حتما می‌دانید که حفظ بهبودی حاصل شده در درمان سرطان، مهم‌تر از خود فرآیند درمان است. حال ادجوانت تراپی چیست؟ ادجوانت تراپی راهی برای حفظ بهبودی و جلوگیری از عود مجدد سرطان به روش‌های مختلف است.
اما این که حفظ درمان با کمک ادجوانت تراپی چگونه انجام می‌شود و این فرآیند به چه شکل تاثیرات خود را بر بدن بیماران اعمال می‌کند، از دسته مسائلی هستند که در این مقاله‌ی بای بای سرطان قصد داریم به طور مفصل بررسی کنیم.
ادجوانت تراپی چیست و چگونه انجام می‌شود؟
از ویرانگری سرطان به عنوان بیماری‌ای مهلک و بی‌رحم در گرفتن جان مبتلایان به آن حتما مطلعید. هنگامی که صحبت از درمان سرطان به میان می‌آید، رویکردهای مختلفی وجود دارند که متخصصان مراقبت‌های بهداشتی برای مبارزه با بیماری و بهبود نتایج بیمار از آن‌ها استفاده می‌کنند.
یکی از این رویکردها، به کارگیری درمان‌های کمکی یا ادجوانت تراپی است. درمان کمکی یا ادجوانت تراپی به درمانی گفته می‌شود که پس از درمان اولیه سرطان، مانند جراحی یا پرتودرمانی، با هدف کاهش خطر عود سرطان و بهبود میزان بقا انجام می‌گیرد.
ادجوانت تراپی معمولاً برای بیمارانی که تحت درمان اولیه قرار گرفته‌اند و در معرض خطر بالای عود مجدد سرطان هستند، تجویز می‌شود.
هدف ادجوانت تراپی از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده است که ممکن است با درمان‌های اولیه از بین نرفته باشند؛ با انجام این کار، متخصصین می‌توانند به جلوگیری از گسترش سرطان و ارتقای نتایج کلی درمان افراد کمک کنند.
نقش ادجوانت تراپی در بهبود نتایج درمان:
طبق تحقیقات صورت گرفته بر روی ادجوانت تراپی ثابت شده است که استفاده از این متود درمانی در درمان سرطان در بهبود بخشیدن به نتایج درمان بسیار مفید بوده است.
بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که ادجوانت تراپی می‌تواند به طور قابل توجهی خطر عود سرطان را کاهش دهد و میزان بقا را در بیماران افزایش دهد؛ این امر به ویژه در مورد انواع خاصی از سرطان مانند سرطان سینه، کولورکتال و ریه صادق است.
ادجوانت تراپی با حمله به سلول‌های سرطانی باقی مانده که ممکن است پس از درمان اولیه در بدن وجود داشته باشند، تاثیر خود را اعمال می‌کند.
این درمان می‌تواند این سلول‌ها را در سطح سیستمیک هدف قرار دهد و به جلوگیری از گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن کمک کند.
این امر به ویژه در مواردی که درمان اولیه ممکن است نتواند به طور کامل، تمامی سلول‌های سرطانی را از بین ببرد بسیار کاربردی خواهد بود.
انواع مختلف ادجوانت تراپی برای حفظ درمان سرطان
انواع مختلفی از ادجوانت تراپی وجود دارند که می‌توانند در حفظ درمان سرطان مورد استفاده قرار گیرند. رایج‌ترین انواع آن شامل شیمی درمانی، پرتودرمانی، هورمون درمانی و درمان هدفمند است.
شیمی درمانی شامل استفاده از داروهایی است که رشد سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد یا کند می‌کند. این داروها می‌توانند به صورت خوراکی یا داخل وریدی تجویز شوند و برای هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی در سراسر بدن طراحی شده‌اند.
از سوی دیگر، پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی برای کشتن سلول‌های سرطانی و کوچک کردن تومورها استفاده می‌کند؛ می‌توان پرتو درمانی را به دو صورت خارجی با استفاده از یک دستگاه یا به صورت داخلی از طریق وارد کردن مواد رادیواکتیو به بدن انجام داد.
هورمون درمانی از دیگر انواع ادجوانت تراپی است که اغلب در درمان سرطان‌های گیرنده هورمونی مثبت مانند سرطان سینه و پروستات استفاده می‌شود.
این دارو با مسدود کردن اثرات هورمون‌ها یا کاهش تولید آن‌ها عمل می‌کند که این روند می‌تواند به کند کردن یا توقف رشد سلول‌های سرطانی کمک کند.
درمان هدفمند شکل جدیدتری از ادجوانت تراپی است که عملکرد آن هدف قرار دادن خاص سلول‌های سرطانی در عین به حداقل رساندن آسیب به سلول‌های سالم است.
این متود درمانی با هدف قرار دادن مولکول‌ها یا مسیرهای خاصی که در رشد و گسترش سلول‌های سرطانی نقش دارند، تاثیر خود را اعمال می‌کند.
مزایا و خطرات ادجوانت تراپی چیست؟
ادجوانت تراپی مزایای متعددی برای بیماران سرطانی به همراه دارد؛ یکی از مزایای کلیدی آن کاهش خطر عود مجدد سرطان است.
ادجوانت تراپی با هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده در به حداقل رساندن شانس بازگشت سرطان پس از درمان اولیه نقش مهمی را ایفا می‌کند.
این متود درمانی می‌تواند به طور قابل توجهی میزان بقای بیماران مبتلا به سرطان را بهبود بخشد و شانس بهبودی طولانی مدت آن‌ها را افزایش دهد.
یکی دیگر از مزایای ادجوانت تراپی، پتانسیل کوچک کردن تومورها و کاهش نیاز به درمان‌های تهاجمی‌تر، مانند جراحی یا پرتودرمانی است.
با هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی در سطح سیستمیک، ادجوانت تراپی می‌تواند به از بین بردن هر گونه تومور میکروسکوپی که ممکن است در آزمایش‌های تصویربرداری قابل مشاهده نباشد، کمک کند.
با این حال، ادجوانت تراپی بدون خطر نیز نخواهد بود؛ عوارض جانبی درمان کمکی می‌تواند بسته به نوع درمان مورد استفاده متفاوت باشد.
عوارض جانبی رایج شامل خستگی، حالت تهوع، ریزش مو و کاهش تعداد سلول‌های خونی خواهد بود. در برخی موارد، عوارض جانبی جدی‌تری مانند آسیب اندام نیز ممکن است رخ دهد.
از این رو برای بیماران مهم است که قبل از تصمیم‌گیری، در مورد خطرات و مزایای بالقوه ادجوانت تراپی با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت و مشورت کنند.
ادجوانت تراپی برای انواع شایع سرطان
ادجوانت تراپی در درمان و کمک به بقای درمان انواع مختلف سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از رایج‌ترین انواع سرطان که از مزایای ادجوانت تراپی سود می‌برند شامل سرطان پستان، سرطان کولورکتال، سرطان ریه و سرطان ملانوم خواهند بود.
بیماران مبتلا به سرطان سینه، اغلب پس از عمل جراحی برای برداشتن تومور ممکن است ادوجوانت تراپی دریافت کنند.
این متود درمانی ممکن است شامل شیمی درمانی، هورمون درمانی یا درمان هدفمند باشد که بسته به ویژگی‌های خاص سرطان متفاوت خواهد بود.
بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال نیز امکان دارد پس از عمل جراحی تحت شیمی درمانی که نوعی از ادجوانت تراپی است، قرار گیرند تا خطر عود سرطان کاهش یابد؛ در این میان ممکن است در برخی موارد از پرتودرمانی نیز استفاده شود.
بیماران مبتلا به سرطان ریه که برای برداشتن تومور تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، ممکن است شیمی درمانی یا پرتودرمانی کمکی دریافت کنند تا سلول‌های سرطانی باقی‌مانده در محل جراحی شده به طور کامل از بین برود.
بیماران دارای ملانوما نیز امکان دارد پس از عمل جراحی برای برداشتن تومور اولیه، ادجوانت تراپی دریافت کنند.
ادجوانت تراپی به کار گرفته شده ممکن است شامل درمان هدفمند یا ایمونوتراپی باشد که سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با سلول‌های سرطانی تحریک و تقویت می‌کند.
درمان فردی با ادجوانت تراپی
درمان فردی که به عنوان درمان دقیق نیز شناخته می‌شود، رویکردی از مراقبت‌های بهداشتی است که ویژگی‌های منحصربه فرد یک بیمار مانند ژنتیک، محیط زندگی و سبک زندگی را در نظر می‌گیرد تا برنامه‌های درمانی وی را مطابق با آن تنظیم کند.
ادجوانت تراپی نقش مهمی در رویکرد درمان شخصی ایفا می‌کند؛ زیرا به متخصصان مراقبت‌های بهداشتی اجازه می‌دهد تا گزینه‌های درمانی را بر اساس نیازهای خاص هر بیمار تجویز کنند.
پیشرفت‌ها در انجام آزمایش ژنومی، انقلابی در زمینه درمان اختصاصی هر بیمار ایجاد کرده است. با تجزیه و تحلیل بافت تومور بیمار، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند جهش‌های ژنتیکی خاص یا نشانگرهای زیستی را شناسایی کنند که این رویکرد ممکن است بر اثربخشی درمان‌های خاص تأثیر بگذارد.
اطلاعات به دست آمده می‌تواند به هدایت فرآیند تصمیم‌گیری در خصوص ادجوانت تراپی کمک کند و اطمینان حاصل کند که بیماران مناسب‌ترین و مؤثرترین درمان‌ها را برای نوع خاص سرطان خود دریافت می‌کنند.
ترکیب ادجوانت تراپی با سایر متودهای درمانی
در سال‌های اخیر، علاقه فزاینده‌ای به رویکردهای یکپارچه برای درمان سرطان وجود داشته است. در این رویکرد متخصصین درمان‌های مرسوم مانند عمل جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی را با درمان‌های مکمل مانند طب سوزنی، ماساژ و داروهای گیاهی ترکیب می‌کنند.
در این بین ادجوانت تراپی می‌تواند یک جزء ارزشمند از برنامه‌های درمانی یکپارچه متخصصین باشد؛ زیرا می‌تواند به افزایش اثربخشی سایر درمان‌ها کمک کند.
برای مثال، مطالعات نشان داده‌اند که ترکیب شیمی‌درمانی با طب سوزنی می‌تواند به کاهش تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی، بهبود سلامت کلی و بهبود نتایج درمان بیماران سرطانی کمک کند.
به طور مشابه، استفاده از تکنیک‌های ذهن و بدن، مانند مدیتیشن و یوگا، همراه با درمان کمکی، باعث کاهش اضطراب، استرس و خستگی در بیماران سرطانی خواهد شد.
رویکردهای یکپارچه برای درمان کمکی می‌تواند مراقبتی جامع و مفید برای درمان سرطان ارائه دهد که نه تنها جنبه‌های فیزیکی بیماری، بلکه بهزیستی عاطفی، ذهنی و معنوی بیماران را نیز مورد توجه قرار می‌دهد.
پیشرفت‌های نوظهور در ادجوانت تراپی
ادجوانت تراپی با پیشرفت‌های جدید و گرایش‌های نوظهور به طور مداوم در حال تکامل است. محققان و متخصصان مراقبت‌های بهداشتی به طور مداوم برای بهبود نتایج درمان و کاهش عوارض جانبی مرتبط با ادجوانت تراپی کار می‌کنند.
یکی از روندهای نوظهور در ادجوانت تراپی، توسعه درمان‌های هدفمندی است که به طور خاص جهش‌های ژنتیکی یا نشانگرهای زیستی موجود در تومور بیمار را هدف قرار می‌دهند.
این رویکرد امکان درمان دقیق‌تر و موثرتر بیماران را فراهم می‌کند و در عین حال آسیب به سلول‌های سالم را به حداقل می‌رساند.
یکی دیگر از زمینه‌های پیشرفت، استفاده از ایمونوتراپی در ادجوانت تراپی است. ایمونوتراپی با تحریک سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و حمله به سلول‌های سرطانی عمل می‌کند.
ایمونوتراپی نتایج امیدوارکننده‌ای در درمان انواع مختلف سرطان نشان داده است و آزمایش‌های بالینی در حال انجام و بررسی پتانسیل آن در حیطه کمک به درمان هستند.
علاوه بر این، پیشرفت در فناوری تصویربرداری و بررسی مولکولی، توانایی شناسایی بیمارانی را که به احتمال زیاد از ادجوانت تراپی سود می‌برند، بهبود بخشیده است.
این موضوع امکان را برای دریافت برنامه‌های درمانی هدفمندتر و فردی فراهم می‌کند و شانس موفقیت درمان را به حداکثر می‌رساند.
تجارب بیماران و داستان‌های درمانی با ادجوانت تراپی
ادجوانت تراپی زندگی بسیاری از بیماران سرطانی را متحول کرده و امید و انگیزه زیادی به این افراد داده است؛ همچنین نتایج درمانی را نیز بهبود بخشیده است.
خواندن داستان‌های موفقیت متعدد ادجوانت تراپی تأثیر مثبتی را که درمان کمکی می‌تواند بر زندگی بیماران داشته باشد، برجسته‌تر می‌کند.
برای مثال یک نجات یافته از سرطان سینه، پس از انجام عمل جراحی تحت شیمی درمانی کمکی قرار گرفت. این درمان با موفقیت سلول‌های سرطانی باقی‌مانده را از بین برد و او اکنون بیش از پنج سال که توانسته بیماری سرطان سینه را شکست دهد.
به طور مشابه بیمار دیگری که به ملانوما مبتلا بود پس از انجام عمل جراحی، ایمونوتراپی کمکی دریافت کرد. این درمان حمایتی از بازگشت سرطان جلوگیری کرد و او اکنون زندگی سالم و فعالی دارد.
خواندن این داستان‌های موفقیت آمیز یادآوری کوچکی برای پی بردن به قدرت درمان کمکی و امیدی است که می‌تواند برای بیماران و عزیزانشان ایجاد کند.
داروها و درمان‌های رایج ادجوانت تراپی چیست؟
چندین دارو و درمان کمکی رایج وجود دارد که در درمان سرطان استفاده می‌شود و شامل موارد زیر خواهند بود:
- داروهای شیمی درمانی مانند پاکلیتاکسل، دوکسوروبیسین و سیکلوفسفامید.
- داروهای هورمون درمانی مانند تاموکسیفن، آناستروزول و لتروزول
- داروهای درمانی هدفمند مانند تراستوزوماب، ستوکسیماب و ایماتینیب
- پرتودرمانی که در آن از پرتوهای پرانرژی برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
- داروهای ایمونوتراپی مانند pembrolizumab، nivolumab و ipilimumab
لازم به ذکر است که داروها و درمان‌های خاص مورد استفاده به نوع و سطح سرطان و همچنین ویژگی‌ها و شرایط فردی بیماران بستگی دارد.
عوارض جانبی و ملاحظات درمانی
در حالی که ادجوانت تراپی می‌تواند در درمان سرطان بسیار موثر واقع شود، مهم است که از عوارض جانبی بالقوه و ملاحظات مرتبط با این درمان‌ها آگاه باشید.
برای مثال شیمی درمانی می‌تواند عوارض جانبی متعددی مانند حالت تهوع، استفراغ، ریزش مو و خستگی ایجاد کند. پرتودرمانی نیز غالبا منجر به تحریک پوست، خستگی و آسیب طولانی مدت به بافت‌های سالم خواهد شد.
از طرف دیگر، هورمون درمانی می‌تواند باعث علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و تغییرات خلقی در بانوان مبتلا به سرطان شود.
بنابراین برای بیماران بسیار مهم است که در مورد عوارض جانبی بالقوه و ملاحظات ادجوانت تراپی با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنند.
همچنین مهم است که بیماران از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی، خانواده و دوستان برای کمک به مدیریت هر گونه عوارض جانبی و مقابله با چالش‌های عاطفی و فیزیکی که ممکن است در طول درمان ایجاد شوند، کمک بگیرند.
شواهدی که بر استفاده از ادجوانت تراپی تأکید می‌کند!
استفاده از ادجوانت تراپی در درمان سرطان با انبوهی از شواهد علمی پشتیبانی می‌شود. کارآزمایی‌های بالینی و مطالعات متعدد اثربخشی ادجوانت تراپی را در کاهش خطر عود سرطان و بهبود میزان بقای بیماران نشان داده‌اند.
به عنوان مثال، یک مطالعه در مقیاس بزرگ که بر روی بیماران مبتلا به سرطان پستان انجام شد، کاهش قابل توجهی در خطر عود سرطان و مرگ و میر با استفاده از شیمی درمانی کمکی نشان داد؛ یافته‌های مشابهی برای انواع دیگر سرطان مانند کولورکتال، ریه و ملانوم نیز در این باره گزارش شده است.
شواهد حمایت از استفاده از ادجوانت تراپی به طور مداوم در حال تکامل است؛ با مطالعات جدید و آزمایشات بالینی که برای اصلاح بیشتر رویکردهای درمانی و بهبود نتایج برای بیماران سرطانی انجام می‌شود.
عواملی که هنگام تعیین نوع و گزینه‌های ادجوانت تراپی باید در نظر گرفته شوند:
هنگام در نظر گرفتن گزینه‌های ادجوانت تراپی، چندین فاکتور باید در نظر گرفته شود. این فاکتورها شامل نوع و سطح سرطان، ویژگی‌های فردی هر بیمار و مزایا و خطرات بالقوه درمان است.
همواره برای بیماران مهم است که در طی این مسیر با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود گفتگوی کامل داشته باشند تا مزایا و خطرات بالقوه ادجوانت تراپی را درک کنند.
این مسئله به آن‌ها کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌ای در مورد گزینه‌های درمانی خود بگیرند و مطمئن شوند که مناسب‌ترین و مؤثرترین مراقبت را دریافت می‌کنند.
آخرین پیشرفت‌ها در تحقیقات ادجوانت تراپی
ادجوانت تراپی زمینه‌ای است که به سرعت در حال تحول است؛ با انجام مطالعات مداوم و آزمایش‌های بالینی با هدف بهبود نتایج درمان و کاهش عوارض جانبی. برخی از آخرین پیشرفت‌ها در تحقیقات درمان کمکی عبارتند از:
- توسعه درمان‌های هدفمند جدید که می‌توانند به طور خاص جهش‌های ژنتیکی یا نشانگرهای زیستی موجود در تومور بیمار را مورد هدف قرار دهند.
- گسترش ایمونوتراپی در بستر درمان کمکی با کارآزمایی‌های بالینی در حال انجام که مزایای بالقوه داروهای ایمونوتراپی را بررسی می‌کنند.
- استفاده از پروفایل مولکولی و آزمایش ژنومی برای شناسایی بیمارانی که به احتمال زیاد از درمان کمکی سود خواهند برد.
- بررسی درمان‌های ترکیبی که در آن انواع مختلف درمان کمکی با هم برای افزایش اثربخشی درمان استفاده می‌شود.
این پیشرفت‌ها نویدبخش آینده ادجوانت تراپی بوده و نور امیدی برای رسیدن به ارتقا و بهبود نتایج درمانی بیماران سرطانی خواهد بود.
میزان اثربخشی ادجوانت تراپی
از آنجایی که هیچ یک از این درمان‌های سرطان کاملاً بی‌ضرر نیستند، تعیین خطرات ادجوانت تراپی در مقابل فواید آن بسیار مهم است.
عوامل زیر می‌توانند به بیماران و پزشکشان کمک کند تا تعیین کنند که آیا درمان کمکی برای آن‌ها مناسب است یا خیر و اگر چنین است، کدام نوع از ادجوانت تراپی باید برای آن‌ها استفاده شود. این عوامل با توجه به موارد زیر تجویز می‌شوند:
- نوع سرطان:
درمان انواع خاصی از سرطان، مانند سرطان سینه و روده بزرگ، با ادجوانت تراپی می‌تواند بسیار موثر باشد اما در عین حال باید به این نکته نیز توجه نمود که ادجوانت تراپی ممکن است برای برخی دیگر از انواع سرطان فایده‌ای نداشته و تاثیرگذار نباشد.
- سطح سرطان:
مرحله سرطان به وسعت گسترش سرطان در بدن بیمار اشاره دارد. اگر سرطان در مراحل اولیه باشد، قبل از این که دیر بشود می‌توان بیماری را در نطفه خفه کرده و به طور کامل درمان نمود.
احتمال عود مجدد سرطان بعد از عمل جراحی وجود دارد اما در صورتی که بسیار کم باشد. درمان کمکی ممکن است در این طور کیس‌ها سود کمی داشته باشد اما بی‌تأثیر نیز نخواهد بود.
در صورتی که سرطان در سطح پیشرفته تشخیص داده شده باشد و یا به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته باشد، ادجوانت تراپی ممکن است سودمندتر از تشخیص سرطان در مراحل اولیه باشد.
- تعداد غدد لنفاوی درگیر:
هر چه تعداد غدد لنفاوی که درگیر سلول‌های سرطانی شده‌اند بیشتر باشد، احتمال باقی ماندن سلول‌های سرطانی پس از درمان موضعی، مانند جراحی نیز بیشتر خواهد بود.
- پذیرش هورمونی:
اگر تومور بیمار از نظر هورمونی حساس نباشد، هورمون درمانی متود درمانی موثری نخواهد بود اما در این بین ادجوانت تراپی ممکن است تاثیرات مثبتی بر روند درمان اعمال کند.
- سایر تغییرات خاص سرطان:
برخی از سرطان‌ها ممکن است تغییرات خاصی در سلول‌های خود داشته باشند که این موضوع احتمال بازگشت سرطان در بدن بیماران را بسیار افزایش می‌دهد.
در این بین احتمال سودمند بودن ادجوانت تراپی نیز ممکن است افزایش پیدا کند. اگر آزمایش‌ها نشان دهند که احتمال عود سرطان در بدن بیماران کم است، ادجوانت تراپی ممکن است تاثیرگذاری کمی داشته باشد.
دریافت ادجوانت تراپی تضمین نمی‌کند که سرطان افراد مجددا عود نمی‌کند اما با این حال، می‌تواند به کاهش خطر عود سرطان در بیماران کمک کند.
نکاتی که باید در خصوص روند ادجوانت تراپی بدانید!
۱. افرادی که از چه از لحاظ فیزیکی و چه از لحاظ سیستم ایمنی از قدرت بالایی برخوردار هستند، ممکن است عوارض جانبی کمتری را در طول ادجوانت تراپی تجربه کنند و احتمال بیشتری وجود دارد که از درمان سود بیشتری ببرند.
از طرف دیگر افراد مبتلا به مشکلات مرتبط با سلامتی شدید ممکن است در طول ادجوانت تراپی عوارض جانبی بیشتری را تجربه کنند و همچنین ممکن است از این متود درمانی سود کمتری ببرند.
در صورتی که فرد مشکلات مرتبط با سلامتی مانند بیماری قلبی یا بیماری شدید ریوی تجربه می‌کند، ممکن است ادجوانت تراپی به این افراد در دستیابی به اهداف سلامتی خود کمک نکنند.
۲. برخی از بیماران می‌خواهند هرکاری که ممکن است انجام دهند تا شانس عود مجدد سرطان خود را فارغ از وجود عوارض جانبی تا جایی که ممکن است کاهش دهند.
این در حالی است که برخی دیگر ترجیح می‌دهند عوارض جانبی اضافی را تحمل نکنند و از ادجوانت تراپی استفاده نکنند.
در این شرایط بهتر است که بیماران از پزشک متخصص خود بپرسند که چه چیزی را برای آن‌ها توصیه می‌کند و به چه علت.
روند این تصمیم گیری‌ها می‌تواند بسیار دشوار باشد که البته پزشک متخصص به این افراد کمک کند تا بررسی کنند که آیا مزایای ادجوانت تراپی از خطرات و عوارض آن بیشتر است یا خیر و درنهایت در خصوص انجام این روش کمک درمانی تصمیم بگیرند.
کلام آخر
در این مقاله‌ی بای بای سرطان به این که ادجوانت تراپی چیست و چگونه بر ارتقای روند درمان و حفظ بهبودی بیماران پس از درمان کمک می‌کند، پرداختیم و در کنار مزایای مهم آن، عوارض زیادی نیز برای این روش کمک درمانی برشمردیم.
در نهایت امیدواریم حس لحظه‌ی رهایی از سرطان برایتان دائمی باشد و هیچ‌گاه حس شنیدن خبر عود مجدد بیماری را تجربه نکنید.
منابع:
