میدانیم که داشتن فعالیت بدنی به آرامسازی ذهن و بدن کمک بسیاری میکند؛ از این رو تاثیر یوگا بر سرطان، بهبود علائم روحی و جسمانی ناشی از سرطان و پیشگیری از بروز این بیماری امری ثابت شده است.
حال تلاش ما در این مقالهی بای بای سرطان بر آن است که یوگا و مدیتیشن را از زاویهی درمانی و کارکرد آنها بر جسم و جان در امر جلوگیری از سرطان و درمان آن بررسی کنیم.
اثربخشی یوگا در بیماران مبتلا به سرطان
همانطور که همهی ما میدانیم، سرطان و درمان آن چالشهای روانی بسیاری را در زندگی بیماران ایجاد میکند که نه تنها سلامت جسمانی این افراد را تحت تاثیر قرار میدهد بلکه بر سلامت روانی و عاطفی بیماران نیز تاثیرگذار خواهد بود.
در سالهای اخیر، متخصصین شناخت بسیار زیادی پیرامون تاثیر یوگا بر سرطان و افرادی که این بیماری را شکست دادهاند، بدست آوردهاند.
در حقیقت یوگا و مدیتیشن متودهایی نیستند که بتوانند با سرطان مبارزه کنند اما نتایج تحقیقات نشان داده است که یوگا میتواند برخی از عوارض جانبی مرتبط با انواع سرطان و درمانهای آن را تا حد زیادی کاهش دهد.
ارتباط ذهن و بدن در یوگا:
یوگا یکی از ورزشها و متودهای باستانی است که منشاء آن کشور هند است؛ در تمرینهای یوگا تلاش بر این است که ترکیبی از حالتهای فیزیکی، تکنیکهای تنفسی و تمرینات مدیتیشن یا تمرکز حواس انجام گیرد.
هدف از انجام یوگا پرورش خودآگاهی، تعادل بدن، ذهن و روح و در نهایت بهبود کلی شرایط زندگی فردی است؛ یوگا از طریق ترکیب و تاکید بر ارتباط تنفس با حرکت، استرس، اضطراب و خستگی ناشی از بیماری را در بیماران سرطانی کاهش داده و رویکردی جامع برای مراقبت از سرطان ارائه میدهد.
یوگا و خستگی مرتبط با سرطان:
یکی از شایعترین عارضههای جانبی سرطان و درمانهای مربوط به آن، خستگی مزمنی است که میتواند شامل خستگی فیزیکی، عاطفی و یا ذهنی باشد و این احساس به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره بیماران تاثیر میگذارد.
تحقیقات صورت گرفته پیرامون این ورزش نشان داده است که تمرین منظم یوگا، میتواند به کاهش خستگی ناشی از سرطان کمک کند؛ در یک مطالعه که بر روی بیماران مبتلا به سرطان سینه صورت گرفته بود، مشخص شد که یوگا توانایی آن را دارد که به طور قابل توجهی خستگی را در طول درمان سرطان و پس از درمان آن کاهش دهد.
مزایای یوگا در پیشگیری و درمان سرطان
مزایای بیشمار یوگا بر ارتقای سلامت بدن انکار نکردنی است؛ در ادامه به برخی از مهمترین مزایا یوگا در پیشگیری و درمان سرطان اشاره میکنیم:
1- بهبود کیفیت خواب
اختلال خواب یکی از مشکلات رایج بیماران سرطانی است که اغلب از استرس و عوارض جانبی درمان نشأت میگیرد؛ مشخص شده است که یوگا در بیماران مبتلا به سرطان در بهبود کیفیت خوابشان بسیار مفید و موثر ظاهر شده است.
بررسیهای صورت گرفته بر روی این ورزش باستانی، بیانگر آنند که انجام منظم یوگا که شامل حرکات کششی، تمرینات تنفسی و مدیتیشن است، باعث کاهش مشکلات بیخوابی و بهبود کیفیت خواب در بیماران مبتلا به سرطان خواهد شد.
2- مدیریت اضطراب قبل از عمل جراحی
دوره منتهی به جراحی سرطان میتواند پر از اضطراب و پریشانی باشد و در نهایت بر نتایج جراحی و بهبودی تاثیر بگذارد؛ یوگا و مدیتیشن توانسته است تاثیرات و فواید خود را در کاهش ناراحتی قبل از جراحی و بهبود نتایج جراحی، نشان دهد.
در مقالهای پژوهشی که به مقایسه دو گروه مختلف از بیمارانی که تحت عمل جراحی سرطان سینه قرار گرفتند، پرداخته بود مشخص شد که کسانی که قبل از عمل جراحی، یوگا تمرین میکردند، مدت کوتاهتری در بیمارستان بستری بودند و روند بهبودی و ریکاوریشان با سرعت بیشتری طی شده است.
3- کاهش افسردگی و اضطراب
سرطان و تشخیص ابتلا به این بیماری اغلب باعث ایجاد احساس افسردگی، اضطرب و پریشانی کلی میشود. طبق گفتهی متخصصین، یوگا تاثیر مثبتی بر سلامت ذهنی بیماران دارد و به نوعی اکثر چالشهای ذهنی و عاطفی این افراد را تسکین میدهد.
یک مطالعه اجتماعی نشان میدهد که یوگا در بیماران مبتلا به سرطان میتواند منجر به بهبودی و کاهش منفیگرایی، پریشانی ذهنی، افسردگی، اضطراب و ارتقای عزت نفس و رفاه روحی و روانی شود؛ یوگا همچنین میتواند بر سلامت جسمی بیماران نیز اثربخش باشد.
4- افزایش استحکام و انعطاف پذیری استخوان
انواع خاصی از سرطانها و درمانهای آنها میتوانند استخوانها را ضعیف و شکننده کنند؛ در این بین یوگا با داشتن حالتهای فیزیکی ملایم و در عین حال موثر، میتواند به تقویت استخوانها و پیشگیری از بروز دردهای مفصلی کمک کند.
بسیاری از حرکاتی که در یوگا استفاده میشود، تمریناتی هستند که بر پایه وزن افراد انجام میشود و فشار مضاعفی به آنها وارد نخواهد شد.
حرکاتی که در حالت ایستاده انجام میشوند، استخوانهای پا، لگن و ستون فقرات را تقویت میکنند؛ حرکاتی که حالتهای آن بیشتر بر روی دستها و زانوها قرار دارد، برای تقویت استخوانهای بازو بسیار مفید خواهد بود.
علاوه بر این، حرکات یوگا هم ترازی بدن را تقویت میکند که منجر به بهبود و تقویت ستون فقرات، انعطاف پذیری و راحتی کلی بدن میشود.
5- تقویت سیستم ایمنی بدن
سیستم لنفاوی، یکی از اجزای حیاتی سیستم ایمنی بدن است که نقش بسیار مهمی در سمزدایی و پیشگیری از بیماری دارد؛ یوگا میتواند با تسهیل حرکت مایع لنفاوی به واسطه انجام حرکات و قرارگیری در حالتهای خاص، به تقویت این سیستم بسیار مهم بدن کمک کند.
برخی از حرکات یوگا بخصوص حرکتهایی که در آن بازوها به سمت بالا قرار میگیرند، تخلیه و جریان مایع لنفاوی را از بازوها تسهیل میکند.
نقش یوگا و مدیتیشن در قدرت و انعطاف عضلانی
یوگا ورزشی است که طیف وسیعی از حالات و حرکات از طیف ملایم تا شدید را شامل میشود؛ بیشتر حرکات و حالات ترمیمی بر تزریق آرامش و درگیر کردن سیستم عصبی پاراسمپاتیک بیماران تمرکز دارند و از طرف دیگر اکثر حرکات یوگا در حالت سکون و به صورت فعال انجام میشوند که منجر به بهبود قدرت عضلانی و تقویت آن میشود.
انجام منظم یوگا برای بیماران سرطانی بسیار سودمند خواهد بود و به رفع چالشهای مرتبط با زخمها و اسکارهای ناشی از جراحی، عوارض جانبی درمان، بهبود دامنه حرکتی و انعطاف پذیری آنها کمک خواهد کرد.
حرکات فعال یوگا تمرکز بسیار بالایی نیاز دارد و برای آن که افراد بتوانند در آن حالت خاص بمانند، لازم است به طور همزمان چندین ماهیچه درگیر شود که همین امر بهبود و تقویت قدرت قلبی و عروقی را در پی دارد.
شروع یوگا در دوران سرطان
اگر بیماران مبتلا به سرطان قصد دارند که در طول مسیر درمان بیماری خود از ورزش یوگا کمک بگیرند، بسیارمهم است که با آنکولوژیست خود مشورت کنند تا از حفظ ایمنی و مناسب بودن این ورزش برای آنها اطمینان حاصل شود.
برای شروع، باید حرکات یوگا به آرامی و با ملایمت انجام شوند تا نحوهی انجام صحیح آنها به مرور زمان یاد گرفته شود؛ چرا که هیچ شخصی از ابتدا نمیداند که یوگا چگونه انجام میشود.
در حال حاضر بسیاری از مراکز درمان سرطان، کلاسهای یوگا را برای بیماران خود برگذار میکنند و همچنین منابع اطلاعاتی متعددی برای یادگیری این ورزش در اختیار این افراد قرار میگیرد.
تفاوت یوگا و مدیتیشن
قشر وسیعی از جامعه تفاوتی بین یوگا و مدیتیشن قائل نیستند و بر این باورند که هردوی این ورزشها یکسان بوده و یک هدف را دنبال میکنند در حالی که چنین طرز تفکری صحیح نیست.
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، یوگا یک ورزش باستانی است که باعث تقویت و یکپارچگی ابعاد جسمانی، روانی و روحی افراد میشود، درحالی که مدیتیشن چنین قابلیتی را ندارد.
مدیتیشن تمرینی است که از هند باستان نشات میگیرد و بخشی جدایی ناپذیر از فلسفه یوگا را به خود اختصاص داده است؛ کلمه مدیتیشن از اصطلاح سانسکریت دیانا گرفته شده است که به افزایش هوشیاری و تمرکز اشاره دارد.
برخلاف یوگا که شامل حرکات فیزیکی است، مدیتیشن در درجه اول یک تمرین ذهنی است که هدف آن آرام کردن ذهن و رسیدن به حالت تعادل و یکپارچگی درونی است.
در طول مدیتیشن افراد معمولا در یک محیط آرام مینشینند و توجه خود را بر روی یک شی خاص، محیط و نفس خود متمرکز میکنند.
استفاده از مدیتیشن به عنوان مکمل یوگا در دوران سرطان
در حالی که یوگا و مدیتیشن دارای ویژگیها و روشهای انجام متمایزی هستند اما در صورتی که این متودها به یکدیگر ترکیب شوند، میتوانند مکمل خوبی هم برای یکدیگر و هم برای بیمار باشند.
ادغام کردن این دو روش، میتواند نقش یوگا بر سرطان و تاثیرات مثبت هر کدام از متودها را افزایش دهد و همچنین باعث بهبود نتیجه کلی نیز خواهد شد.
یوگا و مدیتیشن، میتوانند به روشهای مختلفی از یکدیگر حمایت کرده و تاثیرات یکدیگر را تقویت کنند؛ یوگا با رهایی از تنشهای فیزیکی و ترویج آرامش، بدن را برای مدیتیشن آماده میکند.
وضعیتهای فیزیکی و تکنیکهای کنترل تنفس یوگا، به آرام شدن ذهن و ایجاد حس آرامش درونی افراد کمک میکند؛ این حالت آرامش و ریلکس شدن بدن که به واسطه یوگا بدست میآید، بستری را برای انجام مدیتیشن و بهره بردن از مزایای آن فراهم میکند.
ترکیب تکنیکهای یوگا و مدیتیشن بر بیماران سرطانی
برای ترکیب موثر یوگا و مدیتیشن، ضروری است که تمرینات ذهن آگاهی نیز در خلال تمرینات یوگا به کار گرفته شود؛ این موضوع را میتوان با تمرکز بر احساسات و حرکات بدن در طول تمرینات یوگا و ایجاد ارتباط قوی ذهن و بدن انجام داد.
انجام تمرینات مداوم و متمرکز شدن بر روی عمق و تعداد تنفس در طول انجام تمامی حرکات، میتواند به بهبود آگاهی ذهنی کمک کند. علاوه بر این، تمرینات مدیتیشن بعد از یوگا در دوران سرطان میتواند به مهار انرژی پس از تمرین کمک کرده و حس آرامش را در افراد ایجاد کند.
بنابراین با گنجاندن مدیتیشن در کنار یوگا، میتوان تاثیرات و مزایای این ورزش از جمله کاهش استرس، بهبود تمرکز و رفاه عاطفی را دو چندان کرد.
تاثیر یوگا بر سرطان سینه
سرطان سینه که تبدیل به یک بیماری رایج در زنان شده است و روزانه میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر آن قرار میگیرند؛ علی رغم آن که پیشرفتهای بسیاری در تشخیص و درمان منجر به بهبود نرخ بقای این سرطان شده است، بسیاری از بیماران و بازماندگان سرطان سینه همچنان نامساعد بودن کیفیت زندگی و پریشانیهای روانی را تجربه میکنند.
در اینجا یوگا به عنوان یک درمان مکمل محبوب برای اختلالات مرتبط با سرطان سینه به کار گرفته میشود. محققان معتقدند، افرادی که تحت درمان سرطان سینه هستند و یا حتی کسانی که دوره درمان خود را به اتمام رساندهاند، میتوانند از یوگای ملایم سود ببرند.
بیماران مبتلا به سرطان سینه و رهایافتگان از این سرطان، میتوانند یوگا و مدیتیشن را به عنوان یک درمان مکمل برای علائم بیماری خود در نظر بگیرند.
متخصصین توصیه میکنند که ورزشهای ملایم بخصوص یوگا در تمامی مراحل سرطان سینه از جمله قبل، حین و بعد از درمان انجام شود.
بیماری که تحت عمل ماستکتومی قرار گرفته، ممکن است اختلالاتی در عملکرد بازو و شانه داشته باشد که برخی از حرکات یوگا میتوانند باعث تشدید این مشکلات شوند؛ لذا تمرین زیر نظر یک مربی یوگا خبره، به نیازهای این بیماران پاسخ داده و این مربی میتواند حالتهای مناسب برای شرایط بیماران و بهبود عملکرد اندامها را به افراد توصیه کند.
همچنین اگر پس از عمل جراحی، بیمار دچار ادم لنفاوی شد بهتر است با پزشک معالج خود و یا فیزیوتراپیست در خصوص انجام حرکات ایمن و مفید یوگا در دوران سرطان مشورت کند.
خطرات احتمالی یوگا در بیماران مبتلا به سرطان
به طور کلی ورزش کردن و بخصوص یوگا، به جهت تاثیر یوگا بر سرطان و کاهش علائم بیماری سرطان انجام میشود؛ به همین جهت این فعالیت نباید باعث بروز آسیبها و عوارض مضاعفی در بیماران مبتلا به سرطان شود.
بیماران مبتلا به سرطان سینه باید از تمامی حرکاتی که به شانهها، سینه و یا بازوها فشار وارد میکند، دوری کنند؛ دو خطر احتمالی و رایج یوگا برای بیماران سرطانی شامل موارد زیر است:
ادم لنفاوی:
حرکات شدید یوگا ممکن است خطر ادم لنفاوی را برای افرادی که غدد لنفاوی آنها طی جراحی سرطان سینه برداشته شده است، ایجاد کند.
ادم لنفاوی به دلیل مایع اضافی که به واسطه این حرکات ایجاد میشوند، رخ میدهد و ممکن است پاها و بازوان را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین بیماران مبتلا به سرطان سینه، باید با مربی یوگایی تمرین کنند که سابقه کار و برخورد با بیماران سرطانی را داشته باشد و بداند که چه حرکات و حالتهایی برای این افراد مناسب است.
شکستگی:
افرادی که سرطان سینه در آنها بسیار گسترش پیدا کرده و به سایر ارگانها بخصوص استخوانها متاستاز داده است، در معرض شکستگی استخوان در طول انجام حرکات یوگا قرار دارند.
برای همین ضروری است تا بیماران قبل از شروع این ورزش، باید حتما با پزشک متخصص خود مشورت کنند تا از بیخطر بودن یوگا در دوران سرطان بر روند درمانی خود اطمینان حاصل کنند.
انواع یوگای درمانی
به طور کلی انواع مختلفی از یوگا وجود دارد و تشخیص این که کدام سبک خاص برای بیماران و افراد مختلف مناسب است، میتواند دشوار باشد.
بیشتر سبکهای یوگا بر محور همان حالتهای یوگای اصلی که آسانا نامیده میشود، قرار دارند؛ با این حال تجربه یک سبک میتواند اساسا با یک سبک دیگر متفاوت باشد.
یوگا ۱۴ نوع مختلف دارد که ما در ادامه به چند نوع شاخص آن اشاره میکنیم:
یوگای هاتا:
هاتا یک شاخه کلی از یوگا است که همهی سبکهای دیگر این ورزش را شامل میشود؛ در این نوع از یوگا، حالات و تمرینات یوگا به همراه با تمرینات تنفسی صورت میگیرد که به آرامش ذهن و بدن کمک کرده و بدن را برای تمرینهای عمیقتری مانند مدیتیشن آماده میکند.
یوگای هاتا برای مبتدیان و یا افرادی که به دنبال سبکهای آرامش بخش و ملایم هستند، میتواند بسیار مفید و کاربردی باشد.
یوگای وینیاسا:
همانند یوگای هاتا، وینیاسا نیز یک شاخه کلی از یوگا است که بسیاری از سبکهای مختلف یوگا را توصیف میکند؛ در یوگای وینیاسا، حرکات به صورت هماهنگ با تنفس انجام میشوند تا باعث آرامش و ریلکس شدن هرچه بیشتر افراد شوند.
یوگای بیکرام:
یکی از انواع یوگایی که بیماران مبتلا به سرطان میتوانند از آن بهرهمند شوند، یوگای بیکرام است. این نوع از یوگا شامل ۲۶ حالت حرکتی و تکنیک خاص تنفسی است و به طور معمول در درمای ۴۰ درجه سانتیگراد و رطوبت ۴۰ درصد انجام میشود.
یوگای بیکرام که به دلیل شرایط انجام و محیطی به یوگای داغ نیز معروف است؛ همچنین برای دفع سموم بدن، مدیریت وزن و انجام هرچه عمیقتر حرکات بسیار مناسب است.
وینییوگا:
یکی از انواع بیشمار یوگا (Yoga) است که به واسطه بهرهگیری از ابزارها و روشهای مختلف، تمرین را با شرایط، نیازها و علایق افراد و به صورت انحصاری تطبیق میدهد.
فواید مدیتیشن در سرطان
یکی از رویکردهایی که امروزه در دسترس است و به صورت غیرتهاجمی میتواند از بروز سرطان پیشگیری کند، مدیتیشن است؛مدیتیشن روشهای مختلفی دارد که به واسطه استفاده از آنها، میتوان به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کرد.
در ادامه به تاثیرات مدیتیشن بر افراد مختلف میپردازیم:
مقابله با اثرات استرس:
استرس مزمن عامل شناخته شدهای است که خطر ابتلا به بیماریهای مختلف از جمله سرطان را افزایش میدهد؛ استرس طولانی مدت، میتواند سیستم ایمنی را ضعیف کند که در نتیجه پاسخ مناسبی توسط بدن در مقابل عوامل خارجی، بخصوص سلولهای سرطانی داده نمیشود.
خوشبختانه مدیتیشن میتواند با القای یک پاسخ آرامش بخش، به مقابله با استرس و اثرات آن کمک کند. در طول مدیتیشن، بدن با کاهش ضربان قلب، فشار خون و تنش عضلانی همراه با کاهش هورمونهای استرس مانند کورتیزول و آدرنالین مواجه میشود.
افراد میتوانند با گنجاندن مدیتیشن در برنامه روزانه و ایجاد یک محیط آرام، به کاهش خطر ابتلا به سرطان خود کمک کنند.
افزایش سطح ملاتونین:
ملاتونین که اغلب به عنوان هورمون خواب شناخته میشود، توسط غده خاصی در مغز تولید شده و به دلیل نقشش در تنظیم چرخه خواب و بیداری شناخته شده است.
با این حال مزایای ملاتونین فراتر از ترویج خواب آرام است. مطالعات نشان میدهد که سطوح ملاتونین ارتباط مستقیمی با تقویت سیستم ایمنی، کند کردن روند پیری و حتی کاهش شدت بیماریهایی مثل سرطان دارد.
به باور محققان و تحقیقاتی که صورت گرفته است، مشخص شد که مدیتیشن به طور قابل توجهی تولید ملاتونین را افزایش میدهد و نه تنها خواب بهتری را برای افراد مهیا میکند بلکه حمایت بالقوهای را در کاهش شدت سرطان ارائه میدهد.
لذا بهتر است با در نظر داشتن مدیتیشن به عنوان یک فعالیت روتین و افزایش تولید ملاتونین بدن، از بروز سرطان پیشگیری کنید.
تنظیم احساسات مخرب:
واکنشهای عاطفی منفی مانند عصبانیت، افسردگی و اضطراب میتوانند اثرات مضری بر سلامت جسمانی افراد داشته باشند. این احساسات باعث ترشح هورمونهای استرس میشوند که با گذشت زمان باعث تخریب بافت بدن، به هم ریختن تعادل هورمونی بدن و در مواقعی بروز سرطان میشود.
در مدیتیشن افراد با انجام حرکات خاص و ایجاد احساس آرامش و انرژی مثبت در خود، توانایی این را دارند که به ذهن کمک کنند تا احساسات را به طور موثرتری پردازش کند.
طبق نتایج آزمایشات صورت گرفته بر روی مغز، انجام مدیتیشن مناطقی از مغز را فعال میکند که با پردازش عاطفی و همدلی مرتبط است.
در نهایت لازم به ذکر است که تاثیر یوگا بر سرطان غیرقابل انکار است و مدیتیشن و یوگا جزو فعالیتهایی هستند که باعث بهبود سلامت جسم و روح شده و افرادی که جسم و روح سالمی دارند، کمتر به سرطان مبتلا خواهند شد.
حرکات آسیبزای یوگا در بیماران مبتلا به سرطان
انجام حرکات دقیق یوگا ممکن است در اوایل مسیر یادگیری، بسیار سخت و طاقت فرسا باشد اما رفته رفته و با افزایش آگاهی و آمادگی بدنی، افراد میتوانند حرکات پیچیدهتر و سختتری را انجام دهند.
طبق توصیه بیشتر مربیهای یوگا، افراد مبتدی به هیچ عنوان نباید حرکاتی که نیازمند آمادگی جسمانی بالا و مهارت خاصی است را در جلسات ابتدایی انجام دهند؛ چرا که ممکن است باعث بروز آسیبهای جبران ناپذیری در بدن شود.
با دانستن تاثیر یوگا بر سرطان و اثربخشی مثبت آن در بیماران، در ادامه چند نمونه از آسیبزاترین حالتهایی که با یوگا در بیماران مبتلا به سرطان توصیه نمیشوند، اشاره میکنیم:
هِد استند یا قرار دادن وزن بر روی سر:
این حالت یوگا فواید بسیار زیادی دارد اما در کنار این فواید، خطرات متعددی نیز با این حالت همراه است. برای هر کسی که گردن حساسی دارد و یا سابقه آسیبهای گردنی در گذشته داشته است، انجام این حرکت اصلا توصیه نمیشود؛ بنابراین برای جلوگیری از تشدید مشکلات ناحیه گردن بهتر است از پزشک متخصص و یا ارتوپد مشورت گرفته شود.
هند استند و یا ایستادن بر روی دست:
برای افراد مبتدی انجام این حرکت بسیار سخت است؛ به این دلیل که این حرکت علاوه بر داشتن بازوهای قوی، تعادل بسیاری زیادی را نیز طلب میکند؛ لذا احتمال افتادن و بروز آسیبهایی در ناحیه بازو، گردن، سر و ستون فقرات دور از انتظار نخواهد بود.
مضاف بر این، افرادی که به گلوکوم مبتلا هستند، نباید به هیچ عنوان این حرکت را انجام دهند.
شولدر استند یا حفظ بر روی شانه:
انجام این حرکت برای افراد مبتدی و افرادی که وزن بالایی دارن توصیه نمیشود؛ در صورتی که وزن بیش از حد در قسمت بالایی ستون فقرات قرار گیرد، میتواند گردن را در موقعیت بسیار آسیبپذیری قرار دهد.
قرار گرفتن نامناسب پاها و عدم تعادل بدن، میتواند احتمال کشیدگی عضلات و تاندونها را افزایش دهد؛ همچنین انجام این حرکت نیز برای افراد مبتلا به گلوکوم ممنوع است.
خم شدن به جلو در حالت ایستاده:
هر حرکتی که باعث کشش همسترینگ میشود، امکان کشش بیش از حد و بروز آسیبهای عضلانی و تاندون را فراهم میکند. آسیبهای همسترینگ میتواند بسیار جدی باشد و ماهها و یا حتی سالها طول بکشد تا بهبود پیدا کند؛ بنابراین انجام این حرکت برای افراد مبتدی توصیه نمیشود.
کلام آخر
در این مقالهی بای بای سرطان به تاثیر یوگا بر سرطان و مزایای آن در بهبود علائم و عوارض درمان بیماری و حتی پیشگیری از بروز سرطان پرداختیم.
همانطور که گفتیم، یوگا بیشتر در افراد مبتلا به سرطان سینه با حفظ نکات ایمنی و تحت نظارت مربی آگاه توصیه میشود اما برای سایر سرطانها نیاز است با پزشک خود مشورت کنید.
همواره امیدواریم با خواندن این مقاله، یک گام به سمت مراقبت از جسم و حفظ روحیهی خود در دوران سرطان و حتی پسادرمان این بیماری بردارید.
منابع: