سرطان رحم نوعی سرطان است که به ویژه برای زنانی که یائسه شده‌اند بسیار مهم است. باید از علائم و عوامل خطر مرتبط با سرطان رحم آگاه باشید زیرا تشخیص زودهنگام نتایج درمان را بهبود می‌بخشد. زنان یائسه باید با علائم سرطان رحم آشنا باشند و در صورت مشاهده علائم غیرعادی به دنبال مشاوره پزشکی باشند پس برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سرطان رحم در زنان یائسه با این مقاله از بای بای سرطان همراه باشید.
سرطان رحم چیست؟
سرطان رحم که با نام سرطان آندومتر نیز شناخته می‌شود شایع‌ترین نوع سرطانی است که دستگاه تناسلی زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری از پوشش داخلی رحم به نام آندومتر شروع می‌شود. آشنایی با اصول اولیه سرطان رحم به شما کمک می‌کند علائم آن را بشناسید و به موقع به پزشک مراجعه کنید.
دو نوع اصلی سرطان رحم وجود دارد:
کارسینوم آندومتر: این شایع‌ترین نوع سرطان رحم در زنان یائسه است و از سلول‌های آندومتر شروع می‌شود. بیشتر موارد کارسینوم آندومتر مربوط به آدنوکارسینوم است که از سلول‌های غدد منشا می‌گیرد.
سارکوم رحم: این نوع نادرتر سرطان رحم در زنان یائسه است که در عضله یا سایر بافت‌های رحم شروع می‌شود. سارکوم رحم نسبت به کارسینوم آندومتر تهاجمی‌تر است.
آمار سرطان رحم در زنان یائسه
سرطان رحم یک نگرانی قابل توجه برای سلامتی به ویژه برای زنان یائسه است. سرطان رحم طبق گزارش موسسه ملی سرطان تقریباً 3.4 درصد از کل موارد جدید سرطان را تشکیل می‌دهد. در سال 2023 تخمین زده شد که حدود 66200 نفر به سرطان رحم مبتلا شدند.
سرطان رحم عمدتاً زنانی را که در حال یائسگی هستند یا قبلاً یائسه شده‌اند تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. میانگین سنی زنانی که به سرطان آندومتر که شایع ترین نوع سرطان رحم است مبتلا شدند حدود 60 سال است. برای زنان زیر 45 سال نسبتاً نادر است که به این سرطان مبتلا شوند. این شیوع مرتبط با سن نیاز زنان مسن به مراقبت ویژه در مورد علائم و دریافت مشاوره پزشکی در صورت تجربه هرگونه تغییر غیرعادی را نشان می‌دهد.
سرطان رحم به عنوان چهارمین سرطان شایع در بین زنان ساکن در کشورهای توسعه یافته ذکر شده است. دلایل این امر شامل سبک زندگی، نرخ بالاتر چاقی و قابلیت‌های تشخیصی بهتر می‌شود که منجر به شناسایی بیشتر موارد می‌شود. افزایش آگاهی و آموزش در مورد شیوع سرطان رحم در زنان یائسه نقش بسزایی در تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری خواهد داشت. زنان با درک اینکه این سرطان چقدر شایع است بیشتر به علائم آن توجه کرده و احتمال بیشتری دارد که به سرعت به دنبال مشاوره پزشکی باشند.
معاینات منظم با افزایش سن زنان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. از آنجایی که سرطان رحم در زنان مسن شایع‌تر است مراجعه‌های معمول به پزشک به شناسایی زودهنگام هر گونه ناهنجاری کمک می‌کند. صحبت در مورد شیوع و عوامل خطر سرطان رحم با پزشک در طول این معاینات به تشخیص زودتر و گزینه‌های درمانی موثرتر منجر می‌شود.
چشم انداز سرطان رحم در زنان یائسه
چشم انداز سرطان رحم مانند بسیاری از سرطان‌های دیگر به این امر بستگی دارد که چقدر زود تشخیص داده شده و تا چه اندازه در زمان تشخیص گسترش یافته است. میزان بقای نسبی 5 ساله سرطان رحم در زنان یائسه بر اساس داده‌های بین سال‌های 2013 تا 2019 تقریباً 81 درصد است. این بدان معناست که انتظار می‌رود حدود 81 درصد از زنانی که سرطان رحم تشخیص داده می‌شود حداقل پنج سال پس از تشخیص خود زنده بمانند. البته این عدد بسته به مرحله‌ای که سرطان در آن تشخیص داده می‌شود به طور قابل توجهی متفاوت خواهد بود.
زمانی که سرطان رحم در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود اغلب به رحم محدود می‌شود و به سایر قسمت‌های بدن سرایت نکرده است. میزان بقای 5 ساله برای سرطان رحم در مراحل اولیه به 95 درصد می‌رسد. این میزان بقای بالا اهمیت تشخیص زودهنگام و درمان به موقع را نشان می‌دهد.
اگر سرطان رحم به خارج از رحم گسترش یافته باشد میزان بقا کاهش می‌یابد. نرخ بقای 5 ساله برای سرطان رحم که به بافت‌ها یا اندام‌های مجاور گسترش یافته بین 16 تا 45 درصد است. میزان بقا برای سرطانی که به نقاط دورتر بدن گسترش یافته به حدود 18٪ کاهش می‌یابد.
علائم رایج سرطان رحم در زنان یائسه
شایع ترین علامت سرطان رحم در زنان یائسه خونریزی واژینال است. از آنجایی که قاعدگی پس از یائسگی متوقف شده است هرگونه خونریزی واژینال غیرطبیعی خواهد بود و نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
خونریزی واژن یا ترشحات خونی: این علامت از لکه خونی خفیف تا خونریزی شدیدتر متفاوت است. این خونریزی می‌تواند شبیه یک دوره قاعدگی باشد یا به صورت ترشحات آبکی و خونی ظاهر شود. با گذشت زمان این خونریزی تیره‌تر می‌شود.
درد لگن: درد یا ناراحتی مداوم در ناحیه لگن از علائم سرطان رحم در زنان یائسه است. این درد ممکن است ثابت یا متناوب باشد و از خفیف تا شدید متغیر است.
درد همراه با ادرار: برخی از زنان مبتلا به سرطان رحم هنگام ادرار درد یا احساس سوزش دارند. گاهی اوقات این علامت با عفونت دستگاه ادراری اشتباه گرفته می‌شود.
درد در حین رابطه جنسی: مقاربت دردناک که به نام دیسپارونیا شناخته می‌شود نیز می‌تواند نشانه سرطان رحم در زنان یائسه باشد. این درد می‌تواند در حین یا بعد از رابطه جنسی ایجاد شود.
درد یا ضعف در قسمت تحتانی شکم، کمر یا پا: ناراحتی یا ضعف در این نواحی می‌تواند نشان دهنده گسترش سرطان به خارج از رحم باشد.
رحم بزرگ شده: رحم در برخی موارد به دلیل رشد تومورهای سرطانی بزرگ می‌شود. این امر می‌تواند باعث تورم یا نفخ قابل توجه در پایین شکم شود.
کاهش وزن غیرقابل توضیح: کاهش وزن ناگهانی و ناخواسته می‌تواند نشانه بسیاری از انواع سرطان از جمله سرطان رحم در زنان یائسه باشد.
تشخیص زودهنگام سرطان رحم در زنان یائسه
تشخیص زودهنگام سرطان رحم در زنان یائسه بسیار مهم است زیرا به طور قابل توجهی شانس درمان موفقیت آمیز و بقا را افزایش می‌دهد. زمانی که سرطان رحم زود تشخیص داده شود، میزان بقای 5 ساله به 95 درصد می‌رسد. هنگامی که سرطان به خارج از رحم گسترش می‌یابد میزان بقا به طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند و از 16٪ تا 45٪ متغیر است. این امر اهمیت شناخت علائم و دریافت فوری مراقبت‌های پزشکی را نشان می‌دهد.
متأسفانه در حال حاضر هیچ آزمایش غربالگری معمولی برای سرطان رحم در زنان با خطر متوسط ابتلا به این بیماری وجود ندارد. سرطان رحم بر خلاف سرطان سینه که از طریق ماموگرافی قابل تشخیص است یا سرطان دهانه رحم که می‌توان با آزمایش پاپ اسمیر آن را غربالگری کرد فاقد یک روش غربالگری استاندارد است.
مشکلات تشخیص سرطان رحم در زنان یائسه
یکی از بزرگترین چالش‌ها در تشخیص زودهنگام سرطان رحم در زنان یائسه عدم انجام آزمایش‌های غربالگری معمول است. سرطان رحم بدون غربالگری منظم تا زمانی که به مرحله پیشرفته‌تری نرسد شناسایی نمی‌شود. به همین دلیل است که برای زنان بسیار مهم است که مراقب هرگونه تغییر در بدن خود باشند و هرگونه علائم غیرعادی را به پزشک خود گزارش دهند.
چالش دیگر این است که علائم سرطان رحم مانند خونریزی واژن می‌تواند با سایر بیماری‌های خفیف اشتباه گرفته شود. زنان یائسه ممکن است متوجه نباشند که خونریزی واژینال غیرطبیعی است و باید مورد ارزیابی قرار گیرند. بنابراین آموزش و آگاهی در مورد علائم سرطان رحم در زنان یائسه ضروری است.
سایر علل خونریزی پس از یائسگی
دیدیم که خونریزی پس از یائسگی یکی از علائم شایع سرطان رحم در زنان یائسه است اما درک این نکته ضروری است که دلایل دیگری نیز برای این علامت وجود دارد و همه موارد خونریزی پس از یائسگی به دلیل سرطان نیست. با این حال هر گونه خونریزی پس از یائسگی باید توسط یک متخصص ارزیابی شده تا علت آن مشخص شود.
چندین بیماری غیر سرطانی می‌توانند باعث خونریزی پس از یائسگی شوند که اغلب با تغییرات هورمونی، التهاب یا رشد غیر سرطانی در رحم یا دهانه رحم مرتبط است. برخی از علل غیر سرطانی رایج عبارتند از:
نوسان سطح استروژن: تغییرات هورمونی می‌تواند باعث ناپایدار شدن پوشش آندومتر شده و منجر به خونریزی شود. این بیماری اغلب به کاهش طبیعی سطح استروژن پس از یائسگی مربوط می‌شود.
التهاب و نازک شدن پوشش واژن یا آندومتر: بافت‌های واژن و آندومتر با کاهش سطح استروژن نازک‌تر و شکننده‌تر می‌شوند. این امر منجر به التهاب و خونریزی می‌شود.
پولیپ دهانه رحم یا آندومتر: پولیپ‌ها توده‌های غیر سرطانی هستند که می‌توانند در پوشش رحم یا دهانه آن ایجاد شوند. این رشد می‌تواند باعث خونریزی نامنظم از جمله خونریزی پس از یائسگی شود.
ضخیم شدن پوشش آندومتر: پوشش آندومتر در برخی موارد به طور غیر طبیعی ضخیم می‌شود؛ بیماری‌ای که به عنوان هیپرپلازی آندومتر شناخته می‌شود. این ضخیم شدن منجر به خونریزی می‌شود و می‌تواند خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.
روش‌های تشخیص سرطان رحم در زنان یائسه
اگر علائمی را تجربه کنید که می‌تواند نشان دهنده سرطان رحم باشد پزشک مجموعه‌ای از آزمایشات را برای تشخیص این بیماری انجام می‌دهد. این آزمایشات شامل موارد زیر خواهد بود:
بررسی تاریخچه پزشکی: پزشک در مورد علائم، سابقه پزشکی و هر عامل خطری که برای سرطان رحم دارید سوال خواهد کرد. این اطلاعات به مشخص کردن گام‌های بعدی روند تشخیصی کمک می‌کند.
معاینه فیزیکی: معاینه لگن به پزشک اجازه می‌دهد تا رحم، تخمدان‌ها و سایر اندام‌های لگنی را از نظر ناهنجاری بررسی کند.
آزمایش خون: آزمایش خون خاصی برای سرطان رحم در زنان یائسه وجود ندارد اما آزمایش خون به ارزیابی سلامت کلی شما و رد ابتلا به سایر بیماری‌ها کمک می‌کند.
سونوگرافی: سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از رحم و سایر اندام‌های لگنی استفاده می‌کند. این روش به شناسایی هر گونه ناهنجاری در رحم کمک می‌کند.
بیوپسی: بیوپسی برداشتن نمونه کوچکی از بافت پوشش داخلی رحم است. سپس بافت برای بررسی سلول‌های سرطانی زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. این قطعی‌ترین راه برای تشخیص سرطان رحم است.
عوامل خطر سرطان رحم در زنان یائسه
آشنایی با عوامل خطر سرطان رحم در زنان یائسه به شما کمک می‌کند تا از شانس ابتلا به این بیماری آگاه شوید. داشتن یک یا چند عامل خطر به این معنی نیست که قطعاً به سرطان رحم مبتلا خواهید شد اما احتمال ابتلا را افزایش می‌دهد. شناخت این عوامل خطر و صحبت در مورد آنها با پزشکتان به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک می‌کند.
سن بالای 50 سال
با افزایش سن خطر ابتلا به سرطان رحم افزایش می‌یابد. بیشتر موارد در زنان بالای 50 سال رخ می‌دهد که میانگین سن تشخیص 60 سال است. این امر در درجه اول به این دلیل است که اکثر موارد سرطان رحم پس از یائسگی ایجاد می‌شوند.
سابقه خانوادگی
داشتن سابقه خانوادگی سرطان رحم یا سایر سرطان‌ها خطر ابتلا به سرطان رحم در زنان یائسه را افزایش می‌دهد. اگر مادر، خواهر یا دختر شما سرطان رحم داشته باشد در معرض خطر بیشتری قرار خواهید داشت. این امر در مورد سایر سرطان‌های مرتبط مانند سرطان روده بزرگ یا سرطان تخمدان نیز صادق است.
چاقی
چاقی یک عامل خطر مهم برای سرطان رحم در زنان یائسه است. چربی اضافی بدن منجر به سطوح بالاتر استروژن می‌شود که می‌تواند پوشش داخلی رحم را تحریک کرده و خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. زنان چاق در مقایسه با زنان با وزن مناسب بیشتر در معرض ابتلا به سرطان رحم هستند.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 با افزایش خطر ابتلا به سرطان رحم در زنان یائسه مرتبط است. این ارتباط می‌تواند به دلیل سطوح بالاتر انسولین و فاکتورهای رشد مرتبط در خون باشد که باعث رشد سلول‌های سرطانی می‌شود.
سابقه سرطان سینه یا تخمدان
زنانی که سرطان سینه یا تخمدان داشته‌اند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان رحم هستند. این خطر می‌تواند به عوامل ژنتیکی مشترک یا اثرات درمان‌های خاصی که برای این سرطان‌ها استفاده می‌شود مرتبط باشد.
شروع قاعدگی قبل از 12 سالگی
شروع قاعدگی در سنین پایین تعداد سالهایی که بدن شما در معرض استروژن قرار می‌گیرد را افزایش می‌دهد. این قرار گرفتن طولانی مدت در معرض استروژن خطر ابتلا به سرطان رحم را در مراحل بعدی زندگی افزایش می‌دهد.
باردار نشدن
زنانی که هرگز باردار نشده‌اند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان رحم هستند. بارداری تعداد سیکل‌های قاعدگی یک زن در طول زندگی خود را کاهش می‌دهد و در نتیجه قرار گرفتن در معرض استروژن کاهش پیدا می‌کند.
کلام آخر
در این مقاله دیدیم سرطان رحم در زنان یائسه یک نگرانی مهم است که نیاز به آگاهی و هوشیاری دارد. می‌توانید با درک علائم و عوامل خطر این بیماری اقدامات پیشگیرانه‌ای برای محافظت از سلامت خود انجام دهید. معاینات منظم، صحبت با پزشک و توجه سریع به علائم غیر معمول برای تشخیص زودهنگام و درمان موثر این بیماری ضروری است. به یاد داشته باشید که هرگونه خونریزی واژینال پس از یائسگی هرگز نباید نادیده گرفته شود و جستجوی سریع مشاوره پزشکی تفاوتی اساسی در نتایج درمان شما ایجاد خواهد کرد.
منابع:
