چگونه پستان خود را پس از تخلیه بازسازی کنیم؟ این سوال دغدغهی بسیاری از بانوانی است که تحت ماستکتومی (جراحی سینه) قرار گرفتهاند و یا قرار است این عمل را در آیندهای نزدیک انجام دهند.
از آنجایی که بسیاری از جراحیهای ماستکتومی یک طرفه است، یعنی در آن فقط یک پستان به طور کامل یا نصفه تخلیه خواهد شد، برطرف کردن این ناهمواری ایجاد شده برای بانوان و ارتقای اعتماد به نفس آنها بسیار مهم است.
از این رو در این مقالهی بای بای سرطان قصد داریم راههای بازسازی سینهها پس از جراحی پستان را به همراه معایب و مزایای آنها بشناسیم.
از جراحی سرطان سینه تا بازسازی
سرطان سینه یک بیماری ویرانگر است که میلیونها زن را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد برای کسانی که تحت عمل ماستکتومی قرار میگیرند،از دست دادن قسمتی و یا همهی بافت سینه میتواند تاثیرات عمیقی بر عزت نفس و ظاهر شخص داشته باشد. خوشبختانه پیشرفتهای فناوری پزشکی این امکان را به بیماران میدهد تا از طریق جراحی، شکل و ظاهر سینههای این افراد را بازسازی شود.
چگونه پستان خود را پس از تخلیه بازسازی کنیم؟
بازسازی سینه یک روش جراحی است که در آن شکم و حجم سینه زنان را پس از عمل جراحی ماستکتومی بازسازی میکند و به حالت طبیعی قبل از عمل برمیگرداند.
این متود درمانی به زنان این امکان را میدهد تا اعتماد به نفس خود را بازیابند و احساس راحتی بیشتری با بدن خود داشته باشند. گزینهها و روشهای مختلفی برای بازسازی سینه وجود دارد که شامل استفاده از ایمپلنتهای مصنوعی و یا استفاده از بافت سایر قسمتهای بدن مانند شکم یا پشت بیماران است.
بازسازی سینه با ایمپلنت
بازسازی سینه با استفاده از ایمپلنتهای مصنوعی مثل ایمپلنتهای سیلیکونی و یا سالینی انجام میشود تا شکل و حجم سینه بیماران را به حالت قبلی خود بازگردانند.
این روش از بازسازی پستان معمولا طی دو مرحله انجام میشود؛ در مرحله اول یک گشاد کننده بافت، زیر پوست و یا ماهیچه قفسه سینه قرار میگیرد که به مرور زمان با سالین پر میشود تا جایی که پوست کشیده شود و فضایی برای ایمپلنت ایجاد شود. در مرحله دوم گسترش دهنده و گشاد کننده بافت با ایمپلنت دائمی جایگزین میشوند.
بازسازی پستان مبتنی بر ایمپلنت مزایای متعددی دارد؛ یکی از مزایای اصلی آن کوتاه بودن پروسه جراحی و سریعتر بودن زمان ریکاوری و بهبودی بیماران نسبت به سایر عملهای جراحی است. با این حال باید به این نکته توجه نمود که این نوع از بازسازی سینه عوارض جانبی نیز دارد که در آینده ممکن است گریبان گیر بیماران شود. برای مثال ممکن است ایمپلنتها دچار پارگی شده و یا فرد درگیر انقباضات کپسولی شود که در این شرایط ایمپلنتها باید تعویض شده و یا به طور کلی برداشته شوند.
بازسازی بافت اتولوگ
بازسازی بافت اتولوگ که به عنوان بازسازی پستان فلپ نیز شناخته میشود، شامل استفاده از بافت سایر قسمتهای بدن فرد برای بازسازی سینه است. بافتهای مورد نیاز برای بازسازی سینه از قسمتهایی مثل شکم، پشت، ران و یا باسن گرفته میشوند. دو نوع فلپ وجود دارد؛ یک فلپ ساق پا و دیگری فلپ آزاد که برای بیماران با توجه به نظر شخص و مزایای آن مورد استفاده قرار میگیرند.
فلپهای ساق پا به حرکت بافت و عروق خونی متصل به آن، به ناحیه سینه بدون آن که نیاز به جدا کردن بافتها باشد، میگویند. این روش به بافتها کمک میکند تا خون خود را حفظ کند. از سوی دیگر فلپهای آزاد از دیگر روشهای بازسازی بافت سینه است که در آن بافتهای عاری از عروق خونی بریده میشوند و با استفاده از تکنیکهای میکرو جراحی، مجددا به عروق خونی جدید در ناحیه سینه متصل میشوند.
بازسازی بافت سینه اتولوگ در مقایسه با ایمپلنتهای مصنوعی ظاهر و احساس طبیعیتری را در افراد ایجاد میکند. از بازسازی اتولوگ همچنین میتوان برای جایگزینی بافتی که ممکن است در اثر پرتو درمانی آسیب دیده است نیز استفاده نمود.
به طور کلی بازسازی اتولوگ در مقایسه با بازسازی بر پایه ایمپلنت، یک روش پیچیدهتری است و نیاز به زمان بهبودی و ریکاوری طولانیتری خواهد داشت.
انواع فرآیند بازسازی پستان
بازسازی سینه را میتوان بلافاصله پس از ماستکتومی انجام داد و یا میتوان این پروسه را تا زمانی که برشهای ماستکتومی بهبود یافته و درمان سرطان سینه به طور کامل به اتمام رسید، به تعویق انداخت. زمان انجام پروسه بازسازی پستان به عوامل متعددی از جمله نیاز به انجام پرتو درمانی و همچنین گرید سرطان و نوع آن بستگی خواهد داشت.
بازسازی فوری بافت سینه
بازسازی فوری بافت سینه شامل عمل جراحی بازسازی است که همزمان با عمل ماستکتومی انجام میشود. این متود امکان انتقال ایمپلنتها و بافتها را بدون نیاز به انجام جراحیهای اضافی فراهم میکند. همچنین با به حداقل رساندن تاثیر ماستکتومی بر روی ظاهر بیماران، تاثیرات روانی مثبتی نیز برای این افراد خواهد داشت.
همانطور که گفته شد بازسازی فوری بافت سینه را میتوان با ایمپلنتهای مصنوعی و یا بافت اتولوگ انجام داد؛ انتخاب روش بازسازی به عوامل مختلفی از حمله ترجیح بیمار، اندازه و محل تومور و در دسترس بودن بافتی که قرار است جایگزین شود، بستگی دارد.
بازسازی با تاخیر
بازسازی تاخیری پس از بهبود برشها، زخمهای ماستکتومی و تکمیل درمانهای سرطان سینه مثل پرتو درمانی و شیمی درمانی انجام میشود. همین امر منجر به ارزیابی دقیقتری از شکل و حجم بافت سینه که باید برای بیمار بازسازی شود، خواهد شد.
بازسازی تاخیری ممکن است در مواردی که بازسازی فوری امکان پذیر نیست و یا توصیه نمیشود، مورد استفاده قرار گیرد. این روش همچنین به بیماران این امکان را میدهد که زمان لازم برای بهبودی را داشته باشند و گزینههای خود را برای بازسازی در نظر بگیرند.
عوامل موثر بر گزینهها و انتخابهای بازسازی فوری بافت سینه
عوامل بیشماری میتوانند بر انتخاب روش بازسازی سینه تاثیر بگذارند.؛ از جمله اندازه و شکل سینه درحال بازسازی، سن و سلامت فرد، سابقه جراحیهای قبلی بیمار و عوامل خطرزا مانند سیگار کشیدن و چاقی.
چگونه پستان خود را پس از تخلیه بازسازی کنیم؟
پس از آن که بافت سینه به طور کامل بازسازی شد و سینه فرد به طور کامل بهبود پیدا کرد، نوک سینه و آرئول را نیز میتوان بازسازی نمود تا پروسه بازسازی به طور کامل انجام شود و فرد از لحاظ ظاهری هیچ نقصی نداشته باشد. این پروسه معمولا چند ماه پس از جراحی بازسازی اولیه انجام خواهد شد.
نوک پستان جدید را میتوان با تغییر شکل قطعات کوچکی از پوست و قسمتهایی از سینه بازسازی شده ایجاد کرد؛ همچنین میتوان با استفاده از جوهرهای تتو یا پیوندهای پوستی از سایر قسمتهای بدن، آرئول را برای بیماران بازسازی نمود.
برخی از زنان ممکن است تصمیم بگیرند که تصویری سه بعدی و بسیار واقعی از خالکوبی نوک پستان را بر روی سینه بازسازی شده خود، تتو کنند تا دیگر نیازی به انجام عملهای جراحی بازسازی بافت سینه و دردسر بیشتری نباشد. افراد خبره در زمینه خالکوبی، میتوانند تا حد زیادی ظاهر طبیعی سینه را برای این افراد ایجاد کنند.
مراقبتهای پس از بازسازی سینه
پس از بازسازی سینه، پیروی از یک برنامه مراقبتی جامع برای اطمینان از بهبودی کامل بیماران ضروری است. این برنامه ممکن است شامل موارد مختلفی باشد که از اصلیترین آنها مراجعه منظم به پزشک متخصص و جراح، برای نظارت بر پیشرفت روند بازسازی و رسیدگی به هر گونه نگرانی یا عارضهای باشد که برای بیماران ایجاد شده است.
علاوه بر این، جراح ممکن است تمرینات توانبخشی خاصی را به منظور کمک به بازیابی قدرت و تحرک عضلانی در ناحیه سینه و بازو توصیه کند. علاوه بر این، امکان دارد انجام فیزیوتراپی و مشاوره نیز بخشی از فرآیند توانبخشی برای رسیدگی به هر گونه مسائل عاطفی یا روانی مرتبط با سرطان پستان و یا پروسه بازسازی آن باشد.
آیا بازسازی پستان تحت پوشش بیمه است؟
بر اساس قانون حقوق زنان و سلامت زنان، طرحهای بیمه درمانی که جراحی ماستکتومی را پوشش میدهند، ملزم به پوشش بازسازی سینه هستند. موارد تحت پوشش هزینهها شامل هر گونه جراحی لازم برای دستیابی به تقارن بین سینه بازسازی شده و سینه سالم و همچنین پوشش پروتزها و سایر وسایل پزشکی ضروری است.
برای بیماران مهم است میزان پوشش بیمه خود را مورد بررسی قرار دهند و با تیم درمانی و پزشک متخصص خود مشورت کنند تا اطمینان حاصل شود که تمام اقدامات لازم برای به حداکثر رساندن مزایای آنها فراهم شود.
به کارگیری فناوری در بازسازی پستان
پیشرفت در فناوری پزشکی، در بهبود گزینهها و نتایج حاصله از عملهای بازسازی سینه تاثیر بسیار زیادی داشته است. محققین به طور مداوم درحال بررسی تکنیک و مواد جدیدی برای افزایش کارآمدی بازسازی پستان و اثر بخشی هرچه بیشتر این روشها هستند.
یکی از نوآوریهایی که امروزه به صورت گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد، استفاده از فناوری تصویربرداری و چاپ سه بعدی است. این تکنولوژی در علم پزشکی نیز تاثیرات مثبت زیادی داشته که باعث استفاده گسترده از آن بخصوص در امر عمل های بازسازی شده است.
تصویربرداری و چاپ سه بعدی، برای ایجاد ایمپلنتهای سینه و قالبهای بافت شخصی سازی شده، کاربرد دارد که امکان بازسازی سفارشیتر و طبیعیتری را برای بیماران و مراجعین فراهم میکند.
این پیشرفتها و نوآوریها برای زنانی که به دنبال بهترین نتایج ممکن از بازسازی سینه بوده و به دنبال فرصتی برای بازیابی اعتماد به نفس و ظاهر طبیعی خود هستند، بسیار مفید و کاربردی است.
ماستکتومی چیست؟
ماستکتومی یکی از روشهای جراحی معمول است که در درمان سرطان سینه استفاده میشود؛ این عمل جراحی شامل برداشتن بافت پستان برای از بین بردن سلولهای سرطانی، خارج کردن تومورهای بدخیم و کاهش خطر عود دوباره سرطان انجام میشود.
در ادامه به صورت مختصر توضیحاتی پیرامون جراحی ماستکتومی و نکات مربوط به آن ارائه میدهیم.
همانطور که پیشتر توضیح دادیم، ماستکتومی یک عمل جراحی است که بیماران مبتلا به سرطان سینه و در جهت درمان سرطان به کار گرفته میشود. هدف اول و اصلی این عمل جراحی، از بین بردن سلولهای سرطانی و کاهش خطر عود دوباره بیماری است اما از این متود به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای افرادی که ریسک بروز سرطان سینه در آنها بالاست نیز استفاده میشود تا از ابتلای این افراد به سرطان پستان جلوگیری شود.
انواع ماستکتومی
ماستکتومی یک طرفه:
ماستکتومی یک طرفه برداشتن یکی از پستانهایی که درگیر سرطان شده است. در این روش، پستان سالم دست نخورده باقی میماند و پستانی که تومور بدخیم و یا سلولهای سرطانی در آن گسترش یافته است، با عمل جراحی از بدن فرد خارج خواهد شد.
ماستکتومی یک طرفه زمانی انجام میشود که سرطان تنها یکی از پستانها را درگیر کرده باشد؛ بنابراین این متود برای افرادی که وسعت بیماری در آنها بسیار زیاد است، کاربرد ندارد.
ماستکتومی دو طرفه:
ماستکتومی دو طرفه به نوعی از جراحی میگویند که در آن جراح هر دو پستان بیمار را خارج کند. این متود درمانی زمانی انجام میشود که خطر عود سرطان زیاد باشد و با برداشتن قسمتی از پستان و یا یکی از پستانها، نتوان بیماری را مهار کرد.
ماستکتومی ساده یا کامل:
ماستکتومی ساده یا کامل شامل برداشتن کل پستان از جمله بافت سینه، نوک پستان و آرئولا خواهد بود. برخلاف تصور عموم که فکر میکنند در ماستکتومی کامل ممکن است عضلات قفسه سینه هم تحت تاثیر قرار گیرد اما در اصل اینطور نیست و عضلات زیرین قفسه سینه دست نخورده باقی میمانند.
این نوع از ماستکتومی زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که سرطان به غدد لنفاوی یا بافتهای اطراف سینه گسترش نیافته باشد.
ماستکتومی رادیکال اصلاح شده:
این نوع جراحی سینه شامل برداشتن کل پستان بیمار به همراه عضلات زیرین قفسه سینه و برخی از غدد لنفاوی زیر بغل خواهد بود. ماستکتومی رادیکال اصلاح شده زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که سرطان بسیار پیشرفت شده باشد و به قسمتهای دیگر بدن بخصوص غدد لنفاوی متاستاز داده باشد.
ماستکتومی نگهدارنده نوک پستان:
در این ماستکتومی جراح متخصص با حفظ نوک پستان و آرئولا، بافت پستان به طور کلی برمیدارد. البته میزان بافتی که برداشته میشود ارتباط مستقیمی با میزان وخامت بیماری خواهد داشت. ماستکتومی نگهدارنده نوک پستان برای بیمارانی مناسب است که دارای تومورهای کوچک بدون درگیری نوک پستان هستند.
ماستکتومی محافظ پوست:
در این نوع از ماستکتومی، بافت سینه به طور کلی برداشته میشود اما پوست سینه، نوک سینه و آرئولا حفظ خواهد شد. این تکنیک باعث میشود که نتایج بازسازی سینه از لحاظ زیبایی بسیار مثبت و راضی کننده باشد.
ماستکتومی رادیکال:
ماستکتومی رادیکال اگر چه امروزه به ندرت انجام میشود اما شامل برداشتن کل سینه، عضلات زیرین قفسه سینه و غدد لنفاوی زیر بغل است؛ این روش غالبا به موارد پیشرفته که سرطان به طور وسیعی گسترش پیدا کرده است، اختصاص دارد.
ماستکتومی پیشگیرانه:
ماستکتومی یک روش پیشگیرانه با هدف کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه در افرادی است که در معرض خطر این بیماری قرار دارند. این متود شامل برداشتن بافت سالم پستان برای به حداقل رساندن بروز سرطان در آینده است.
پروسه ماستکتومی
ارزیابی قبل عمل:
قبل از انجام ماستکتومی (Mastectomy)، بیماران تحت یک ارزیابی جامع قبل از عمل قرار میگیرند. این ارزیابیها بسیار جامع و کامل است و شامل معاینه فیزیکی، آزمایشهای تصویربرداری، بررسی خطرات احتمالی عمل جراحی و حتی نوع جراحی که بیمار لازم است انجام دهد.
بیهوشی:
در طول عمل ماستکتومی، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد تا از راحتی و ایمنی بیمار اطمینان حاصل شود و فرد در طول عمل هیچ درد و ناراحتی را احساس نکند. بیهوشی بیماران همچنین تضمین میکند که آنها در طول عمل جراحی خواب بمانند تا اختلالی در طول پروسه جراحی فرد ایجاد نشود.
برش و برداشتن بافت:
جراح بر اساس نوع ماستکتومی که برای بیمار تجویز شده است، برشی مناسب در محل جراحی وابسته به نوع ماستکتومی بافت سینه، ایجاد میکند. سپس جراح بافت پستان از جمله تومورها و بافت سرطانی را برمیدارد. در برخی موارد، بازسازی فوری سینه ممکن است به طور همزمان با عمل جراحی ماستکتومی انجام شود.
ارزیابی غدد لنفاوی:
در طول پروسه جراح ممکن است برای اطمینان از گسترش سرطان به غدد لنفاوی، ارزیابی غدد لنفاوی را انجام دهد. این ارزیابی به این صورت انجام میشود که پزشک متخصص تعدادی از غدد لنفاوی زیر بغل بیمار را برای تجزیه و تحلیل بیشتر برمیدارد.
بسته شدن و محل تخلیه:
پس از برداشتن بافت پستان، جراح برشها را با استفاده از بخیه و یا منگنههای جراحی میبندد؛ پزشک جراح همچنین ممکن است درنهایی را برای حذف مایعات اضافی که در محل جراحی جمع شدهاند، در محل جراحی قرار دهد.
عوارض و خطرات احتمالی جراحی پستان
خطرات جراحی:
مانند هر عمل جراحی دیگری، ماستکتومی نیز خطرات خاصی از جمله خونریزی، عفونت، واکنشهای نامطلوب به بیهوشی و کند بودن روند بهبودی زخمهای ناشی از عمل جراحی را به همراه دارد. این خطرات با تکنیکهای جراحی مناسب و مراقبتهای بعد از عمل به حداقل میرسن،د.
ادم غدد لنفاوی:
متورم شدن و ادم غدد لنفاوی یک عارضه طولانی مدت و رایج در بیمارانی است که تحت عمل ماستکتومی قرار گرفتهاند. از آنجایی که این عمل جراحی باعث ایجاد اختلالاتی در سیستم لنفاوی بیمار میشود، قفسه سینه و بازوهای فرد دچار تورم شدیدی خواهند شد. انجام اقدامات احتیاطی مناسب و مداخله زود هنگام میتواند به مدیریت و کاهش خطر بروز ادم غدد لنفاوی کمک شایانی کند.
تاثیرات روانی:
عمل ماستکتومی میتواند تاثیرات روانی قابل توجهی برای افرادی که تحت این عمل جراحی قرار میگیرند، داشته باشد. این تاثیرات روانی شامل نگرانیهایی در خصوص تغییرات ظاهری بدن، مسائل مربوط به عزت نفس و ناراحتی عاطفی پس از جراحی خواهد بود. مراجعه به مشاوره و دریافت حمایتهای روانی لازم و توصیههای کاربردی میتواند در رفع این چالشها موثر عمل کند.
مراقبتهای پس از ماستکتومی
مراقبتهای بعد از عمل یکی از مهمترین فاکتورهایی است که بیماران باید پس از اتمام روند درمان خود به آن توجه کنند. ضروری است که بیماران پس از انجام عمل جراحی ماستکتومی، مراجعات منظمی با تیم پزشکی و جراح متخصص خود داشته باشند تا هرگونه تغییر و عارضههای جانبی که پس از اتمام درمان ممکن است بروز پیدا کنند را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهند.
از اهداف دیگر مراجعه به پزشک متخصص، نظارت بر روند بهبودی بیمار، رسیدگی به هر گونه نگرانی و عارضه ناشی از عمل جراحی و ارائه حمایتها و پشتیبانی لازم از بیماران است.
تغییر سبک زندگی از دیگر نکات مهم پس از انجام انواع درمانهای سرطان بخصوص عمل جراحی ماستکتومی خواهد بود. تشخیص و درمان انواع سرطان اغلب بیماران را وادار میکند تا برای بهبود سلامت عمومی خود، پیشگیری از بروز مجدد بیماری، افزایش قدرت فیزیکی و ایمنی بدن خود تلاش کنند.
اتخاذ یک رژیم غذایی سالم، ورزش کردن و فعالیتهای بدنی مداوم و پرهیز ار مصرف دخانیات و الکل از نکات مهم و قابل توجه داشتن یک سبک زندگی سالم است.
از طرفی تنها داشتن یک زندگی سالم کافی نیست؛ افرادی که یکبار به سرطان سینه مبتلا شدهاند، باید برای پیشگیری از بروز مجدد بیماری اقدامات پیگشیرانه خاصی را انجام دهند که طبق گفتهی متخصصین حوزهی سرطان علاوه بر موارد نام برده شده، زندگی در یک محیط سالم و ایمن و دوری از استرس و نگرانیهای روزمره از دیگر فاکتورهای مهم در جهت حفظ سلامتی این بیماران خواهد بود.
مزایای ماستکتومی
گفتیم که ماستکتومی که یکی از متودهای درمان سرطان است با براشتن یک یا دو سینهی بیمار انجام شده و انجام آن اغلب برای درمان و یا پیشگیری از سرطان سینه ضرورت مییابد. در ادامه به برخی از مزایای این متود درمانی اشاره میکنیم:
- درمان موثر:
ماستکتومی میتواند به طور موثر تومورهای سرطانی و بافت سینه اطراف آن را حذف کند و خطر گسترش و یا عود مجدد بیماری را در آن پستان کاهش دهد.
- پیشگیری از سرطان در افراد پرخطر:
در افرادی که به دلیل جهشهای ژنتیکی و عوامل محیطی، خطر بروز سرطان سینه بسیار بالا است، انجام عمل جراحی ماستکتومی پیشگیرانه، میتواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد.
- اجتناب از پرتو درمانی:
از آنجایی که در بیماران سرطانی معمولا پس از انجام عمل جراحی، پرتو درمانی انجام میشود تا سلولهای سرطانی باقی مانده از بین بروند، عموم مردم برای ماستکتومی نیز چنین انتظاری را دارند.
پس از عمل جراحی ماستکتومی، بسته به محل و میزان وخامت سرطان در بیماران ممکن است نیازی به انجام پرتو درمانی تکمیلی نباشد. این موضوع میتواند به جلوگیری از عوارض جانبی ناشی از قرار گرفتن در معرض تشعشعات کمک کند.
- آرامش ذهن:
برای برخی از بیماران دانستن اینکه ممکن است کل و یا اکثر بافت سینه آنها برداشته شود، ناراحت کننده بنظر میرسد اما در برخی مواقع اینطور نیست؛ این افراد با دانستن این موضوع که این جراحی میتواند آنها را درمان کرده و از شر این بیماری مهلک خلاص کند، با احساس رضایت هرچه تمامتر این جراحی را انجام میدهند.
ماستکتومی باعث تسکین عاطفی و آرامش خاطر بیماران میشود؛ چرا که با انجام این متود بیماران قدم بزرگی در زمینه درمان سرطان خود برمیدارند.
- امکان بازسازی:
پس از عمل جراحی ماستکتومی، بیماران در صورت تمایل میتوانند برای بازیابی ظاهر سینه خود و افزایش اعتماد به نفس، عمل جراحی بازسازی پستان را انجام دهند.
کلام آخر
در این مقالهی بای بای سرطان به این پرسش که چگونه پستان خود را پس از تخلیه بازسازی کنیم؟ پرداختیم و انواع روشهای بازسازی، اهداف و زمان انجام هر کدام را به تفکیک توضیح دادیم.
سپس به خود فرآیند ماستکتومی از انواع آن تا مزایا و مراقبتهای لازم پس از آن پرداختیم و به بانوان یادآور شدیم که حتی اگر سختترین جراحیها را هم در راه مقابله با سرطان داشته باشند، باز هم زیبایی جسم و روح آنها بکر و دست نخورده باقی خواهد ماند.
منابع: