آیا میدانستید که سالانه بیش از 200,000 نفر در سراسر جهان به سرطان گلو مبتلا میشوند؟ این بیماری یکی از چالشبرانگیزترین انواع سرطان است که میتواند روی صحبت کردن، بلع و حتی تنفس تأثیر بگذارد.
در سایت بای بای سرطان، ما به دنبال این هستیم که اطلاعات علمی و تجربههای واقعی بیماران را در اختیار شما بگذاریم تا مسیر آگاهی و درمان برای شما هموارتر شود. در این مقاله، نهتنها علائم و روشهای تشخیص و درمان سرطان گلو را بررسی میکنیم، بلکه تجربهی ۵ بیمار واقعی را نیز خواهید خواند؛ افرادی که با این بیماری جنگیدند و همچنان به زندگی ادامه میدهند.
اگر به دنبال اطلاعات دقیق و انگیزه برای مقابله با سرطان گلو هستید، این مقاله را از دست ندهید! 💙
سرطان گلو چیست؟
در حقیقت، گلو بخشی است که از پشت بینی تا گردن ادامه دارد پس می توان نتیجه گرفت که سرطان گلو قادر است بخش های اساسی ای را درگیر کند.
این سرطان، بیشتر سلول های صاف داخل گلو را بیمار می کند. در واقع این بیماری می تواند، حنجره که در زیر گلو قرار دارد و یک بخش غضروفی همراه با تارهای صوتی که برای ایجاد صداست را درگیر کند.
به نقل از سایت Mayo Clinic: سرطان گلو شامل تومورهای بدخیمی است که در حلق (فارِنکس) یا حنجره (لارنکس) ایجاد میشوند. علائم این بیماری میتواند شامل تغییر صدا، گلودرد مداوم، مشکل در بلع، کاهش وزن غیرعمدی، تورم در گردن و سرفه مزمن باشد. از عوامل خطر اصلی میتوان به مصرف دخانیات، مصرف زیاد الکل، عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر اشاره کرد. تشخیص زودهنگام از طریق معاینه فیزیکی، تصویربرداری و نمونهبرداری (بیوپسی) میتواند به بهبود درمان و پیشآگهی بیماری کمک کند.
انواع بیماری های گلو
این سرطان گلو و یا حنجره بیمار را درگیر می کند. در این بیماری، نوع سلولی که درگیر می شود یکسان است.
به طور کلی سرطان گلو را با توجه به قسمت درگیر، به شش دسته ی کلی تقسیم می کنیم:
- نوع نازوفارنکس (Nasopharyngeal cancer) که در آن، بیماری بخشی از گلو که در پشت بینی قرار دارد را درگیر می کند.
- نوع اوروفارنکس (Oropharyngeal cancer) که سرطان آن بخش از پشت دهان را که شامل لوزه ها می شود، بیمار می کند.
- بخش لارنگوفارنژیال (laryngopharyngeal cancer) که در اینجا سلول های بخش پایینی گلو، بالایی مری و نای سرطانی می شود که به سرطان هایپو فارنژیال (Hypopharyngeal cancer) نیز معروف است.
- سرطان گلوتیک (Glottic cancer) که در این نوع، تارهای صوتی سرطانی می شوند.
- سرطان سوپرا گلوتیک (Supraglottic cancer) که بخش بالایی حنجره را بیمار می کند و همچنین اپیگلوتیت را که غضروفی است که مانع ورود غذا به درون نای می شود نیز، می تواند سرطانی کند.
- سرطان ساب گلوتیک (Subglottic cancer) که این نوع بیماری، بخش زیرین حنجره و تارهای صوتی را درگیر میکند.
علائم سرطان گلو
اما قسمتی که درگیر است، متفاوت است و علائم به ناحیه سرطان بستگی دارد.
یکی از مهمترین نشانه ی ابتلا به این سرطان، داشتن صدای اسب گونه به مدت ۳ هفته یا بیشتر است، اما این بیماری علائم دیگری نیز دارد که در ادامه به آنها اشاره کردیم.
- تغییر صدا مانند صدای اسب
- درد در هنگام بلع و سختی در بلع غذا
- تورم و یا وجود توده در گردن
- سرفه طولانی مدت یا تنگی نفس
- گلو درد و گوش درد
- صدای ویز هنگام تنفس (تشخیص توسط پزشک)
- بروز مشکلات تنفسی در موارد پیشرفته
علل ایجاد سرطان گلو
همانطور که می دانید، به طور کلی علت ایجاد هر نوع سرطانی تغییر و جهش در ساختار DNA سلول های آن بافت است.
این اتفاقی است که در سرطان گلو نیز می افتد. اما علت این جهش و تغییر در DNA و در نهایت سرطان گلو نامشخص است ولی عواملی وجود دارند که می توانند ریسک بروز آن را افزایش دهند.
- مصرف تنباکو به هر طریقی
- مصرف زیاد الکل به صورت مداوم
- سابقه ی وجود سرطان گلو در افراد نزدیک خانواده (خواهر، برادر، پدر و مادر)
- داشتن رژیم غذایی ناسالم به طوری که میزان مصرف سبزیجات و میوه بسیار کم است.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناکی همچون آزبست و گرد زغال
با انتخاب روش زندگی و تغذیه ی درست که شامل دوری از الکل و تنباکو و مصرف مواد مغذی و سالم می توانید ریسک ابتلا به سرطان گلو را به طور چشمگیری در خود و خانواده کاهش دهید.
آزمایش تشخیص سرطان گلو
پس از اینکه فرد علائم سرطان گلو را از خود نشان داد، جهت بررسی بیشتر تست های تشخیصی مربوطه را انجام میدهد.
معمول ترین و کم ضررترین روش تشخیص وجود سرطان درگلو، معاینه فیزیکی گلو برای بررسی وجود توده و یا تورم در آن قسمت است.
این روش ۱۰۰ درصد نیست و فقط توده از لحاظ سرطانی، بررسی می شود اما میتواند کمک کنند باشد. روش های دیگری نیز برای تشخیص قطعی سرطان گلو وجود دارد که در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم:
ناندوسکوپی(Nasendoscopy):
برای بررسی و تصویربرداری از مجرای داخل گلو استفاده می شود. لوله ای کوچک و انعطاف پذیر دارای چراغ و دوربینی است، از طریق یکی از سوراخ های بینی وارد پشت گلو یا حلق می شود.
در این روش می توان از اسپری های بی حس کننده ی موضعی در بینی استفاده کرد تا فرد مورد معاینه کمتر اذیت شود.
لارنگوسکوپی (Laryngoscopy):
اگر در ناندوسکوپی تصویر مناسبی از حنجره بدست نیامد، از این روش استفاده می شود. در این روش هم مانند ناندوسکوپی از یک اندوسکوپ(Endoscope) برای تصویربرداری استفاده می شود با این تفاوت که این اندوسکوپ، بلندتر است و از طریق دهان وارد می شود.
لارنگوسکوپی می تواند برای بیمار اذیت کننده باشد، بنابراین این پروسه در بیهوشی کامل انجام می شود.
بیوپسی (Biopsy):
به نمونه برداری از بافت، بیوپسی می گویند. که معمولا در طول ناندوسکوپی و لارنگوسکوپی، از طریق ابزاری، نمونه ای از بافت سرطانی و یا توده ی مشکوک، برای آزمایش های بیشتر برداشته میشود.
بعد از بیوپسی اگر پزشک تشخیص سرطان را بدهد، امکان انتشار سرطان و متاستاز آن به سایر بافت ها خصوصا بافتهای مجاور، وجود دارد.
برای به تشخیص صد در صدی در این باره، باید تست های بیشتری انجام شود.این تست ها شامل:
- CT Sacn
- MRI
- PET_CT Scan
اسکن فراصوت (UlrtaSound Scan):
بعد از انجام تست های لازم، پزشک متخصص باید مشخص کند که سرطان در چه مرحله ای است و میزان وخامت آن چقدر است. معمولا متخصصین ازسیستم TNMبرای سطح بندی سرطان استفاده می کنند.
که در اینجا T نشان دهنده ی اندازه تومور، N نشان دهنده ی متاستاز سرطان به گره های لنفاوی و M هم نشان دهنده ی متاستاز سرطان به سایر ارگان ها می باشد.
- در T تومورها از شماره ی ۱ تا ۴ دسته بندی می شوند؛ برای مثال، توموری که یک بخش از گلو را درگیر کند را با عدد 1 یا T1 نشان می دهند و اگر کل گلو را در بر بگیرد با عدد 4 یا T4مشخص می کنند.
- در N میزان پخش شدگی سرطان از ۰ تا ۳ دسته بندی می شود، به این صورت که در N0 هیچ گره ی لنفاوی ای درگیر نشده است، در حالی که در N2 و N3 یک گره و یا گره های بیشتری درگیر هستند.
- در M که متاستاز سرطان به سایر ارگان ها را نشان می دهد، M0 به این معناست که سرطان به ارگان دیگری متاستاز نداشته وM1 نشان دهنده ی این است که متاستاز به سایر ارگان ها صورت گرفته است.
سطح ۱ تا ۳ برای مرحله بندی و میزان وخامت سرطان گلو در شخص وجود دارد که در سطح ۱ بیماری با سرعت کمی در حال رشد است و احتمال متاستاز آن بسیار کم است؛ اما در سطح ۲ و ۳ سرعت رشد و متاستاز بیماری به شدت بالاست.
درمان سرطان گلو
درمان سرطان گلو، وابسته به علائم سرطان گلو، روند پیشرفت آن، اندازه ی تومور و وضعیت سلامت روحی و جسمی بیمار متفاوت است. روش درمان سرطان گلو، بسته به مرحله ی آن انتخاب می شود.
رادیوتراپی(Radiotherapy) از امواج رادیویی کنترل شده با دوز بالا، برای از بین بردن سلول های سرطانی به کار گرفته می شود. این روش هم می تواند در درمان سرطان در مراحل اولیه به تنهایی مفید باشد و هم می تواند بعد از عمل جراحی استفاده شود تا از بازگشت سلول های سرطانی جلوگیری کند.
این درمان ۵ روز در هفته به طی مدت زمان کوتاهی انجام می گیرد. طول درمان نیز بین ۳ تا ۷ هفته خواهد بود. رادیوتراپی می تواند به سلول های سالم بدن نیز آسیب بزند و عوارض جانبی خاص خود را نیز دارد مانند:
- خشکی دهان
- کاهش اشتها
- از دست رفتن حس چشایی
- خستگی
- احساس ضعف
جراحی از دیگر روش های درمانی سرطان است که به سه مدل قابل انجام است:
- برداشتن اندوسکوپیک (endoscopic resection)
- لارنژکتومی جزئی (partial laryngectomy)
- لارنژکتومی کلی (total laryngectomy)
شیمی درمانی با استفاده از داروهای ضد سرطانی قوی، DNA سلول های سرطانی را از بین می برد تا از دوباره سازی آنها جلوگیری کند.
از این روش برای کوچک کردن تومورها قبل از رادیوتراپی و جراحی استفاده می شود. داروهای شیمی درمانی معمولا به صورت تزریقی مورد استفاده قرار می گیرند.
این روش مانند سایر روش ها بدون عوارض جانبی نخواهد بود چرا که ممکن است به سلول های سالم بدن نیر آسیب برساند.
برخی از علائم رایج ناشی از شیمی درمانی:
- احساس ضعف و بی حالی
- ریزش مو
- کاهش اشتها
- خستگی
- اسهال یا یبوست
ایمیونوتراپی (Immunotherapy) استفاده از یک داروی خاص است که با تقویت سیستم ایمنی و شبیه سازی سیستم ایمنی در ناحیه سرطانی باعث نابودی و از بین رفتن سلول های درگیر می شود.
عوارض این درمان به شکل خارش و راش پوستی ممکن در افراد تحت درمان مشاهده شود.
علائم سرطان گلو، روشهای درمان و مراحل سرطان
علائم سرطان گلو | روشهای درمان | مراحل سرطان گلو |
---|---|---|
تغییر صدا (صدای خشدار یا ضعیف) | رادیوتراپی (پرتودرمانی) | T1: تومور کوچک و محدود به یک ناحیه |
درد یا سختی در بلع | جراحی (برداشتن تومور، لارنژکتومی جزئی یا کامل) | T2: تومور کمی بزرگتر اما هنوز محدود است |
تورم یا وجود توده در گردن | شیمیدرمانی (داروهای ضدسرطان برای از بین بردن سلولها) | T3: تومور رشد کرده و بخشهای بیشتری را درگیر کرده است |
سرفهی مزمن و تنگی نفس | ایمونوتراپی (تقویت سیستم ایمنی برای مقابله با سلولهای سرطانی) | T4: تومور به سایر ارگانها گسترش یافته است |
گلودرد و گوشدرد مداوم | درمان هدفمند (داروهایی که مستقیماً روی سلولهای سرطانی اثر میگذارند) | N0: گرههای لنفاوی درگیر نشدهاند |
احساس وجود چیزی در گلو | ترکیب چند روش درمانی بسته به مرحلهی بیماری | N1-N3: گرههای لنفاوی به سرطان آلوده شدهاند |
کاهش وزن بدون دلیل | – | M0: متاستاز وجود ندارد |
خونریزی از دهان یا گلو | – | M1: سرطان به نقاط دورتر بدن متاستاز داده است |
درمان سرطان گلوی پیشرفته
در این بین، داروهایی که سلول های خاص را مورد هدف قرار می دهند مانند کتوکسیماب (Cetuximab)، همراه با رادیوتراپی به شکل درمان ترکیبی، برای درمان سرطان گلوی پیشرفته مورد استفاده قرار می گیرند.
این درمان هم می تواند عوارضی همچون موارد زیر داشته باشد:
- جوش
- احساس ضعف و مریضی
- اسهال
- تنگی نفس
باعث بروز حساسیت های دارویی در بعضی از بیماران شود که این علائم به شکل تورم زبان و گلو بروز می یابد.
درمانهای نوین سرطان گلو
با پیشرفت علم پزشکی، روشهای درمانی جدیدی برای سرطان گلو معرفی شدهاند. یکی از این روشها، درمان هدفمند است که در آن داروهای خاص به سلولهای سرطانی حمله کرده و بدون آسیب رساندن به سلولهای سالم، روند رشد تومور را متوقف میکنند. همچنین، ایمونوتراپی که سیستم ایمنی بدن را برای مقابله با سرطان تقویت میکند، بهویژه در بیماران مبتلا به سرطان گلو در مراحل پیشرفته مورد استفاده قرار میگیرد. این روشهای جدید، امید بیشتری برای درمان بیماران فراهم کردهاند.
پیشگیری از سرطان گلو
یکی از مهمترین اقدامات برای کاهش خطر ابتلا به سرطان گلو، رعایت سبک زندگی سالم است. ترک مصرف سیگار و الکل میتواند تأثیر چشمگیری بر کاهش احتمال ابتلا داشته باشد. همچنین، مصرف بیشتر میوه و سبزیجات حاوی آنتیاکسیدانها و ویتامینهای ضروری مانند ویتامین C و E میتواند از جهشهای سلولی غیرطبیعی جلوگیری کند. علاوه بر این، واکسیناسیون علیه ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که از عوامل اصلی برخی از انواع سرطان گلو است، بهویژه در افراد جوان توصیه میشود.
تجربهی بیماران مبتلا به سرطان گلو
علی، ۵۴ ساله – تشخیص ناگهانی پس از یک سرفهی ساده
«همهچیز با یک سرفهی مداوم شروع شد…»
من هیچوقت سیگار نکشیدم، الکل مصرف نکردم و زندگی سالمی داشتم. اما یک روز متوجه شدم که سرفهام متوقف نمیشود. اول فکر کردم که حساسیت فصلی است، اما وقتی بعد از دو ماه همچنان ادامه داشت و کمی احساس گرفتگی در گلو کردم، به پزشک مراجعه کردم. آزمایشها و ناندوسکوپی نشان داد که یک تومور در ناحیه حنجره دارم.
دکترم گفت که بیماری در مرحلهی دوم است و درمان با رادیوتراپی آغاز شد. هفتهای پنج روز تحت پرتودرمانی بودم، و این درمان زندگیام را تغییر داد. حس چشاییام کم شد، خستگی و خشکی گلو اذیتم میکرد. اما بعد از ۷ هفته، جواب آزمایشها نشان داد که تومور کوچک شده است.
الآن که یک سال از درمان گذشته، هنوز تحت نظر پزشک هستم، اما توانستهام به زندگی عادی برگردم. مهمترین درسی که گرفتم این بود که هر علامت کوچک را جدی بگیریم و سریع اقدام کنیم.
مریم، ۴۲ ساله – سرطان گلو و چالش شیمیدرمانی
«از تغییر صدام ترسیده بودم…»
من خوانندهی آماتور یک گروه کوچک بودم. چند ماه متوجه شدم که صدام گرفته و خشدار شده است. اول فکر میکردم که شاید بهخاطر تمرینهای زیاد باشد. اما وقتی بیش از سه ماه این مشکل ادامه پیدا کرد، یک متخصص گوش، حلق و بینی مرا معاینه کرد.
بعد از بیوپسی، تشخیص سرطان حنجره داده شد. وقتی کلمهی «سرطان» را شنیدم، احساس کردم که همهچیز به پایان رسیده است. پزشکم گفت که باید شیمیدرمانی کنم و شاید نیاز به جراحی داشته باشم. داروهای شیمیدرمانی خیلی قوی بودند، حالت تهوع داشتم و موهایم شروع به ریختن کرد. اما بعد از سه ماه، تومور کوچکتر شد و پزشک تصمیم گرفت که فعلاً نیازی به جراحی نیست.
الآن در حال توانبخشی هستم و کمکم صدام بهتر شده است. مهمترین چیزی که یاد گرفتم این بود که بدن ما همیشه به ما هشدار میدهد، فقط باید گوش کنیم.
رضا، ۶۰ ساله – وقتی سیگار عواقبش را نشان داد
«بعد از ۳۰ سال سیگار کشیدن، سرطان سراغم آمد.»
من از ۲۰ سالگی سیگار میکشیدم. همیشه فکر میکردم که این عادت هیچ مشکلی ایجاد نمیکند، چون بعضی از دوستانم بیشتر از من سیگار میکشیدند و سالم بودند. اما دو سال پیش، دچار گلودرد مداوم شدم که خوب نمیشد. بعد از چند ماه، متوجه شدم که یک تودهی کوچک در گلویم احساس میکنم.
وقتی دکتر آزمایش بیوپسی و اسکن PET-CT را تجویز کرد، شک کردم که چیز مهمی باشد. اما جواب آزمایش، خبر تلخی داشت: سرطان گلوتیک مرحلهی سوم. پزشکان پیشنهاد کردند که جراحی برای برداشتن بخشی از حنجره انجام شود. بعد از آن، مجبور شدم مدتی از یک لولهی مخصوص برای صحبت کردن استفاده کنم.
زندگیام بعد از این بیماری تغییر کرد. ترک سیگار، بهترین تصمیم زندگیام بود. کاش زودتر از این، مراقب سلامتیام بودم.
سارا، ۳۸ ساله – وقتی سرطان از طریق HPV ایجاد شد
«فکر نمیکردم که ویروس HPV باعث سرطان شود…»
وقتی یک تورم کوچک در گردنم احساس کردم، اصلاً فکرش را نمیکردم که ممکن است سرطان باشد. اما بعد از مراجعه به پزشک، مشخص شد که ویروس HPV باعث رشد سلولهای غیرطبیعی در ناحیه اوروفارنکس (پشت دهان و حلق) شده است.
درمانم با ترکیب شیمیدرمانی و ایمونوتراپی آغاز شد. این روش کمک کرد تا سیستم ایمنی بدنم بتواند با سلولهای سرطانی مقابله کند. درمان سخت بود، اما بعد از چند ماه، پزشکان گفتند که سرطان کاملاً از بین رفته است.
حالا که بهبود پیدا کردهام، همیشه به اطرافیانم توصیه میکنم که واکسن HPV بزنند. اگر زودتر در مورد این بیماری اطلاعات داشتم، شاید میتوانستم از ابتلا به سرطان جلوگیری کنم.
حمید، ۴۸ ساله – سرطان گلو و امید به آینده
«اول فکر کردم که یک گلودرد معمولی است…»
من سالها در محیطهای صنعتی کار میکردم. در معرض مواد شیمیایی و گرد و غبار صنعتی بودم. بعد از چند ماه گلودرد و سختی در بلع، به پزشک مراجعه کردم و تشخیص سرطان ساب گلوتیک (زیر حنجره) داده شد.
پزشکان گفتند که به دلیل گستردگی تومور، بهترین راه، ترکیب جراحی و رادیوتراپی است. بخش زیادی از حنجرهام را از دست دادم، اما هنوز میتوانم با یک دستگاه مخصوص حرف بزنم.
بعد از بیماری، کارم را تغییر دادم و به زندگی سالمتری روی آوردم. حالا میدانم که سلامتی، بزرگترین ثروت ماست و نباید آن را فدای کار و عادتهای غلط کنیم.
سوالات متداول سرطان گلو
علائم سرطان گلو چه هستند؟
علائم سرطان گلو ممکن است شامل سرفه دائمی، تغییر در صدا یا تنهاهای صدای نخورده، درد یا سختی در گلو، خستگی مداوم و افزایش تعداد التهابات حلق باشد.
علت ایجاد سرطان گلو چیست؟
عواملی مانند مصرف تنباکو، مصرف الکل، عدم مراقبت از صدا و تنفس در محیطهای آلوده به دود و گازهای شیمیایی، و عوامل ژنتیک میتوانند عوامل ایجادی سرطان گلو باشند.
چگونه میتوان سرطان گلو را تشخیص داد؟
تشخیص سرطان گلو از طریق بررسیهای فیزیکی، اندوسکوپی (استفاده از دستگاهی که به داخل گلو وارد میشود)، بیوپسی (برداشتن نمونه بافت) و تصویربرداری پزشکی مانند اسکن CT یا MRI صورت میگیرد.
چگونه سرطان گلو درمان میشود؟
درمان سرطان گلو معمولاً شامل جراحی برای برداشتن توده سرطانی، رادیوتراپی (تابش)، کمکی با تراپی دارویی (شیمیدرمانی) یا ترکیبی از این موارد است. نوع درمان به مرحله سرطان، مکان و اندازه تومور و وضعیت بیمار بستگی دارد.
آیا پیشگیری از سرطان گلو ممکن است؟
بله، پیشگیری از سرطان گلو از طریق مقابله با عوامل خطرناک مانند ترک کردن سیگار و کاهش مصرف الکل، مراقبت از صدا و تنفس در محیطهای سالمتر، و نظارت دورهای پزشکی ممکن است.
کلام آخر
در مسیر پرچالش سرطان گلو، شنیدن تجربههای بیماران دیگر میتواند جرقهای از امید را در دل هر فردی روشن کند. این بیماری شاید سخت باشد، اما همانطور که از داستانهای واقعی بیماران دیدیم، تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و حفظ روحیهی قوی میتواند مسیر بهبودی را هموار کند.
در سایت بای بای سرطان ما همیشه در کنار شما هستیم تا اطلاعات علمی، تجربههای واقعی و توصیههای پزشکی را در اختیارتان قرار دهیم. ما باور داریم که سرطان، پایان راه نیست، بلکه شروعی برای یک مبارزهی آگاهانه و قدرتمند است. پس اگر شما یا عزیزانتان با این بیماری مواجه هستید، امیدتان را حفظ کنید، از پزشکان متخصص کمک بگیرید و بدانید که شما تنها نیستید.
زندگی ادامه دارد، و شما قویتر از آن چیزی هستید که فکر میکنید! 💙