بیماری پاژه سینه شکل نادری از سرطان سینه است که در درجه اول نوک پستان و ناحیه اطراف آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آشنایی با علائم، علل و مراحل پیشرفت این بیماری برای تشخیص زودهنگام و درمان موثر بسیار مهم است پس با این مقاله از بای بای سرطان همراه باشید.
آشنایی با بیماری پاژه سینه در بای بای سرطان
بیماری پاژه سینه نوعی سرطان پستان است که پوست نوک سینه و گاهی اوقات آرئول که ناحیه تیره‌تر پوست اطراف نوک پستان است را درگیر می‌کند. این بیماری به دلیل ظاهر آن اغلب با یک بیماری پوستی رایج مانند اگزما اشتباه گرفته می‌شود اما از آن بسیار جدی‌تر است. آشنایی با بیماری پاژه سینه مهم است زیرا می‌تواند نشانه اولیه سرطان پستان باشد.
نام این بیماری از سر جیمز پاجت، جراح بریتانیایی که برای اولین بار در قرن نوزدهم این بیماری را توصیف کرد گرفته شده است. بیماری پاژه سینه نادر بوده اما یک بیماری جدی است که نیاز به مراقبت و درمان پزشکی دارد. یکی از چالش‌های بیماری پاژه سینه این است که علائم آن اغلب شبیه به بیماری‌های پوستی کمتر جدی است. ناحیه آسیب دیده خارش دار، پوسته پوسته و قرمز شده و لکه‌های برجسته‌ای ایجاد می‌شود که شبیه بثورات پوستی است. این علائم می‌تواند منجر به تشخیص اشتباه شود و درمان مناسب را به تاخیر بیندازد.
علائم بیماری پاژه سینه
بیماری پاژه سینه چندین علامت مشخص دارد که در درجه اول نوک پستان و هاله دور آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تشخیص زودهنگام این علائم می‌تواند منجر به تشخیص سریع و درمان موثرتر شود:
- خارش و سوزش: یکی از اولین علائم قابل توجه بیماری پاژه سینه احساس خارش در اطراف نوک پستان است. این خارش گاهی اوقات می‌تواند به احساس سوزش نیز تبدیل شود. این علائم ممکن است در ابتدا ظاهر شوند و از بین بروند اما به مرور زمان بدتر می‌شوند.
- پوست خشک و پوسته پوسته: پوست نوک پستان و هاله دور آن خشک و پوسته پوسته می‌شود. این علامت می‌تواند شبیه اگزما باشد، به همین دلیل است که بیماری پاژه گاهی با این بیماری که چندان جدی نیست اشتباه گرفته می‌شود. پوست ممکن است پوسته پوسته به نظر برسد و به راحتی کنده شود.
- قرمزی و بثورات: ممکن است بثورات قرمز و برجسته روی نوک پستان و آرئول ظاهر شود. این بثورات می‌تواند پوسته پوسته، خام یا حتی با خونریزی همراه باشد. توجه به این نکته مهم است که اگرچه این علائم هشدار دهنده هستند اما همیشه نشان دهنده بیماری پاژه نیستند. علائم مداوم یا بدتر شده باید توسط یک پزشک ارزیابی شود.
- التهاب و درد: ناحیه آسیب دیده ممکن است در اثر لمس ملتهب و دردناک شود. این درد پوشیدن انواع خاصی از لباس‌ها را ناراحت کننده می‌کند و ممکن است باعث ناراحتی در حین فعالیت بدنی شود.
- نوک پستان صاف یا فرورفته: تغییر در شکل نوک پستان یکی دیگر از علائم بیماری پاژه سینه است. نوک پستان ممکن است صاف یا فرورفته شود و به جای اینکه به سمت بیرون باشد به سمت داخل کشیده می‌شود. این تغییرات می‌تواند به تدریج رخ دهد و ممکن است بلافاصله قابل توجه نباشد.
- توده قابل لمس: در برخی موارد ممکن است یک توده زیر پوست سینه احساس شود. این توده می‌تواند نشانه‌ای از گسترش بیماری به خارج از نوک پستان و آرئول باشد. این علامت همیشه وجود ندارد اما یک توده نشانه‌ای است که باید به سرعت ارزیابی شود.
گروه خطر بیماری پاژه سینه
بیماری پاژه سینه یک بیماری نادر است و آشنایی با اینکه چه کسی می‌تواند به آن مبتلا شود برای آگاهی و تشخیص زودهنگام مهم است. اصولا هر فردی می‌تواند به بیماری پاژه مبتلا شود اما گروه‌های خاصی احتمال بیشتری دارد که تحت تاثیر این بیماری قرار بگیرند.
میانگین سن تشخیص بیماری پاژه پستان حدود 57 سال است. این بدان معناست که افراد میانسال و مسن بیشتر تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند. با این حال توجه به این نکته مهم است که این بیماری می‌تواند در افراد جوانتر و همچنین در افراد مسن‌تر از میانگین سنی رخ دهد.
بیماری پاژه سینه نادر است و کمتر از 4 درصد از کل موارد سرطان پستان را تشکیل می‌دهد. این امر گاهی اوقات می‌تواند منجر به تشخیص تاخیری شود زیرا پزشکان ابتدا بیماری‌های رایج تری که علائم مشابهی دارند مانند اگزما یا درماتیت را در نظر می‌گیرند.
عوامل خطر بیماری پاژه سینه
علت دقیق بیماری پاژه سینه برای دانشمندان یک معما باقی مانده است. با این حال تحقیقات در حال انجام برای روشن کردن عوامل احتمالی و مکانیزم‌های دخیل در ایجاد این بیماری نادر ادامه دارد. سرطان معمولا شامل تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های خاصی در بدن است. این سلول‌ها شروع به تقسیم و تکثیر غیرقابل کنترل می‌کنند و تومورها را تشکیل می‌دهند. این سلول‌ها در بیماری پاژه سینه عمدتاً روی پوست نوک پستان و آرئول تأثیر می‌گذارند.
جهش‌های ژنتیکی یکی از زمینه‌های کلیدی موردنظر در درک علل بیماری پاژه سینه است. DNA طرح اولیه تمام فعالیت‌های سلولی بوده و تغییرات یا جهش در آن می‌تواند منجر به رفتار غیر طبیعی سلول شود. برخی از جهش‌های ژنتیکی ارثی هستند یعنی از والدین به فرزندانشان منتقل می‌شوند. جهش‌های دیگر خود به خود یا در نتیجه عوامل محیطی رخ می‌دهند.
عوامل محیطی نیز در ایجاد سرطان نقش دارند. قرار گرفتن در معرض برخی از سموم، اشعه و انتخاب‌های سبک زندگی مانند سیگار کشیدن و مصرف الکل می‌تواند خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان از جمله سرطان سینه را افزایش دهد. با این حال توجه به این نکته مهم است که بسیاری از افرادی که به بیماری پاژه سینه مبتلا می‌شوند در معرض این عوامل خطر قرار نگرفته‌اند. این نشان می‌دهد که عوامل دیگری که هنوز کشف نشده‌اند نیز در این بیماری دخیل است.
حوزه دیگری از تحقیقات بر نقش بالقوه هورمون‌ها در ایجاد بیماری پاژه سینه متمرکز است. هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون بر رشد و عملکرد بافت سینه تأثیر می‌گذارند. سطوح غیر طبیعی این هورمون‌ها یا تغییر در تعادل هورمونی بدن می‌تواند در ایجاد سرطان سینه نقش داشته باشد. به عنوان مثال قرار گرفتن طولانی مدت در معرض استروژن مانند درمان جایگزینی هورمونی یا برخی از قرص‌های ضد بارداری با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط است.
علیرغم این اطلاعات علت دقیق بیماری پاژه سینه نامشخص است. این احتمال وجود دارد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و هورمونی در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد. وجود برخی عوامل خطر می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری پاژه را افزایش دهد اما بسیاری از موارد ابتلا در افراد بدون هیچ گونه عامل خطر شناخته شده‌ای دیده می‌شود.
روند پیشرفت بیماری پاژه سینه
آشنایی با چگونگی پیشرفت بیماری پاژه سینه می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان به موقع آن کمک کند. پیشرفت این بیماری تا حد زیادی به این بستگی دارد که با کارسینوم مجرای درجا (DCIS) یا سرطان مهاجم پستان سر و کار دارید:
کارسینوم مجرای درجا
هنگامی که بیماری پاژه پستان با کارسینوم مجرای درجا همراه است به این معنی است که سلول‌های سرطانی به مجاری شیری محدود شده‌اند و به سایر قسمت‌های بافت پستان گسترش نیافته‌اند. این شکل از سرطان استیج 0 در نظر گرفته می‌شود و به طور معمول کمتر تهاجمی است. کارسینوم مجرای درجا غیر تهاجمی است به این معنی که فراتر از مجاری به بافت اطراف سینه گسترش نیافته است. این بسیار مهم است زیرا امکان درمان هدفمندتر و اغلب کمتر گسترده را فراهم می‌کند.
اگر بیماری پاژه سینه در این مرحله اولیه تشخیص داده شود پیش آگهی آن به طور کلی بسیار خوب است. درمان کارسینوم مجرای درجا معمولاً شامل جراحی برای برداشتن بافت آسیب دیده است. روش جراحی خاص بسته به وسعت بیماری متفاوت خواهد بود. در برخی موارد لامپکتومی که برداشتن تومور و حاشیه کوچکی از بافت سالم اطراف است کافی خواهد بود. در موارد دیگر ماستکتومی که برداشتن کل پستان است ضروری می‌شود.
پس از جراحی درمان‌های اضافی مانند پرتودرمانی نیز توصیه می‌شود تا اطمینان حاصل شود سلول‌های سرطانی باقی مانده از بین رفته‌اند. پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به جلوگیری از عود سرطان در ناحیه تحت درمان کمک کند. در برخی موارد هورمون درمانی نیز پیشنهاد می‌شود، به‌ویژه اگر سلول‌های سرطانی گیرنده‌های هورمونی داشته باشند که می‌توان آنها را برای کاهش یا توقف رشد هدف قرار داد.
کارسینوم مجرای مهاجم (IDC)
هنگامی که بیماری پاژه پستان با کارسینوم مجرای مهاجم همراه باشد وضعیت پیچیده تر می‌شود. کارسینوم مجرای مهاجم به این معنی است که سلول‌های سرطانی فراتر از مجاری شیری به بافت سینه اطراف گسترش یافته‌اند. این نوع سرطان تهاجمی‌تر است و در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند.
کارسینوم مجرای مهاجم مراحلی را طی می‌کند و از استیج I که سرطان کوچک و موضعی است شروع می‌شود تا استیج IV که سرطان به قسمت‌های دورتر بدن مانند استخوان، کبد یا ریه‌ها گسترش یافته پیش می‌رود. رویکرد درمانی و پیش آگهی به شدت به مرحله‌ای که سرطان در آن تشخیص داده می‌شود بستگی دارد.
درمان کارسینوم مجرای مهاجم در استیج‌های اولیه (مرحله I و II) اغلب شامل جراحی برای برداشتن بافت سرطانی و به دنبال آن درمان‌های اضافی برای هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی باقی مانده است. گزینه‌های جراحی شامل لامپکتومی یا ماستکتومی مشابه درمان کارسینوم مجرای درجا است. با این حال، از آنجایی که این بیماری تهاجمی است گاهی اوقات یک رویکرد تهاجمی‌تر ضروری می‌شود.
علاوه بر جراحی و پرتودرمانی، شیمی درمانی نیز توصیه می‌شود. شیمی درمانی از داروهای قوی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در سراسر بدن استفاده می‌کند. می‌توان آن را قبل از جراحی (شیمی درمانی نئوادجوانت) برای کوچک کردن تومور یا بعد از جراحی (شیمی درمانی کمکی) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده تجویز کرد.
درمان کارسینوم مجرای مهاجم با پیشرفت آن به استیج‌های بعدی (مرحله III و IV) چالش برانگیزتر می‌شود. سرطان در این مراحل فراتر از سینه و غدد لنفاوی مجاور به سایر نقاط بدن گسترش یافته است. گزینه‌های درمانی شامل ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و درمان‌های هدفمند خواهد بود. درمان‌های هدفمند برای حمله به سلول‌های سرطانی بدون آسیب رساندن به سلول‌های طبیعی طراحی شده‌اند. این درمان‌ها می‌توانند به ویژه برای انواع خاصی از سرطان سینه که دارای نشانگرهای ژنتیکی خاص هستند مؤثر باشند.
تشخیص پاژه سینه
تشخیص بیماری پاژه سینه به دلیل نادر بودن و شباهت علائم آن با سایر بیماری‌های پوستی که جدی نیستند چالش برانگیز است. با این حال تشخیص دقیق برای تعیین برنامه درمانی مناسب بسیار مهم است که در این بخش مقاله به آن می‌پردازیم:
| نوع تست یا روش تشخیصی | توضیح | کاربرد |
|---|---|---|
| معاینه بالینی | پزشک با معاینه فیزیکی نوک سینه و نواحی اطراف آن به دنبال علائم بالینی بیماری پاژه می‌گردد. | شناسایی تغییرات ظاهری، تورم، زخم‌ها یا ترشحات غیرعادی از نوک سینه. |
| بیوپسی پوستی | گرفتن نمونه‌ای از پوست نوک سینه و بررسی میکروسکوپی آن. | تشخیص وجود سلول‌های غیرطبیعی و سرطانی در پوست نوک سینه. |
| بیوپسی سوزنی | گرفتن نمونه‌ای از بافت پستان با استفاده از یک سوزن باریک. | بررسی دقیق‌تر نواحی مشکوک به سرطان و تشخیص نوع سلول‌های سرطانی. |
| تست‌های پاتولوژی | بررسی میکروسکوپی نمونه‌های بافتی برای تشخیص نوع و درجه سرطان. | تأیید نهایی تشخیص سرطان و تعیین نوع درمان مورد نیاز. |
| آزمایش‌های ژنتیکی | بررسی نمونه‌های بافتی برای شناسایی تغییرات ژنتیکی و جهش‌های مرتبط با سرطان پستان. | شناسایی ریسک ژنتیکی و انتخاب بهترین روش درمان بر اساس پروفایل ژنتیکی بیمار. |
هنگامی که با علائمی مانند خارش، قرمزی و پوسته پوسته شدن نوک پستان یا آرئول به پزشک مراجعه می‌کنید، آنها با گرفتن شرح حال دقیق پزشکی و انجام معاینه فیزیکی روند تشخیص را شروع می‌کنند. پزشک در مورد علائم، مدت زمانی که آنها را داشتید و اینکه آیا آنها در طول زمان تغییر کرده‌اند یا خیر از شما سوال می‌پرسد. او همچنین در مورد هر گونه سابقه سرطان سینه یا سایر سرطان‌ها در خانواده شما سوال می‌کند.
پزشک در ابتدا ممکن است این بیماری را به عنوان اگزما یا درماتیت درمان می‌کند زیرا این بیماری‌های پوستی شایع‌تر از بیماری پاژه سینه هستند. آنها درمان‌های موضعی را برای دیدن بهبود علائم توصیه می‌کنند. اگر علائم علیرغم درمان ادامه یابد یا پزشک به بیماری جدی‌تری مشکوک شود آزمایش‌های بیشتری را انجام خواهد داد.
بیوپسی
راه قطعی برای تشخیص بیماری پاژه سینه از طریق بیوپسی است. بیوپسی برداشتن نمونه کوچکی از بافت از ناحیه آسیب دیده و بررسی آن در زیر میکروسکوپ است. انواع مختلفی از بیوپسی وجود دارد که مورد استفاده قرار می‌گیرد:
بیوپسی پانچ: این رایج ترین روشی است که برای تشخیص بیماری پاژه سینه استفاده می‌شود. بیوپسی پانچ شامل استفاده از یک ابزار برش دایره‌ای شبیه به سوراخ پانچ برای برداشتن یک تکه کوچک و دیسکی شکل از بافت نوک پستان یا آرئول است. این روش معمولاً تحت بی حسی موضعی انجام می‌شود تا درد بیمار به حداقل برسد.
بیوپسی برشی: در برخی موارد بیوپسی برشی انجام می‌شود. این روش شامل ایجاد یک برش کوچک در پوست و برداشتن یک قطعه بزرگتر از بافت است. اگر بیوپسی پانچ بافت کافی برای تشخیص قطعی را فراهم نکند از این روش استفاده می‌شود.
تست‌های تصویربرداری
| نوع تست | توضیح | کاربرد |
|---|---|---|
| ماموگرافی | ماموگرافی یک روش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس است که تصاویر دقیقی از بافت پستان ارائه می‌دهد. | معمولاً برای تشخیص توده‌ها یا تغییرات غیرعادی در بافت پستان استفاده می‌شود. |
| سونوگرافی | این تست از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر زنده از داخل بدن استفاده می‌کند. | به ویژه برای بررسی کیست‌ها و توده‌های مشکوک در بافت پستان مفید است. |
| ام‌آر‌آی | ام‌آر‌آی از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از بافت‌های نرم بدن استفاده می‌کند. | برای بررسی دقیق‌تر نواحی مشکوک که در ماموگرافی یا سونوگرافی به خوبی قابل مشاهده نیستند، به کار می‌رود. |
| بیوپسی هدایت شده توسط تصویربرداری | این روش شامل گرفتن نمونه‌ای از بافت پستان برای بررسی میکروسکوپی است. | معمولاً با هدایت ماموگرافی، سونوگرافی یا ام‌آر‌آی انجام می‌شود تا نمونه‌گیری دقیق‌تری صورت گیرد. |
ماموگرافی:
ماموگرافی یک روش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس است که تصاویر دقیقی از بافت پستان ارائه می‌دهد.
کاربرد: معمولاً برای تشخیص توده‌ها یا تغییرات غیرعادی در بافت پستان استفاده می‌شود.
اولتراسونوگرافی (سونوگرافی):
این تست از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر زنده از داخل بدن استفاده می‌کند.
کاربرد: به ویژه برای بررسی کیست‌ها و توده‌های مشکوک در بافت پستان مفید است.
ام‌آر‌آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی):
ام‌آر‌آی از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از بافت‌های نرم بدن استفاده می‌کند.
کاربرد: برای بررسی دقیق‌تر نواحی مشکوک که در ماموگرافی یا سونوگرافی به خوبی قابل مشاهده نیستند، به کار می‌رود.
کلام آخر
بیماری پاژه سینه یک بیماری نادر اما جدی است که نیاز به آگاهی و مراقبت فوری پزشکی دارد. شناخت علائم و علل این بیماری که در این مقاله از سایت بای بای سرطان بررسی کردیم می‌تواند به تشخیص زودهنگام و نتایج درمانی بهتر منجر شود. غربالگری‌های منظم و توجه به تغییرات در سلامت پستان از گام‌های اساسی در مدیریت خطر ابتلا به این بیماری است.
منابع:
