پولیپهای روده به خودی خود همیشه خطرناک نیستند، اما برخی از آنها میتوانند با گذشت زمان به سرطان تبدیل شوند. پولیپها به دو دسته خوشخیم و پیشسرطانی تقسیم میشوند؛ پولیپهای پیشسرطانی پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به سرطان روده دارند. با این حال، اگر پولیپها زود شناسایی و برداشته شوند، میتوان از این خطر جلوگیری کرد. در این مقاله قصد داریم به طور کامل در مورد علت پیدایش پولیپ روده و میزان خطر آن برای افراد به شما اطلاعات کاملی ارائه دهیم. پس تا انتها همراه ما باشید.
علت پیدایش پولیپهای روده
پولیپهای روده به دلیل رشد غیرطبیعی سلولهای لایه داخلی دیواره روده ایجاد میشوند. علت دقیق پیدایش پولیپها به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل متعددی در این زمینه نقش دارند. (دکتر امامی میبدی فلوشیپ فوق تخصصی جراحی کولورکتال)
از جمله مهمترین دلایل پیدایش پولیپهای روده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. عوامل ژنتیکی و وراثتی: افرادی که در خانواده خود سابقه پولیپ یا سرطان روده دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به پولیپ هستند. برخی سندرمهای ارثی باعث میشوند تعداد زیادی پولیپ در روده تشکیل شود که به مرور ممکن است سرطانی شوند.
2. سن: احتمال ایجاد پولیپها با افزایش سن بالا میرود. این خطر به ویژه از سن ۵۰ سالگی به بعد افزایش مییابد، به همین دلیل، غربالگریهای منظم برای افراد در این سنین توصیه میشود.
3. رژیم غذایی ناسالم: مصرف غذاهای پرچرب، به ویژه چربیهای اشباعشده و گوشت قرمز، در کنار مصرف کم فیبر و مواد مغذی از جمله عواملی است که میتواند به تشکیل پولیپهای روده کمک کند. رژیم غذایی کمفیبر و پر از مواد فرآوریشده ریسک ابتلا را افزایش میدهد.
4. التهاب مزمن در روده: ابتلا به بیماریهای التهابی مزمن روده مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون میتواند زمینهساز تشکیل پولیپها و حتی سرطان شود. التهاب مزمن با ایجاد تغییرات سلولی در دیواره روده، احتمال بروز پولیپ را بیشتر میکند.
5. سبک زندگی ناسالم: عواملی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل و فعالیت بدنی کم میتواند به طور مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت رودهها تاثیر بگذارد و ریسک پولیپها را افزایش دهد.
6. چاقی و اضافه وزن: چاقی به دلیل اثرات التهابی و تغییرات هورمونی که در بدن ایجاد میکند، میتواند احتمال رشد پولیپ را بیشتر کند.
پولیپهای روده اغلب بدون علامت هستند و ممکن است تا مدتها تشخیص داده نشوند. با این حال، غربالگریهایی مانند کولونوسکوپی میتواند پولیپها را شناسایی کرده و از رشد بیشتر آنها جلوگیری کند. برداشتن پولیپها در مراحل اولیه، خطر تبدیل شدن آنها به سرطان روده را به شدت کاهش میدهد.
چه کسانی به میزان بیشتر در معرض بیماری پولیپ روده هستند؟
افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به پولیپهای روده قرار دارند، معمولاً ویژگیها و شرایط خاصی دارند. مهمترین گروههای در معرض خطر عبارتند از:
1. افراد با سابقه خانوادگی پولیپ یا سرطان روده: اگر در خانواده فرد، پولیپ یا سرطان روده شایع باشد، احتمال ابتلای او به پولیپهای روده بیشتر است. برخی از سندرمهای ارثی نیز احتمال بروز پولیپ و سرطان روده را افزایش میدهند.
2. افراد مسن: با افزایش سن، خطر ایجاد پولیپهای روده افزایش مییابد، به ویژه در افراد بالای ۵۰ سال. به همین دلیل، غربالگریهای منظم برای افراد بالای ۵۰ سال توصیه میشود تا در صورت وجود پولیپ، به موقع شناسایی و برداشته شود.
3. افراد با رژیم غذایی نامناسب: افرادی که رژیم غذایی پرچرب دارند و مقدار زیادی گوشت قرمز و فرآوریشده مصرف میکنند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به پولیپ روده هستند. مصرف کم فیبر و سبزیجات نیز میتواند احتمال رشد پولیپها را بیشتر کند.
4. افراد مبتلا به بیماریهای التهابی روده: بیماریهای التهابی مزمن روده، مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، میتوانند منجر به ایجاد تغییرات در دیواره روده و افزایش احتمال رشد پولیپ شوند.
5. افراد سیگاری و مصرفکنندگان الکل: سیگار و الکل به دلیل اثرات مضر بر بافتهای بدن، از جمله روده، میتوانند ریسک ابتلا به پولیپ را بالا ببرند. مصرف الکل و سیگار میتواند باعث التهاب و تغییرات سلولی شود که باعث تشکیل پولیپ میشود.
6. افراد چاق یا دارای اضافهوزن: چاقی و اضافه وزن، به دلیل تأثیرات هورمونی و افزایش التهاب در بدن، میتوانند خطر ایجاد پولیپ و حتی سرطان روده را افزایش دهند.
7. افراد کمتحرک: کمبود فعالیت بدنی نیز به افزایش احتمال ایجاد پولیپها کمک میکند. فعالیت بدنی منظم، نهتنها به کاهش وزن کمک میکند، بلکه به سلامت عمومی روده و کاهش التهاب نیز مؤثر است.
8. افرادی که سابقه شخصی پولیپ یا سرطان روده دارند: افرادی که قبلاً جراحی پولیپ روده داشتهاند یا در گذشته به سرطان روده مبتلا شدهاند، بیشتر در معرض خطر تشکیل پولیپهای جدید هستند و نیاز به غربالگریهای مکرر دارند.
در نتیجه، افرادی که در این گروهها قرار میگیرند بهتر است به طور منظم تحت بررسی و غربالگریهایی مانند کولونوسکوپی قرار گیرند تا در صورت وجود پولیپ، به موقع تشخیص داده و درمان شود.
چه کسانی باید تست های غربالگری پولیپ روده انجام دهند؟
غربالگری سرطان روده روشی پیشگیرانه برای شناسایی و حذف پولیپهای پیشسرطانی و تشخیص زودهنگام سرطان روده است. افراد بالای ۵۰ سال یا کسانی که سابقه خانوادگی پولیپ یا سرطان روده دارند، به طور ویژه نیاز به غربالگری منظم دارند. همچنین، افراد مبتلا به بیماریهای التهابی روده، افراد سیگاری، کسانی که رژیم غذایی پرچرب و کمفیبر دارند، و افرادی با سابقه شخصی پولیپ نیز باید تستهای غربالگری انجام دهند. این آزمایشها، مانند کولونوسکوپی، کمک میکنند تا پولیپها زودتر شناسایی و از تبدیل شدن به سرطان جلوگیری شود.
انتخاب روش غربالگری بسته به سن، سابقه خانوادگی، وضعیت سلامتی و عوامل خطر فرد، متفاوت است.
نتیجه گیری
انجام منظم غربالگریهایی مانند کولونوسکوپی برای افراد در معرض خطر، بهترین راه برای پیشگیری از عوارض ناشی از پولیپهای روده و کاهش احتمال ابتلا به سرطان روده است.
