حتما شما هم از اهمیت خوردن صبحانه و نقش آن هم در حفظ روحیه و هم در سلامت گوارشی در طول روز باخبرید؛ از طرفی از عوارض نخوردن صبحانه و سرطان‌های گوارشی در امتداد آن ممکن است پدیدار شوند، نمی‌توان غافل شد.
به همین جهت در این مقاله‌ی بای بای سرطان، از اهمیت مصرف صبحانه و عوارض مهمی که عدم مصرف آن می‌تواند بر بدن اعمال کند، صحبت می‌کنیم.
عوارض نخوردن صبحانه
صبحانه اولین وعده غذایی روز است که به عنوان مهم‌ترین وعده غذایی نیز شناخته می‌شود. صبحانه به این جهت مهم‌ترین وعده غذایی است که مواد مغذی ضروری بدن را فراهم می‌کند تا سوخت و ساز و متابولیسم در بدن آغاز شود.
اما با وجود اهمیت زیاد آن، بسیاری از مردم به دلایل مختلفی صبحانه را از رژیم غذایی خود حذف می‌کنند. در این بخش از مقاله به بررسی به عوارض نخوردن صبحانه و علت اهمیت مصرف روزانه‌ی این وعده‌ی غذایی، می‌پردازیم.
محرومیت از مواد مغذی ضروری
صبحانه فرصتی عالی برای رساندن مواد غذایی به بدن و تأمین مواد ضروری مثل فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است؛ هنگامی که صبحانه از رژیم غذایی حذف می‌شود، بدن از دریافت این مواد مغذی ضروری محروم می‌شود که این مسئله در طولانی مدت باعث بروز مشکلات جدی در افراد خواهد شد.
برای اطمینان از دریافت مواد مغذی لازم، پیروی از یک روتین غذایی و یافتن صبحانه‌ای که باب میل افراد باشد، می‌تواند موثر باشد.
در صورتی که افراد هنگامی که از خواب بیدار می‌شوند بلافاصله احساس گرسنگی نمی‌کنند، بهتر است یک تا دو ساعت قبل از خوردن صبحانه، صبر کنند.
تاثیرات منفی بر انرژی و خلق و خو
نخوردن صبحانه می‌تواند تاثیرات منفی بر سطح انرژی و خلق و خوی روزانه افراد داشته باشد. در صورتی که فردی در طول روز احساس تحریک‌پذیری و خستگی می‌کند، باید به علت زمینه‌ای آن که اغلب نخوردن صبحانه است، پرداخته شود.
شواهد علمی حاکی از آنند که نخوردن صبحانه می‌تواند منجر به افزایش احساس خستگی و کاهش عملکرد شناختی مغز شود؛ بنابراین اگر فردی از احساس خستگی و تحریک‌پذیری رنج ببرد، باید به این موضوع فکر کند که آیا صبحانه خورده است یا خیر.
اثرات منفی بر عملکرد شناختی
مصرف صبحانه به صورت منظم و روتین، ارتباط مستقیمی با بهبود عملکرد شناختی افراد دارد. طبق تحقیقات صورت گرفته بر روی تاثیرات صبحانه بر زندگی فردی مشخص شد، افرادی که به طور منظم صبحانه می‌خورند، در مقایسه با افرادی که صبحانه نمی‌خورند، در فعالیت‌هایی که مستلزم آگاهی شناختی است، عملکرد بهتری داشته‌اند.
با مصرف صبحانه، افراد می‌توانند مغز خود را تقویت کنند، امکان بهبود توانایی‌های شناختی خود را کسب کرده و همچنین در طول روز متمرکز می‌مانند.
کند شدن متابولیسم
صبحانه نقش بسیار مهمی در افزایش متابولیسم بدن دارد و همین موضوع در امر سوزاندن کالری بدن در طول روز نقش مهمی را ایفا می‌کند.
هنگامی که وعده صبحانه حذف می‌شود، بدن فعالیت‌ها و متابولیسم‌های خود را کاهش می‌دهد که این امر موجب کاهش سوختن کالری شده و در ادامه افزایش وزن رخ خواهد داد.
علاوه بر این، افرادی که برای مدت طولانی روزه می‌گیرند، توانایی بدنشان را برای سوزاندن کالری و متابولیسم محدود می‌کنند که این مسئله منجر به تجمع چربی در بدن خواهد شد.
به طور کلی برای این که متابولیسم بدن به طور موثری حفظ شود، باید اطمینان حاصل شود که فرد وعده صبحانه را نادیده نمی‌گیرد.
هوس‌های ناسالم
نخوردن صبحانه می‌تواند منجر به هوس‌های ناسالم در آخر روز شود. هنگامی که فردی از وعده شام شب قبل تا اواسط روز بعد ماده غذایی مصرف نمی‌کند، بدن فرد تمایل بیشتری به خوردن مواد غذایی شیرین و چرب پیدا می‌کند که همین موضوع سبب انتخاب‌های نامناسب غذایی و پرخوری خواهد شد.
در حالی که با خوردن یک صبحانه کامل، مواد مغذی لازم بدن رسیده و سطح قند خون را ثابت نگه داشته می‌شود و در نهایت بدن تمایلی به دریافت مواد غذایی مضر نخواهد داشت.
افزایش وزن
حتما دیده‌اید که برخی از افراد بدون هیچ دلیل پزشکی مشخصی، دچار اضافه وزن می‌شوند؛ حذف وعده صبحانه می‌تواند یکی از عوامل موثر در این زمینه باشد.
هنگامی که وعده صبحانه حذف می‌شود، بدن به مدت طولانی از غدا و مواد مورد نیازش محروم می‌شود که این موضوع باعث افزایش احساس گرسنگی و هوس می‌شود.
در نتیجه این افراد ممکن است در نهایت کالری بیشتری در طول روز مصرف کنند که می‌تواند در طولانی مدت، افزایش وزن را در پی داشته باشد؛ لذا برای حفظ وزن در محدوده ایده‌آل و سالم، همه‌ی افراد یک خانواده باید صبحانه را به عنوان بخشی از برنامه روزانه خود قرار دهند.
افزایش خطر ابتلا به میگرن
نخوردن صبحانه می‌تواند افراد را مستعد ابتلا به میگرن کند؛ به خصوص اگر از قبل شخصی مستعد بروز این بیماری بوده باشد.
هنگامی که وعده غذایی صبحانه حذف شود، ممکن است سطح قند خون کاهش پیدا کند که همین امر موجب افزایش فشار خون می‌شود و در نتیجه باعث بروز میگرن خواهد شد.
برای کاهش خطر ابتلا به میگرن، داشتن وعده‌های غذایی متعادل و منظم در طول روز، از جمله صبحانه، ضروری خواهد بود.
افزایش ریسک ابتلا به دیابت نوع ۲
تحقیقات نشان داده است، افرادی که به طور منظم صبحانه نمی‌خوردند بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند. با تغذیه منظم و خوردن صبحانه سالم، می‌توان به تنظیم سطح قند خون و کاهش خطر ابتلا به این بیماری مزمن کمک کرد.
تضعیف سیستم ایمنی
نخوردن صبحانه برای طولانی مدت، می‌تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی افراد شود. تغذیه ثابت بخصوص صرف صبحانه برای حفظ تعداد سالم سلول‌های ایمنی که قادر به مبارزه با بیماری‌ها و حمایت از عملکرد بهینه سیستم ایمنی هستند، لازم و ضروری است.
بنابراین برای قوی نگه داشتن سیستم ایمنی و حفظ قدرت آن در برابر عوامل بیماری‌زا، خوردن صبحانه باید به عنوان بخشی از برنامه روزانه در اولویت قرار داشته باشد.
افزایش سطح کورتیزول
کورتیزول که به عنوان هورمون استرس نیز شناخته می‌شود، نقش مهمی در حفظ سطح گلوکز خون دارد. وقتی صبحانه حذف می‌شود، سطح کورتیزول خون برای جبران کمبود گلوکز بدن افزایش پیدا می‌کند.
همین امر می‌تواند منجر به افزایش کلی سطح کورتیزول در طول روز شود که در نهایت این اتفاق باعث مقاومت بدن به انسولین شده و دیابت نوع ۲ در افراد به وجود می‌آید؛ از طرفی، افزایش سطح کورتیوزل در بدن، موجب افزایش تجمع چربی در بدن بخصوص در ناحیه شکم نیز خواهد شد.
افزایش سطح اسیدیته
حذف صبحانه می‌تواند منجر به افزایش سطح اسیدیته در بدن افراد شود. هنگامی که بدن فردی گرسنه است و نیاز به مصرف غذا و انرژی دارد، اسید زیادی برای هضم و تجزیه غذا در معده ترشح می‌شود.
در صورتی که اسید تولید شده غذایی برای هضم و تجزیه در دسترس نداشته باشد، اسیدیته معده، مری و حتی قلب افزایش می‌یابد. از این رو، طبق گفته‌ی متخصصین تغذیه، داشتن وعده‌های غذایی منظم از جمله صبحانه بسیار مهم است.
در نتیجه نخوردن صبحانه می‌تواند عوارض جانبی مختلفی بر سلامت افراد داشته باشد. از پیامدهای منفی حذف صبحانه می‌توان به تاثیر منفی بر سطح انرژی فرد، کاهش عملکرد شناختی، تضعیف سیستم ایمنی، کاهش متابولیسم و حتی در مواردی به ارتباط مستقیم نخوردن صبحانه و سرطان‌های گوارشی اشاره کرد.
نخوردن صبحانه و سرطان‌های گوارشی
مدت هاست که متخصصین تغذیه از صبحانه به عنوان مهم‌ترین وعده غذایی روز یاد می‌کنند. با این حال مطالعات اخیر ارتباطاتی را بین حذف وعده صبحانه و افزایش خطر ابتلا به سرطان نشان داده است.
این یافته‌ها، بحث و نگرانی گسترده‌ای را در میان افراد جامعه ایجاد کرده است. به همین جهت در این قسمت به تحقیقات پیرامون نخوردن صبحانه و سرطان‌های گوارشی می‌پردازیم.
نخوردن صبحانه و مرگ و میر ناشی از سرطان:
یکی از مطالعاتی که توجهات بسیار زیادی را به خود جلب کرده است، ارتباط بین نخوردن صبحانه و مرگ و میر ناشی از سرطان بود که برای اولین بار در یکی از دانشگاه‌های تگزاس انجام شد.
در این تحقیق دو گروه مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند؛ در یکی از گروه‌ها، افراد به طور منظم و روتین صبحانه را در رژیم غذایی خود جای داده بودند، درحالی که در گروه دیگر وعده صبحانه به طور کامل حذف شده بود. تمرکز این مطالعه بیشتر بر روی افراد ۴۰ سال به بالا بود.
در نهایت با اتمام بررسی‌ها، نتایج حاصله از تحقیقات پیرامون دو گروه مطالعات نشان داد که افرادی که به ندرت صبحانه می‌خوردند و به قول معروف صبحانه را از رژیم غذایی خود حذف کرده بودند، در مقایسه با افرادی که روزانه از این وعده غذایی غافل نمی‌شدند، در معرض خطر مرگ و میر ناشی از سرطان‌های گوارشی (سرطان معده، روده بزرگ، روده کوچک و سرطان مقعد) و یا سایر عوارض شایع این مسئله قرار دارند.
این یافته‌ها نگرانی‌هایی را در مورد تاثیر صبحانه بر خطر سرطان ایجاد کرد و با این حال بررسی‌ها و تحقیقات برای اطمینان بیشتر در این خصوص همچنان ادامه دارد.
ارتباط بین حذف صبحانه و بروز سرطان‌های دستگاه گوارش
محققین برای توجیه علت و ارتباط بین این دو مورد، مکانیسم‌های مختلفی را در نظر گرفتند که به طور بالقوه می‌تواند رابطه بین نخوردن صبحانه و سرطان‌های گوارشی را توضیح دهد. در ادامه به برخی از این مکانیسم‌ها اشاره می‌کنیم:
اختلال در اشتها و سیری:
نخوردن صبحانه و حذف این وعده غذایی ممکن است منجر به اختلال در اشتها و بروز احساس سیری شود که در نتیجه‌ی این اختلالات، پرخوری‌ها و ناهنجاری‌های متابولیک ایجاد می‌شوند.
نتیجه نهایی این مکانیسم در بروز سرطان بدون ایراد نیست؛ چرا که حذف صبحانه باعث کاهش میزان کالری دریافتی افراد می‌شود و هرچه کالری مصرفی فرد کمتر باشد، احتمال چاقی که یکی از دلایل بروز سرطان است کاهش پیدا می‌کند.
ریتم شبانه روزی:
از دیگر مکانیسم‌هایی که در خصوص نخوردن صبحانه و سرطان‌های گوارشی مورد بررسی قرار گرفته است، تاثیر حذف وعده صبحانه بر ریتم شبانه روزی است.
به این صورت که نخوردن صبحانه ممکن است ساعت بیولوژیکی و درونی بدن را مختل کند که همین امر منجر به بروز التهابات، هیپرانسولینمی و هیپرگلیسمی شود که با خطر بروز سرطان مرتبط خواهد بود.
با انجام بررسی‌های بیشتر مشخص شد که روزه‌داری که معمولا با حذف وعده صبحانه همراه است، نه تنها تاثیرات منفی مبنی بر بروز سرطان نخواهد داشت بلکه باعث بهبود شاخص‌های متابولیک بدن نیز می‌شود؛ به همین دلیل حذف صبحانه و تغییراتی که در ریتم شبانه روزی بدن ممکن است رخ دهد، تاثیر خاصی بر بروز سرطان‌های گوارشی نخواهند داشت.
آگاهی از سلامت و عوامل آسیب‌زننده:
شاید معقول‌ترین توضیح برای ارتباطی که مورد بررسی قرار گرفته است، تاثیر عوامل آسیب زننده و سبک زندگی سالم و آگاهانه باشد. به طور کلی افرادی که به طور منظم صبحانه می‌خورند، ممکن است رفتارهای سالم دیگری مانند ورزش منظم و پیروی از یک رژیم غذایی سالم نیز داشته باشند.
از این رو تمامی عوامل ذکر شده به تنهایی می‌توانند باعث کاهش خطر بروز سرطان در افرادی که صبحانه می خورند، باشند. بنابراین ارتباط بین نخوردن صبحانه و مرگ و میر ناشی از سرطان و یا بروز سرطان تنها به صبحانه ارتباط ندارد، بلکه شامل وجود یک سبک زندگی سالم و حذف عوامل آسیب‌زا خواهد بود.
بهترین مواد غذایی در یک صبحانه‌ی سالم
درست است که ارتباط بین حذف صبحانه و خطر ابتلا به سرطان نامشخص است اما بسیار مهم است که افراد انتخاب‌های آگاهانه‌ای در خصوص وعده‌ی صبحانه خود داشته باشند.
برای کسانی که زمان کافی برای صرف صبحانه سنتی را ندارند و این کار را بسیار سخت و چالش برانگیز می‌دانند، همچنان راه‌هایی برای اطمینان از مصرف مواد مغذی مورد نیاز و شروع یک روز پرانرژی وجود دارد.
در ادامه به چند نمونه از گزینه‌های سالم و مفید صبحانه که برای همه افراد و در هر سنی توصیه می‌شود، می‌پردازیم:
- مصرف میوه‌های تازه و آجیل‌های خام یا خیس خورده می‌توانند مواد مغذی مورد نیاز افراد و انرژی ضروری بدن را تامین کنند.
- اسموتی‌های تهیه شده از میوه‌ها یا سبزیجات تازه، ماست طبیعی و شیر می‌تواند گزینه بسیار مناسب و مغذی برای افرادی که نمی‌خواهند زمان زیادی را صرف درست کردن و خوردن صبحانه کنند اما از طرفی خواهان دریافت مواد مغدی مورد نیاز برای شروع روز خود هستند، باشد.
- تخم مرغ آب‌پز یا املت تخم‌مرغ حاوی پروتئین و سایر مواد مغذی ضروری است؛ پروتئین یکی از اصلی‌ترین مواد غذایی مورد نیاز بدن است که باعث رشد سلول‌ها و تسریع روند ترمیم سلول‌های بدن می‌شود.
- فرنی یک صبحانه بسیار کامل و مفید است که شامل سبزیجات، شیر و غلات کامل است و تمامی مواد غذایی به کار رفته در ترکیبات این صبحانه، جزء مواد مغذی هستند که هرکدام به تنهایی برای رفع نیازهای بدن بسیار مفیداند؛ لذا هنگامی که تمامی این مواد باهم ترکیب شوند، به عنوان یک صبحانه کامل و مقوی محسوب می‌شوند.
- اوتمیل از دیگر صبحانه‌های مورد استفاده و ساده است که در عین این که مواد مورد نیاز برای تهیه آن قابل دسترس است، از لحاظ تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن نیز بسیار کارآمد و مناسب است.
در اوتمیل موادی همچون جوی دو سر، شیر، میوه‌ها، آجیل و دانه‌های غنی از فیبر همچون دانه‌ی چیا و مواد معدنی به کار می‌رود.
درست است که صبحانه یک وعده غذایی بسیار مهم است اما فقط یکی از اجزای داشتن سبک زندگی سالم را شامل می‌شود. انجام فعالیت بدنی منظم، حفظ یک رژیم غذایی متعادل، مدیریت استرس و هیجانات و اجتناب از مصرف بیش از حد الکل و دخانیات نیز برای بهبود شرایط کلی بدن و کاهش خطر بیماری‌های مزمنی از جمله سرطان‌های گوارشی ضروری خواهد بود.
فواید خوردن صبحانه‌ی سالم
در ادامه به فواید بی‌شمار خوردن صبحانه و ارتباط مستقیم آن با حفظ سلامت روح و جسم را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
صبحانه و سلامت قلب:
تحقیقات نشان داده است که نخوردن صبحانه می‌تواند تاثیرات منفی بر سلامت قلب اعمال کند. نتایج مقاله‌ای اشاره به این دارد که کسانی که صبحانه نمی‌خورند در مقایسه با افرادی که به طور منظم صبحانه می‌خورند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قلبی قرار دارند.
افرادی که صبحانه نمی‌خورند، در اواخر روز پرخوری می‌کنند و میان وعده‌های ناسالمی مصرف می‌کنند که منجر به افزایش وزن و افزایش عوامل خطر بیماری قلبی می‌شود.
کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم:
خوردن صبحانه می‌تواند به تنظیم سطح گلوکز خون و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم کمک کند. مطالعات بیانگر آنند که افرادی که برای مدت طولانی صبحانه نمی‌خورند، نسبت به سایرین بیشتر در معرض نوسانات قند خون قرار می‌گیرند که نقش بسیار مهمی در دیابت نوع دوم دارد.
داشتن یک برنامه منظم و خوردن صبحانه به صورت مداوم، می‌تواند به تثبیت سطح قند خون و ارتقای سلامت متابولیک افراد کمک کند.
سلامت مو:
صبحانه می‌تواند در حفظ سلامت موها نقش پررنگی داشته باشد؛ نخوردن صبحانه نیز از طرف دیگر می‌تواند فولیکول‌های مو را ضعیف و سست کند و باعث تسریع روند ریزش مو شود.
تامین مواد مغذی ضروری برای موها از طریق خوردن صبحانه غنی از پروتئین، می‌تواند از رشد سالم مو حمایت کرده و از ریزش بیش از حد موها جلوگیری کند.
پیشگیری از سردرد:
ناشتا بودن یا نخوردن صبحانه، می‌تواند منجر به کاهش سطح قند خون شود که در ادامه باعث بروز سردردها و وخیم شدن میگرن در افراد خواهد داشت.
مطالعات نشان داده‌اند که محرومیت از صبحانه می‌تواند احتمال سردرد ناشی از هیپوگلیسمی را افزایش دهد؛ بنابراین با صرف یک صبحانه متعادل و غنی از مواد مغذی، می‌توان به حفظ سطح قند خون در محدوده ایده‌آل و کاهش ریسک بروز سردردهای مزمن و میگرن کمک کرد.
مصرف فیبر:
صبحانه فرصتی عالی برای افزایش مصرف فیبر موردنیاز بدن است؛ فیبرها ماده غذایی هستند که بسیاری از افراد در رژیم غذایی خود از آن محروم هستند.
گنجاندن غذاهای پرفیبر در وعده صبحگاهی، می‌تواند به رفع نیاز روزانه بدن به فیبر و ارتقای سلامت گوارش کمک کند. غلات سبوس‌دار، نان و میوه‌های تازه گزینه‌های بسیار عالی برای افزایش مصرف فیبر در وعده صبحانه هستند.
بهبود خلق و خو:
شروع روز با خوردن یک صبحانه سالم، می‌تواند تاثیر مثبتی بر خلق و خو و بهزیستی کلی افراد داشته باشد. مصرف یک وعده غذایی مغذی در اول صبح، ذخایر گلوکز بدن را افزایش می‌دهد که همین امر می‌تواند منجر به افزایش شادی و کاهش تحریک‌پذیری شود.
با اجتناب از احساس گرسنگی، به احتمال زیاد در طول روز خلق و خوی بهتر و شادابی بیشتری به سراغ افرادی که صبحانه می‌خورند، می‌آید.
راهکارهایی برای افزایش میل به صبحانه
اکنون که فواید متعدد صبحانه برای سلامتی را درک کرده‌ایم، ممکن است از خود بپرسید که چگونه این وعده غذایی مهم را در برنامه روزانه خود بگنجانید.
در اینجا چند نکته کاربردی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند تا صبحانه را به عنوان بخشی از رژیم غذایی خود قرار دهید:
ساعت خواب معینی داشته باشید:
اطمینان از خواب کافی به شما کمک می‌کند تا با احساس سر زندگی و آمادگی برای خوردن صبحانه از خواب بیدار شوید؛ حداقل ۷ تا ۸ ساعت خواب با کیفیت در هر شب، می‌تواند بسیار مفید باشد.
از قبل برای وعده‌ی صبح برنامه‌ریزی کنید:
برای صرفه جویی در وقت بخصوص در صبح‌ها، اقلام صبحانه را از شب قبل آماده کنید. برای تهیه سریع و آسان صبحانه، گزینه‌هایی مانند جو دو سر، اسموتی‌های آماده یا میوه‌های از قبل خرد شده را می‌توانید در نظر بگیرید.
گزینه‌هایی برای خوردن صبحانه آماده کنید:
برای صبح‌های پرمشغله، غذاهای مغذی به همراه داشته باشید؛ تخم‌مرغ آب‌پز، کلوچه‌های خانگی، فنجان‌های ماست یا فرنی گزینه‌های مناسبی هستند که می‌توانید در راه رفتن به محل کار یا مدرسه از آن‌ها لذت ببرید.
خلاق باشید:
غذاهای سنتی صبحانه ممکن است برای همه جذاب نباشند؛ خلاقیت به خرج دهید و خارج از چارچوب‌های موجود فکر کنید و با ترکیبات مختلف پروتئین، میوه‌ها و سبزیجات آزمایش کنید تا صبحانه‌های متناسب با ترجیحات و ذائقه خود درست کنید.
کل خانواده را درگیر کنید:
خوردن صبحانه با اطرافیان و با خانواده می‌تواند باعث ترویج عادات غذایی سالم شود و فرصتی را برای کنارهم بودن و افزایش روحیه برای همه فراهم کند.
حتی اگر برنامه‌ها و کارهای روزمره اجازه یک صبحانه آرام را نمی‌دهند، مطمئن شوید که همه بدون احساس عجله زمان کافی برای خوردن دارند.
گزینه‌های غنی از پروتئین را انتخاب کنید:
گنجاندن پروتئین در صبحانه می‌تواند احساس سیری ایجاد کند و به کنترل هوس‌های مضر در طول روز کمک کند؛ تخم‌مرغ، ماست یونانی، پنیر دلمه یا گوشت بدون چربی منابع بسیار خوبی از پروتئین هستند که می‌توانید در وعده غذایی صبحگاهی خود بگنجانید.
وعده‌های غذایی را حذف نکنید:
مهم است که خوردن صبحانه را به عنوان بخشی منظم از برنامه روزانه خود در اولویت قرار دهید. حذف وعده‌های غذایی، از جمله صبحانه می‌تواند متابولیسم شما را مختل کرده و باعث به وجود آمدن الگوهای غذایی ناسالم شود. سعی کنید ظرف دو ساعت بعد از بیدار شدن، صبحانه بخورید تا سوخت لازم برای بدنتان تأمین شود.
هیدراته بمانید:
به یاد داشته باشید که در کنار صبحانه خود آب یا سایر نوشیدنی‌های آبرسان بنوشید؛ هیدراتاسیون مناسب برای سلامت کلی ضروری است و می‌تواند مکمل فواید یک صبحانه مغذی باشد.
به دنبال متخصص تغذیه باشید:
اگر نگرانی‌های رژیم غذایی یا شرایط سلامتی خاصی دارید، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا برنامه‌های صبحانه‌ای را تهیه کند که نیازهای فردی شما را برآورده کند.
کلام آخر
در این مقاله‌ی بای بای سرطان به ارتباط میان نخوردن صبحانه و سرطان‌های گوارشی پرداختیم و در خصوص مضرات متعدد حذف این وعده‌ی غذایی دانستیم.
همچنین فواید بی‌شماری در زمینه‌ی مصرف صبحانه به موقع در صبح برشمردیم و به برخی از صبحانه‌ی سالمی که می‌توان با مواد ساده تهیه کرد، اشاره کردیم.
منابع:
