سرطان گلو یکی از انواع سرطان است که ما قصد داریم صفر تا صد نکات مربوط به این سرطان، یعنی از شناسایی علائم سرطان گلو تا درمان سرطان گلو را قدم به قدم بررسی کنیم. پس اگر مشتاقید تا اطلاعاتتان را افزایش دهید، این مقاله بای بای سرطان را تا انتها دنبال کنید.
سرطان گلو چیست؟
در حقیقت، گلو بخشی است که از پشت بینی تا گردن ادامه دارد پس می توان نتیجه گرفت که سرطان گلو قادر است بخش های اساسی ای را درگیر کند.
این سرطان، بیشتر سلول های صاف داخل گلو را بیمار می کند. در واقع این بیماری می تواند، حنجره که در زیر گلو قرار دارد و یک بخش غضروفی همراه با تارهای صوتی که برای ایجاد صداست را درگیر کند.
انواع بیماری های گلو
این سرطان گلو و یا حنجره بیمار را درگیر می کند. در این بیماری، نوع سلولی که درگیر می شود یکسان است.
به طور کلی سرطان گلو را با توجه به قسمت درگیر، به شش دسته ی کلی تقسیم می کنیم:
- نوع نازوفارنکس (Nasopharyngeal cancer) که در آن، بیماری بخشی از گلو که در پشت بینی قرار دارد را درگیر می کند.
- نوع اوروفارنکس (Oropharyngeal cancer) که سرطان آن بخش از پشت دهان را که شامل لوزه ها می شود، بیمار می کند.
- بخش لارنگوفارنژیال (laryngopharyngeal cancer) که در اینجا سلول های بخش پایینی گلو، بالایی مری و نای سرطانی می شود که به سرطان هایپو فارنژیال (Hypopharyngeal cancer) نیز معروف است.
- سرطان گلوتیک (Glottic cancer) که در این نوع، تارهای صوتی سرطانی می شوند.
- سرطان سوپرا گلوتیک (Supraglottic cancer) که بخش بالایی حنجره را بیمار می کند و همچنین اپیگلوتیت را که غضروفی است که مانع ورود غذا به درون نای می شود نیز، می تواند سرطانی کند.
- سرطان ساب گلوتیک (Subglottic cancer) که این نوع بیماری، بخش زیرین حنجره و تارهای صوتی را درگیر می‌کند.
علائم سرطان گلو
اما قسمتی که درگیر است، متفاوت است و علائم به ناحیه سرطان بستگی دارد.
یکی از مهمترین نشانه ی ابتلا به این سرطان، داشتن صدای اسب گونه به مدت ۳ هفته یا بیشتر است، اما این بیماری علائم دیگری نیز دارد که در ادامه به آنها اشاره کردیم.
- تغییر صدا مانند صدای اسب
- درد در هنگام بلع و سختی در بلع غذا
- تورم و یا وجود توده در گردن
- سرفه طولانی مدت یا تنگی نفس
- گلو درد و گوش درد
- صدای ویز هنگام تنفس (تشخیص توسط پزشک)
- بروز مشکلات تنفسی در موارد پیشرفته
علل ایجاد سرطان گلو
همانطور که می دانید، به طور کلی علت ایجاد هر نوع سرطانی تغییر و جهش در ساختار DNA سلول های آن بافت است.
این اتفاقی است که در سرطان گلو نیز می افتد. اما علت این جهش و تغییر در DNA و در نهایت سرطان گلو نامشخص است ولی عواملی وجود دارند که می توانند ریسک بروز آن را افزایش دهند.
- مصرف تنباکو به هر طریقی
- مصرف زیاد الکل به صورت مداوم
- سابقه ی وجود سرطان گلو در افراد نزدیک خانواده (خواهر، برادر، پدر و مادر)
- داشتن رژیم غذایی ناسالم به طوری که میزان مصرف سبزیجات و میوه بسیار کم است.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناکی همچون آزبست و گرد زغال
با انتخاب روش زندگی و تغذیه ی درست که شامل دوری از الکل و تنباکو و مصرف مواد مغذی و سالم می توانید ریسک ابتلا به سرطان گلو را به طور چشمگیری در خود و خانواده کاهش دهید.
آزمایش تشخیص سرطان گلو
پس از اینکه فرد علائم سرطان گلو را از خود نشان داد، جهت بررسی بیشتر تست های تشخیصی مربوطه را انجام می‌دهد.
معمول ترین و کم ضررترین روش تشخیص وجود سرطان درگلو، معاینه فیزیکی گلو برای بررسی وجود توده و یا تورم در آن قسمت است.
این روش ۱۰۰ درصد نیست و فقط توده از لحاظ سرطانی، بررسی می شود اما می‌تواند کمک کنند باشد. روش های دیگری نیز برای تشخیص قطعی سرطان گلو وجود دارد که در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم:
ناندوسکوپی(Nasendoscopy):
برای بررسی و تصویربرداری از مجرای داخل گلو استفاده می شود. لوله ای کوچک و انعطاف پذیر دارای چراغ و دوربینی است، از طریق یکی از سوراخ های بینی وارد پشت گلو یا حلق می شود.
در این روش می توان از اسپری های بی حس کننده ی موضعی در بینی استفاده کرد تا فرد مورد معاینه کمتر اذیت شود.
لارنگوسکوپی (Laryngoscopy):
اگر در ناندوسکوپی تصویر مناسبی از حنجره بدست نیامد، از این روش استفاده می شود. در این روش هم مانند ناندوسکوپی از یک اندوسکوپ(Endoscope) برای تصویربرداری استفاده می شود با این تفاوت که این اندوسکوپ، بلندتر است و از طریق دهان وارد می شود.
لارنگوسکوپی می تواند برای بیمار اذیت کننده باشد، بنابراین این پروسه در بیهوشی کامل انجام می شود.
بیوپسی (Biopsy):
به نمونه برداری از بافت، بیوپسی می گویند. که معمولا در طول ناندوسکوپی و لارنگوسکوپی، از طریق ابزاری، نمونه ای از بافت سرطانی و یا توده ی مشکوک، برای آزمایش های بیشتر برداشته میشود.
بعد از بیوپسی اگر پزشک تشخیص سرطان را بدهد، امکان انتشار سرطان و متاستاز آن به سایر بافت ها خصوصا بافت‌های مجاور، وجود دارد.
برای به تشخیص صد در صدی در این باره، باید تست های بیشتری انجام شود.این تست ها شامل:
- CT Sacn
- MRI
- PET_CT Scan
اسکن فراصوت (UlrtaSound Scan):
بعد از انجام تست های لازم، پزشک متخصص باید مشخص کند که سرطان در چه مرحله ای است و میزان وخامت آن چقدر است. معمولا متخصصین ازسیستم TNMبرای سطح بندی سرطان استفاده می کنند.
که در اینجا T نشان دهنده ی اندازه تومور، N نشان دهنده ی متاستاز سرطان به گره های لنفاوی و M هم نشان دهنده ی متاستاز سرطان به سایر ارگان ها می باشد.
- در T تومورها از شماره ی ۱ تا ۴ دسته بندی می شوند؛ برای مثال، توموری که یک بخش از گلو را درگیر کند را با عدد 1 یا T1 نشان می دهند و اگر کل گلو را در بر بگیرد با عدد 4 یا T4مشخص می کنند.
- در N میزان پخش شدگی سرطان از ۰ تا ۳ دسته بندی می شود، به این صورت که در N0 هیچ گره ی لنفاوی ای درگیر نشده است، در حالی که در N2 و N3 یک گره و یا گره های بیشتری درگیر هستند.
- در M که متاستاز سرطان به سایر ارگان ها را نشان می دهد، M0 به این معناست که سرطان به ارگان دیگری متاستاز نداشته وM1 نشان دهنده ی این است که متاستاز به سایر ارگان ها صورت گرفته است.
سطح ۱ تا ۳ برای مرحله بندی و میزان وخامت سرطان گلو در شخص وجود دارد که در سطح ۱ بیماری با سرعت کمی در حال رشد است و احتمال متاستاز آن بسیار کم است؛ اما در سطح ۲ و ۳ سرعت رشد و متاستاز بیماری به شدت بالاست.
درمان سرطان گلو
درمان سرطان گلو، وابسته به علائم سرطان گلو، روند پیشرفت آن، اندازه ی تومور و وضعیت سلامت روحی و جسمی بیمار متفاوت است. روش درمان سرطان گلو، بسته به مرحله ی آن انتخاب می شود.
رادیوتراپی(Radiotherapy) از امواج رادیویی کنترل شده با دوز بالا، برای از بین بردن سلول های سرطانی به کار گرفته می شود. این روش هم می تواند در درمان سرطان در مراحل اولیه به تنهایی مفید باشد و هم می تواند بعد از عمل جراحی استفاده شود تا از بازگشت سلول های سرطانی جلوگیری کند.
این درمان ۵ روز در هفته به طی مدت زمان کوتاهی انجام می گیرد. طول درمان نیز بین ۳ تا ۷ هفته خواهد بود. رادیوتراپی می تواند به سلول های سالم بدن نیز آسیب بزند و عوارض جانبی خاص خود را نیز دارد مانند:
- خشکی دهان
- کاهش اشتها
- از دست رفتن حس چشایی
- خستگی
- احساس ضعف
جراحی از دیگر روش های درمانی سرطان است که به سه مدل قابل انجام است:
- برداشتن اندوسکوپیک (endoscopic resection)
- لارنژکتومی جزئی (partial laryngectomy)
- لارنژکتومی کلی (total laryngectomy)
شیمی درمانی با استفاده از داروهای ضد سرطانی قوی، DNA سلول های سرطانی را از بین می برد تا از دوباره سازی آنها جلوگیری کند.
از این روش برای کوچک کردن تومورها قبل از رادیوتراپی و جراحی استفاده می شود. داروهای شیمی درمانی معمولا به صورت تزریقی مورد استفاده قرار می گیرند.
این روش مانند سایر روش ها بدون عوارض جانبی نخواهد بود چرا که ممکن است به سلول های سالم بدن نیر آسیب برساند.
برخی از علائم رایج ناشی از شیمی درمانی:
- احساس ضعف و بی حالی
- ریزش مو
- کاهش اشتها
- خستگی
- اسهال یا یبوست
ایمیونوتراپی (Immunotherapy) استفاده از یک داروی خاص است که با تقویت سیستم ایمنی و شبیه سازی سیستم ایمنی در ناحیه سرطانی باعث نابودی و از بین رفتن سلول های درگیر می شود.
عوارض این درمان به شکل خارش و راش پوستی ممکن در افراد تحت درمان مشاهده شود.
درمان سرطان گلوی پیشرفته
در این بین، داروهایی که سلول های خاص را مورد هدف قرار می دهند مانند کتوکسیماب (Cetuximab)، همراه با رادیوتراپی به شکل درمان ترکیبی، برای درمان سرطان گلوی پیشرفته مورد استفاده قرار می گیرند.
این درمان هم می تواند عوارضی همچون موارد زیر داشته باشد:
- جوش
- احساس ضعف و مریضی
- اسهال
- تنگی نفس
باعث بروز حساسیت های دارویی در بعضی از بیماران شود که این علائم به شکل تورم زبان و گلو بروز می یابد.
سوالات متداول سرطان گلو
کلام آخر
در این مقاله سرطان گلو، علائم و درمان آن به طور ویژه مورد بررسی قرار گرفت. امیدواریم اطلاعات لازم را با خواندن این مقاله کسب کرده باشید.
شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.
