رکتوم روده چیست و سرطان رکتوم چه علائمی دارد؟

سرطان رکتوم سرطانی است که از مقعد شروع می شود. رکتوم روده 15 سانتی متر آخر روده بزرگ است. به سرطان در داخل مقعد کانسر رکتوم و به سرطان در داخل روده بزرگ سرطان کولون می گویند: که این دو سرطان با هم “سرطان کولورکتال” نام گذاری می شوند.

اگر بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ در نزدیکی خود دارید، تا انتهای این مقاله بای بای سرطان، با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی در این زمینه پیدا کنید.

به یاد داشته باشید که امروزه با پیشرفت های چشمگیر پزشکی، بسیاری از بیماران سرطانی می توانند زندگی عادی داشته باشند.

رکتوم چیست ؟

راست روده یا مقعد انتهای سیگموئید است، طول این قسمت از روده 12 تا 15 سانتی متر است و پشت مقعد است. قسمت پایین مقعد باز است و به آن آمپول مقعد می گویند.

عضله رکتوم مانند ماهیچه های سایر قسمت های روده است و در خارج تارهای بلند و در داخل آن دایره شکل است، اما ساختار مقعد در مردان و زنان متفاوت است.

از بیماری هایی که می تواند مقعد را درگیر کند می توان به کانسر کولورکتال، سرطان دیورتیکول، آنژیودیسپلازی، IBD، کولیت کاذب غشایی، کولیت ایسکمیک، پیچ خوردگی روده و … اشاره کرد.

وظیفه رکتوم روده در بدن ذخیره موقت مدفوع است. دیواره های راست روده دارای گیرنده های حساس به اتساع هستند که وظیفه آنها این است که هر زمان مدفوع به راست روده می رسد و باعث انبساط آن می شود به فرد حس دفع می دهد. اگر فردی نسبت به این احساس بی تفاوت باشد دچار یبوست می شود.

رکتوم روده سه بخش دارد:

غشای مخاطی: مخاط دیواره داخل روده را تشکیل می دهد. این مایعی است که از چربی ترشح می شود و به انتقال پیام کمک می کند.

Muscularis propria: این عضله دیواره داخلی شکم را تشکیل می دهد. عملکرد این عضله کمک به دفع مواد زائد با حفظ شکل راست روده است.

مزورکتوم: این بافت چربی کل رکتوم را احاطه کرده است.

یکی دیگر از قسمت های مهم رکتوم غدد لنفاوی است، غدد لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند. و در نظارت و کنترل ورود مواد مضر به بدن موثر است. البته این مفاصل تمام بدن از جمله راست روده را درگیر می کنند.

اگرچه سرطان رکتوم و روده بزرگ از بسیاری جهات مشابه هستند، درمان آنها کاملاً متفاوت است.

این تفاوت به این دلیل است که رکتوم در مکانی باریک قرار دارد و با سایر اعضای بدن متفاوت است. این فضای باریک ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن کانسر رکتوم داشته باشد.

علائم سرطان رکتوم چیست؟

علائم این بیماری معمولا شبیه مشکلات گوارشی یا بواسیر یا شقاق است. این علائم شباهت زیادی به یکدیگر دارند، بنابراین در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، بیمار باید بلافاصله با پزشک مشورت کند.

• خونریزی در مدفوع :

این علامت اولین و شایع ترین علامت کنسر روده است. خونریزی راست روده معمولاً در هنگام اجابت مزاج به صورت رگه هایی از خون در مدفوع، رخ می دهد.

• مشاهده نقاط سخت در حفره دهان:

بیمار مبتلا به این سرطان ممکن است متوجه یک نقطه سخت در حفره دهان شود.

• درد:

درد در ناحیه مقعد و اطراف آن می تواند از علائم این سرطان باشد.

• خارش شدید:

خارش شدید در داخل و اطراف مقعد می تواند نشانه کنسر رکتوم باشد.

• تغییرات در اجابت مزاج بیمار:

یبوست یا اسهال یا تغییرات دیگر (تغییر رنگ مدفوع، بی اختیاری و …) از نشانه های تغییر در حرکات روده از جمله یبوست یا اسهال است.

• نفخ و درد شکم

• کاهش وزن ناگهانی بدون رژیم غذایی و فعالیت بدنی

• بیماری قلبی مزمن

• ترشحات رکتوم: ترشح مواد چسبنده و مخاطی از مقعد می تواند از علائم این سرطان باشد.

سرطان رکتوم در برخی افراد ممکن است بدون هیچ علامتی ایجاد شود و یا علائم بالا خفیف باشد.

بنابراین توصیه می شود در صورت مشاهده علائمی که باعث ناراحتی می شود سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید.

علل ابتلا به کانسر رکتوم

در حال حاضر علت اصلی کانسر رکتوم مشخص نشده است، اما عواملی وجود دارند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند که عبارتند از:

• رابطه جنسی:

رابطه مقعدی می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد و افرادی که چندین شریک جنسی دارند نیز بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

• افزایش سن:

جالب است بدانید، افراد بالای 50 سال بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

• سیگار کشیدن:

در واقع سیگار خطر ابتلا به هر نوع سرطانی را افزایش می دهد، زیرا مواد سرطان زا در سیگار و سایر محصولات تنباکو وجود دارد که به سرعت در بدن پخش می شود و به سلول های بدن آسیب می رساند.

• سابقه خانوادگی

•  عوامل خطر :

عوامل خطر کانسر رکتوم به شرح زیر است.

سرطان رکتوم در هر سنی قابل تشخیص است، اما اکثر افراد مبتلا به این نوع سرطان در سنین بالای 50 سال قرار دارند. بروز سرطان رکتوم در افراد زیر 50 سال در حال افزایش است، اما پزشکان دلیل آن را نمی دانند.

آمریکایی های آفریقایی تبار افراد آفریقایی تبار در ایالات متحده در مقایسه با اروپایی ها بیشتر در معرض خطر ابتلا به این سرطان هستند.

سابقه شخصی کانسر رکتوم روده یا پولیپ. اگر در گذشته سرطان رکتوم، سرطان روده بزرگ یا پولیپ آدنوماتوز داشته اید، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ بیشتر است.

بیماری التهابی روده. بیماری التهابی مزمن روده، مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد.

سندرم ارثی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد.

سابقه خانوادگی سرطان رکتوم روده اگر والدین، خواهر و برادر یا فرزندشان سرطان روده بزرگ یا رکتوم داشته باشند، احتمال ابتلا به سرطان کولون بیشتر است.

لازم به ذکر است در رژیم غذایی، اگر سبزیجات را کم کنیم و گوشت قرمز افزایش دهیم، امکان ابتلا به سرطان روده افزایش پیدا کند.

کمی ورزش کنید اگر بیکار هستید، احتمال ابتلا به این سرطان بیشتر است. ورزش منظم می تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد.

افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کنترل نشده ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال باشند.

چاقی: خطر ابتلا به سرطان رکتوم روده در افراد چاق بیشتر از افراد با وزن سالم است.

سیگار کشیدن افرادی که سیگار می کشند ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.

مصرف بیش از حد الکل سه بار در هفته می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.

پرتودرمانی قبلی برای سرطان قدامی معده خطر ابتلا را افزایش می دهد.

درمان قطعی سرطان رکتوم

بسته به وسعت بیماری در سرطان رکتوم روده ، تومور باید قبل از جراحی با استفاده از 28 دور پرتودرمانی به محل تومور و سپس جراحی کاهش یابد. معمولاً 6 تا 12 هفته پس از اتمام پرتودرمانی، عمل جراحی انجام می شود.
روش لاپاراسکوپی، جراحی انتخابی برای کانسر رکتوم است و در صورت انجام صحیح، عود بیماری و عوارض آن هیچ تفاوتی با جراحی باز ندارد.

در اغلب موارد، به دلیل رادیوتراپی لگن و اطمینان از اینکه محل آناستوموز (محل پیوند روده) در لگن گرفته شده است، توصیه می شود که ایلئوستومی (کیسه مدفوع در دیواره شکم) به عنوان یک اقدام محافظتی برای بیمار نصب شود.

مسیر مدفوع برای مدتی از محل جراحی دور است که برای درست کردن لباس کافی است، روده در لگن داده می شود. معمولا این مدت از 1 تا 6 ماه متغیر است و پس از تایید سلامت محل پیوند کولون می توان از استوما استفاده کرد و مدفوع را از ناحیه رکتوم خارج کرد.

• مرحله صفر:
  • برداشتن بافت مشکوک در کولونوسکوپی
  • برداشتن بافت طی یک عمل جداگانه
  • برداشتن بافت و بخشی از ناحیه اطراف
• مرحله 1:
  • اکسیزیون یا اکسیزیون موضعی
  • رادیوتراپی
  • شیمی درمانی
• مراحل 2 و 3:
  • عمل جراحي
  • رادیوتراپی
• مرحله 4:
  • جراحی، ترجیحاً در بیش از یک قسمت از بدن
  • پرتو درمانی
  • شیمی درمانی

1. درمان هدفمند مانند آنتی بادی‌های مونوکلونال یا مهارکننده‌های رگ‌زایی یا رگ‌زایی
2. کرایوسرجری از یک مایع سرد یا یک پروب انجماد برای از بین بردن بافت غیر طبیعی استفاده می کند.
3. با استفاده از فرکانس رادیویی که از امواج رادیویی برای از بین بردن سلول‌های غیرطبیعی استفاده می‌کند، بافت فرسوده یا برداشته می‌شود.
4. چوبی برای باز کردن مقعد در صورتی که تومور آن را مسدود کند
5. مراقبت تسکینی برای بهبود کیفیت کلی زندگی

علاوه بر این، پزشکان می توانند راهنمایی های لازم را در رابطه با کارآزمایی‌های بالینی مناسب برای بیماران ارائه دهند.

تومور بدخیم رکتوم

در این حالت ما با نوع مهاجم بیماری طرف هستیم و سرطان قابل گسترش به سایر بافت های بدن است در این مرحله باید هر چه سریعتر مراحل درمانی انجام شود.

آیا سرطان رکتوم قابل درمان است

پیشرفت های درمانی در چند سال گذشته به آینده ای روشن اشاره می کند. در واقع، بیشتر موارد کانسر رکتوم قابل درمان هستند. میزان بقای 5 ساله کلی 67 درصد برآورد شد.

تخمین بقای 5 ساله بر اساس مرحله به شرح زیر است:

• امتیاز: 89 درصد
• زمین اطراف ایستگاه: 71 درصد
• مناطق دور افتاده: 15٪

توجه به این نکته ضروری است که این اعداد بر اساس داده های سال های 2009 تا 2015 است و از آن زمان تاکنون شاهد پیشرفت هایی در درمان ها بوده ایم. همچنین باید در نظر بگیرید:

1. جایی که سرطان گسترش یافته است.
2. آیا بیمار انسداد روده دارد؟
3. آیا برداشتن کل تومور با جراحی امکان پذیر است؟
4. سن و سلامت عمومی بیمار چقدر است؟
5. آیا بیماری عود می کند؟
6. بیمار چقدر می تواند درمان را تحمل کند؟

در حالی که ما می گوییم درمان کانسر رکتوم به وضعیت فردی شما بستگی دارد، بهترین منبع اطلاعات پزشک شما است.

آیا کسنر رکتوم کشنده است

پاسخ این سوال کاملا وابسته به عوامل مختلفی است مانند:

• شدت بیماری
• زمان تشخیص بیماری
• تغذیه فرد
• عدم جود سایر بیماری های زمینه ای
• پروتکل های درمانی
• روحیه بیمار
• پاسخ به مراحل پرتو درمانی و شیمی درمانی و…

شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.

سوالات متداول سرطان رکتوم