اغلب افرادی که با سرطان مواجه هستند، سوالاتی در مورد رژیم غذایی خود دارند. از جمله این نگرانی‌ها این است که آیا مصرف گوشت برایشان ضرر دارد یا خیر. گوشت از جمله گوشت گاو، مرغ و انواع فرآوری شده مانند هات داگ، بخش رایج بسیاری از رژیم‌های غذایی است اما اگر مبتلا به سرطان هستید یا سابقه سرطان دارید با این مقاله از بای بای سرطان همراه باشید تا رابطه بین مصرف گوشت و سلامتی شما و اینکه آیا خوردن گوشت برای بیمار سرطانی ضرر دارد را بررسی کنیم.
رابطه بین مصرف گوشت و سلامتی
گوشت منبع غنی از مواد مغذی ضروری بوده که بدن ما برای سالم ماندن به آن نیاز دارد. این ماده پروتئینی را فراهم می‌کند که برای ساخت و ترمیم بافت‌ها ضروری است. گوشت حاوی آهن نیز هست، یک ماده معدنی مهم که به گلبول‌های قرمز خون ما کمک می‌کند تا اکسیژن را در سراسر بدن حمل کنند. ویتامین B12 که به وفور در گوشت قرمز یافت می‌شود برای عملکرد اعصاب و سنتز DNA ضروری است. علاوه بر این، گوشت منبع روی است که به سیستم ایمنی بدن و فرآیندهای بهبود زخم کمک می‌کند.
فواید تغذیه‌ای گوشت
گوشت انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. گوشت قرمز مانند گوشت گاو و بره معمولاً از پستانداران تهیه می‌شود و اغلب در مقایسه با سایر انواع گوشت چربی بیشتری دارد. گوشت سفید که شامل مرغ و بوقلمون می‌شود چربی و کالری کمتری دارد. گوشت‌های فرآوری شده مانند بیکن، سوسیس و گوشت‌های اغذیه فروشی تحت پروسه‌هایی مانند دود کردن، پختن یا نمک زدن قرار می‌گیرند تا ماندگاری خود را افزایش داده و طعم بهتری به خود بگیرند.
تحقیقات در مورد مصرف گوشت و خطر سرطان
دانشمندان در طول سال‌های اخیر مطالعات متعددی برای درک اینکه چگونه رژیم غذایی بر سلامت ما، به ویژه در رابطه با سرطان تاثیر می‌گذارد انجام داده‌اند. گوشت مواد مغذی ضروری را فراهم می‌کند اما تحقیقات نشان می‌دهد مصرف انواع خاصی از گوشت به ویژه انواع قرمز و فرآوری شده آن ممکن است خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان مانند سرطان روده را افزایش دهد.
مطالعات نشان داده اند که رژیم‌های غذایی سرشار از گوشت قرمز مانند گوشت گاو و بره و گوشت‌های فرآوری شده مانند بیکن و سوسیس با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده مرتبط است. دلایل این امر کاملاً مشخص نیست اما اعتقاد بر این است که عواملی مانند محتوای چربی بالا، وجود ترکیبات خاصی که در طول پخت و پز تشکیل می‌شوند و روش‌های فرآوری مورد استفاده در ساخت گوشت‌های فرآوری‌شده ممکن است در این امر نقش داشته باشند.
- مصرف گوشت توصیه شده
علیرغم خطرات احتمالی مرتبط با مصرف بیش از حد گوشت، توجه به این نکته مهم است که گوشت همچنان می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم برای بیماران سرطانی باشد. با این حال اعتدال باید رعایت شود. کارشناسان این زمینه توصیه می‌کنند مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده را برای کاهش خطر سرطان محدود کنید. توصیه کلی این است که بیش از سه وعده گوشت در هفته مصرف نکنید. این تقریباً معادل 350-500 گرم گوشت قرمز پخته یا 525-750 گرم وزن خام آن است.
- اندازه وعده غذایی
دانستن اینکه چه مقدار اندازه یک وعده را تشکیل می‌دهد برای مدیریت موثر مصرف گوشت ضروری است. اندازه وعده کمک می‌کند تا مطمئن شوید که مقدار مناسبی از مواد مغذی را بدون زیاده روی در آن دریافت می‌کنید. وقتی بحث گوشت است، اندازه وعده غذایی به مقداری اشاره دارد که باید در یک وعده مصرف کنید.
برای گوشت قرمز پخته شده مانند گوشت گاو یا بره، یک وعده تقریباً 90 گرم وزن دارد. این به معنای حدود 130 گرم وزن خام قبل از پختن است. به همین ترتیب، گوشت خوک یا بره کوچک نیز مانند 140 گرم گوشت چرخ کرده گاو که برابر با 200 گرم وزن خام است یک وعده غذایی در نظر گرفته می‌شود.
درک اندازه وعده‌های غذایی به شما این امکان را می‌دهد که مصرف گوشت خود را بهتر کنترل کرده و اطمینان حاصل کنید که از حد توصیه شده فراتر نمی‌روید. استفاده از ترازوهای آشپزخانه برای اندازه گیری دقیق اندازه وعده‌های غذایی توصیه می‌شود.
جایگزین گوشت قرمز و فرآوری شده
اگر به دنبال کاهش مصرف گوشت‌های قرمز و فرآوری شده هستید، جایگزین‌های زیادی وجود دارد که می‌توانند پروتئین و مواد مغذی مورد نیاز بدنتان را تامین کنند. این جایگزین‌ها عبارتند از:
- ماهی: سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب امگا 3 بوده و ماهی‌هایی مانند سالمون، تن و ماهی خال مخالی جایگزین بسیار خوبی برای گوشت قرمز هستند.
- مرغ: مرغ گوشت سفید بوده و چربی و کالری کمتری نسبت به گوشت قرمز دارد و آن را به گزینه سالم تری تبدیل می‌کند.
- پنیر: پنیر منبع خوبی از پروتئین است و می‌توان از آن به عنوان جایگزینی برای گوشت در بسیاری از غذاها استفاده کرد.
- تخم مرغ: تخم مرغ یک منبع پروتئینی همه کاره است و می‌تواند به روش‌های مختلف مانند املت یا تخم مرغ همزده در وعده‌های غذایی گنجانده شود.
- توفو: توفو یک پروتئین گیاهی است که از دانه‌های سویا تهیه می‌شود و یک جایگزین عالی گوشت در غذاهای گیاهی است.
- حبوبات: عدس، نخود و لوبیا منابع غنی پروتئین هستند و می‌توانند به جای گوشت در بسیاری از دستور غذاها استفاده شوند.
نکاتی برای کاهش مصرف گوشت قرمز
کاهش مصرف گوشت قرمز لازم نیست پیچیده باشد. با ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی و برنامه ریزی وعده‌های غذایی خود می‌توانید به تدریج نیاز خود را به گوشت قرمز کاهش دهید و در عین حال از غذاهای خوشمزه و رضایت بخش لذت ببرید. در این بخش مقاله چند نکته برای کمک به کاهش مصرف گوشت قرمز ارائه کردیم:
- برخی از روزهای هفته را به عنوان روزهای بدون گوشت تعیین کنید و دستور العمل‌های گیاهی یا جایگزین‌های دیگر را برای تنوع امتحان کنید.
- هنگام تهیه وعده‌های غذایی با گوشت قرمز، وعده‌هایی با اندازه کوچک‌تر را انتخاب کنید تا میزان مصرف خود را محدود کنید.
- به جای گوشت‌های فرآوری شده مانند ژامبون، منابع پروتئین بدون چربی مانند مرغ، تخم مرغ آب پز، کنسرو ماهی تن یا هوموس کم چرب یا پنیر خامه‌ای را در ساندویچ انتخاب کنید.
ملاحظات در طول درمان سرطان
حفظ تغذیه مناسب در طول درمان سرطان برای سلامت شما ضروری است. با این حال درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی گاهی اوقات می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که بر اشتها، ترجیحات طعمی و توانایی خوردن برخی غذاها تأثیر می‌گذارد. اگر در طول درمان در غذا خوردن مشکل دارید یا وزن کم می‌کنید مهم است که دریافت کالری و مواد مغذی کافی برای تامین نیازهای بدن خود را در اولویت قرار بدهید.
در چنین مواردی ممکن است لازم باشد رژیم غذایی خود را تنظیم کرده و بسته به شرایط فردی خود احتیاط کنید. به طور کلی توصیه می‌شود مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده را محدود کنید اما در طول درمان سرطان ممکن است تمرکز روی مصرف کالری و پروتئین کافی برای حفظ قدرت و سطح انرژی شما تغییر کند. این امر می‌تواند به معنای کاهش موقت محدودیت‌های غذایی و تمرکز بر مصرف غذاهایی باشد که خوش طعم و قابل تحمل هستند.
اگر در مورد غذاهایی که در طول درمان سرطان باید در رژیم غذایی خود بگنجانید مطمئن نیستید بهتر است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید که می‌تواند توصیه‌های شخصی را بر اساس نیازها و ترجیحات خاص شما ارائه دهد. این متخصصین می‌توانند به شما در ایجاد یک برنامه غذایی کمک کنند که از سلامت شما در طول درمان و بعد از آن اطمینان حاصل کند.
غذاهایی که در طول درمان سرطان باید از آنها اجتناب کرد
تحمل برخی غذاها در طول درمان سرطان به دلیل عوارض جانبی مرتبط با درمان مانند حالت تهوع، زخم‌های دهانی، تغییرات طعم و مزه و ضعف سیستم ایمنی ممکن است دردسرساز باشد. برای به حداقل رساندن ناراحتی و کاهش خطر بیماری‌های ناشی از مصرف غذا مهم است که مراقب غذاهایی که در طول درمان مصرف می‌کنید باشید و از مصرف این غذاها خودداری کنید:
- غذاهای خام یا نیم پز: از مصرف گوشت، مرغ، غذاهای دریایی و تخم مرغ خام یا نیم پز خودداری کنید زیرا ممکن است حاوی باکتری‌های مضر مانند سالمونلا و لیستریا باشند. اطمینان حاصل کنید که تمام گوشت‌ها به طور کامل پخته شده‌اند تا هر گونه باکتری یا انگل بالقوه از بین برود.
- محصولات لبنی غیر پاستوریزه: از محصولات لبنی غیر پاستوریزه مانند شیر خام، پنیر و ماست دوری کنید زیرا ممکن است حاوی باکتری‌های مضری باشند که می‌توانند سلامت شما را به خطر بیندازند، به خصوص اگر سیستم ایمنی بدن شما به خطر بیفتد.
- غذاهای دریایی خام: از مصرف غذاهای دریایی خام یا نیم پز از جمله سوشی، ساشیمی و صدف خودداری کنید زیرا ممکن است حاوی باکتری، ویروس یا انگل‌های مضری باشند که می‌توانند باعث بیماری‌های ناشی از مسمومیت غذایی شوند.
- ماهی‌های پر جیوه: مصرف ماهی‌های پر جیوه مانند کوسه، اره ماهی، شاه خال مخالی و کاشی ماهی را محدود کنید زیرا مصرف بیش از حد جیوه می‌تواند مضر باشد، به ویژه در دوران بارداری یا در شرایطی مانند سرطان که سیستم ایمنی شما به خطر می‌افتد.
- میوه‌ها و سبزیجات خام: در مصرف میوه‌ها و سبزیجات خام احتیاط کنید، به خصوص اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید. تمام میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف کاملاً بشویید و پوست آنها را بپزید تا خطر ابتلا به مسمویت‌های غذایی را کاهش دهید.
- غذاهای تند: اگر در طول درمان دچار زخم‌های دهان یا ناراحتی گوارشی می‌شوید از مصرف غذاهای تند و با چاشنی زیاد که ممکن است این علائم را تشدید کنند خودداری کنید. غذاهای بدون ادویه‌ای را انتخاب کنید که خوردن آنها راحت‌تر باشد.
- الکل و کافئین: مصرف الکل و کافئین خود را در طول درمان سرطان محدود کنید زیرا می‌تواند عوارض جانبی مرتبط با درمان سرطان مانند کم آبی بدن، حالت تهوع و بی خوابی را تشدید کنند. به جای آنها نوشیدنی‌های آبرسان مانند آب، دمنوش‌های گیاهی و آبگوشت‌های شفاف را انتخاب کنید.
رژیم غذایی پس از درمان
پس از اتمام درمان سرطان و با بازگشت اشتهای شما به حالت عادی، مهم است که به تغذیه خود برای بهبودی و سلامت خود اولویت بدهید. چه تحت عمل جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا ترکیبی از درمان‌ها قرار گرفته باشید، بدن شما ممکن است در حین بهبود و بازسازی به تغذیه بیشتری نیاز داشته باشد.
اگر در طول درمان از محدودیت‌های غذایی مانند محدود کردن مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده پیروی کرده‌اید مهم است که به تدریج این غذاها را دوباره در رژیم غذایی خود وارد کنید. در این بخش مقاله چند دستورالعمل رژیم غذایی را بررسی کردیم که باید بعد از درمان آنها را در نظر بگیرید:
رژیم متعادل:
رژیم غذایی متعادلی را هدف قرار بدهید که شامل انواع غذاها از همه گروه‌های غذایی از جمله میوه، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های بدون چربی و چربی‌های سالم باشد. این امر تضمین می‌کند که طیف وسیعی از مواد مغذی را برای سلامتی خود دریافت می‌کنید.
کنترل اندازه وعده غذایی:
به اندازه وعده‌های خود توجه کرده و از پرخوری خودداری کنید، به خصوص در غذاهایی که کالری، چربی و قند بالایی دارند. کنترل اندازه وعده غذایی می‌تواند در حفظ وزن سالم و جلوگیری از مصرف بیش از حد کالری کمک کند.
اضافه کردن تدریجی:
اگر در طول درمان از غذاهای خاصی مانند میوه‌ها و سبزیجات خام یا غذاهای تند پرهیز کردید به تدریج آنها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا سطح تحمل و راحتی خود را ارزیابی کنید. با مقادیر کم شروع کنید و در صورت رضایت مقدار آن را افزایش دهید.
نوشیدن آب کافی:
با نوشیدن مایعات فراوان در طول روز از جمله آب، دمنوش‌های گیاهی و آبگوشت‌های شفاف، هیدراته بمانید. نوشیدن آب کافی برای کمک به فرآیندهای سم زدایی طبیعی بدن و حفظ سلامت کلی ضروری است.
وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌های منظم:
هدف از خوردن وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌های منظم در طول روز حفظ سطح قند خون ثابت و تامین انرژی برای بدنتان است. ترکیبی از کربوهیدرات، پروتئین و چربی‌های سالم را در هر وعده غذایی و میان وعده بگنجانید تا احساس رضایت و انرژی بالایی داشته باشید.
مشاوره با یک متخصص تغذیه:
اگر مطمئن نیستید که چه غذاهایی را در رژیم غذایی بعد از درمان خود بگنجانید یا نگرانی‌های غذایی خاصی دارید با یک متخصص تغذیه که می‌تواند راهنمایی شخصی ارائه بدهد مشورت کنید. متخصص تغذیه می‌تواند به شما در ایجاد یک برنامه غذایی کمک کند که نیازها و ترجیحات فردی شما را برآورده کند.
کلام آخر
در این مقاله دیدیم که گوشت می‌تواند منبع ارزشمندی از مواد مغذی مانند پروتئین، آهن و ویتامین B12 باشد اما برای بیماران سرطانی مهم است که با آگاهی و اعتدال آن را مصرف کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف بیش از حد گوشت‌های قرمز و فرآوری شده ممکن است خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها را افزایش دهد و باید با توجه به ملاحظات رژیم غذایی در طول و بعد از درمان از سلامت خود اطمینان حاصل کنید. مشاوره با یک متخصص تغذیه می‌تواند برای انتخاب رژیم غذایی در طول دوره سرطان مفید باشد.
منابع:
