وقتی صحبت از سلامتی می‌شود، جدا کردن واقعیت از باورهای غلط بسیار مهم و حیاتی است. اخیرا نگرانی فزاینده‌ای در مورد ارتباط بالقوه بین مصرف روغن و سرطان وجود داشته است.
بنابراین با شناخت انواع مختلف روغن موجود در بازار، درک حقیقت پشت این ادعاها و تصمیم گیری آگاهانه در مورد رژیم غذایی حائز اهمیت است.
در این مقاله بای بای سرطان، حقایق را بررسی می‌کنیم و باورهای اشتباه مربوط به ارتباط بین انواع روغن‌های خوراکی و سرطان را از بین می‌بریم.
آشنایی با انواع روغن‌های خوراکی
برای درک تأثیر بالقوه روغن بر سلامت ما، شناخت انواع مختلف روغن در دسترس و مورد استفاده در رژیم غذایی روزانه ضروری است.
روغن‌های مشتق شده از گیاهان مانند روغن زیتون، روغن کانولا و روغن آفتابگردان به طور گسترده‌ای در پخت پز و تهیه غذا مصرف می‌شوند.
از سوی دیگر، روغن‌هایی نیز وجود دارند که از منابع حیوانی مانند شیر حیوانات و کره به دست می‌آیند. هر نوع روغن، ترکیب و خواص منحصر به فرد خود را دارد و استفاده از هرکدام از این روغن‌ها نیز نیازمند شناخت کافی نسبت به انواع، طعم، عطر و حتی قوام آن‌ها خواهد بود.
باورهای رایج در مورد روغن و سرطان:
چندین باور رایج در مورد ارتباط بین مصرف روغن و سرطان وجود دارد؛ یکی از باورهای غلط این است که همه روغن‌ها به یک اندازه مضر هستند و از نظر تاثیراتی که بر بدن می‌گذارند، کاملا یکسان خواهند بود که در واقع این موضوع درست نیست.
در حالی که برخی از روغن‌ها ممکن است خواص سرطان‌زایی بالقوه داشته باشند اما همه روغن‌ها خطر یکسانی ندارند و ریسک بروز سرطان را افزایش نمی‌دهند.
باور غلط دیگر این است که مصرف روغن به هر شکلی منجر به ایجاد سرطان می‌شود که این موضوع نیز کاملا از ریشه نادرست و بی‌اساس است.
با این حال، مهم است که رژیم غذایی و سبک زندگی کلی را هنگام ارزیابی خطر ابتلا به سرطان در نظر بگیرید و تلاش کنید تا حد امکان از انواع روغن‌های مضر در رژیم غذایی خود استفاده نکنید.
تحقیقات علمی در مورد سرطان‌زایی روغن
مطالعات علمی متعددی برای بررسی ارتباط بین مصرف روغن و سرطان انجام شده است. این مطالعات بینش‌های ارزشمندی در مورد اثرات انواع مختلف روغن بر سلامتی ما ارائه کرده است.
در حالی که برخی از مطالعات ارتباط احتمالی بین روغن‌های خاص و افزایش خطر ابتلا به سرطان را نشان می‌دهند، مهم است که توجه داشته باشیم که تحقیقات هنوز قطعی نیست و مطالعات بیشتری برای ایجاد ارتباط قطعی بین این دو مورد، نیاز است.
بررسی خواص سرطان‌زایی روغن‌های خاص:
برخی از روغن‌ها به دلیل خواص سرطان‌زایی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به عنوان مثال، روغن‌هایی که سرشار از چربی‌های اشباع شده هستند، مانند روغن نارگیل و روغن نخل، با افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط هستند.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که این یافته‌ها بر اساس مطالعات حیوانی است و تحقیقات بیشتری برای تعیین تأثیر روغن بر سلامت انسان مورد نیاز است و هنوز هیچ نتیجه قطعی درخصوص استفاده از انواع روغن و بروز سرطان در انسان‌ها بیان نشده است.
با اینحال باید به این نکته توجه نمود که استفاده بیش از حد از روغن‌ها، به طور حتم در بروز بیماری‌های قلبی و عروقی مثل فشار خون بالا و سکته قلبی نقش مهمی ایفا می‌کنند.
نقش رژیم غذایی و سبک زندگی در پیشگیری از سرطان
در حالی که ارتباط بین روغن و سرطان هنوز در حال بررسی است، بسیار مهم است که به یاد داشته باشیم که رژیم غذایی و سبک زندگی نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند.
یک رژیم غذایی سالم و متعادل که باید شامل انواع میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های بدون چربی باشد، کلید کاهش خطر ابتلا به سرطان است.
ورزش منظم، حفظ وزن در محدوده ایده‌آل و پرهیز از استعمال دخانیات و مصرف زیاد الکل نیز از عوامل مهم پیشگیری از سرطان هستند.
نکاتی برای انتخاب روغن‌های خوراکی سالم در رژیم غذایی:
انتخاب روغن‌های سالم‌تر در رژیم غذایی می‌تواند راهی ساده و در عین حال موثر برای کاهش خطر بالقوه سرطان و سایر بیماری‌های مرتبط باشد.
انتخاب روغن‌هایی که چربی‌های اشباع کمی دارند، مانند روغن زیتون و روغن کانولا، نقطه خوبی برای شروع یک رژیم متعادل است. این روغن‌ها سرشار از چربی‌های غیراشباع هستند که با فواید سلامتی مختلفی مرتبط هستند.
علاوه بر این، ترکیب روغن‌هایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند، مانند روغن بذر کتان و روغن ماهی، می‌توانند مزایای بیشتری برای سلامتی داشته باشند و همچنین خطر بروز سرطان و بیماری‌های قلبی و عروقی را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهند.
اهمیت رعایت اعتدال در مصرف روغن:
در حالی که انتخاب روغن‌های سالم مهم است، مصرف آن‌ها در حد اعتدال نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مصرف بیش از حد هر نوع روغن می‌تواند منجر به افزایش وزن و سایر مشکلات سلامتی شود.
در این بین توصیه می‌شود از روغن‌ها در پخت و پز تا حد امکان کم استفاده کنید و روش‌های پخت سالم‌تری مانند کباب کردن یا بخارپز کردن را انتخاب کنید؛ متعادل کردن مصرف روغن با سایر غذاهای مغذی، کلید اصلی حفظ یک رژیم غذایی سالم است.
رد کردن باورهای غلط رایج در مورد روغن و سرطان
چندین تصور غلط رایج در مورد ارتباط بین روغن و سرطان وجود دارد که باید رد شوند. یک تصور غلط این است که حذف کامل روغن از رژیم غذایی از سرطان جلوگیری می‌کند.
با این حال، بدن ما برای عملکردهای مختلف به اسیدهای چرب ضروری موجود در روغن‌ها نیاز دارد و حذف کامل آن‌ها توصیه نمی‌شود. یکی دیگر از باورهای غلط این است که همه روغن‌ها برای سلامتی ما مضر هستند.
همانطور که قبلا ذکر شد، وجود خود روغن به طور کلی مضر و سرطان‌زا نیست، بلکه نوع و مقدار مصرف آن است که می‌تواند بر سلامت ما تأثیر بگذارد.
نظرات متخصصان در مورد ارتباط معنادار بین روغن و سرطان:
متخصصان انکولوژی و تغذیه نظرات مختلفی در مورد ارتباط مصرف روغن و سرطان دارند. برخی از متخصصان بر این باورند که برخی از روغن‌ها، به ویژه آن‌هایی که دارای چربی‌های اشباع شده بالایی هستند، ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند.
با این حال، برخی دیگر معتقدند که رژیم غذایی و سبک زندگی کلی، به جای اجزای غذایی فردی، نقش مهم‌تر در افزایش خطر ابتلا به سرطان دارند.
لذا مهم است که با متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و کارشناسان تغذیه مجرب مشورت کنید تا مشاوره شخصی بر اساس شرایط و نیازهای سلامت فردی دریافت کنید.
انواع سرطان‌های مرتبط با مصرف روغن
ارتباط بین مصرف روغن و سرطان همانطور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، موضوع تحقیقات گسترده‌ای بوده است. مطالعات متعدد انواع مختلفی از سرطان را شناسایی کرده‌اند که ممکن است با مصرف روغن مرتبط باشند.
در این میان سرطان ریه به عنوان برجسته‌ترین سرطان شناخته شده است. استنشاق آلاینده‌های هوا، مانند ذرات معلق و ترکیبات آلی فرار آزاد شده در طول استخراج، پالایش و سوزاندن روغن، به شدت با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه مرتبط است.
علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای (PAHs) موجود در محصولات مبتنی بر روغن با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه ارتباط معنادار دارد.
از طرفی، گروه‌های شغلی خاصی که اغلب در معرض محصولات مبتنی بر روغن هستند، افزایش بروز سرطان‌های خاص را نشان داده‌اند. به عنوان مثال، افرادی که در صنعت نفت و گاز کار می‌کنند، مانند کارگران پالایشگاه و اپراتورهای خط لوله، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات، مثانه و پوست هستند.
به طور کلی این یافته‌ها نشان می‌دهند که قرار گرفتن در معرض محیطی و شغلی با روغن نیز ممکن است در ایجاد انواع مختلف سرطان نقش داشته باشند و تتها مصرف خوراکی روغن‌ها باعث بروز سرطان نخواهد شد.
مکانیسم‌هایی که از طریق آن‌ها مصرف روغن به توسعه سرطان کمک می‌کند
درک مکانیسم‌هایی که از طریق آن‌ها مصرف روغن ممکن است به توسعه سرطان کمک کند، جهت توسعه استراتژی‌های پیشگیری موثر بسیار مهم است.
یکی از مکانیسم‌های کلیدی، تولید گونه‌های اکسیژن فعال (ROS) است. روغن حاوی ترکیبات شیمیایی مختلفی است که می‌تواند ROS تولید کند و منجر به استرس اکسیداتیو و آسیب DNA شود.
این استرس اکسیداتیو می‌تواند چرخه سلولی طبیعی را مختل کند و باعث رشد سلول‌های سرطانی شود. علاوه بر این، مصرف روغن ارتباط نزدیکی با افزایش التهاب در بدن دارد.
التهاب مزمن به عنوان یک عامل کمک کننده در ایجاد سرطان شناخته شده است. انتشار سیتوکین‌های پیش التهابی و فعال شدن مسیرهای سیگنالینگ مختلف در پاسخ به مصرف بیش از حد روغن، می‌تواند رشد و پیشرفت سلول‌های سرطانی را تحریک کند.
از سوی دیگر، وجود مواد سرطان‌زا در فرآورده‌های نفتی عامل مهم دیگری است؛ pAHها و سایر ترکیبات سمی موجود در روغن می‌توانند مستقیماً به DNA آسیب برسانند و منجر به جهش‌هایی شوند که شروع کننده توسعه سرطان هستند.
مضاف بر این، احتراق روغن ذرات ریز را در هوا آزاد می‌کند که با استنشاق این ذرات و انتشار آن در اندام‌های مختلف، بخصوص ریه‌ها، رسوب کند و خطر ابتلا به سرطان را در افرادی که در معرض آن قرار دارند، افزایش دهد.
کلام آخر
در این مقاله‌ی بای بای سرطان به بررسی ارتباط معنادار میان روغن و سرطان پرداختیم و به این نکته رسیدیم که مصرف هر روغنی باعث بروز سرطان نخواهد شد.
از سمت دیگر، گفتیم که نمی‌توان روغن را از برنامه غذایی روزانه حذف کرد و باید برای داشتن یک رژیم غذایی سالم به فکر استفاده از روغن‌های سالم باشیم.
منابع:
