نکته‌ای درباره خون دماغ شدن و سرطان که هیچکس نمی‌گوید!

خون دماغ از آن دست اتفاقاتی است که معمولا زیاد جدی گرفته نمی‌شود، ولی امکان دارد نشان از بیماری‌ای جدی همچون سرطان باشد. مشکلات و بیماری‌های زیادی ممکن است عامل ایجاد خون دماغ در فرد باشند اما افرادی که بیش از حد و ناگهانی خون دماغ می‌شوند، نیازمند مراجعه‌ی فوری به پزشک هستند. در این مقاله‌ی بای بای سرطان به سوالاتی از قبیل ارتباط خون دماغ شدن و سرطان، نشانه‌های خون دماغ خطرناک و زمان مراجعه‌ی فوری به پزشک پاسخ می‌دهیم.

چه زمانی خون دماغ اتفاق می‌افتد؟

خونریزی بینی زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از عروق خونی بافت پوششی داخل بینی پاره شود. این عارضه ممکن است به دلایل مختلفی مثل عفونت، آسیب، واکنش آلرژیک، وارد کردن جسم خارجی در بینی بوده و در مواقعی خون دماغ شدن و سرطان در امتداد هم ایجاد شوند؛ ضمن اینکه نام علمی خونریزی بینی اپیستاکسیس است.

عروق خونی کوچک در سپتوم (بافت محکم بین سوراخ‌های بینی که بینی را به دو نیمه تقسیم می‌کند)  بسیار حساس و شکننده هستند و به راحتی دچار پارگی می‌شوند و خونریزی بینی اتفاق می‌افتد.

در کودکان خونریزی بینی به صورت یک طرفه است و خون‌ تمایل دارد که فقط از یکی از سوراخ‌های بینی خارج شود. در صورتی که خونریزی بینی کودک بسیار شدید و طولانی مدت باشد و با اقدامات اولیه متوقف نشود‌، باید هر چه سریع‌تر به اورژانس بیمارستان مراجعه شود.

ارتباط خون دماغ شدن و سرطان خون

همانطور که می‌دانید سرطان خون می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی سلول‌های خونی‌ داشته باشد. پلاکت نیز یکی از سلول‌های موجود در خون است که وظیفه‌اش انعقاد خون در محل جراحت و خونریزی است.

هنگامی که فردی به سرطان خون‌ مبتلا می‌شود، تعداد پلاکت‌های بدنش به طرز چشم‌گیری کاهش پیدا می‌کنند که همین مسئله موجب افزایش خطر خونریزی در بیمار می‌شود؛ بنابراین ارتباط مستقیمی بین سرطان خون و خونریزی بینی وجود دارد.

خونریزی بینی یکی از شایع‌ترین علائم سرطان خون است و از آنجایی که میزان پلاکت‌های خون کاهش پیدا کرده است، مدت زمان خونریزی بینی و همچنین میزان حجم خونی که فرد از دست می‌دهد، قابل توجه خواهد بود.

از طرف دیگر‌ بعضی از متودهای درمان سرطان مثل شیمی درمانی و درمان هدفمند نیز می‌توانند باعث کاهش تعداد پلاکت‌های خون و خونریزی‌های شدید بینی شوند.

علائم اولیه‌ی سرطان خون را بشناسید

با دانستن ارتباط بین خون دماغ شدن و سرطان خون مانند بسیاری از انواع سرطان‌ها، هر چه زودتر بتوانید سرطان خون را تشخیص دهید و درمان را شروع کنید، احتمال اینکه نتیجه موفقیت آمیزتری داشته باشید، بیشتر خواهد شد.

با این حال، علائم اولیه سرطان خون می‌تواند بسته به نوع این بیماری متفاوت باشد و اغلب به راحتی با سایر بیماری‌های رایج اشتباه گرفته می‌شود.

جهت کمک به افزایش آگاهی از علائمی که باید به آن‌ها توجه داشته باشید، در ادامه به چند‌ نمونه از علائم اولیه سرطان خون می‌پردازیم:

1. کاهش اشتها
2. سردرد
3. تب و لرز
4. کاهش وزن غیرقابل توجیح
5. تعریق شبانه
6. دردهای عضلانی و مفصلی

چگونه خون دماغ خطرناک را متوقف کنیم؟

برای متوقف کردن خونریزی بینی و به عبارتی مدیریت آن، انجام یکسری از اقدامات ضروری است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• به بیمار بخصوص کودکان آرامش و اطمینان خاطر دهید و از گریه کردن آن‌ها جلوگیری کنید؛ به این دلیل که گریه باعث افزایش جریان خون در بینی شده و در نتیجه خونریزی بسیار بیشتر خواهد شد.

• از کودک یا بیمار بخواهید تا صاف بنشیند و سرش را رو به جلو خم کند تا خون به راحتی خارج شده و وارد حلق نشود.

• به مدت ۱۰ دقیقه روی قسمت نرم پل بینی با دو انگشت اشاره و شست فشار وارد کنید تا خونریزی کاهش پیدا کند.

• هنگامی که سوراخ‌های بینی کودک تحت فشار انگشتان تنگ‌تر می‌شوند برای جلوگیری از تنگی نفس، از کودک بخواهید تا از راه دهان نفس‌ بکشد‌.

• لباس‌های تنگی که بر روی گردن فشار وارد می‌کند را خارج کنید.

• یک پارچه سرد و یا کمپرس سرد بر روی پیشانی و اطراف گردن قرار دهید تا عروق خونی تغذیه کننده بینی تنگ‌تر شده و به تبع خونریزی نیز کمتر شود.

• از کودک یا بیمار بخواهید تا حداقل به مدت ۱۵ دقیقه از طریق بینی نفس نکشد؛ داشتن بینی پر از خون لخته شده ناخوشایند است و به ویژه کودکان ممکن است برای چند ساعت از بو کردن یا انجام دم از بینی خودداری کنند.

پانزده دقیقه حداقل زمانی است برای لخته شدن خون و متوقف شدن خونریزی مورد نیاز است.

در صورتی که خونریزی پس از کمک‌های اولیه ساده متوقف نشد، باید به پزشک یا بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید؛ یافتن و درمان علت و بررسی ارتباط خون دماغ شدن و سرطان، مداوم امری بسیار مهم  و حیاتی است.

چه زمانی خون دماغ شدن خطرناک است؟

زمان‌هایی وجود دارد که خونریزی بینی به راحتی متوقف نمی‌شود و برای متوقف کردن آن نیاز به مداخله‌ی پزشکی خواهد بود که از جهت ارتباط خون دماغ و سرطان مورد بررسی قرار گیرد.

در ادامه چند مورد از مواقعی که خونریزی بینی نگران کننده و اورژانسی است را بیان می‌کنیم:

• در صورتی که منبع خونریزی به علت پارگی قسمت پشتی بینی که حاوی عروق تغذیه کننده اصلی است، باشد دیگر نمی‌توان‌ با فشار دادن پل بینی و یا سایر متودهای ذکر شده خونریزی را متوقف کرد و باید برای توقف آن به پزشک و یا اورژانس بیمارستان مراجعه نمود.

• در صورتی که خونریزی بینی پس از ۲۰ دقیقه یا بیشتر متوقف نشود، مداخلات اورژانسی ضروری خواهد بود.

• در مواقعی که خونریزی بینی فرد زیاد باشد و فرد حجم خون زیادی را از دست داده باشد، سرگیجه و احساس ضعف رخ می‌دهد. بنابراین برای جلوگیری از بروز شوک هایپوولومیک و همچنین توقف خونریزی، باید به مراکز درمانی مراجعه شود.

• اگر خونریزی بیمار در اثر ضربه با جسمی خارجی ایجاد شده باشد و فرد به دلیل آسیب‌هایی که به بینی و ناحیه صورت او وارد شده است دچار‌ مشکلات تنفسی شود، بیمار باید در نزدیک‌ترین زمان ممکن به اورژانس بیمارستان منتقل شود تا خونریزی شدید بینی باعث انسداد راه هوایی و در نتیجه مرگ فرد نشود.

• در صورتی که فردی از بیماری‌هایی همچون هموفیلی و یا فشار خون بالا رنج می‌برد، خونریزی بینی می‌تواند یک مورد اورژانسی تلقی شود.

خونریزی بینی می‌تواند بدون هیچ علامت هشدار دهنده دیگری ظاهر شود، به همین دلیل است که درمان آن در بعضی موارد با دشواری‌هایی همراه خواهد بود.

اگر چه در اکثر مواقع خونریزی‌ها بینی بی ضرر هستند اما مهم است که با پزشک خود در مورد بایدها و نبایدهای اساسی در هنگام خونریزی بینی و همچنین برای رد دلیل خون دماغ شدن و سرطان، مشورت کنید.

تومور مغزی و خون دماغ شدن

هر نوع بافت خارجی که در حفره جمجمه ایجاد شود، تومور مغزی نام می‌گیرد؛ اگر چه گاهی اوقات تومورهای مغزی در مننژها، اعصاب و در خود جمجمه نیز ظاهر می‌شوند.

تومورهای مغزی نوع نادر از تومور در بزرگسالان هستند و انواع مختلفی دارند. برخی از آن‌ها خوش‌خیم و برخی دیگر بدخیم یا سرطانی‌ هستند.

اکثر تومورهای بدخیم به دلیل بالا بودن امکان متاستاز به سایر بخش‌های بدن، خطرناک‌تر و کشنده‌تر از سایر تومورها هستند. تومورهای مغزی اغلب باعث بروز سرطان‌های ریه، سینه و سرطان پوست متاستاتیک می‌شوند‌‌.

نوعی از تومور مغزی خوش‌خیم به نام آنژیوفیبروم در میان نوجوانان پسر شایع‌تر است. این نوع تومور حاوی رگ‌های خونی زیادی است که می‌تواند به آهستگی رشد کند و به ناحیه اطراف مغز و حفره چشم گسترش یابد.

معمولا تومورها باعث گرفتگی بینی یا سردرد می‌شوند که این اتفاق اغلب همراه با خونریزی بینی است و امکان دارد بسیار جدی باشد؛ علاوه بر این عوارض، تورم صورت یا برآمدگی یک چشم نیز ممکن است رخ دهد.

همچنین ممکن است توده‌ای از بینی بیرون بزند یا بینی تغییر شکل دهد؛ اگر تومور به آرامی رشد کند، علائم ایجاد شده نادر است.

بنابراین تومورهای مغزی می‌توانند باعث خونریزی بینی شوند و خون دماغ شدن و سرطان بسیار مرتبط با هم هستند اما احتمال آنکه خونریزی بینی علل دیگری داشته باشد، بسیار بیشتر از وجود تومورهای مغزی خواهد بود.

کلام آخر

در این مقاله‌ی بای بای سرطان در مورد خون دماغ شدن و سرطان، نحوه مدیریت آن و موارد اورژانسی خون دماغ مطالب زیادی آموختیم؛ همواره می‌توانیدبا دانستن این مطالب به افراد زیادی کمک کنید، چه در جهت تشخیص علت اصلی خونریزی بینی و چه در جهت بند آوردن آن.

منابع:

• MyHealthTeam
• Medanta The Medicity