سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون چیست؟

نوع دیگری از سرطان، سرطان روده بزرگ است. سرطان کولون موقعی رخ می‌دهد که سلول‌هایی که روده بزرگ و راست روده را پوشانده‌اند، فرآیند رشد خود را از دست داده و رشد فزآینده ای را شروع می کنند. سرطان کولورکتال تا مرحله پیشرفته غالبا بدون علامت است. به همین دلیل غربالگری روتین جهت تشخیص به موقع اهمیت دارد.

سرطان هایی که محل ایجاد روده بزرگ است را سرطان کولون و سرطان هایی که در رکتوم پدید می آیند را به عنوان سرطان رکتوم می شناسیم. به طور کلی، سرطان هایی که هر یک از اندام های کولون، رکتوم را وارد فاز سرطانی می کنند، در دسته بندی کولورکتال قرار می گیرند.

منشاه اغلب سرطان های روده بزرگ مربوط به پولیپ های آدنوماتوز (پیش سرطانی) روده بزرگ است. پولیپ ها اکثرا  دچار تغییرات ژنتیکی می شوند و در نهایت فاز بدخیم را ایجاد می کنند.

سرطان روده بزرگ چگونه ایجاد می شود؟

تمام سلول های بدن در یک فرآیند کاملا طبیعی رشد، تقسیم  و در نهایت وارد فاز مرگ می شوند تا بدن به درستی عمل کند. زمانی که سلول های کولون و رکتوم این فرآیند معیوب را تجربه می کنند این نوع سرطان ایجاد می شود و در نهایت فرد مبتلا به این سرطان می شود.

نکته مثبت این است که، بیشتر سرطان های روده بزرگ در واقع پولیپ های پیش سرطانی کوچک هستند. این پولیپ‌ها اغلب مواقع رشد کمی داشته و تا زمانی که بزرگ یا سرطانی نشوند علائم جدی یا خطرناکی ایجاد نمی کنند. با انجام منظم غربالگری می توان پولیپ ها را در فاز اولیه شناسایی و برداشت.

آیا پولیپ روده بزرگ خطرناک است؟

انواع مختلفی از پولیپ های کولورکتال موجود بوده که همه آنها خطرناک نیستند. برخی از پولیپ ها توخالی به نظر می‌رسند و بیشتر آدنوم ها پولیپ های پیش سرطانی هستند. اگر پولیپ در طول کولونوسکوپی تشخیص داده شود، معمولاً با جراحی برداشته می شود.

پولیپ های برداشته شده توسط پاتولوژیست برای تعیین وجود سلول های سرطانی یا پیش سرطانی بررسی می شوند. بسته به تعداد، اندازه و نوع پولیپ‌های پیش سرطانی که در طول کولونوسکوپی یافت می‌شوند، پزشک ممکن است کولونوسکوپی دیگری را برای بررسی سلامت شما توصیه کند.

علائم و تشخیص سرطان کولون

متأسفانه، برخی از سرطان های روده بزرگ می توانند بدون هیچ علامتی ایجاد شوند. به همین دلیل، غربالگری منظم روده بزرگ برای تشخیص زودهنگام مشکلات گوارشی بسیار مهم است.

بهترین راه برای تشخیص این موضوع کولونوسکوپی است. سایر روش های غربالگری شامل آزمایش خون، آزمایش DNA، سیگموئیدوسکوپی و سی تی کولونوگرافی است.

سن شروع آزمایشات غربالگری وابسته به سابقه خانوادگی است. حتی در صورت عدم سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال یا پولیپ، در صورت دیدن هر یک از علائم و نشانه حتما به پزشک مراجعه کنید.

علائم شایع سرطان روده بزرگ شامل:

تغییر در مزاج مانند یبوست، اسهال و بی اختیاری ادرار:

ممکن است علائم بیماری های دیگر باشند، اما می توانند علائم سرطان روده بزرگ نیز باشند که باید با مراجعه به پزشک و بررسی بیشتر مطمئن شد.

مشاهده خون در مدفوع را می توان در واقع یکی از بارزترین علامت های این سرطان به شمار آورد، باید اضافه کرد این نشانه بیانگر قطعی سرطان نیست، چون عوامل مختلف دیگر مانند هموروئید، کولیت، شقاق و سایر بیماری ها نیز  ممکن است عامل خونریزی دستگاه گوارش باشند.

ضمنا، مصرف مداوم مکمل‌های آهن و برخی غذاها مانند چغندر ظاهری سیاه و قرمز رنگ را به مدفوع می دهد که مشابه وجود خود در مدفوع است با این حال، اگر متوجه خون در مدفوع خود شدید، جهت معاینه و چکاپ سلامت خود به پزشک مراجعه کنید.

کم خونی ناشی از کمبود گلبول های قرمز:

هنگامی که تعداد گلبول های قرمز خون خیلی کم شود، حمل اکسیژن در سراسر بدن دشوار شده و سیستم تنفس را مختل می کند، ممکن است احساس تنگی نفس یا احساس خستگی کنید که عادی نیست و منشا خاصی ندارد.

• درد شکم و نفخ یا درد لگن
• کاهش وزن غیر منتظره
• استفراغ

اگر هر یک از علائم بالا را تجربه کردید، سریعا برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. در سرطان کولورکتال، تشخیص و درمان به موقع نجات دهنده زندگی است.

جهت تشخیص این سرطان آزمایشات غربالگری زیر انجام می شود:

• آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع (FIT)
• آزمایش خون مدفوع مبتنی بر گایاک (gFOBT)
• آزمایش DNA مدفوع
• سیگموئیدوسکوپی
• کولونوسکوپی

اگر در هر کدام از روش های غربالگری بالا پزشک مورد مشکوکی مشاهده کند یکی از آزمایشات زیر را انجام می دهد:

• CBC و دیگر آزمایش‌های خون جهت ارزیابی نشانگرهای تومور و آنزیم‌های کبدی
• سی تی اسکن، ام آر آی، اسکن PET و سونوگرافی
• بیوپسی

بیماری کولورکتال چیست؟

دستگاه گوارش از مری، معده، روده کوچک و روده بزرگ تشکیل شده است. روده بزرگ از انتهای روده کوچک شروع می‌شود و به مقعد ختم می شود.

مقعد دهانه روده بزرگ است که به خارج از بدن منتهی می شود. کولون نام دیگری برای روده بزرگ است.

سرطان زمانی رخ می دهد که سلول های بدخیم یا سرطانی در روده بزرگ رشد می کنند. سرطان روده بزرگ با نام‌های سرطان کولون و رکتوم نیز شناخته می‌شود.

غربالگری سرطان روده بزرگ از چه سنی شروع می شود؟

بر اساس توصیه انجمن سرطان آمریکا توصیه افراد در معرض خطر سرطان روده بزرگ باید غربالگری را از 45 سالگی شروع کنند. سایر متخصصان غربالگری را برای افرادی که خطر آنها قبل از 50 سالگی شروع می شود توصیه می کنند. سابقه سرطان، پولیپ روده بزرگ یا بیماری التهابی روده شما می توانید غربالگری را قبل از 45 سالگی شروع کنید.

مردان و زنان باید جداگانه غربالگری شوند زیرا پولیپ روده بزرگ و سرطان هم زنان و هم مردان را درگیر می کند. بهترین سن برای غربالگری سرطان روده بزرگ به عوامل خطر و تشخیص پزشک بستگی دارد.

سرطان روده بزرگ بدخیم و درمان سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ با توجه به مرحله سرطان درمان می شود. در مراحل سرطان، شدت سرطان مشخص است. و گزینه‌های درمانی ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی باشد.

مراحل سرطان کولورکتال

سرطان کولون از نظر بالینی بر اساس مرحله آن توصیف می شود. مراحل مختلف سرطان کولورکتال با شدت تهاجم و وسعت گسترش تومور تعیین می شود.

عفونت غدد لنفاوی و گسترش سلول های بدخیم به سایر اندام ها (متاستاز) از عوامل مهم در تعیین مرحله سرطان هستند. در ادامه این مقاله بای بای سرطان، هر مرحله از سرطان روده بزرگ و درمان آن توضیح داده خواهد شد.

در بیشتر موارد، برداشتن تومور با جراحی اولین گزینه درمانی است. برای برخی از تومورها، شیمی درمانی یا رادیوتراپی به عنوان یک درمان اضافی در نظر گرفته می شود.

فاز صفر

در مرحله صفر بافت سرطانی هنوز در پوشش روده بزرگ یا رکتوم قرار دارد و تومور در مرحله پیش سرطانی قرار گرقته است، به این معنی که هنوز به بافت سرطانی قطعی تبدیل نشده است. بنابراین، برداشتن ضایعه با جراحی یا کولونوسکوپی احتمال زیاد راه درمان سریع است.

فاز اول

فاز 1 شاهد رشد بیشتری در دیواره روده هستیم اما خوشبختانه هنوز به عضلات یا غدد لنفاوی حمله نکرده است. درمان روتین و عادی فاز اول سرطان روده بزرگ غالبا با برداشتن روده بزرگ و غدد لنفاوی اطراف انجام می گیرد.

فاز دوم

در فاز دوم، سلول های سرطانی و بدخیم ناحیه وسیع تری از دیواره روده بزرگ را درگیر کرده  اند و حتی در برخی موارد  لایه ماهیچه ای روده بزرگ نیز تحت تاثیر قرار می گیرند.

با این حال، سرطان هنوز به غدد لنفاوی نرسیده است. معمولاً تنها درمان در این فاز  حذف تومور و بافت اطراف آن است، اگرچه ممکن است شیمی درمانی پس از جراحی نیز انجام شود.

فاز سوم

جراحی سرطان روده بزرگ مرحله سوم سرطان کولورکتال پیشرفته در نظر گرفته می شود زیرا بیماری به غدد لنفاوی گسترش یافته است.

این مرحله به چند مرحله فرعی تقسیم می شود و سرطان از دیواره روده بزرگ گسترش یافته و برخی از غدد لنفاوی اطراف را آلوده کرده است.

در این مرحله سرطان بر اندام های داخلی نیز تاثیر می گذارد. در درمان سرطان روده بزرگ، معمولاً ابتدا جراحی و سپس شیمی درمانی انجام می شود.

شیمی درمانی و پرتودرمانی را می توان قبل یا بعد از جراحی استفاده کرد.

فاز چهارم

در مرحله چهار سرطان روده بزرگ، سلول های بدخیم به اندام های دورتر مانند کبد، ریه ها یا تخمدان ها گسترش یافته اند (متاستاز).

در مرحله 4، غدد لنفاوی دور از روده بزرگ با سلول های سرطانی آلوده می شوند. هنگامی که سرطان به این مرحله می‌رسد، جراحی اغلب برای کاهش یا جلوگیری از عوارض بعدی استفاده می شود، نه برای درمان بیماری.

در این شرایط، تومور را می توان با فرکانس رادیویی (تخریب حرارتی)، کرایوتراپی (تخریب انجماد) یا شیمی درمانی داخل وریدی درمان کرد.

علائم عود سرطان روده بزرگ

بسیاری از علائم سرطان کولورکتال عود کننده مشابه علائمی است که در اولین ابتلا به سرطان داشتید.این موارد می‌تواند  درد شکم، یبوست یا اسهال و کاهش وزن باشد.

همچنین ممکن است بیش از حد معمول احساس خستگی کنید و بسته به اینکه سرطان در کجا گسترش یافته باشد، ممکن است درد لگن یا کمر، مشکل تنفس داشته و تمایلی به خوردن چیزی نداشته باشید.

شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.