سرطان پستان بیماری است که در آن سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافتهای سینه تشکیل میشوند. سابقه خانوادگی و سایر عوامل، ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد. علائم سرطان پستان گاهی اوقات به دلیل جهشهای ژنتیکی و تغییرات ارثی ایجاد میشود. استفاده از برخی داروها و سایر عوامل خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد. علائم سرطان پستان شامل توده یا تغییر در پستان است.
علائم سرطان پستان میتوانند در هر فرد متفاوت باشد. یکی از روشهای تشخیص از روی علائم، معاینه توسط خود فرد در حمام است. در این معاینه نواحی اطراف گردن تا پستان را به آرامی فشار دهید و اگر متوجه تودهای غیرعادی شدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
سرطان پستان چیست؟
علائم سرطان پستان از بافت سینه شما منشا میگیرد. زمانی که سلولهای سینه جهش پیدا کرده و خارج از کنترل رشد میکنند و تودهای از بافت (تومور) ایجاد مینمایند.
مانند سایر سرطانها، این سرطان میتواند به بافت اطراف سینه شما حمله کند و رشد نماید. همچنین میتواند به سایر قسمتهای بدن شما سرایت کند و تومورهای جدیدی را تشکیل دهد. به این اتفاق در علم پزشکی، متاستاز میگویند.
چه کسانی عمدتاً تحت تأثیر سرطان پستان هستند؟
این سرطان یکی از شایعترین سرطانها در بین زنان است و بعد از سرطان پوست در رتبه دوم قرار دارد. علائم سرطان پستان در زنان بالای 50 سال شایعتر است.
اما ممکن است در هر سنی رخ دهد. از نظر آماری، زنانی که آسیایی، اسپانیایی تبار یا بومی آمریکایی هستند کمترین احتمال ابتلا به این سرطان را دارند.
تشخیص سرطان پستان
پزشک متخصص شما معاینه سینه را انجام میدهد و در مورد سابقه خانوادگی، سابقه پزشکی و علائم سرطان پستان که ممکن است در شما به وجود آمده باشد، سؤال میکند.
همچنین پزشک متخصص شما ممکن است آزمایشهایی را برای بررسی علائم و قطعیت بیماری توصیه کند. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. ماموگرافی
با اشعه ایکس انجام میشوند و میتواند تغییرات یا رشد غیرطبیعی علائم را تشخیص دهد. معمولا در پیشگیری از این سرطان استفاده میشود.
2. سونوگرافی
این آزمایش از امواج صوتی برای گرفتن عکس از بافتهای داخل سینه استفاده میکند. سونوگرافی از روشهای تشخیص سرطان سینه است که برای کمک به تشخیص تودهها یا ناهنجاریهای سینه استفاده میشود.
3. اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET)
در اسکن PET از رنگهای مخصوص برای برجسته کردن مناطق مشکوک و سایر علائم استفاده میشود. در طول این آزمایش، پزشک شما یک رنگ مخصوص به رگهای شما تزریق میکند و با اسکنر عکس میگیرد.
4. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
این آزمایش از آهنربا و امواج رادیویی برای تولید تصاویر واضح و دقیق از ساختارهای داخل پستان شما استفاده میکند. اگر پزشک شما موارد مشکوکی را در آزمایشات تصویربرداری ببیند، ممکن است از بافت سینه شما نمونهبرداری کند. آنها نمونه را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه آسیب شناسی میفرستند.
5. بیوپسی
چهار نوع بیوپسی برای بررسی علائم سرطان پستان استفاده میشود:
- بیوپسی اکسیزیونال
برداشتن یک توده کامل از بافت.
- بیوپسی برشی
جراحی بخشی از یک توده یا نمونه ای از بافت.
- بیوپسی هسته
برداشتن بافت با استفاده از یک سوزن پهن.
- بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA)
برداشتن بافت یا مایع با استفاده از یک سوزن نازک.
علائم اولیه سرطان پستان
شامل موارد زیر میباشد:
- توده جدید در سینه یا زیر بغل
- ضخیم شدن یا تورم بخشی از سینه (حتی اگر تودهای احساس نشود)
- تحریک یا گودی پوست پستان
- قرمزی، پوسته پوسته شدن یا ضخیم شدن پوست سینه در ناحیه نوک سینه و اطراف آن
- احساس کشیدگی در نوک سینه یا درد در ناحیه نوک سینه
- فرورفتگی پوست (گاهی شبیه پوست پرتقال است)
- درد سینه یا نوک سینه
- جمع شدن نوک سینه (چرخش به داخل)
- ترشحات نوک سینه (به غیر از شیر مادر)
عوامل تاثیرگذار در ابتلا به کانسر پستان
عوامل تاثیرگذار در بروز علائم این سرطان شامل موارد زیر است:
- سابقه شخصی بیماری خوشخیم (غیرسرطانی) سینه
- سابقه خانوادگی سرطان سینه در یکی از بستگان درجه یک (مادر، دختر یا خواهر)
- تغییرات ارثی در ژنهای BRCA1 یا BRCA2 یا سایر ژنهایی که خطر ابتلا به کانسر پستان را افزایش میدهند.
- بافت سینهای که در ماموگرافی متراکم است.
- قرار گرفتن بافت سینه در معرض استروژن ساخته شده توسط بدن. این مورد ممکن است ناشی از:
- قاعدگی در سنین پایین
- سن بالاتر در اولین تولد یا هرگز زایمان نکردن
- شروع یائسگی در سنین بالاتر
- مصرف هورمونهایی مانند استروژن همراه با پروژسترون برای علائم یائسگی
- درمان با پرتودرمانی سینه
- نوشیدن الکل
- چاقی
- سن بالا عامل خطر اصلی برای اکثر سرطانها است. با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان افزایش مییابد.
توده پستان
وجود توده از علائم این سرطان است. تومورهای سرطان در این عضو زمانی ایجاد میشوند که سلولهای سینه جهش یافته و به شکل غیرطبیعی رشد میکنند.
انباشت شدن سلولهای نابالغ، تشکیل توده در سینه میدهد و از علائم سرطان پستان است.
انواع مختلفی از سرطان پستان وجود دارد، از جمله:
کارسینوم مجرای نفوذی (تهاجمی)
این سرطان که از مجاری شیر سینه شروع میشود، دیواره مجرا را میشکند و به بافت سینه اطراف گسترش مییابد. این سرطان که حدود 80 درصد از موارد را تشکیل میدهد، شایعترین نوع سرطان است.
کارسینوم مجرای درجا
این نوع سرطان، سرطان مرحله صفر نیز نامیده میشود؛ کارسینوم مجرای درجا توسط برخی از پزشکان، مرحله پیش آگهی سرطانی نیز در نظر گرفته میشود، زیرا سلولها فراتر از مجاری شیر شما گسترش نیافتهاند.
این وضعیت قابل درمان است. با این حال، مراقبت برای جلوگیری از تهاجمی شدن سرطان و گسترش آن به بافتهای دیگر ضروری است.
کارسینوم لوبولار نفوذی (تهاجمی)
علائم سرطان پستان از این نوع شدیدتر است. این سرطان در لوبولهای سینه شما (جایی که تولید شیر مادر انجام میشود) شکل میگیرد و به بافت سینه اطراف گسترش مییابد. 10 تا 15 درصد سرطانهای پستان را تشکیل میدهد.
کارسینوم لوبولار درجا
کارسینوم لوبولار درجا یک وضعیت پیشسرطانی است که در آن سلولهای غیرطبیعی در لوبولهای سینه شما وجود دارد. این یک سرطان واقعی نیست، اما این مورد میتواند نشانگر احتمال ابتلا به این سرطان را در آینده نشان دهد.
بنابراین، برای زنان مبتلا به این سرطان، مهم است که معاینه بالینی سینه و مامو گرافی منظم داشته باشند.
سرطان پستان سهگانه منفی (TNBC)
سرطان پستان منفی سهگانه که حدود 15 درصد از همه موارد را تشکیل میدهد، یکی از چالش برانگیزترین سرطان ها برای درمان است.
به آن سهگانه منفی نیز میگویند. زیرا سه مورد از نشانگرهای مرتبط با انواع دیگر این سرطان را ندارد. این امر تشخیص علائم سرطان پستان و درمان را دشوار میکند.
سرطان سینه التهابی
علائم سرطان پستان التهابی و تهاجمی، شبیه عفونت است. علائم سرطان پستان التهابی معمولاً شامل قرمزی، تورم، گودی و فرورفتگی پوست پستان خود میشوند.
این نوع سرطان سینه توسط سلولهای سرطانی انسدادی در عروق لنفاوی پوست آنها ایجاد میشود.
بیماری های نادر سرطان سینه
انواع دیگری از سرطان پستان وجود دارد که در سلولهای بخش دیگری از سینه شروع به رشد میکنند. این سرطانها کمتر شایع هستند و گاهی اوقات به درمانهای متفاوتی نیاز دارند.
بیماری پاژه پستان
بیماری پاژه پستان نادر است و تنها 1 تا 3 درصد از کل موارد سرطان پستان را تشکیل میدهد.
علائم سرطان پستان از مجاری سینه شروع میشود و به پوست نوک سینه و سپس به آرئول (دایره تیره اطراف نوک سینه) گسترش مییابد.
آنژیوسارکوم
سارکوم های سینه نادر هستند که کمتر از 1 درصد از کل سرطان های سینه را تشکیل می دهند. آنژیوسارکوم در سلول هایی که رگ های خونی یا رگ های لنفاوی را می پوشانند شروع می شود.
می تواند بافت سینه یا پوست سینه را درگیر کند. برخی ممکن است مربوط به پرتودرمانی قبلی در آن ناحیه باشد.
تومور فیلود
تومورهای بسیار نادر سینه هستند. آنها در بافت همبند (استروما) سینه ایجاد میشوند، برخلاف کارسینومها که در مجاری یا لوبولها ایجاد میشوند.
علائم سرطان سینه از این نوع خوشخیم هستند، اما موارد بدخیم نیز گزارش شده است.
علائم و سن سرطان سینه در دختران
طبیعی است که سینههای دختران با ورود به سنین نوجوانی دچار تغییراتی شود. افزایش و کاهش هورمونهای زنانه مانند استروژن و پروژسترون ممکن است بافت سینه نوجوانان را حساس کند.
این هورمونها همچنین میتوانند باعث ایجاد احساس ضخیم شدن در بانوان و حتی در برخی موارد، لمس برآمدگیهایی در بافت سینه خود شوند که در هر ماه با قاعدگی به وجود آمده و پس از اتمام آن از بین میروند.
آیا وجود این علائم و برآمدگیها نشان دهنده سرطان سینه است؟
طبق گفتهی متخصصین بروز سرطان سینه در دختران ۱۴ سال به پایین بسیار نادر است. با گذراندن دوره نوجوانی و افزایش سن، احتمال بروز سرطان سینه در دختران اندکی افزایش پیدا میکند اما همچنان ابتلا به این سرطان در این گروه سنی بسیار نادر است. طبق تحقیقاتی که صورت گرفت مشخص شد که احتمال بروز سرطان سینه در دختران ۱۵ تا ۱۹ سال یک در میلیون است.
علائم سرطان سینه در دختران
تومورهای سرطان سینه میتوانند با سایر تودههای طبیعی که ممکن است در بافت سینه احساس شود متفاوت باشد. در ادامه به مواردی اشاره میکنیم که میتوانند نشان دهنده سرطانی بودن توده باشد:
- احساس سفتی و سخت بودن بافت سینه
- توده به وجود آمده روی دیواره قفسه سینه ثابت است و حرکت نمیکند.
- اندازه تومور میتواند متغیر باشد اما معمولا به اندازه یک نخود خواهد بود.
- ممکن است لمس این تودهها برای شخص دردناک باشد.
ترشحات نوک سینه و یا وارونه شدن نوک سینه به سمت داخل، از علائم احتمالی سرطان سینه در زنان بالغ است اما این درحالی است که این علائم در دختران مبتلا به سرطان سینه رایج نیستند.
علل بروز سرطان سینه در دختران و نوجوانان
پزشکان و متخصصین کاملا مطمئن نیستند که چه چیزی باعث سرطان سینه نوجوانان میشود؛ چرا که موارد بسیار کمی از این بیماری وجود داشته که مورد مطالعه قرار گرفته است.
با این حال به طور کلی تصور میشود که سرطانهایی که در دوران نوجوانی و قبل از بلوغ بروز پیدا میکنند، به دلیل تغییرات سلولی و جهشهای DNA است که در اوایل زندگی رخ داده است. این تغییرات و جهشها حتی ممکن است در زمانی که جنین در رحم مادر است نیز رخ دهند.
متخصصین همچنین معتقدند که سرطان سینهای که در دوران نوجوانی و کودکی بروز پیدا میکند، با عوامل محیطی و شیوه زندگی هیچ ارتباطی ندارد؛ اگر چه داشتن سبک زندگی ناسالم و نامتعادل خود میتواند ریسک بروز سرطان سینه را در سنین بالاتر افزایش دهد.
به طور کلی نوجوانانی که مراحل اولیه بلوغ را پشت سر میگذارند، ممکن است متوجه تودههایی ( معروف به جوانههای سینه) در نزدیکی نوک سینه خود شوند. وجود حساسیت و درد در طول رشد بافت سینه و دوران بلوغ کاملا طبیعی است و هیچ خطری نوجوانان را تهدید نمیکند؛ بنابراین نیازی به نگرانی و انجام تستهای تشخیصی نیست.
انواع تودههایی که نوجوانان با آن سروکار خواهند داشت
شایعترین نوع سرطان سینه که در نوجوانان دیده شده است، آدنوکارسینوم ترشحی است. این بیماری به طور کلی رشدی آهسته داشته و غیرتهاجمی است.
اگر چه احتمال آن که این نوع سرطان به سایر قسمتهای بدن نفوذ کند، وجود دارد اما چند مورد از گسترش این سرطان به غدد لنفاوی اطراف سینه گزارش شده است.
اکثر تودههای سینه در دختران از نوع فیبروآدنوم هستند که غیرسرطانی و خوشخیماند. فیبروآدنومها به واسطه رشد بیش از حد بافت همبند در سینه ایجاد میشوند. این تودهها معمولا سفت و لاستیکی هستند و میتوان آن را با انگشتان حرکت داد.
طبق تحقیقات صورت گرفته پیرامون تودهها و سرطان سینه در نوجوانان مشخص شد که فیبروآدنومها ۹۱ درصد از تودههای جامد سینه را در دختران کمتر از ۱۹ سال را شامل میشوند.
سایر تودههایی که در دختران و نوجوانان ممکن است ایجاد شوند شامل کیستهای غیرسرطانی پر از مایع خواهند بود. از طرفی در برخی از نوجوانان که در ورزش و یا فعالیتهای روزانه به سینههای آنها آسیبی وارد میشود، تودههایی در بافت سینههایشان میتواند شکل گیرد.
سن ابتلا به سرطان سینه
سرطان سینه یکی از شایعترین سرطانهایی است که در زنان رخ میدهد و بر اساس باور محققین، سرطان سینه ممکن است در هر سنی رخ دهد اما با افزایش سن خطر بروز این بیماری افزایش پیدا میکند.
بیشتر سرطانهای سینه در زنان بالای ۵۰ سال تشخیص داده میشود، اما باید به این نکته توجه کرد که بروز این بیماری برای زنان جوانتر نیز امری غیر معمول نیست. در ادامه به احتمال بروز سرطان سینه به تفکیک سن میپردازیم:
زنان زیر ۴۰ سال (احتمال ۵ درصد):
سرطان سینه در زنان زیر ۴۰ سال، کمتر بروز پیدا میکند و شایع نیست؛ با این حال این سرطان میتواند در افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان و یا استعداد ژنتیکی دارند، رخ دهد.
زنان بین ۴۰ تا ۴۹ سال (احتمال ۱۵ درصد):
خطر ابتلا به سرطان پستان بعد از ۴۰ سالگی شروع به افزایش میکند؛ غربالگری منظم مانند ماموگرافی اغلب برای افرادی که در این سنین هستند، توصیه میشود.
زنان بین ۵۰ تا ۵۹ سال ( احتمال ۲۵ درصد):
همانطور که گفته شد، با افزایش سن احتمال بروز سرطان پستان در زنان افزایش پیدا میکند؛ متخصصین اکثرا ماموگرافیهای سالانه و یا هر دوسال یکبار را برای زنان در این گروه سنی توصیه میکنند.
زنان ۶۰ سال به بالا ( احتمال ۵۵ درصد):
در اکثر موارد سرطان سینه در زنان بالای ۶۰ سال رخ میدهد؛ بنابراین بهتر است این افراد غربالگریهای منظمی داشته باشند تا بتوانند در سریعترین زمان ممکن بیماری خود را تشخیص داده و از پیشرفت آن جلوگیری کنند.
سایر علل سرطان سینه در جوانی
لازم به ذکر است که سن تنها یکی از ریسک فاکتورهایی است که بر خطر ابتلا به سرطان سینه تاثیر میگذارد و عوامل دیگری که خطر ابتلا به این بیماری را در زنان افزایش میدهند شامل سابقه خانوادگی، جهش ژنتیکی، سبک زندگی ناسالم و سابقه باروری خواهند بود.
انجام غربالگریهای منظم و آگاهی از علائم و نشانههای سرطان سینه برای تشخیص و درمان به موقع بیماری بسیار مهم است لذا بانوان باید با افزایش سن، بیشتر بر سلامت خود تمرکز داشته باشند و با مراجعه به پزشک و مشورت با او اطلاعات خود را پیرامون نحوه پیشگیری از سرطان پستان افزایش دهند.
غربالگری پستان
غربالگری سرطان سینه به این معناست که سینههای بانوان را از نظر تودهها و علائم سرطان پستان، قبل از بروز علائم یا نشانههای بیماری بررسی کنید.
همه زنان باید غربالگری و بررسی علائم سرطان را توسط پزشکان متخصص انجام دهند تا از بیماریهای احتمالی مطلع شوند.
اگرچه غربالگری سرطان سینه نمیتواند از این سرطان جلوگیری کند، اما میتواند به تشخیص زودهنگام کمک کند، زمانی که تشخیص علائم سرطان سریعتر صورت گیرد، درمان آن هم آسانتر است.
مزایا و خطرات غربالگری
هر آزمایش غربالگری مزایا و خطراتی دارد، به همین دلیل مهم است که قبل از انجام هر آزمایش غربالگری، مانند ماموگرافی، با پزشک خود صحبت کنید.
مزایای غربالگری پستان
مزیت غربالگری، یافتن زودهنگام سرطان است، زمانی که درمان آن آسانتر است.
خطرات غربالگری پستان
مضرات غربالگری ار روی علائم سرطان پستان میتواند شامل نتایج کاذب باشد، زمانی که پزشک چیزی را میبیند که شبیه سرطان است اما سرطان نیست.
این تشخیص میتواند منجر به انجام آزمایشهای بیشتری شود که میتواند گران، تهاجمی، وقتگیر و همچنین باعث اضطراب فرد شود.
سایر مضرات بالقوه غربالگری سرطان پستان شامل درد در حین عمل و قرار گرفتن در معرض اشعه از خود آزمایش ماموگرافی است.
آیا سرطان پستان ارثی است؟
بله، سرطان پستان میتواند ارثی باشد، اما این به آن معنا نیست که همه موارد سرطان پستان از طریق وراثت منتقل میشوند. در واقع، تنها حدود 5 تا 10 درصد از موارد سرطان پستان به دلیل جهشهای ژنتیکی ارثی هستند.
ژنهای BRCA1 و BRCA2 معروفترین ژنهای مرتبط با سرطان پستان ارثی هستند. جهش در این ژنها میتواند خطر ابتلا به سرطان پستان و همچنین سرطان تخمدان را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. افرادی که این جهشهای ژنتیکی را به ارث میبرند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان در طول زندگی خود هستند.
علاوه بر ژنهای BRCA1 و BRCA2، جهشهای ژنتیکی دیگری نیز وجود دارند که میتوانند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند، اما این جهشها نسبت به جهشهای BRCA کمتر رایج هستند.
به طور خلاصه:
- سرطان پستان میتواند ارثی باشد، اما اکثر موارد به دلایل ژنتیکی ارثی نیستند.
- در صورتی که سابقه خانوادگی قوی سرطان پستان وجود داشته باشد، توصیه میشود فرد برای بررسی وضعیت ژنتیکی خود با پزشک مشورت کند.
شاید کلیشهای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیهی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.