استفاده از روش‌های درمان دارویی همیشه یکی از اولین انتخاب‌ها در درمان انواع سرطانها بوده و هست. البته که دارو درمانی به تنهایی برای درمان سرطان کافی نیست و باید همراه با درمان‌های دیگر سرطان برای افراد مبتلا به کار گرفته شود.
در ادامه‌ی این مقاله بای بای سرطان، داروهای شیمی درمانی و نحوه درمان مبتلایان با این داروها را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم.
دارو درمانی چیست؟
یکی از متودهای درمان سرطان است که در آن از داروهایی استفاده می‌شود که فقط و فقط سلول‌های سرطانی را مورد هدف قرار می‌دهد و برای سلول‌های سالم بدن اختلالی ایجاد نمی‌کند؛ به عبارتی دیگر این داروها به صورت هدفمند تاثیر خود را اعمال می‌کنند.
سرطانها معمولا به واسطه جهش‌هایی که در ژن‌ها و DNA سلول‌ها رخ می‌دهد، ایجاد می‌شوند و در ادامه باعث می‌شوند سلول‌ها دیگر به شکل صحیح خود عمل نکنند و عملکرد آنها دست‌خوش تغییراتی خواهد شد.
تحقیقات صورت گرفته همچنین نشان می‌دهد که سرطانها تحت تاثیر عوامل محیطی نیز می‌توانند ایجاد شوند. دانستن این موضوع، باعث پیشرفت روز افزون درمان دارویی شده و با شناخت بیشتر سرطانها و علل ایجاد آنها، میتوان داروهای بهتر و کاربردی‌تری برای متوقف کردن و درمان آنها درست کرد.
با وجود این که داروهای شیمی درمانی، یکی از روش‌های مهم و پایه در درمان سرطان است اما با این حال تعداد کمی از سرطانها به صورت تک درمانی توسط این روش درمان می‌شوند و در سایر بیماری‌ها از این روش به همراه روش‌های دیگر درمان سرطان، به صورت ترکیبی و حمایتی، استفاده می‌شوند.
سلول‌های هدف دارو درمانی
درمان دارویی به این منظور ایجاد شده است تا محلی خاص و یا زیر ساخت خاصی از بافت‌های سرطانی را مورد حمله قرار دهد و یا با شناسایی و متوقف کردن پیام‌هایی که در این سلول‌ها به منظور رشد و تکثیر فرستاده می‌شوند را مسدود کنند.
برخی از مواردی که سلول‌های سرطانی را مورد هدف و حمله داروهای شیمی درمانی قرار می‌دهند، شامل:
- وجود تعداد زیادی پروتئین بر روی سطح سلول‌های سرطانی
- پروتئینی که در سطح سلول قرار دارد اما طبیعی و نرمال نیست.
- پروتئینی که به شیوه‌های مختلف مورد جهش قرار گرفته است و در سطح سلول قرار دارد.
- تغییرات در ساختار DNA که در سلول‌های طبیعی دیده نمی‌شود.
انواع روش‌های دارو درمانی
درمان دارویی به روش‌های زیر می‌تواند اثر خود را اعمال کرده و منجر به درمان سرطان شود:
- مسدود کردن یا قطع کردن پیام‌های شیمیایی که به سلول‌های سرطانی این دستور را می‌دهند که رشد کنند و تقسیم شوند.
- ایجاد تغییرات در پروتئین سلول‌های سرطانی که موجب مرگ این سلول‌ها می‌شود.
- توقف و مسدود کردن عروق خونی تغذیه کننده بافت سرطانی و تومورها
- تحریک و تقویت سیستم ایمنی برای از بین بردن و کشتن سلول‌های سرطانی
- حمل سموم خاص برای از بین بردن سلول‌های سرطانی (در این روش سلول‌های سالم آسیبی نخواهند دید)
البته باید به این نکته توجه کرد که داروهای شیمی درمانی می‌توانند بیشتر از یک روش را برای از بین بردن سلول‌های سرطانی به کار گیرند و حتی ممکن است به دلیل تقویت سیستم ایمنی برای مبارزه با سرطان به عنوان درمان به روش ایمونوتراپی نیز در نظر گرفته شوند.
دارو درمانی به جای شیمی درمانی
همانطور که می‌دانید، در شیمی درمانی نیز مانند دارو درمانی از داروهای خاصی استفاده می‌شود که با سرطان مقابله کنند اما سوال اصلی اینجاست که آیا تفاوتی در این متودهای درمانی وجود دارد یا یکسان هستند؟
داروهای مورد استفاده در درمان دارویی مانند سایر داروهایی که با سرطان مقابله می‌کنند به لحاظ تئوری در دسته داروهای شیمی درمانی قرار می‌گیرند اما عملکرد داروهای دارو درمانی به شیوه سنتی و استاندارد شیمی‌درمانی نیست، همین امر باعث ایجاد دو تفاوت عمده بین این روش و شیمی درمانی خواهد بود:
- از آن جایی که در درمان دارویی سلول‌ها بر اساس عملکردشان مورد حمله قرار می‌گیرند، آسیبی به سلول‌های سالم وارد نخواهد شد، درحالی که داروهای شیمی درمانی خاصیت سمیت بر روی همه‌ی سلول‌ها را دارد به این معنی که شیمی درمانی می‌تواند به سلول‌های سالم بدن نیز در خلال مبارزه و از بین بردن سلول‌های سرطانی، آسیب وارد کند.
- در دارو درمانی معمولا داروها با مسدود کردن تقسیمات سلولی از تقسیم سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند و سلول بیماری‌زای جدیدی در طی این فرآیند تولید نخواهد شد اما در زمان استفاده از داروهای شیمی درمانی، آن دسته از سلول‌های سرطانی از بین می‌روند که از قبل وجود داشته‌اند.
انواع دارودرمانی
انواع مختلفی از درمان دارویی وجود دارد که در آنها از داروهای متفاوتی استفاده می‌شود. این داروها با توجه به عملکردی که دارند، در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند.
دو گروه اصلی از داروهایی که در دارو درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند و جز روش‌های موثر دارودرمانی نیز به شمار می‌روند، شامل آنتی بادی‌های مونوکلونال و مهار کننده‌های مولکول‌های کوچک هستند که در ادامه هرکدام از این روش‌ها یا داروهای مورد استفاده در درمان دارویی را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
آنتی بادی‌های مونوکلونال:
سیستم ایمنی بدن، پروتئین‌هایی به نام آنتی بادی می‌سازند که به مبارزه با عفونت‌ها کمک میکند.
آنتی بادی‌های مونوکلونال نیز آنتی بادی‌های مصنوعی هستند که از روی آنتی بادی‌های طبیعی بدن ساخته شده‌اند.
این آنتی بادی‌ها به پروتئین‌های سطح بافت سلول‌های سرطانی متصل شده و باعث مهار تقسیمات سلولی و شناسایی هرچه بهتر این سلول‌ها توسط سیستم ایمنی می‌شوند.
آنتی بادی‌های مونوکلونال، هم می‌توانند جز درمان ایمونوتراپی دسته‌بندی شوند و هم می‌توانند به عنوان دارو درمانی محسوب شوند.
البته که این تقسیم بندی ارتباط مستقیمی با نوع آنتی بادی که استفاده می‌شود خواهد داشت.
مهار کننده‌های مولکول‌های کوچک:
این دسته از داروها به قدری کوچک هستند که می‌توانند وارد سلول‌های سرطانی شده و باعث انسداد پروتئین‌های داخل سلول و عدم رشد سلول‌های سرطانی شوند.
داروهای شیمی درمانی
در شیمی درمانی نوع داروهای مورد استفاده با توجه به نوع سرطان و میزان وخامت آن متفاوت خواهد بود.
داروهای شیمی درمانی، به شیوه‌های مختلفی برای بیمار تجویز می‌شوند به طوری که این داروها به صورت خوراکی، تزریق عضلانی، تزریق زیرپوستی و یا تزریق وریدی برای بیماران قابل استفاده خواهند بود.
در شرایط خاص ممکن است از بیش از یک متود شیمی درمانی برای فرد مبتلا استفاده شود اما در نهایت تفاوتی ندارد که داروها به چه صورتی به بدن بیمار وارد شوند چرا که همه داروها وارد خون فرد شده و در بدن توسط گردش خون پخش می‌شوند.
در شیمی درمانی از چندین نوع دارو به صورت ترکیبی برای موثرتر شدن درمان استفاده خواهد شد. در ادامه به چند نوع از داروهای اصلی شیمی درمانی که به واسطه ترکیبات شیمیایی و عملکردشان بر روی سلول‌های سرطانی در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند، اشاره می‌کنیم:
۱- عوامل آلکیله کننده:
این دارو از اولین داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی است که با از بین بردن ساختار DNA سلول سرطانی، از تقسیم و رشد آن جلوگیری میکند.
۲- ضد متابولیت‌ها:
مواد مغذی که سلول‌های سرطانی برای ادامه حیات نیاز دارند، توسط این دسته از داروهای شیمی درمانی محدود می‌شوند و به همین دلیل سلول رفته رفته ضعیف شده و از بین می‌رود.
۳- آلکالوئیدهای گیاهی:
این دسته از داروهای شیمی درمانی، منشا گیاهی دارند و به طور مستقیم بر تقسیم سلولی تاثیر میگذارند و اجازه نمی‌دهند تا سلول‌های سرطانی تقسیم و تکثیر شوند.
۴- آنتی بیوتیک‌های ضدتومور:
این نوع از داروها با اتصال به DNA سلول‌های سرطانی از سنتز RNA جلوگیری می‌کنند که همین امر باعث توقف تولید پروتئین‌های مورد نیاز سلول جهت حیات می‌شود.
گانودرما و سرطان
قارچ خوراکی و نام آشنا تحت عنوان گانودرما، در کشورهای آسیایی به عنوان تقویت کننده سلامتی و افزایش دهنده طول عمر استفاده می‌شود که البته علاوه بر این موارد، عده‌ای آن را در درمان سرطان نیز موثر دانسته‌اند. چینیان باستان، از این قارچ پودری درست می‌کردند که در درمان انواع سرطان به عنوان عامل شیمی درمانی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در حقیقت امروزه هم از این قارچ به واسطه خاصیت ضدسرطانی که دارد، در افرادی که سرطان دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این قارچ برای مهار و کنترل سرطان‌های پیشرفته سینه و پروستات که بسیار سریع رشد کرده و در بدن پخش می‌شوند نیز کاربردی خواهد بود.
همچنین این نوع قارچ یک داروی گیاهی ضدتومور است و در صورت استفاده از این قارچ، میزان تهاجمی بودن تومور سرطانی تا حد قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
امروزه در آزمایش‌هایی که بر روی گانودرما صورت گرفته است، مشاهده شده است که این نوع از داروی گیاهی فعالیت ضدسرطانی چشمگیری در درون سلول‌های سرطانی دارد.
بنابراین از گانودرما میتوان به عنوان درمان‌های جایگزین سرطان استفاده کرد و همچنین میتوان با استفاده مداوم آن در رژیم غذایی از بروز سرطان‌های پروستات و سینه جلوگیری کرد و یا ریسک بروز آنها را تا حد بسیار زیادی کاهش داد.
امروزه به علت کمیاب بودن و نبودن منابع زیاد از این نوع قارچ، تست‌های بیولوژیکی متعددی بر روی آنها انجام شده است تا بتوان آنها را در محیطی مناسب برای مصارف پزشکی پرورش داد.
البته که استفاده از این ماده‌ی درمانی باید زیر نظر پزشک و هم راستا با سایر درمان‌های انتخابی توسط پزشک، انجام شود و بیماران سرخود حق مصرف گانودرما را در زمان بیماری نخواهند داشت؛ چرا که این قارچ به هیچ عنوان جایگزین داروهای شیمی درمانی و روش‌های درمانی نوین نخواهد بود.
شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.
منابع:
