سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

تشخیص سرطان با پت اسکن با داروی رادیواکتیو

پت اسکن
در این نوشته شما می خوانید

هرگاه بحث انجام تست‌­های تصویربرداری به میان می­‌آید، سی تی اسکن و ام آر آی جز اولین تست‌­هایی هستند که مطرح می‌­شوند. پت اسکن یا آزمایش پت نیز یکی از روش‌­های عکسبرداری موثر در تشخیص سرطان و بررسی روند درمانی آن است که امروزه بیش از پیش رواج پیدا کرده است. در این مقاله بای بای سرطان، هدف ما معرفی کامل Pet Scan و کاربردهای آن برای پروسه‌­ی بیماری سرطان خواهد بود.

پت اسکن برای چیست؟

یکی از روش­ های تصویربرداری تشخیصی است که به متخصصین کمک می­ کند تا عملکرد متابولیک یا بیوشیمیایی بافت­ ها و ارگان ­ها را مورد بررسی قرار دهند.

در پت اسکن، نوعی داروی رادیواکتیو استفاده می‌شود که به اصطلاح به آن ردیاب نیز می­ گویند. به واسطه استفاده از این دارو، فعالیت‌­های طبیعی و غیرطبیعی متابولیک به متخصصین نشان داده خواهد شد.

معمولا فعالیت‌­های متابولیک غیرطبیعی تریسر یا ردیاب را که نشان دهنده بیماری است، قبل از این که بیماری توسط تست‌­های دیگر مثل سی تی اسکن و ام آر آی تشخیص داده شود، تشخیص می­‌دهد.

ردیاب معمولا به صورت وریدی استفاده می‌­شود و در اکثر مواقع از ورید­های بازو و دست جهت تزریق آن استفاده می‌شود.

پس از تزریق تریسر، این دارو در محلی از بدن که بیشترین فعالیت­‌های متابولیک و بیوشیمیایی را دارد، تجمع پیدا می‌کند.

سطوح متفاوت فعالیت­‌های متابولیک و بیوشیمیایی، نشان دهنده بیماری و درگیری بافت می­‌باشد. پت اسکن، غالبا به صورت‌ ترکیبی با سی تی اسکن و ام آر آی استفاده می‌­شود.

آزمایش پت

کاربرد Pet Scan

یک روش موثر است که در موقعیت­‌های مختلفی مثل سرطان، بیماری­‌های قلبی و مغزی به کمک متخصصین می‌­آید.

پزشک متخصص، با استفاده از اطلاعاتی که این اسکن در اختیارش قرار می‌­دهد، قادر خواهد بود تا بیماری‌­های مختلف را ارزیابی، تشخیص و درمان کند.

در این روش،نواحی از قلب که دچار کاهش جریان خون شده‌­اند، مشخص می­‌شوند.

این اطلاعات به پزشک متخصص کمک می‌­کند تا نتیجه‌­گیری کند که علت بروز این مشکل چیست و با استفاده از چه نوع جراحی‌­هایی مثل آنژیوپلاستی و یا بای­ پس عروق کرونری، می‌­توان فرد مبتلا را درمان کرد.

همچنین در  تشخیص اختلالات مغزی نیز استفاده می­‌شود. انواع تومور­ها، آلزایمر و تشنج‌­ها توسط این اسکن مورد بررسی قرار می‌­گیرند.

پت اسکن در چه افرادی نباید انجام شود؟

همانطور که گفته شد، از یک نوع داروی رادیواکتیو برای تشخیص محل درگیری و ثبت تصاویر با دقت بالا استفاده می‌شود.

مقدار ماده رادیواکتیوی که به واسطه استفاده از تریسر وارد بدن می­‌شود، زیاد نیست و نمی‌­تواند عارضه خاصی برای شخص ایجاد کند اما در شرایط­‌های مختلف تاثیرات متفاوتی خواهد داشت به عنوان مثال:

  • اگر فرد باردار باشد، ردیاب می‌­تواند تاثیرات منفی بر جنین بگذارد و موجب بروز عوارض جبران ناپذیری شود.
  • تریسر همچنین می‌­تواند در زنانی که فارغ شده‌­اند و به نوزاد خود شیردهی می‌­کنند نیز خطرناک باشد، چرا که این مواد رادیواکتیو، از طریق شیر وارد بدن نوزاد شده و تاثیرات منفی بر سلامت نوزاد اعمال می‌­کند.
  • تریسرها می‌­توانند در برخی افراد که به مواد شیمیایی خاصی حساسیت دارند، باعث بروز حساسیت شوند که البته این پدیده بسیار نادر است اما احتمال وقوع آن وجود دارد.

نکاتی که قبل از انجام باید بدانید

نیاز به انجام رعایت فرآیندهایی دارد؛ این فرآیندها شامل:

  • در صورت وجود هرگونه واکنش‌های آلرژیک در اسکن­‌های قبلی، باید با پزشک مشاور در میان گذاشته شود.
  • اگر شخص اخیرا درگیر بیماری خاصی شده باشد و یا از مشکلات دیگر مثل دیابت رنج می‌­برد، باید به پزشک مشاور گزارش داده شود.
  • بهتر است اگر بیمار داروهای خاصی مصرف می‌­کند و یا از مکمل­‌های گیاهی در هر زمینه­‌ای استفاده می‌کند، پزشک مشاور خود را مطلع سازد.
  • اگر بیمار باردار است و یا احتمال بارداری در وی وجود دارد، بهتر است با نظر پزشک، این اسکن را به تعویق بیاندازد.
  • همانطور که پیش‌­تر هم گفته شد، مادرانی که در مرحله شیردهی قرار دارند، نباید به دلیل استفاده از تریسر یا ردیاب، انجام ‌دهند.
  • اگر بیمار ترس از فضای بسته دارد، بهتر است با پزشک مربوطه این موضوع را در میان بگذارد تا راه حلی مناسب برای این مسئله پیدا شود.

تشخیص سرطان با پت اسکن

پزشک متخصص، بعد از تشخیص سرطان با کمک تست‌­ها و اسکن‌­های دیگر، درخواست انجام این فرآیند را برای بیمار می‌­دهد.

قبل از انجام آزمایش پت، پزشک با انجام معاینات فیزیکی و پرسش و پاسخ در مورد سابقه بیماری خانوادگی، اطلاعات اولیه را در مورد بیمار و وضعیت سلامتی او به دست می‌­آورد.

تست­‌های بیشتری مثل آزمایش خون، ادرار و سایر آزمایش­‌ها نیز ممکن است توسط پزشک برای بیمار تجویز شود.

پت اسکن، ‌توانایی تشخیص تومورها و بافت­‌های سرطانی را دارد اما همیشه نشان دهنده سرطان نیست؛ چرا که تریسرهای رادیواکتیوی که در پت اسکن استفاده می­‌شود در محل تومورها و التهابات تجمع پیدا می‌­کنند اما ممکن است این تومورها غیرسرطانی بوده و یا التهابات ناشی از مشکلات پزشکی دیگر باشد.

به همین دلیل امکان بروز خطا در این اسکن نیز وجود دارد.

Pet Scan می‌­تواند باعث تشخیص سرطان جدید و یا سرطان­ها‌یی که از قبل به وجود آمده‌­اند، شود.

رشد غیرطبیعی سلول‌­ها توسط آزمایش پت، قابل تشخیص است اما این اسکن در تشخیص همه سرطان­‌ها کاربرد ندارد، به همین دلیل انجام تست­‌های دیگر در روند تشخیص سرطان ضروری خواهد بود.

همچنین تست‌­های دیگری نیز انجام می‌شود تا مشخص شود تجمعات ردیاب‌­هایی که در پت اسکن مشاهده می‌­شود نشان از وجود سلول­‌های سرطانی دارد یا سلول­‌های غیر سرطانی.

PET SCAN
سایر کاربردهای پت اسکن در سرطان­‌ها

علاوه بر تشخیص سرطان در تعیین میزان وخامت سرطان نیز استفاده می‌­شود. از آزمایش پت، برای بررسی میزان پخش‌­شدگی سرطان در بدن استفاده می­‌شود که نشان از بدخیم یا خوش­خیم بودن سرطان دارد.
از دقت بسیار بالاتری از سی تی اسکن برخوردار است و تصاویر واضح‌­تر و دقیق‌­تری در اختیار متخصصین قرار می‌­دهد.

همچنین این اسکن می‌­تواند روند درمانی بیمار را مورد بررسی قرار دهد و تمامی تغییراتی که روش درمانی در سلول­‌های سرطانی و بافت درگیر ایجاد‌ کرده است را در اختیار پزشک قرار می‌­دهد.

سلول­‌های سرطانی به صورت نقاط روشنی در آزمایش پت قابل مشاهده هستند، به این دلیل که فعالیت­‌های متابولیک بیشتری نسبت به سلول­‌های عادی بدن دارند.

پت اسکن در تشخیص و میزان وخامت سرطان نقش مهمی دارد اما  از این اسکن پس از درمان سرطان نیز استفاده می‌شود.

معمولا بیمارانی که سرطان را شکست می‌دهند، باید هر چند ماه و یا هر سال بسته به نظر پزشک، چکاپ‌­های مخصوصی برای بررسی اینکه سرطان مجدد عود کرده است یا خیر انجام دهند.

پت اسکن، یکی از آن تست­‌هایی است که افرادی که در گذشته مبتلا به سرطان بودند، هر چند مدت یکبار باید انجام دهند.

ارگان‌های هدف پت اسکن

بعضی از سلول­‌های غیرطبیعی بدن منشا غیرسرطانی دارند و در اسکن شبیه به سلول­‌های سرطانی باشند، به همین دلیل پت اسکن باید با دقت زیادی انجام شود.

البته ناگفته نماند که بعضی از سرطان­‌ها با انجام پت اسکن قابل تشخیص نیستند اما بسیاری از تومورهایی که از تراکم بافتی بالایی برخوردارند را می‌­توان با پت اسکن تشخیص داد.

ارگان‌­هایی که وجود تومور در آن­ها با پت اسکن قابل تشخیص است شامل:
  • مغز
  • سینه
  • دهانه رحم
  • روده بزرگ
  • مری
  • سر و گردن
  • ریه
  • سیستم لنفاوی
  • پانکراس
  • پروستات
  • پوست
  • تیروئید

انواع پت اسکن

پت اسکن انواع مختلفی دارد که هر کدام در شرایط متفاوتی و برای تشخیص نوع خاصی از اختلالات استفاده می‌شود. در ادامه به ‌انواع پت اسکن اشاره می‌کنیم:

۱- فلورودئوکسیگلوکوز:

بلافاصله بعد از انجام پت اسکن، تست گلوکز انجام می‌شود تا مشخص شود که عضلات قلب دچار آسیب دیدگی‌های دائمی یا موقت شده است.

۲- پت اسکن قلبی:

این نوع از آزمایش پت، نوعی از تصویربرداری مولکولی قلب است که با تزریق تریسرها به درون گردش خون انجام می‌شود.

سپس پزشک توصیه می‌کند تا با انجام Pet Scan قلب، به بررسی ردیاب تزریقی در قلب بپردازند و تصاویر سه بعدی تشکیل شده را در اختیار او قرار دهند تا ارزیابی‌های نهایی روی آن صورت گیرد.

۳- پت اسکن PSMA:

معمولا برای مردان جهت انجام تست‌های تشخیصی سرطان پروستات، از سی تی اسکن و اسکن استخوان استفاده می‌کردند تا میزان وخامت و پخش‌شدگی سرطان و متاستاز آن به بافت‌های دیگر را مورد بررسی قرار دهند که هر دو روش نقص‌های خاص خود را داشت.

در سی تی اسکن، ممکن است سلول‌های سرطانی که تعدادشان پایین است و هنوز بدخیم نشده‌اند، تشخیص داده نمی‌شوند و یا ممکن است تومورهای کوچک سرطانی نیز به دلیل اندازشان به طور واضح مشاهده نشوند.

در اسکن استخوان نیز عوامل دیگری ممکن است باعث آسیب به بافت استخوان شود که لزوما به معنای وجود سرطان نیست و همین ممکن است باعث مثبت شدن کاذب نتیجه اسکن شوند.

به همین دلیل متخصصین روش جدیدی را در تشخیص سرطان پروستات در پیش گرفته‌اند که به آن پت اسکن PSMA می‌گویند.

پت اسکن

در این اسکن، از تریسرهای خاصی استفاده می‌شود که تمایل بسیار زیادی به چسبیدن به پروتئین‌های PSMA پروستات دارند و غالبا این پروتئین، به مقدار خیلی زیادی در سلول‌های سرطانی پروستات مشاهده می‌شود.

به همین دلیل برای تشخیص سرطان پروستات بسیار دقیق‌تر و قابل اعتمادتر از سایر روش‌های نام برده شده ‌خواهد بود.

شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.

منابع:

برچسب ها:

به این مقاله چند ستاره میدهید؟

این مطلب را به دوستان خود پیشنهاد دهید

3 پاسخ

    1. درود بر شما
      سرطان مغز استخوان از طریق فاکتورهای خونی مثل افت پلاکت شناسایی میشه و در مرحله آخر با بیوپسی مغز استخوان قابل شناسایی هستش

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بروزترین مقالات

کیست دندان

کیست دندان خطرناک است؟

1403-07-15
سرطان دست

سرطان دست چیست؟

1403-07-16
ژنیکولوژی چیست

ژنیکولوژی چیست: همه چیز درباره سلامت و بیماری‌های زنان

1403-07-15