زندگی با استوما؛ چالش‌ها، تغذیه و توصیه پزشکان متخصص

آیا می‌دانستید سالانه بیش از ۲۰۰ هزار نفر در جهان برای مدیریت شرایط جانبی ناشی از سرطان به‌وجود آمده، نیاز به استوما پیدا می‌کنند؟ (آمار تخمینی اما نشان‌دهنده گستردگی موضوع است.) حالا تصور کنید وارد شرایطی شده‌اید که دیگر نمی‌توانید به روش سابق زندگی کنید اما دقیقا در همین لحظه، نگه‌دارنده‌ای به نام “استوما” می‌تواند مسیر زندگی شما را به‌گونه‌ای کاملاً متفاوت باز کند.

واقعاً سؤال برانگیز نیست که «چطور وسیله‌ای به‌ظاهر ساده می‌تواند چنین نقش مهمی در زندگی افراد داشته باشد؟»
آیا برایتان جالب نیست بدانید انواع مختلف استوما چه هستند، چرا نیاز به آن پیدا می‌شود، چطور زندگی با آن ممکن است و چطور می‌توان با مشکلاتش مواجه شد و آن را به‌عنوان بخشی از زندگی قبول کرد؟

در ادامه با ما همراه باشید تا همه این پرسش‌ها را بررسی کنیم، با زبان ساده توضیح دهیم و به کمک تجربیات واقعی نشان دهیم که وجود استوما، پایان راه نیست، بلکه شروعی جدید و پرامید برای مسیر زندگی بهتر است.

استوما چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

Stoma به معنای یک دهانه یا خروجی مصنوعی است که جراح روی سطح شکم ایجاد می‌کند تا مسیر دفع طبیعی بدن تغییر کند. این دهانه به روده یا مجاری ادراری متصل شده و مدفوع یا ادرار به جای خروج از راه طبیعی، از طریق آن خارج می‌شود.

دلایل ایجاد استوما بسیار متنوع است. گاهی استوما به صورت موقت انجام می‌شود تا بخشی از روده یا مثانه که نیاز به استراحت و ترمیم دارد، فرصت بهبودی پیدا کند. در برخی موارد دیگر، استوما دائمی است؛ برای مثال در بیمارانی که به دلیل سرطان روده بزرگ یا آسیب شدید مثانه مجبور به برداشت عضو می‌شوند.

بیماران معمولاً پس از شنیدن واژه استوما دچار ترس می‌شوند، اما باید بدانند که این روش نه‌تنها یک اقدام اورژانسی نیست، بلکه راهی برای ادامه زندگی و افزایش طول عمر است. بدون استوما، بسیاری از بیماران دچار انسداد روده، عفونت‌های شدید یا حتی مرگ می‌شدند.

انواع استوما: کولوستومی، ایلئوستومی و یورستومی

سه نوع اصلی استوما وجود دارد:

• کولوستومی (Colostomy): زمانی ایجاد می‌شود که بخشی از روده بزرگ به سطح شکم آورده شود. مدفوع در این حالت معمولاً شکل‌دارتر است.
• ایلئوستومی (Ileostomy): خروجی از روده باریک است. در این حالت مدفوع معمولاً آبکی‌تر و حاوی آنزیم‌های گوارشی است.
• یورستومی (Urostomy): در این روش، مسیر ادرار از کلیه‌ها به کیسه‌ای در سطح شکم هدایت می‌شود.

شرایط و بیماری‌هایی که نیاز به استوما دارند

ایجاد استوما یک تصمیم پزشکی است که معمولاً زمانی گرفته می‌شود که مسیر طبیعی دفع در بدن به دلایلی مسدود، آسیب‌دیده یا نیازمند استراحت و ترمیم باشد. این اقدام جراحی می‌تواند به صورت موقت یا دائمی انجام شود و به بیماران اجازه می‌دهد تا از عوارض خطرناک بیماری‌ها یا جراحی‌های پیچیده در امان بمانند. در ادامه به مهم‌ترین شرایطی که ممکن است فرد نیاز به stoma داشته باشد اشاره می‌کنیم:

۱. سرطان روده بزرگ و رکتوم

یکی از شایع‌ترین دلایل ایجاد استوما، سرطان کولون و رکتوم است. در برخی بیماران، تومور باعث انسداد روده می‌شود یا بخش بزرگی از روده باید برداشته شود. در این حالت، جراح برای ادامه دفع طبیعی، یک کولوستومی یا ایلئوستومی ایجاد می‌کند. بسته به مرحله بیماری، این استوما می‌تواند موقتی باشد (تا روده فرصت ترمیم پیدا کند) یا دائمی (اگر بخشی از روده به‌طور کامل برداشته شده باشد).

۲. بیماری‌های التهابی روده (کرون و کولیت اولسروز)

بیماری کرون و کولیت اولسروز از جمله بیماری‌های مزمن و التهابی دستگاه گوارش هستند که می‌توانند باعث زخم‌های شدید، سوراخ شدن یا خونریزی روده شوند. در این بیماران، زمانی که داروها و سایر روش‌های درمانی مؤثر نباشد، جراح برای کاهش علائم و حفظ کیفیت زندگی، استوما ایجاد می‌کند. معمولاً در کولیت اولسروز گسترده، برداشتن کل روده بزرگ همراه با ایجاد استوما ضروری است.

۳. انسداد روده

انسداد روده ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد: چسبندگی‌های بعد از جراحی، تومورها، پیچ‌خوردگی روده (ولولوس) یا فتق‌های شدید. اگر این انسداد به‌سرعت درمان نشود، می‌تواند به نکروز روده و عفونت خطرناک منجر شود. در این شرایط، جراحی اورژانسی استوما انجام می‌شود تا مسیر جدیدی برای دفع ایجاد گردد.

۴. آسیب‌ها و تروماهای شدید

تصادفات رانندگی، جراحات جنگی یا آسیب‌های شدید شکمی می‌توانند به روده یا مثانه آسیب جدی وارد کنند. در چنین شرایطی، برای جلوگیری از عفونت و خونریزی داخلی، جراح استوما ایجاد می‌کند. این نوع stoma معمولاً موقتی است و بعد از ترمیم اندام، امکان بازگرداندن مسیر طبیعی دفع وجود دارد.

۵. ناهنجاری‌های مادرزادی در نوزادان

برخی نوزادان با مشکلات مادرزادی مانند بسته بودن مقعد (آتریز آنورکتال) یا نقایص مثانه و مجاری ادراری به دنیا می‌آیند. در این موارد، پزشکان به‌صورت موقت یا دائمی استوما ایجاد می‌کنند تا نوزاد بتواند مواد دفعی را از بدن خارج کند و هم‌زمان رشد طبیعی داشته باشد تا در آینده بتوان جراحی ترمیمی انجام داد.

۶. بیماری‌های عفونی و ایسکمی روده

در برخی موارد نادر، بیماری‌های عفونی شدید مانند دیورتیکولیت سوراخ‌شده یا ایسکمی روده (قطع خون‌رسانی به روده) باعث تخریب بخش‌هایی از روده می‌شوند. در چنین شرایطی، استوما برای حذف بخش بیمار و هدایت دفع از مسیر سالم ایجاد می‌گردد.

۷. سرطان مثانه و بیماری‌های دستگاه ادراری

در بیمارانی که به دلیل سرطان مثانه مجبور به برداشت مثانه می‌شوند یا دچار آسیب غیرقابل ترمیم در مجاری ادراری هستند، یورستومی (Urostomy) ایجاد می‌شود تا ادرار از طریق کیسه‌ای در سطح شکم دفع گردد. این نوع استوما اغلب دائمی است.

همان‌طور که وب‌سایت تخصصی «Bladder & Bowel» توضیح می‌دهد،
استوما یک دهانه در ناحیه شکم است که می‌تواند به سیستم گوارش یا ادراری متصل شود تا دفع (ادرار یا مدفوع) از بدن منتقل شود. این ناحیه شبیه یک تکه کوچک و صورتی‌رنگ از بافت است که به پوست دوخته شده.

مراحل جراحی ایجاد استوما و روند بهبودی

جراحی استوما معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و بسته به نوع بیماری می‌تواند چند ساعت طول بکشد.

مراحل کلی عبارتند از:

1. بیهوشی و آماده‌سازی بیمار
2. برش شکم و دسترسی به روده یا مجاری ادراری
3. ایجاد دهانه در سطح شکم
4. بخیه‌زدن لبه‌های روده یا مجرا به پوست شکم
5. نصب کیسه

دوره نقاهت معمولاً بین ۴ تا ۶ هفته است. در این مدت بیمار تحت نظر تیم پرستاری و متخصص آموزش می‌بیند که چگونه از استوما مراقبت کند.

زندگی روزمره با استوما؛ چالش‌ها و راهکارها

بعد از جراحی، بیماران معمولاً نگران بازگشت به زندگی روزمره هستند. سوالاتی مثل «آیا می‌توانم کار کنم؟»، «می‌توانم سفر بروم؟»، یا «آیا دیگران متوجه استوما می‌شوند؟» طبیعی است. خبر خوب اینکه با کمی آموزش و تغییر سبک زندگی، اکثر افراد می‌توانند به روال عادی خود بازگردند.

• پوشش و انتخاب لباس

یکی از دغدغه‌های بیماران انتخاب لباس مناسب است. بعضی‌ها فکر می‌کنند باید لباس‌های خاص یا خیلی گشاد بپوشند. در حالی که واقعیت این است که بیشتر لباس‌های روزمره قابل استفاده هستند، فقط بهتر است لباس خیلی تنگ روی شکم استفاده نشود. شلوارهایی با کمر نرم یا کشی و بلوزهای کمی آزاد می‌توانند راحتی بیشتری ایجاد کنند. در بازار حتی لباس‌های مخصوص بیماران استوما هم طراحی شده که کیسه را پنهان می‌کند.

• فعالیت‌های اجتماعی و شغلی

داشتن استوما به معنای قطع ارتباطات اجتماعی یا ناتوانی در کار نیست. بسیاری از بیماران پس از بهبودی کامل به محیط کار خود برمی‌گردند. در جمع‌های خانوادگی و دوستانه نیز، تا زمانی که کیسه به درستی تعویض و مراقبت شود، هیچ مشکلی پیش نمی‌آید. اگر بیمار اعتماد به نفس خود را حفظ کند، دیگران کمتر متوجه تغییر خواهند شد.

• ورزش و فعالیت بدنی

یکی دیگر از دغدغه‌های بیماران، ورزش کردن است. پزشکان توصیه می‌کنند پس از طی دوره نقاهت، ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی، شنا یا یوگا می‌تواند به بهبود روحیه و سلامت جسمی کمک کند. تنها نکته مهم این است که از فعالیت‌های سنگین یا بلند کردن اجسام خیلی سنگین پرهیز شود، چون احتمال ایجاد فتق در اطراف استوما وجود دارد. برخی افراد از کمربندهای حمایتی مخصوص استوما هنگام ورزش استفاده می‌کنند که امنیت بیشتری می‌دهد.

• سفر و گردش

سفر کردن هم امکان‌پذیر است، فقط نیاز به کمی آمادگی دارد. بیماران باید همیشه چند کیسه اضافه، دستمال مرطوب، کرم محافظ پوست و لوازم بهداشتی همراه داشته باشند. بهتر است در پرواز یا سفرهای طولانی، کیسه قبل از حرکت تعویض شود تا بیمار احساس راحتی بیشتری داشته باشد. تجربه نشان داده بسیاری از بیماران بعد از مدتی بدون مشکل به سفرهای داخلی و خارجی می‌روند.

• رابطه زناشویی و اعتماد به نفس

داشتن استوما می‌تواند در ابتدا روی رابطه عاطفی یا زناشویی اثر بگذارد، چون بیمار احساس خجالت یا کاهش جذابیت می‌کند. اما باید بدانید که روابط صمیمی همچنان امکان‌پذیر است. گفت‌وگوی صادقانه با شریک زندگی، استفاده از کاورهای مخصوص در حین رابطه و تمرکز روی احساسات مثبت می‌تواند به رفع این نگرانی‌ها کمک کند. بسیاری از زوج‌ها پس از مدتی می‌آموزند که استوما مانعی برای صمیمیت واقعی نیست.

• مدیریت اضطراب و نگاه دیگران

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های بیماران، ترس از قضاوت دیگران است. برخی نگرانند که در جمع عمومی یا محل کار دچار نشتی یا بوی ناخوشایند شوند. در حالی که استفاده از کیسه‌های استاندارد، تعویض منظم و مراقبت بهداشتی این مشکلات را به حداقل می‌رساند. بیماران باید به یاد داشته باشند که استوما یک بیماری نیست، بلکه راهی برای زندگی دوباره است. حفظ روحیه و گفت‌وگو با دیگر بیماران در گروه‌های حمایتی می‌تواند اعتماد به نفس را افزایش دهد.

مراقبت‌های بهداشتی و تعویض کیسه استوما

یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی با استوما، رعایت بهداشت و مراقبت صحیح از پوست اطراف آن است. اگر کیسه به‌درستی تعویض نشود یا پوست مراقبت نگردد، احتمال تحریک پوستی، عفونت و بوی ناخوشایند افزایش می‌یابد. رعایت چند نکته ساده می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را به‌طور چشمگیری بهتر کند.

دفعات تعویض کیسه

معمولاً کیسه باید هر ۳ تا ۵ روز یک‌بار تعویض شود؛ البته این موضوع به نوع کیسه، نوع استوما (کولوستومی یا ایلئوستومی) و سبک زندگی فرد بستگی دارد. اگر کیسه دچار نشتی، بوی ناخوشایند یا پرشدگی بیش از حد شود، باید فوراً تعویض گردد. بیماران به مرور زمان یاد می‌گیرند چه زمانی برای تعویض بهترین است.

مراحل گام‌به‌گام تعویض کیسه استوما

برای کاهش اضطراب، بهتر است تعویض کیسه طبق یک روال مشخص انجام شود:

1. شست‌وشوی کامل دست‌ها با آب و صابون
2. آماده‌کردن لوازم موردنیاز (کیسه جدید، قیچی مخصوص، دستمال مرطوب بدون الکل، کرم محافظ پوست)
3. جدا کردن آرام کیسه قبلی از روی پوست
4. شست‌وشوی ملایم اطراف استوما با آب ولرم (بدون صابون‌های عطردار یا الکل‌دار)
5. خشک‌کردن کامل پوست با دستمال نرم یا حوله
6. استفاده از کرم یا پودر محافظ پوستی در صورت نیاز
7. برش دهانه کیسه جدید متناسب با اندازه استوما و چسباندن آن روی پوست
8. اطمینان از چسبندگی کامل و عدم وجود چین‌خوردگی در اطراف کیسه

این روند شاید در ابتدا کمی دشوار به نظر برسد، اما با تمرین، بیمار یا همراه او به‌راحتی آن را انجام خواهد داد.

مراقبت از پوست اطراف استوما

پوست اطراف کیسه حساس است و اگر مراقبت نشود، دچار قرمزی، خارش یا زخم می‌شود. برای جلوگیری از این مشکلات:

• از دستمال‌های نرم و بدون الکل استفاده کنید.
• کرم‌ها و اسپری‌های محافظ پوستی مخصوص استوما بسیار مفیدند.
• اگر متوجه تغییر رنگ، زخم یا ترشح چرکی شدید، سریعاً با پزشک مشورت کنید.

نکات بهداشتی ویژه

• کیسه باید همیشه تمیز و بدون نشتی باشد.
• هنگام دوش گرفتن، می‌توان با کیسه حمام کرد یا آن را برداشت (اگر پزشک اجازه داده باشد).
• بهتر است همیشه چند کیسه اضافه همراه داشته باشید، به‌خصوص در سفر یا محیط کار.
• برای کاهش بو، برخی بیماران از قطره‌ها یا فیلترهای مخصوص داخل کیسه استفاده می‌کنند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که مشکلات زیر پیش آمد، لازم است سریعاً به پزشک اطلاع داده شود:

• خونریزی غیرعادی از استوما
• قرمزی شدید یا عفونت پوست اطراف
• بوی غیرطبیعی و مداوم حتی بعد از تعویض
• درد شدید یا تغییر شکل دهانه

✅ رعایت همین نکات ساده باعث می‌شود بیماران با کمترین مشکل، زندگی روزمره خود را ادامه دهند. مراقبت درست از استوما مساوی است با اعتماد به نفس بیشتر، کاهش عوارض و افزایش کیفیت زندگی.

تغذیه مناسب برای بیماران دارای استوما

• مصرف مایعات فراوان برای جلوگیری از کم‌آبی
• پرهیز از غذاهای نفاخ (لوبیا، کلم، نوشابه گازدار)
• جویدن کامل غذاها
• مصرف پروتئین کافی برای ترمیم زخم‌ها

عوارض احتمالی استوما و روش‌های پیشگیری

گرچه استوما یک روش نجات‌بخش و حیاتی برای بسیاری از بیماران است، اما مانند هر مداخله پزشکی دیگر می‌تواند با برخی عوارض احتمالی همراه باشد. خوشبختانه بیشتر این عوارض با رعایت مراقبت‌های صحیح، تغذیه مناسب و پیگیری منظم پزشکی قابل پیشگیری یا کنترل هستند. بیماران باید بدانند که بروز مشکلاتی مثل تحریک پوستی، نشتی کیسه یا انسداد روده، به معنای شکست درمان نیست؛ بلکه صرفاً یک هشدار است که باید به‌موقع مدیریت شود.

برای اینکه درک این موضوع ساده‌تر شود، در جدول زیر مهم‌ترین عوارض به همراه یک راهکار کلیدی و توضیح کوتاه برای پیشگیری آورده شده است:

حمایت روانی و اجتماعی بیماران با استوما

داشتن stoma برای بسیاری از بیماران تجربه‌ای سخت و متفاوت است. برخی افراد ممکن است در ابتدا احساس شرم، خجالت یا کاهش اعتمادبه‌نفس داشته باشند. تغییر در ظاهر بدن و وابستگی به کیسه استوما می‌تواند باعث اضطراب و حتی افسردگی شود. مهم است بدانیم این واکنش‌ها طبیعی هستند و بخشی از فرآیند پذیرش تغییر در زندگی به حساب می‌آیند.

• نقش خانواده در بهبود روحیه

خانواده و نزدیکان بیمار نقشی حیاتی در کاهش استرس و ایجاد احساس امنیت دارند. وقتی اطرافیان بیمار او را همان‌طور که هست بپذیرند و حمایت کنند، بیمار راحت‌تر با شرایط جدید سازگار می‌شود. حتی کمک‌های کوچک مثل همراهی در تعویض کیسه یا اطمینان‌بخشی در جمع‌های خانوادگی، می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

گروه‌های حمایتی و انجمن‌های استوما

یکی از بهترین منابع قدرت برای بیماران، ارتباط با افرادی است که شرایط مشابه دارند. در بسیاری از کشورها و حتی ایران، انجمن‌ها و گروه‌های حمایتی برای بیماران وجود دارد. این گروه‌ها فضایی فراهم می‌کنند تا بیماران بتوانند تجربه‌های خود را به اشتراک بگذارند، سوالاتشان را بپرسند و از تجربه دیگران انگیزه بگیرند. شنیدن اینکه افراد دیگری با استوما زندگی موفقی دارند، می‌تواند امید تازه‌ای ایجاد کند.

نقش روان‌شناس و مشاور

گاهی بیماران نیاز دارند با یک روان‌شناس یا مشاور متخصص گفت‌وگو کنند. جلسات مشاوره می‌تواند به کاهش اضطراب، پذیرش بهتر شرایط و پیدا کردن راهکارهای مقابله با چالش‌های روزمره کمک کند. حتی برخی بیمارستان‌ها، روان‌شناسانی را در تیم درمانی استوما قرار می‌دهند تا بیماران همزمان از پشتیبانی روحی و جسمی بهره‌مند شوند.

چالش‌های اجتماعی و شغلی

بعضی بیماران نگران بازگشت به محیط کار یا حضور در جمع‌های اجتماعی هستند. ترس از اینکه دیگران متوجه استوما شوند یا درباره آن قضاوت کنند، می‌تواند باعث انزوا شود. بهترین راهکار، آموزش و آگاهی‌رسانی است. هر چه افراد بیشتری بدانند که stoma نشانه بیماری یا ناتوانی نیست، بیمار راحت‌تر در جامعه پذیرفته می‌شود. در این مسیر، آموزش عمومی و اطلاع‌رسانی رسانه‌ها هم می‌تواند مؤثر باشد.

امید به آینده و کیفیت زندگی

مهم‌ترین پیام برای بیماران این است که استوما پایان زندگی نیست. افراد زیادی پس از ایجاد استوما ازدواج کرده‌اند، بچه‌دار شده‌اند، به سفرهای طولانی رفته‌اند یا حتی ورزش‌های حرفه‌ای انجام داده‌اند. وقتی بیمار باور کند که می‌تواند همچنان زندگی باکیفیتی داشته باشد، روند بهبودی سریع‌تر و آسان‌تر خواهد شد.

تجربه بیماران و توصیه‌های کلیدی پزشکان درباره استوما

بسیاری از بیماران بعد از مدتی گزارش می‌دهند که توانسته‌اند به زندگی عادی برگردند. پزشکان نیز تأکید می‌کنند که آموزش و پذیرش استوما کلید داشتن کیفیت زندگی بهتر است.

۱. مریم، ۴۲ ساله – سرطان روده بزرگ، کولوستومی دائمی

«وقتی دکتر گفت باید استوما بگیرم، فکر کردم زندگی‌ام تمام شده. اما بعد از عمل و گذر از چند هفته سخت، یاد گرفتم که می‌توانم دوباره به کارم برگردم. الان دو ساله با این کیسه زندگی می‌کنم، به راحتی سفر می‌رم و حتی دوباره کوهنوردی سبک شروع کردم. پزشکم همیشه می‌گفت استوما فقط یک مسیر جدید برای ادامه زندگیه، نه پایان اون.»

۲. احمد، ۵۵ ساله – کولیت اولسروز، ایلئوستومی موقت

«سال‌ها از خونریزی روده و دل‌درد شدید رنج می‌بردم. داروها دیگه جواب نمی‌داد. بعد از عمل، اولش خیلی نگران بودم اما الان احساس سبکی و راحتی دارم. پزشکم بهم یاد داد چطور غذاها رو کم‌کم امتحان کنم. الان بعد از شش ماه، کیفیت زندگیم خیلی بهتر شده.»

۳. زهرا، ۳۰ ساله – آسیب شدید در تصادف، کولوستومی موقت

«تصادف باعث پارگی روده‌هام شد. وقتی به هوش اومدم، دیدم استوما دارم. اوایل خیلی گریه می‌کردم. اما تیم پرستاری بیمارستان خیلی کمکم کرد. الان که سه ماه گذشته، یاد گرفتم کیسه رو خودم عوض کنم و به زندگی عادیم برگشتم. دکترم می‌گه احتمالاً چند ماه دیگه برداشته می‌شه.»

۴. ناصر، ۶۵ ساله – سرطان مثانه، یورستومی دائمی

«وقتی به من گفتن باید مثانه‌ام برداشته بشه، دنیا روی سرم خراب شد. اما بعد از عمل، فهمیدم که یورستومی یعنی ادامه زندگی. الان بیشتر وقتم رو با نوه‌هام می‌گذرونم. پزشکم همیشه می‌گه هر تغییری در پوست اطراف استوما رو جدی بگیرم و سریعاً بررسی کنم.»

۵. لیلا، ۲۷ ساله – بیماری کرون، ایلئوستومی موقت

«سال‌ها با دردهای شدید شکمی و ضعف زندگی کردم. بعد از عمل، stoma برام مثل یک فرصت جدید شد. الان می‌تونم غذا بخورم بدون اینکه دائم دچار دل‌درد بشم. تجربه من اینه: پذیرش استوما یعنی آزادی از دردهای قدیمی.»

۶. حسین، ۴۸ ساله – انسداد روده به‌علت چسبندگی، کولوستومی موقت

«به‌خاطر جراحی قدیمی دچار چسبندگی روده شدم و ناچار به stoma. اولش فکر می‌کردم دیگه نمی‌تونم برگردم سر کار. ولی پزشکم بهم یاد داد چطور از کمربند حمایتی استفاده کنم تا بتونم کارهای روزمره‌ام رو انجام بدم. الان بعد از چهار ماه، تقریبا به همه چیز عادت کردم.»

پرسش‌های متداول درباره استوما

کلام آخر

استوما شاید در ابتدا سخت به نظر برسد، اما واقعیت این است که این جراحی راهی برای زندگی دوباره است. با آموزش، مراقبت درست و حمایت روانی، بیماران می‌توانند زندگی فعال، سالم و پرامیدی داشته باشند.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان تجربه زندگی با استوما را دارید، خوشحال می‌شویم تجربه‌ها، نکات و حتی چالش‌هایی که با آن روبه‌رو شده‌اید را در بخش دیدگاه‌ها با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید. مطمئن باشید نوشته‌های شما می‌تواند به بیماران دیگر امید بدهد و راهنمایی بزرگی برای کسانی باشد که تازه با این روش آشنا شده‌اند. 🌱

با هر چالشی می‌توان ساخت؛ هر روزتان را با امید به فردایی روشن‌تر آغاز کنید ما کنار شما هستیم.