خارش بدن یک احساس رایج است که همه گهگاه آن را تجربه می‌کنند اما زمانی که مداوم یا شدید می‌شود میتواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی مانند سرطان باشد. همه خارش‌ها ناشی از سرطان نیستند اما آشنایی با انواع سرطان‌هایی که می‌توانند باعث خارش بدن شوند میتواند برای تشخیص زودهنگام و درمان بسیار مهم باشد پس با این مقاله از بای بای سرطان همراه باشید تا به موضوع خارش بدن و سرطان بپردازیم.
خارش بدن چیست؟
خارش بدن یک احساس رایج است که میتواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. این خارش میتواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود، از خشکی ساده تا بیماری‌های پیچیده‌تر. خارش میتواند موضعی باشد و فقط یک قسمت از بدن را درگیر کند یا عمومیت داشته باشد و کل بدن را تحت تاثیر خود قرار بدهد.
هنگامی که پوست خارش می‌کند معمولا به این دلیل است که چیزی انتهای عصبی پوست ما را تحریک کرده است. این پایانه‌های عصبی سیگنالی را به مغز می‌فرستند که سپس احساس خارش ایجاد می‌کند. این واکنش مشابه واکنش بدن ما به درد است و خارش بدن درست مانند درد سیگنالی است مبنی بر اینکه چیزی درست نیست.
اکثر مردم در مقطعی از زندگی خود خارش را تجربه می‌کنند و اغلب جای نگرانی نیست. از علل شایع خارش می‌توان به خشکی پوست، نیش حشرات و واکنش‌های آلرژیک اشاره کرد. با این حال گاهی اوقات خارش بدن میتواند نشانه یک بیماری جدی‌تر از جمله انواع خاصی از سرطان باشد.
سندرم‌های پارانئوپلاستیک علائمی هستند که به دلیل مواد آزاد شده توسط تومورها یا پاسخ بدن به آنها رخ می‌دهد. خارش بدن میتواند یکی از این علائم باشد. این نوع خارش اغلب در پاها شدیدتر است و ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها قبل از تشخیص سرطان رخ دهد. خارش پارانئوپلاستیک معمولا با سرطان‌هایی مانند سرطان ریه سلول غیر کوچک، لنفوم، سرطان سینه و سرطان تخمدان دیده می‌شود.
تغییرات هورمونی مربوط به سرطان یا درمان سرطان نیز میتواند منجر به خارش بدن شود. به عنوان مثال یائسگی که میتواند به طور طبیعی رخ دهد یا توسط درمان‌های سرطان ایجاد شود باعث خشکی و خارش پوست می‌شود. درمان‌های هورمونی مورد استفاده برای درمان سرطان‌هایی مانند سرطان سینه نیز می‌توانند باعث گرگرفتگی و تعریق شوند که ممکن است منجر به خارش شود.
خارش بدن و سرطان
خارش بدن میتواند یکی از علائم اولیه برخی انواع سرطان‌ها باشد، اگرچه این علامت به‌خودی‌خود نشانه قطعی سرطان نیست. در برخی موارد، سرطان‌هایی مانند سرطان کبد، سرطان خون (لوسمی) و لنفوم ممکن است باعث بروز خارش شدید و بی‌دلیل در سراسر بدن شوند. این نوع خارش ممکن است به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به سلول‌های سرطانی یا آزادسازی مواد شیمیایی مانند هیستامین توسط سلول‌های سرطانی رخ دهد.
علاوه بر این، خارش مزمن و غیرقابل‌توضیح در مناطق خاصی از پوست، همراه با علائم دیگری مانند کاهش وزن، خستگی، یا تب‌های مکرر، میتواند نشانه‌ای از نیاز به بررسی‌های پزشکی دقیق‌تر برای رد یا تأیید وجود سرطان باشد. توجه به این نشانه‌ها و مشورت با پزشک برای تشخیص صحیح، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
انواع سرطان‌هایی که باعث خارش می‌شوند
خارش میتواند نشانه‌ای از انواع مختلف سرطان باشد. آشنایی با اینکه کدام سرطان‌ها بیشتر باعث خارش می‌شوند میتواند به شناخت این علامت و جستجوی مراقبت‌های پزشکی در صورت لزوم کمک کند.
خارش بدن و سرطان خون
لنفوم هوچکین: حدود 30 درصد از افراد مبتلا به لنفوم هوچکین خارش قابل توجهی را تجربه می‌کنند. این خارش اغلب به دلیل پروتئین‌های التهابی به نام سیتوکین‌های آزاد شده توسط سلول‌های سرطانی است. سایر علائم لنفوم هوچکین شامل تورم غدد لنفاوی، تب، تعریق شبانه و کاهش وزن غیرقابل توضیح است.
لنفوم غیر هوچکین: حدود 15 درصد از مبتلایان به لنفوم غیر هوچکین خارش را تجربه می‌کنند. این بیماری مشابه لنفوم هوچکین به دلیل آزاد شدن سیتوکین‌ها و سایر مواد توسط سلول‌های سرطانی است.
لوسمی: حدود 5 درصد از افراد مبتلا به لوسمی خارش را گزارش می‌کنند. لوسمی نوعی سرطان خون است که بر تولید گلبول‌های سفید خون در مغز استخوان تأثیر می‌گذارد. این بیماری میتواند منجر به ترشح موادی شود که باعث خارش می‌شوند.
لنفوم سلول T: این یک نوع نادر از لنفوم است که در سلول‌های T پوست شروع می‌شود. این بیماری میتواند باعث ایجاد لکه‌های قرمز، پوسته پوسته یا تومورهایی روی پوست شود که به شدت خارش دارند. شایع ترین نوع مایکوزیس فونگوئیدس است و سندرم سزاری شکل تهاجمی‌تر آن بوده که باعث قرمزی و خارش گسترده می‌شود.
نئوپلاسم‌های میلوپرولیفراتیو: این اختلالات باعث تولید بیش از حد سلول‌های خونی می‌شوند. آنها شامل بیماری‌هایی مانند پلی سیتمی ورا، ترومبوسیتمی ضروری و میلوفیبروز هستند. این بیماری اغلب باعث خارش شدید، به ویژه پس از قرار گرفتن در معرض آب داغ می‌شود.
خارش بدن و سرطان پوست
کارسینوم سلول بازال: این شایع ترین نوع سرطان پوست است و میتواند باعث خارش موضعی در محل تومور شود.
کارسینوم سلول سنگفرشی: این نوع سرطان پوست نیز میتواند باعث خارش بدن شود و اغلب به صورت لکه‌های خشن، پوسته‌دار یا زخمی ظاهر می‌شود که بهبود نمی‌یابد.
ملانوما: کمتر شایع است اما ملانوما نیز میتواند باعث خارش بدن شود. این خطرناک ترین نوع سرطان پوست است و به صورت یک خال جدید یا در حال تغییر ظاهر می‌شود.
سرطان کبد، مجرای صفراوی، پانکراس و کیسه صفرا
سرطان کبد: این بیماری میتواند به دلیل انسداد جریان صفرا باعث خارش شود.
سرطان مجرای صفراوی: این سرطان که با نام کلانژیوکارسینوما شناخته می‌شود میتواند مجاری صفراوی را مسدود کند و منجر به تجمع نمک‌های صفراوی و در نتیجه خارش بدن شود.
سرطان کیسه صفرا: این بیماری مشابه سرطان مجرای صفراوی میتواند باعث انسداد شود که منجر به خارش بدن خواهد شد.
سرطان لوزالمعده: خارش بدن بیشتر در سرطان‌های لوزالمعده که در سر لوزالمعده قرار دارند دیده می‌شود زیرا می‌توانند مجاری صفراوی را مسدود کنند.
سرطان فرج و مقعد
سرطان فرج: این نوع سرطان میتواند باعث خارش، درد و تغییراتی در ظاهر پوست فرج شود.
سرطان مقعد: این سرطان میتواند باعث خارش، خونریزی و درد در اطراف مقعد شود.
خارش بدن و سرطان سینه
سرطان التهابی سینه: این نوع نادر سرطان سینه باعث قرمزی، تورم و گرم شدن سینه می‌شود. این بیماری میتواند با خارش بدن شروع شود که ممکن است با عفونت اشتباه گرفته شود.
بیماری پستان پاژه: این نوع سرطان سینه بر نوک پستان تأثیر می‌گذارد و میتواند باعث خارش، قرمزی و بثورات پوسته پوسته شود.
خارش بدن و سرطان ریه
خارش بدن میتواند به عنوان یکی از علائم غیرمستقیم و کمتر شناخته‌شده در برخی موارد سرطان‌ها از جمله سرطان ریه ظاهر شود، هرچند این علامت به طور مستقیم با سرطان ریه مرتبط نیست. خارش بدن در بیماران مبتلا به سرطان ریه معمولاً به دلیل عوامل مختلفی مانند آزادسازی مواد شیمیایی در بدن یا واکنش سیستم ایمنی بدن به رشد سلول‌های سرطانی رخ می‌دهد.
در موارد پیشرفته سرطان ریه، ممکن است هیستامین و سایر مواد شیمیایی به جریان خون آزاد شوند که می‌توانند باعث خارش و علائم پوستی شوند. علاوه بر این، برخی از داروها و روش‌های درمانی مورد استفاده در سرطان ریه، مانند شیمی‌درمانی یا ایمنی‌درمانی، نیز ممکن است عوارضی مانند خارش ایجاد کنند.
اگر خارش بدن همراه با علائم دیگری مانند سرفه مداوم، تنگی نفس، درد قفسه سینه، کاهش وزن بی‌دلیل و خستگی باشد، ضروری است که فرد برای بررسی‌های دقیق‌تر به پزشک مراجعه کند. توجه به این نشانه‌ها میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثرتر سرطان ریه کمک کند.
علل غیرمرتبط خارش بدن با سرطان
قبل از اینکه سریع نتیجه بگیرید که سرطان دارید مهم است علل رایج دیگر خارش را که به سرطان مرتبط نیستند در نظر بگیرید. بیشتر خارش‌ها به دلیل شرایط خوش خیم است و به راحتی قابل درمان است.
آلرژی و محرک
یکی از شایع ترین علل خارش بدن واکنش آلرژیک است. آلرژن‌ها موادی هستند که در برخی افراد واکنش آلرژیک ایجاد می‌کنند. این مواد شامل غذاهای خاص، گرده گل، شوره حیوانات خانگی، کنه‌های گرد و غبار و نیش حشرات هستند. هنگامی که بدن با یک آلرژن مواجه می‌شود مواد شیمیایی مانند هیستامین آزاد می‌کند که باعث خارش بدن، تورم و قرمزی می‌شود.
محرک‌ها نیز می‌توانند با تأثیر مستقیم روی پوست باعث خارش شوند. این محرک‌ها شامل صابون، مواد شوینده، پارچه‌ها و مواد شیمیایی هستند. به عنوان مثال پوشیدن لباس‌های ساخته شده از پارچه‌های خشن مانند پشم میتواند باعث خارش در برخی افراد شود. به طور مشابه برخی از صابون‌ها و مواد شوینده می‌توانند چربی طبیعی پوست را از بین برده و منجر به خشکی و خارش شوند.
بیماری‌های پوستی
اگزما: با نام درماتیت آتوپیک نیز شناخته می‌شود و وضعیتی است که پوست را قرمز، ملتهب و دچار خارش می‌کند. این یک بیماری مزمن است که اغلب در دوران کودکی شروع می‌شود.
پسوریازیس: پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است که باعث می‌شود پوست خیلی سریع سلول‌های زیادی تولید کند و در نتیجه لکه‌های ضخیم و پوسته پوسته ایجاد می‌شود که میتواند ایجاد خارش بدن کند.
نیش حشرات: نیش حشرات مانند پشه، کک و ساس میتواند باعث خارش موضعی شود. این نیش‌ها اغلب قرمز و متورم می‌شوند.
سایر بیماری‌ها
بیماری کبد: بیماری‌هایی مانند هپاتیت و سیروز می‌توانند باعث خارش بدن شوند، به خصوص اگر نمک‌های صفراوی در پوست تجمع پیدا کند.
بیماری کلیوی: افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی اغلب دچار خارش می‌شوند، به خصوص اگر کلیه‌های آنها دیگر قادر به فیلتر کردن مواد زائد به طور موثر از خون نباشد.
اختلالات خونی: برخی اختلالات خونی مانند پلی سیتمی ورا و کم خونی فقر آهن می‌توانند باعث خارش بدن شوند.
چه زمان خارش بدن نشانه سرطان است؟
خارش بدن معمولاً به دلیل بیماری‌های معمولی ایجاد می‌شود اما علائم خاصی وجود دارد که میتواند نشان دهنده مرتبط بودن آن با سرطان باشد. شناخت این علائم برای تشخیص زودهنگام و درمان بسیار مهم است.
خارش عمومی
خارش عمومی به خارشی گفته می‌شود که کل بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نه فقط یک ناحیه. این نوع خارش بدن بیشتر به علت داخلی از جمله سرطان مرتبط است. اگر خارش مداوم و گسترده‌ای را تجربه می‌کنید که به نظر می‌رسد دلیل واضحی ندارد مهم است که به یک پزشک مراجعه کنید. او میتواند به تعیین اینکه آیا بیماری زمینه‌ای مانند سرطان وجود دارد که نیاز به رسیدگی دارد یا خیر کمک کند.
خارش آکواژنیک
خارش آکواژنیک نوعی خارش است که در پاسخ به آب رخ می‌دهد. این علامت غیرمعمول میتواند سرنخی باشد که خارش مربوط به یک بیماری زمینه‌ای مانند سرطان، به ویژه سرطان‌های مرتبط با خون است. اگر متوجه شدید پوست شما پس از تماس با آب مانند حین یا بعد از حمام خارش دارد لازم است این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
عدم وجود عارضه پوستی
بسیاری از انواع خارش بدن با تغییرات پوستی قابل مشاهده مانند بثورات یا کهیر همراه است اما خارش ناشی از سرطان اغلب بدون هیچ گونه بثوراتی رخ می‌دهد. اگر خارش مداوم و بدون عارضه پوستی قابل مشاهده دارید ممکن است نشانه یک مشکل داخلی از جمله سرطان باشد.
علائم مرتبط با خارش بدن و سرطان
تغییر رنگ پوست مایل به زرد (یرقان): یرقان زردی پوست و چشم است که در صورت تجمع نمک‌های صفراوی به دلیل سرطان کبد یا مجرای صفراوی اتفاق می‌افتد.
علائم لنفوم: اینها علائم سیستمیک هستند که شامل تب، کاهش وزن و تعریق شبانه می‌شود. اگر همراه با این علائم خارش را تجربه کردید میتواند نشانه‌ای از لنفوم یا سرطان مرتبط با خون دیگری باشد.
محل خارش
خارش مربوط به سرطان در قسمت پایین پاها و قفسه سینه شدیدتر می‌شود. این خارش بدن میتواند با احساس سوزش نیز همراه باشد و باعث ناراحتی و ماندگاری آن شود. اگر هر یک از این علائم هشدار دهنده را تجربه کردید، مهم است که به دنبال مشاوره پزشکی باشید. تشخیص زودهنگام سرطان میتواند به طور قابل توجهی شانس درمان موفقیت آمیز را افزایش دهد.
تشخیص خارش بدن ناشی از سرطان
تشخیص علت خارش، به ویژه زمانی که مربوط به سرطان بوده مستلزم یک ارزیابی پزشکی کامل است. این فرآیند به رد سایر علل بالقوه و تعیین اینکه آیا سرطان دلیل زمینه‌ای است یا خیر کمک می‌کند. اولین قدم در تشخیص خارش بدن مربوط به سرطان گرفتن شرح حال دقیق پزشکی و معاینه فیزیکی است. پزشک شما در مورد مدت، شدت و ویژگی‌های خاص خارش شما سوال خواهد کرد. آنها همچنین در مورد علائم دیگری که ممکن است تجربه کنید، مانند: تب، عرق شبانه، کاهش وزن بی دلیل، زردی (زردی پوست و چشم) و تورم غدد لنفاوی نیز سوال می‌کند.
پزشکان در طول معاینه فیزیکی شما به دنبال هر گونه علائم قابل مشاهده تغییرات پوستی مانند بثورات، زخم یا خال‌های غیرعادی خواهند بود. آنها همچنین غدد لنفاوی بزرگ و سایر علائم فیزیکی که ممکن است نشان دهنده سرطان باشند را بررسی می‌کنند.
آزمایش خون
آزمایش خون اغلب برای کمک به تشخیص علت خارش استفاده می‌شود. این آزمایش میتواند شامل موارد زیر باشد:
شمارش کامل خون (CBC): این آزمایش سطح سلول‌های خونی مختلف را اندازه گیری می‌کند و میتواند به شناسایی سرطان‌های مرتبط با خون مانند لوسمی و لنفوم کمک کند.
تست‌های عملکرد کبد: این آزمایش‌ها سطح آنزیم‌ها و سایر مواد در خون را برای ارزیابی عملکرد کبد اندازه‌گیری می‌کنند. نتایج غیر طبیعی میتواند نشان دهنده بیماری یا سرطان کبد باشد.
تست‌های عملکرد کلیه: این آزمایش‌ها عملکرد کلیه‌های شما را ارزیابی می‌کنند و می‌توانند به شناسایی بیماری کلیوی به عنوان یک علت بالقوه خارش کمک کنند.
تست‌های تصویربرداری
اگر پزشک شما مشکوک باشد که سرطان ممکن است باعث خارش بدن شما شود آزمایش‌های تصویربرداری را برای جستجوی تومورها یا سایر ناهنجاری‌های داخل بدن شما تجویز می‌کند. آزمایشات تصویربرداری رایج عبارتند از:
اشعه ایکس قفسه سینه: این آزمایش میتواند به شناسایی سرطان ریه، لنفوم و سایر سرطان‌ها در ناحیه قفسه سینه کمک کند.
سونوگرافی شکم: این آزمایش میتواند سرطان‌های کبد، کیسه صفرا، پانکراس و مجاری صفراوی را تشخیص دهد.
MRI: این آزمایش تصاویر دقیقی از اندام‌ها و بافت‌های بدن ارائه می‌دهد و میتواند به تشخیص سرطان در قسمت‌های مختلف بدن کمک کند.
بیوپسی
بیوپسی در صورت مشاهده توده یا ضایعه مشکوک در معاینه فیزیکی یا آزمایشات تصویربرداری انجام می‌شود. بیوپسی شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت از ناحیه آسیب دیده و بررسی آن در زیر میکروسکوپ برای تعیین وجود سلول‌های سرطانی است. انواع بیوپسی عبارتند از بیوپسی پوست، بیوپسی گره لنفاوی و بیوپسی کبد.
آزمایش مغز استخوان
اگر مشکوک به سرطان خون، لنفوم یا اختلال میلوپرولیفراتیو باشید نیاز به آزمایش مغز استخوان خواهید داشت. این آزمایش شامل گرفتن نمونه کوچکی از مغز استخوان که معمولاً از استخوان لگن گرفته می‌شود و بررسی آن از نظر سلول‌های غیرطبیعی است.
کلام آخر
خارش بدن میتواند بیش از یک آزار جزئی بوده و نشانه‌ای از مشکلات جدی سلامتی از جمله انواع مختلف سرطان باشد. در این مقاله بای بای سرطان انواع سرطان‌هایی که معمولاً باعث خارش می‌شوند را بررسی کردیم و دیدیم که تشخیص زودهنگام برای مدیریت مناسب خارش بدن و سرطان و بهبود نتایج کلی سلامت کلیدی است.
منابع:
