختی مرتبط با سرطان نیز شناخته می‌شود که می‌تواند شامل مشکلات حافظه، توجه، تمرکز و حل مسئله باشد.

تغییرات الگوی خواب:

بیماران سرطانی ممکن است اختلالاتی را در الگوی خواب خود تجربه کنند. این اختلالات شامل مشکلات به خواب رفتن و بی‌قراری در خواب است که باعث افزایش میزان خستگی، تحریک پذیری و مشکلات تمرکز و تنظیم‌ خلق می‌شود.

تغییرات در اشتها و وزن:

عوارض روانی سرطان همچنین می‌توانند با کاهش وزن و بی‌اشتهایی همراه شوند. این در حالی است که در بعضی از بیماران سرطانی عکس این عوارض ایجاد می‌شود و فرد دچار پرخوری عصبی شده و رفته رفته دچار اضافه وزن می‌شود.

اضطراب و نگرانی بیش از حد:

بیماران سرطانی ممکن است نگرانی بیش از حد، بی‌قراری، تحریک پذیری و احساس مرگ قریب الوقوع را تجربه کنند . این افراد ممکن است دچار نشخوار فکری و تفکر بیش از حد شوند که امری بسیار آزار دهنده است.

بیماران سرطانی همچنین ممکن است حملات پنیک را تجربه کنند و دیگر عوارضی مانند تپش قلب شدید، تنگی نفس شدید و تعریق بیش از حد نیز بیمار را آزرده کند.

نقش خانواده و حمایت‌های اجتماعی در بهبود سلامت روان بیماران سرطانی

اهمیت حمایت اجتماعی در درمان بیماران سرطانی

یکی از عوامل مهم در بهبود روانی بیماران مبتلا به سرطان، حمایت‌های اجتماعی و خانوادگی است. حضور و حمایت نزدیکان، دوستان و اعضای خانواده به بیماران کمک می‌کند تا با چالش‌های عاطفی و روانی ناشی از تشخیص و درمان سرطان بهتر مقابله کنند. تحقیقاتی که در زمینه ارتباط بین حمایت‌های اجتماعی و سلامت روان بیماران سرطانی انجام شده‌اند، نشان می‌دهد که بیماران با حمایت‌های اجتماعی قوی‌تر، استرس کمتری تجربه کرده و تاب‌آوری بیشتری در برابر مشکلات درمانی دارند.

راهکارهای تقویت حمایت‌های خانوادگی و اجتماعی

برای تقویت حمایت‌های خانوادگی و اجتماعی، اعضای خانواده می‌توانند با بیمار همدلی کنند، نیازها و نگرانی‌های او را درک کنند و در طول پروسه درمان در کنار او باشند. همچنین، می‌توانند در جلسات روان‌درمانی یا گروه‌های حمایتی بیمار شرکت کنند و از طریق به اشتراک گذاشتن تجربیات و احساسات، به او کمک کنند. این ارتباطات حمایتی باعث ایجاد حس تعلق و امنیت در بیماران می‌شود و از انزوا و افسردگی جلوگیری می‌کند.

نقش گروه‌های حمایتی و شبکه‌های اجتماعی در سلامت روان بیماران

گروه‌های حمایتی و شبکه‌های اجتماعی نیز می‌توانند به عنوان منابع قوی حمایت برای بیماران سرطانی عمل کنند. این گروه‌ها فضایی فراهم می‌کنند تا بیماران بتوانند با دیگر افرادی که تجربیات مشابهی دارند، در ارتباط باشند. این ارتباطات می‌تواند باعث افزایش اعتماد به نفس و احساس همدلی در بیماران شود. همچنین، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند منابعی برای اطلاعات آموزشی و راهنمایی‌های مفید در مورد مدیریت روانی و جسمانی سرطان فراهم کنند.

تکنیک‌های آرامش‌بخشی و ذهن‌آگاهی برای بیماران مبتلا به سرطان

مدیتیشن و نقش آن در کاهش استرس بیماران سرطانی

مدیتیشن یکی از تکنیک‌های آرامش‌بخشی است که می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب بیماران مبتلا به سرطان کمک کند. تمرین مدیتیشن با تمرکز بر تنفس و حضور در لحظه حال، باعث کاهش فشارهای روانی و افزایش احساس آرامش و تعادل روانی در بیماران می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که مدیتیشن منظم می‌تواند به کاهش علائم اضطراب و افسردگی و بهبود کیفیت زندگی در بیماران سرطانی کمک کند.

نقش یوگا و تمرینات تنفسی در بهبود سلامت روان

یوگا و تمرینات تنفسی نیز از دیگر تکنیک‌های موثر در بهبود سلامت روان بیماران سرطانی هستند. این تمرینات باعث تقویت عضلات، افزایش انعطاف‌پذیری و بهبود تمرکز و تعادل روانی می‌شوند. یوگا به بیماران کمک می‌کند تا ارتباط بهتری بین ذهن و بدن خود برقرار کنند و با استفاده از تکنیک‌های تنفسی، از تنش‌ها و اضطراب‌های ناشی از بیماری و درمان‌ها خلاص شوند.

اهمیت ذهن‌آگاهی در مدیریت احساسات و تفکرات منفی

ذهن‌آگاهی به معنای تمرکز بر لحظه حاضر و پذیرفتن افکار و احساسات بدون قضاوت است. این تکنیک به بیماران کمک می‌کند تا با مدیریت بهتر احساسات و افکار منفی، از فشارهای روانی ناشی از سرطان و درمان‌های آن کاسته و به بهبود وضعیت روانی خود بپردازند. تمرینات ذهن‌آگاهی شامل تکنیک‌های ساده‌ای مانند توجه به نفس و بدن، مشاهده بدون قضاوت افکار و احساسات، و پذیرش تغییرات به عنوان بخشی از فرآیند درمان است.

راهکارهای پیشگیری از اختلالات روانی در بیماران سرطانی پس از درمان

اهمیت مراقبت‌های روانی پس از درمان سرطان

بیماران سرطانی حتی پس از پایان درمان‌های جسمی، ممکن است با چالش‌های روانی و عاطفی مختلفی مواجه شوند. این دوره می‌تواند شامل ترس از بازگشت بیماری، افسردگی، اضطراب و احساس عدم قطعیت باشد. به همین دلیل، اهمیت مراقبت‌های روانی و پیگیری‌های منظم پس از درمان سرطان بر کسی پوشیده نیست. این مراقبت‌ها به بیماران کمک می‌کنند تا به وضعیت روانی و اجتماعی خود بهتر بازگردند و زندگی روزمره را با انرژی و انگیزه بیشتری ادامه دهند.

راهکارهای پیشگیری از افسردگی و اضطراب پس از درمان

یکی از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از افسردگی و اضطراب پس از درمان سرطان، شرکت در جلسات مشاوره فردی یا گروهی است. این جلسات می‌توانند به بیماران کمک کنند تا احساسات و افکار خود را پردازش کرده و با دیگرانی که تجربه مشابهی دارند، به اشتراک بگذارند. همچنین، برنامه‌های تمرینی منظم، تغذیه سالم، خواب کافی، و ایجاد روتین روزانه نیز به تقویت سلامت روان بیماران کمک می‌کنند.

نقش مراقبت‌های چندجانبه در بهبود کیفیت زندگی پس از سرطان

مراقبت‌های چندجانبه که شامل همکاری تیم‌های پزشکی، روان‌شناسی، تغذیه و ورزش است، می‌تواند به بیماران کمک کند تا پس از درمان، وضعیت سلامت جسمی و روانی خود را بهبود بخشند. این نوع مراقبت‌ها نه تنها به کنترل عوارض جانبی درمان‌ها کمک می‌کنند، بلکه با ایجاد یک رویکرد جامع، به بیماران امکان می‌دهند تا با چالش‌های زندگی پس از سرطان بهتر مواجه شوند و به کیفیت زندگی بهتری دست یابند.

کلام آخر

در این مقاله‌ی بای بای سرطان از تاثیرات مثبت روان‌ درمانی در بهبود بیماران سرطانی سخن گفتیم و دانستیم که در کنار آزردگی‌ها و عوارضی که درمان‌های جسمانی سرطان بر بیمار وارد می‌کنند، حفظ سلامت روان بیماران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهد بود. در این بین علائم شایع‌ترین آسیب‌های روانی در بیماران را شناختیم و بر لزوم استفاده از روان درمانی سرطان تاکید کردیم.

در سایت “بای بای سرطان“، ما معتقدیم که حمایت روانی و عاطفی از بیماران مبتلا به سرطان همان‌قدر اهمیت دارد که درمان‌های جسمی. سلامت روانی در کنار سلامت جسمانی، مسیر بهبود بیماران را هموارتر و موفق‌تر می‌سازد. با ارائه راهکارهای متنوع و جامع، همراهی شما را در این مسیر بهبود و بازگشت به زندگی عادی تضمین می‌کنیم. در کنار شما هستیم تا با قدرت و امید، این مسیر را طی کنید.

شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.

منابع:

• Elsevier
• Oxford University Press
• apos-society