اغلب یکی از مشکلاتی که با مصرف نان سفید در افرادی که سابقه بیماری روده دارند بروز پیدا می‌کند، یبوست بوده است. در امتداد آن بررسی ارتباط نان سفید و سرطان روده که به عنوان عارضه‌ای شدید در امتداد یبوست مطرح می‌شود، ضرورت پیدا می‌کند.
از این رو در این مقاله‌ی بای بای سرطان هدف ما بررسی مضرات نان سفید، تاثیرات آن بر بدن و پرداختن به چگونگی ارتباط این نان با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده خواهد بود.
بیماری‌زایی به سبک نان سفید
هنگامی که سخن از حفظ سلامتی به میان می‌آید، همه‌ی ما اغلب تمام‌ت مرکز و حواسمان به سمت موارد بسیار مهم مثل ورزش منظم، داشتن خواب کافی و اجتناب از سیگار کشیدن و مصرف الکل معطوف خواهد شد.
اما در این بین شاید چیزهای کوچکی که به صورت روزانه مصرف می‌شوند، تاثیرات بسیار زیادی را در روند سلامت بدن اعمال کنند که ممکن است این تاثیرات آنچنان به چشم نیاید.
به گفته‌ی متخصصین، رژیم غذایی افراد نقش بسیار مهمی در سلامت کلی از جمله خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان روده بزرگ خواهد داشت.
نان سفید، یکی از اقلامی است که به صورت روزانه ممکن است در سفره بسیاری از خانواده‌های ایرانی دیده شده و مورد استفاده قرار گیرد.
برای تهیه نان سفید در نانوایی‌ها از اقلامی همچون آرد، آب، مخمر، شکر، شیر و در مواردی ممکن است از کره نیز در پخت آن استفاده کنند.
همانطور که همه‌ی ما می‌دانیم، مصرف هر ماده غذایی باید در حد اعتدال باشد و در صورت سوء مصرف ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی ناخواسته شود که در این میان نان سفید نیز از این قائده مستثنی نیست؛ بنابراین در مصرف نان سفید نیز همانند تمامی مواد غذایی نباید زیاده‌روی شود.
درک خطرات نان سفید:
نان سفید از دیرباز در بسیاری از خانواده‌ها به عنوان یکی از اقلام جدایی ناپذیر سفره‌ها قرار داشته است و همچنان نیز به صورت گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این ماده غذایی، قیمتی مقرون به صرفه دارد و به راحتی قابل تهیه است اما چیزی که بسیاری از مردم متوجه آن نمی‌شوند، این است که نان سفید می‌تواند به شدت برای سلامتی بدن مضر باشد؛ به ویژه هنگامی که صحبت از خطر سرطان روده بزرگ به میان می‌آید.
برخلاف نان‌های غلات کامل که از آرد و غلات کامل تهیه می‌شوند و مواد مغذی طبیعی بسیار مفیدی را به همراه دارند، نان سفید از غلات تصفیه شده تهیه می‌شود که فیبر و سایر اجزای مفیدی که در سایر انواع نان‌ها قابل مشاهده است، در این نوع نان یافت نمی‌شود.
درک ارتباط بین مصرف نان سفید و سرطان روده بزرگ
طبق مطالعاتی که بر روی نان سفید صورت گرفته است، ارتباط واضحی بین مصرف نان سفید و سرطان روده بزرگ کشف شده است.
طبق مطالعه‌ای منتشر شده در یکی از مجلات مرتبط با مواد غذایی در آمریکا، بیان شده است که افرادی که میزان مصرف نان سفید در رژیم غذایی آن‌ها بسیار بالاست، در مقایسه با افرادی که از این نوع نان در رژیم غذایی خود استفاده نمی‌کنند، به میزان قابل توجهی در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
به گفته‌ی محققین، علت افزایش خطر بروز سرطان روده بزرگ به واسطه مصرف نان سفید، شاخص گلیسمی (GI) بسیار بالای نان سفید است که می‌تواند منجر به افزایش سطح قند خون و همچنین ایجاد مقاومت به انسولین در افراد شود که هر دوی این عوامل با افزایش خطر ابتلای به سرطان روده بزرگ مرتبط هستند.
- نقش خطر غلات تصفیه شده در افزایش خطر سرطان:
به باور متخصصین، نان سفید تنها یک نمونه از چندین محصولی است که از غلات تصفیه شده در تهیه آن استفاده می‌شود.
تعداد بسیار زیادی محصول با ترکیباتی حاوی غلات تصفیه شده وجود دارند که می‌توانند تاثیرات مشابه نان سفید را بر سلامت مصرف کنندگان داشته باشند.
غلات تصفیه شده مانند برنج سفید یا ماکارونی به گونه‌ای فرآوری می‌شوند که سبوس و جوانه مفید موجود در این مواد را از بین می‌برد و مواد مغذی طبیعی مانند فیبر، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی آن‌ها را که می‌تواند برای بدن بسیار سودمند باشد، طی روند تصفیه حذف می‌شوند.
این پروسه فرآوری و پردازش همچنین موجب می‌شود که محصول نهایی شاخص گلیسمی بالاتری داشته باشد و همین امر می‌تواند در بروز طیف وسیعی از مشکلات سلامتی، از جمله افزایش خطر بروز سرطان روده بزرگ موثر باشد.
اهمیت مصرف فیبر در پیشگیری از سرطان روده بزرگ
همانطور که همه‌ی ما می‌دانیم، تمامی متخصصین تغذیه بارها توصیه کرده‌اند که رژیم غذایی غنی از فیبر و سالم می‌تواند سلامت دستگاه گوارش افراد را تضمین کند.
یکی از دلایل اصلی که چرا نان سفید و سایر محصولاتی که حاوی غلات تصفیه شده هستند، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند، کمبود شدید فیبر در ترکیبات آن‌هاست.
فیبر نقش بسیار مهمی را در سلامت دستگاه گوارش دارد؛ چرا که می‌تواند از بروز یبوست جلوگیری کند و حرکات دودی روده را نیز بهبود بخشد.
وجود فیبر در مواد غذایی همچنین باعث می‌شود که مدت زمانی که مدفوع در روده‌ها قرار می‌گیرند، کاهش یابد و مواد مضر و دفعی موجود در آن‌ها هرچه سریع‌تر از بدن خارج شوند.
علاوه براین، مشخص شده است که فیبرها با اتصال به مواد سرطان‌زا و تسهیل روند دفع آن‌ها از بدن، اثر محافظتی در برابر سرطان روده بزرگ ایجاد کرده و تا میزان بسیار زیادی نرخ بروز آن را کاهش می‌دهند.
معرفی جایگزین‌های سالم‌تر برای نان سفید
بسیاری از افراد پس خواندن این مقاله و کسب اطلاعات در خصوص ارتباط میان مصرف میزان نان سفید و سرطان دچار نگرانی‌هایی خواهند شد؛ بنابراین به دنبال جایگزین‌های مفیدتر و سالم‌تری خواهند بود که در این قسمت به آن‌ها خواهیم پرداخت.
یکی از اولین و مناسب‌ترین جایگزین‌های نان سفید، نان سبوس‌دار است که از غلات کامل تهیه می‌شود و حاوی مقادیر زیادی فیبر و مواد مغذی طبیعی است که در نان سفید موجود نبوده است.
از دیگر گزینه‌های مناسب برای جایگزینی نان سفید، می‌توان به نان جوانه زده اشاره نمود که از غلات کامل جوانه زده تهیه شده است.
افراد برای حفظ سلامتی و بهبود رژیم غذایی خود می‌توانند از نان بدون گلوتن که از غلات جایگزین مانند کینوا و گندم سیاه تهیه می‌شوند نیز استفاده کنند.
این جایگزین‌ها نه تنها فیبر بیشتری را برای بدن فراهم می‌کنند، بلکه طیف وسیع‌تری از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها را نیز ارائه می‌دهند.
نکاتی برای کاهش مصرف نان سفید
کاهش مصرف نان سفید پس از آگاهی و درک ارتباط میان نان سفید و سرطان روده، می‌تواند چالش برانگیز باشد؛ به خصوص برای کسانی که برای مدت طولانی از این نوع نان در رژیم غذایی خود استفاده می‌کردند.
چرا که شاید سایر انواع نان‌ها به مذاق این افراد خوشایند نیاید و حتی از لحاظ گوارشی نیز ممکن است با انواع دیگری از نان‌ها به مشکل بخورند اما با به کارگیری چند استراتژی ساده می‌توان به تدریج گزینه‌های سالم‌تری را جایگزین نان سفید که ماده غذایی مفیدی نیست، نمود.
با تغییر چارچوب و اقلام یک وعده غذایی یا میان وعده‌ای که معمولا شامل نان سفید است و همچنین جایگزینی آن با یک محصول حاوی غلات کامل می‌توان اولین قدم محکم را در جهت کاهش مصرف نان سفید برداشت.
با گذشت زمان افراد می‌توانند به تدریج تعداد وعده‌های غذایی و میان وعده‌هایی که حاوی نان سبوس‌دار هستند را افزایش دهند تا زمانی که این مدل از نان‌ها به بخش منظم از رژیم غذایی افراد تبدیل شود.
علاوه بر این، با مطالعه و خواندن برچسب‌های مواد غذایی که بر روی بسته بندی‌های نان قرار دارند، می‌توان از مصرف محصولاتی که حاوی غلات تصفیه شده هستند، اجتناب نمود.
- سایر عوامل غذایی که می‌توانند خطر سرطان روده بزرگ را کاهش دهند:
در حالی که کاهش مصرف‌نان سفید گامی بسیار مهم در جهت کاهش خطرابتلا به سرطان روده بزرگ خواهد بود، اما این تنها عامل غذایی نیست که باید از مصرف آن در رژیم غذایی اجتناب کرده و از زیاده‌روی در مصرف آن جلوگیری شود.
طبق گفته‌ی متخصصین، یک رژیم غذایی متعادل که شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های بدون چربی و چربی‌های سالم خواهد بود برای ارتقای سلامت کلی بسیار مهم است و همچنین می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ کمک کند.
برخی غذاها همچون سبزیجات چلیپایی که کلم بروکلی و کلم از انواع شاخص آن هستند و همچنین غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ مانند ماهی، اثر محافظتی در برابر سرطان روده بزرگ دارند.
اهمیت یک رژیم غذایی متعادل برای حفظ سلامت بدن:
سرطان روده بزرگ تنها یکی از بی‌شمار بیماری‌هایی است که می‌تواند تحت تاثیر رژیم غذایی افراد ایجاد شود. یک رژیم غذایی متعادل که مواد مغذی ضروری مورد نیاز بدن افراد را تأمین کند، برای سلامت و تندرستی کلی حیاتی است.
لذا با گنجاندن انواع غذاها از همه گروه‌های غذایی در برنامه روزانه خود، می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌هایی را که بدنمان برای عملکرد بهینه نیاز دارد، دریافت کنیم.
علاوه بر کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ، یک رژیم غذایی متعادل می‌تواند به پیشگیری از سایر بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و چاقی نیز کمک کند.
کلام آخر
در این مقاله بای بای سرطان به بررسی و توضیح ارتباط میان مصرف نان سفید و سرطان روده پرداختیم و نان سفید را به واسطه نداشتن فیبر کافی در ترکیبات خود و داشتن شاخص گلایسمی بالا، یکی از عواملی دانستیم که در ادامه و با مصرف بیس از اندازه می‌تواند منجر به ایجاد سرطان روده در بدن شود و بهترین راه برای حل این موضوع را جایگزینی نان سفید با سایر نان‌های چند غله و سبوس‌دار معرفی کردیم.
منابع:
