پروستات غده ای مردانه است که وظیفه ی ترشح مایع منی و انتقال آن از درون مجرا به بیرون را دارد. سرطان پروستات، سرطانی مردانه است که می تواند حتی در صورت پیشرفت شدید شما را از درمان ناامید نکند. اگر در خصوص علائم سرطان پروستات ناآگاه هستید و یا در حال حاضر به آن مبتلا هستید، این مقاله بای بای سرطان برای شماست.
پروستات تحت تاثیر هورمونی نام آشنا، به نام تستوسترون فعالیت می کند پس میزان این هورمون در بدن، نقش به سزایی بر کارکرد صحیح غده ی پروستات خواهد داشت.
این سرطان بر اثر کارکرد ناموفق غده ی پروستات ایجاد می شود و با افزایش سن احتمال ابتلای آقایان به آن بیشتر می شود. همه ی راه های درمانی منتهی به این موضوع است که آیا شما درگیر نوع خوشخیم آن شده اید یا از نوع بدخیم آن رنج می برید البته که در هر دو صورت راه درمان برای شما باز است.
علائم سرطان پروستات پیشرفته
یکی از مواردی که باعث می شود شما دیر متوجه ابتلا به سرطان پروستات شوید، این است که علائم این بیماری غالباً در مراحل پیشرفته خودنمایی می کنند و در مراحل ابتدایی علائم چندانی را ایجاد نمی کند، حال آن که ما در این قسمت شایعترین علائم این بیماری را بررسی خواهیم کرد.
شایعترین علائم سرطان پروستات چیست؟
- بروز مشکل در دفع صحیح ادرار
- وجود خون در ادرار
- وجود خون در مایع منی
- دردهای استخوانی
- کاهش وزن خود به خودی در مدت زمان کوتاه
- اختلال در نعوظ
- پس در صورتی که 2 الی بیشتر از این موارد بالا را تجربه می کنید، نیازمند ملاقات با پزشک مربوطه هستید.
سرطان پروستات به چه علتی ایجاد می شود؟
حقیقیت امر این است که تا به کنون علت مشخصی برای ایجاد این نوع سرطان شناسایی و مطرح نشده است ولی بر اساس نظرات متخصصین، می توان آن را در نتیجه ی بروز اختلال در DNA سلول های سازنده ی پروستات دانست که زمینه ی رشد و تکثیر سلولهای سرطانی را فراهم کرده و حتی می توانند باعث انتشار سرطان به ارگان های مجاور نیز شوند.
چه عواملی زمینه ی بروز سرطان پروستات را فراهم می کنند؟
با اینکه می دانیم علت ایجاد سرطان پروستات نامشخص است اما بهتر است مواردی را که می توانند زمینه ساز ایجاد آن باشند را بشناسیم :
1-سن
- با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش می یابد، به همین جهت توصیه شده است که آقایان بالای 50 سال چکاپ سالیانه را مدنظر داشته باشند.
2-نژاد
- به طور کلی سیاه پوستان بیشتر درگیر سرطان پروستات می شوند و علائم شدیدتری از آن را تجربه می کنند.
3-ژنتیک
- نقش ژنتیک در بروز هرگونه سرطانی غیرقابل انکار است، در سرطان پروستات نیز ژنتیک، یکی از عوامل مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. پس اگر یکی از اعضای خانوادتان مبتلا به سرطان پروستات بوده است شما نیز می توانید در معرض ابتلا قرار بگیرید.
4-چاقی
- احتمال ایجاد سرطان پروستات در افرادی که اضافه وزن دارند نسبت به افراد عادی بیشتر است، به طوری که ممکن است این افراد بیماری را با شدت بیشتری تجربه کنند.
عوارضی که به همراه سرطان پروستات پدیدار می شوند:
سرطان پروستات می تواند موجب درگیری ارگان های اطراف همچون مثانه شود و یا قادر است که از طریق خون و سیستم لنفاوی به استخوان رفته و باعث ایجاد درد و شکستگی های استخوانی شود.
اگر سرطان پروستات به ارگان های دیگر متاستاز کند می توان با دارو آن را کنترل کرد، اما درمان آن بعید به نظر می‌رسد.
به طور کلی هم این سرطان و هم درمان آن می تواند باعث درجاتی از بی اختیاری ادرار شود که در مراحل اولیه این بیماری می تواند به مرور بهبود پیدا کند، اما در نوع بدخیم، این عارضه را باید از طریق دارو و جراحی کنترل کرد.
اختلال در نعوظ نیز می تواند از دیگر عوارض این بیماری باشد و درمان آن از طریق دارودرمانی، پرتو درمانی و هورمون درمانی خواهد بود.
5 راه کاهش ریسک ابتلا به سرطان پروستات:
حال که با ماهیت کلی این سرطان و علائم و عوارض حاصل از آن آشنا شدید، بهتر است در خصوص راه های کاهش ریسک ابتلا به این بیماری هم بدانید.
- استفاده از رژیم غذایی سالم و پرفیبر
- استفاده از غذاهای سالم به جای فست فودها
- ورزش کردن در اکثر روزهای هفته (داشتن حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی در هفته، برای افراد سالم مطلوب است)
- حفظ وزن در محدوده نرمال
- اگر ریسک ابتلا به بروز این بیماری در شخصی بالا باشد، با مراجعه به پزشک و انجام چکاپ های سالیانه می تواند از بروز و پیشرفت سریع آن جلوگیری کند.
جادوی لیکوپن
نقش بینظیر لیکوپن را در پیشگیری از ایجاد سرطان پروستات جدی بگیرید. لیکوپن را می توانید در منابع غنی آن، یعنی گوجه فرنگی و هندوانه جست وجو کنید و حتی اگر علاقه ای به خوردن گوجه ندارید، می توانید از مکمل های حاوی عصاره ی گوجه استفاده کنید.
روشهای تشخیص سرطان پروستات
1- آزمایش PSA:
به طور کلی PSA آنتی ژنی است که هم توسط سلول های سالم و هم توسط سلول های ناسالم پروستات تولید می شود. این فاکتور از طریق آزمایش خون اندازه گیری می شود و افزایش آن می تواند نشانه ای از عملکرد نادرست و یکی از علائم سرطان پروستات باشد.
افزایش PSA در آزمایش تنها به دلیل وجود سرطان اتفاق نمی افتد، بلکه التهاب و بزرگی آن نیز می‌تواند از علل افزایش آن باشد.
2- معاینه ی رکتال:
در این آزمایش، دکتر با وارد کردن انگشت خود به کانال رکتوم بیمار و لمس پروستات، می تواند تشخیص دهد که آیا برآمدگی های غیرمعمول و یا سفتی قابل تشخیصی در بافت خود دارد یا نه.
حال آن که این دو روش تشخیصی نمی توانند ما را از وجود قطعی سرطان مطمئن کنند، در این شرایط مطمئن‌ترین روش تشخیصی، بیوپسی است.
3- بیوپسی:
قطعی ترین روش تشخیصی برای اطمینان از ابتلای شخص به این سرطان، بیوپسی یا نمونه برداری است.
- عوارض بیوپسی:
1- خونریزی
2- عفونت
3- درد در محل انجام نمونه برداری
پس از انجام بیوپسی و مثبت شدن آن، بدخیمی یا خوش خیمی توده ی موردنظر مطرح است، که برای تعیین این موضوع از دو روش می توان استفاده کرد:
- نمره ی گلیسون: به طور معمول این نمره بین محدودهی 2 تا 10 است. زمانی که بالای 6 باشد، مهر تاییدی بر وجود سرطان پروستات می زند و اگر بین 8 تا 10 باشد، به احتمال زیاد سرطان گسترش یافته است و ممکن است ارگان های دیگر هم درگیر کرده باشد.
- آزمایش ژنومیک: این آزمایش به بررسی ژن ها می پردازد و میزان بدخیمی و احتمال انتشار سرطان را به سایر ارگان ها، بررسی می کند.
درمان سرطان پروستات بدخیم
1- برداشتن کامل پروستات
2- رادیوتراپی پروستات
به دو صورت خارج بدنی و داخل بدنی صورت می گیرد.
3-فریز‌کردن یا کرایوتراپی
در این روش، جهت از بین بردن سلول های سرطانی، بافت پروستات را با گاز نیتروژن بسیار سرد منجمد می کنند.
4-گرم کردن یا هیفوتراپی
در این روش از امواج اولتراسوند برای محدود کردن بافت مبتلا استفاده می کنند.
5-هورمون تراپی
این روش با متوقف کردن هورمون تستوسترون همراه است.
6-شیمی درمانی
7-دارو درمانی
8- درمان از طریق سلول های ایمنی فرد
در هردو روش هایفوتراپی و کرایوتراپی درمان به صورت متمرکز بر یک نقطه انجام می گیرد و سرطان را در همان نقطه متوقف می کند، به همین دلیل میزان اثربخشی این روش ها همچنان در حال مطالعه و بررسی است.
رژیم غذایی در افراد مبتلا به سرطان پروستات چگونه است؟
- مصرف حداقل ۵ وعده سبزیجات و مواد غذایی پر فیبر مانند بروکلی، کرفس، و غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان مثل آلبالو،گریب فروت و.. می توانند در بهبود سرطان درجه ۱ و ۲ و همچین جلوگیری از ابتلا به آن کمک کننده باشد.
- گوجه پخته و خام یکی از مفیدترین و بهترین مواد غذایی شناخته شده برای پروستات است. توصیه می شود گوجه پخته شده باشد تا سریعتر جذب شود.
- جایگزینی مرغ و ماهی به جای گوشت قرمز از دیگر تغییرات رژیم غذایی افراد مبتلا به سرطان است چرا که ارتباط معنا داری بین افزایش ریسک ابتلا به سرطان پروستات و مصرف گوشت قرمز وجود دارد.
- افرادی که از ماهی به جای گوشت قرمز استفاده می کنند ۴۴ درصد کمتر به بیماری های پروستاتی مبتلا می شوند
- همچنین کاهش استفاده از سسه ای مایونز از دیگر عناصر رژیم غذایی مفید است..
- استفاده از روغن های گیاهی و روغن زیتون قابل طبخ، به جای اسیدهای مضر و چرب امروزی می تواند از دیگر روش های موثر باشد.
- از سرخ کردن مواد غذایی در روغن به مدت زیاد و قرار دادن آنها در دمای بالا خودداری کنید و تا جایی که امکان دارد از بخار و حداقل روغن و دما جهت طبخ غذا استفاده کنید.
احتمال مرگ و میر در اثر سرطان پروستات
میزان امید به زندگی و مرگ و میر افراد مبتلا به عوامل مختلفی همچون پیشرفت بیماری، سلامت عمومی فرد، موفقیت آمیز بودن روش های درمانی و متاستاز دادن به بافت های دیگر بستگی دارد.
افرادی که سرطان آنها در مراحل اولیه درمان می شود، طول عمر بیشتری نسبت به اشخاصی که سرطان آنها پیشرفت کرده است دارند.
در ۹۹٪ افرادی که به نوع خوش خیم مبتلا هستند، بعد از تشخیص بیماری، حداقل ۵ سال زنده می مانند و در افرادی که با نوع بدخیم بیماری درگیر هستند، از بین هر سه مرد یک نفر بعد از ۵ سال زنده می ماند.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم هرآنچه که لازم است در خصوص سرطان پروستات، علائم، عوارض و راه های درمانی آن بدانید، با شما به اشتراک بذاریم تا همچون چراغی مسیر شما را روشن کند.
شاید کلیشه ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
