سرطان کبد چیست؟ آشنایی با علائم سرطان کبد

کبد، عضوی موثر و مفید در حفظ سلامت بدن است و اختلال در عملکرد آن می ­تواند منجر به بروز آسیب ­های جدی­ ای به بدن شود. یکی از مهم­ترین این آسیب ­ها، سرطانی شدن سلول­ های کبدی و ایجاد سرطان کبد است. در ادامه روند شکل­ گیری، جدیدترین روش­ های درمان سرطان کبد ارائه شده است که برای علائم سرطان کبد آن ها را با هم بررسی می­ کنیم، پس تا پایان این مقاله بای بای سرطان، را دنبال کنید.

کبد، عضوی تقریبا هم­ اندازه ­ی یک توپ فوتبال است که در سمت راست شکم، در زیر دیافراگم و بالای معده قرار دارد. می­ دانیم که در اثر جهش DNA سلول­ های کبد و رشد و تکثیر بی­رویه­ ی این سلول­ ها، ایجاد می ­شود. حال آنکه انواع مختلفی دارد، اما سرطان­ هایی که به کبد متاستاز می ­کنند شایع­ تر از سرطان ­هایی هستند که سلول­ های هپاتوسیت کبدی را درگیر می­ کنند.

در بعضی افراد این سرطان در اثر عفونت سلول ­های کبدی ایجاد می‌شود و در بعضی دیگر، دلیل روشن و واضحی مبنی بر چگونگی ایجاد سرطان وجود ندارد.

تشخیص سرطان با علائم سرطان کبد

علائم بالینی مبنی بر وجود این سرطان، در مراحل اولیه ­ی سرطان ایجاد نمی ­شوند و نمی ­توانند در تشخیص بیماری کمک کننده باشند.

اما در زمانی که بیماری پیشرفت می­ کند، علائم سرطان کبد هم در فرد بیمار نمایان می­ شوند و در کنار تست­ های تشخیصی، به تشخیص صحیح بیماری کمک می­ کنند.

در ادامه مهم­ترین علائم سرطان کبد را بررسی می کنیم:

1. کاهش وزن خود به خودی در مدت زمان کوتاه
2. کاهش اشتها
3. درد در قسمت فوقانی شکم
4. تهوع و استفراغ
5. خستگی و ضعف عمومی بدن
6. ورم‌ شکم
7. زرد شدن پوست بدن و زرد شدن قسمت سفید چشم (یرقان)
8. مدفوع سفید و گچی رنگ

چه مواردی ریسک ابتلا به سرطان کبد را افزایش می­ د­هد؟

می­دانیم که علت ایجاد سرطان نامعلوم است ولی می­ دانیم که مواردی هستند که می ­توانند زمینه­ ی بروز این بیماری را فراهم کنند.

از مهم­ترین این ریسک فاکتورها، می ­توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت­ های مزمن کبدی ایجاد شده به وسیله­HBV و HCV که دو نوع از ویروس هپاتیت هستند.
• سیروز کبدی که بیماری­ای غیرقابل برگشت است.
• بیماری­ های ارثی کبد، می ­توانند زمینه ­ساز ایجاد سرطان باشند.
• دیابت، به طوری که افراد دیابتی در معرض خطر بیشتری نسبت به ابتلا به بیماری قرار دارند تا کسانی که دیابت ندارند.
• تجمع نوعی چربی در اطراف کبد که به چربی غیر الکلی معروف است و می ­تواند سلامتی بیمار را به خطر بیاندازد.
• قرارگیری در معرض آفلاتوکسین ­ها
• مصرف الکل در طولانی مدت باعث آسیب‌های جبران ناپذیر کبدی می­ شود که در پی آن احتمال بروز سرطان بیش از پیش می­ شود.

عدم مصرف الکل و یا حفظ تعادل در مصرف و همچنین حفظ وزن بدن در محدوده نرمال، از بروز بسیاری از مشکلات کبدی همچون سیروز کبدی و سرطان جلوگیری می‌کند.

انواع سرطان کبد

با توجه به سلولی که درگیر می‌­کند انواع مختلفی دارد. می ­تواند باعث ایجاد توده بدخیم در یک ناحیه از کبد شود و یا همزمان چندین ناحیه را درگیر کند.

1- سلول های کبدی (Hepatocellular carcinoma):
نام دیگر این سرطان هپاتوم است. از شایع­ ترین نوع سرطان است، که ۸۵ تا ۹۰ درصدافراد، مبتلا به این نوع از سرطان می‌شوند.

بیشتر افرادی که بیماری­ های طولانی مدت و مزمن کبدی دارند و دچار سیروز کبدی هستند، درگیر این نوع از سرطان می‌شوند.

۲- کلانژیو کارسینوما (Cholangiocarcinoma):
که به آن سرطان مجرای صفراوی می گویند. این نوع از سرطان، به طور ویژه سلول­‌های داخلی و خارجی مجرای صفراوی را درگیر می ­کند و بروز آن تقریبا نادر است.

۳- آنژیوسارکومای کبدی ( Angiosarcoma):

بسیار کمیاب است و از عروق کبد شروع می‌شود و در بیشتر موارد با بروز علائم بالینی، می‌توان سرطان را تشخیص داد.

۴- هپاتوبلاستوم (Hepatoblastoma) :
این سرطان بسیار نادر است و در کودکان زیر ۳ سال اتفاق می‌­افتد که با جراحی و شیمی‌درمانی احتمال درمان آن تا ۷۰ درصد است.

آزمایش سرطان کبد چیست؟

آزمایش خون یکی از روش ­های تشخیصی این سرطان است که در آن، متخصصین به دنبال نشانه‌گرهای AFP یا (Alpha-fetoprotein) می­ گردند.

نشانگرهایAFP به وسیله بافت، اندام و سلولی که سرطانی است تولید و مستقیم وارد خون می ­شود.

اگر چه افزایشAFP در خون، می‌تواند ناشی از سرطان باشد ولی، عوامل دیگری مثل سیروز کبدی و یا عفونت‌های کبدی هم باعث بالا رفتن می‌شود.

لذا فقط آزمایش خون را نباید معیار تشخیص این سرطان در نظر گرفت.

روش‌های تشخیصی اکثراً یکسان است، البته برخی از سرطان­‌ها تست­‌های تشخیصی و آزمایشگاهی مخصوص به خود را دارند.

اما در مورد علائم سرطان کبد غالبا متخصصین از روش­ های زیر برای تشخیص این بیماری استفاده می­ کنند:

• آزمایش خون می ­تواند عملکردهای غیر‌طبیعی کبد را مشخص کند.
• عکس­برداری از کبد برای حصول اطمینان از عدم وجود توده ­های سرطانی با روش ­های فراصوت،CT و MRI صورت می­ گیرد.
• برداشتن نمونه ­ای از بافت کبد برای بررسی­ های آزمایشگاهی که اصطلاحا به آن بیوپسی می­ گویند.

درمان سرطان کبد

درمان سرطان کبد با توجه به اینکه بیماری در چه مرحله ­ای قرار دارد، سن فرد بیمار و سلامت عمومی فرد می ­تواند متفاوت باشد.

جراحی یکی از روش­ های درمانی است که به دو روش تاثیرات درمانی خود را می ­گذارد.

• در روش اول، پزشک تومور سرطانی و مقداری از بافت ­های سالم اطرافش را خارج می­ کند.

• روش دوم که برای درصد کمی پاسخگوست، عمل پیوند کبدی است که کبد سرطانی با جراحی برداشته شده و پیوند کبد انجام می دهند.

از روش‌های دیگر درمان موضعی سرطان است که سلول­‌های بیمار و بافت اطرافش را هدف قرار می ­دهد که از چند طریق صورت می­ گیرد:

• استفاده از الکتریسیته برای گرما دادن به سلول­ های سرطانی و تخریب آن­ها می ­تواند روشی مفید و کم خطر برای درمان بیماری باشد.
• متخصصین با استفاده از سوزنی حاوی نیتروژن مایع، با فریز کردن تومور بدخیم سعی در از بین بردن آن خواهند داشت.
• تزریق الکل خالص به تومور­های سرطانی نیز ممکن است باعث مرگ این سلول­ ها ­شود.
• تزریق مستقیم داروهای شیمی درمانی به کبد برای تاثیرگذاری هرچه بیشتر دارو و موثر بودن درمان.
• کار گذاشتن مهره ­هایی حاوی مواد رادیواکتیو در کبد برای از بین بردن سلول­ های سرطانی ناحیه درگیر.
• رادیوتراپی (Radiation Therapy)، از اشعه­ هایی با انرژی بالا مثل اشعه X و پروتون‌ها استفاده می­ کند تا سلول‌های سرطانی کبد را از بین ببرند.
• دارو درمانی هدفمند که در آن، داروها با تخریب سلول های سرطانی، مرگ آنها را رقم می زنند. این روش بیشتر در مراحل حاد استفاده می شود.
• استفاده از داروهای خاص جهت ارتقای سیستم ایمنی فرد بیمار برای مبارزه با سرطان و تومورهای بدخیم 
• شیمی‌درمانی روشی شناخته شده است، که شخص بیمار با دریافت داروهایی به خصوص از طریق خوراکی یا تزریقی با سلول های سرطانی مبارزه می کند.

جدیدترین روش درمان سرطان کبد

روش‌هایی که برای درمان این سرطان استفاده می‌شوند، پاسخگو 20 درصد بیماران بوده و باعث افزایش کنترل سرطان و بقای بیمار می شود.

با توجه به نتایج در ۹۰ درصد بیماران روش درمانی نوینی که در درمان سرطان کبد استفاده می شود موثر بوده است.

در این روش، با استفاده از بالون هایی خون رسانی به کبد را برای یک ساعت منحرف می کنند سپس داروهای شیمی درمانی را به صورت مستقیم وارد کبد می کنند.

پس از تزریق دارو، خون کبد تخلیه و وارد دستگاه فیلتراسیون می شود تا سمیت آن کاهش پیدا کند؛ پس از اینکه خون فیلتر شد، از طریق ورید ژگولار به بدن بازگردادنده می شود.
این روش درمانی، آسیبی به سایر ارگان های بدن وارد نزده و منجر به کاهش سلامت عمومی فرد نیز نمی شود و به طور کلی می توان گفت یک روش ایمن است که منجر به بهبود علائم سرطان کبد می شود.

چگونه از ابتلا به سرطان کبد ایمن بمانیم؟

با پیشگیری و رعایت کردن چند مورد ساده می توان از بروز سرطان کبد و علائم آن تا حد زیادی پیشگیری کرد:
ابتدا با رعایت کردن دو عامل می توان از بروز سیروز کبدی و در نهایت ابتلا به سرطان کبد جلوگیری‌ کرد:

• عدم مصرف الکل و یا مصرف کنترل شده ی آن
• داشتن رژیم غذایی مناسب و ورزش مرتب
• تزریق واکسن هپاتیت B
• برای هپاتیت C واکسنی وجود ندارد ‌

اما با رعایت چند ‌نکته می توان از ابتلا به آن ایمن ماند:

• در صورت اطلاع نداشتن از سلامتی شریک جنسی خود در خصوص ابتلای او به هپاتیت و سایر بیماری های مقاربتی، حتما باید از محافظ های بهداشتی استفاده شود.
• از مصرف غیرقانونی داروها به ویژه موارد مخدر، به صورت تزریقی به طور جدی پرهیز کنید و در صورت انجام حتما با سوزنی استریل و یکبار مصرف انجام دهید.
  لازم به ذکر است که هپاتیت B و C با دارودرمانی قابل کنترل و درمان است.

کلام آخر

علائم سرطان کبد و روش های درمانی جدیدی که برای این بیماری استفاده می گردد، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت. امید است اطلاعاتی که در این مقاله بای بای سرطان مطرح گردید مفید واقع شود.

شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.

سوالات متداول

آیا سرطان کبد به راحتی قابل درمان است؟

سرطان کبد اغلب قابل درمان است، اما درمان آن دشوار است.

بهترین درمان برای سرطان کبد چیست؟