همگان لاپاراسکوپی را به عنوان روش جراحی نوینی می‌شناسند که اخیرا در جراحی‌های نواحی داخلی بدن و شکم، به کار گرفته میشود و به بعد تشخیصی جراحی لاپاراسکوپی آنطور که باید تا کنون پرداخته نشده است. در این مقاله بای بای سرطان هدف ما بررسی و شناخت لاپاروسکوپی، به عنوان یک روش تشخیصی-درمانی است لذا قصد داریم به هرآنچه که لازم است از این فرآیند بدانید، بپردازیم.
پس اگر شما فردی هستید که در آینده‌ای نزدیک جراحی لاپاراسکوپی در پیش دارید، این مقاله را از دست ندهید.
لاپاراسکوپی چیست؟
لاپاروسکوپی نوعی عمل جراحی است که این امکان را به جراح می‌دهد تا بدون ایجاد شکافی بزرگ، داخل شکم و لگن را بررسی کند.
این پروسه همچنین با نام‌های جراحی سوراخ کلیدی یا جراحی غیرتهاجمی نیز شناخته میشود.
در جراحی لاپاراسکوپی از ایجاد برش‌های بزرگ دوری میشود، چرا که جراح از ابزاری به نام لاپاروسکوپ استفاده میکند.
که لوله‌ای کوچک است و در قسمت بالایی خود مجهز به منبع نوری کوچک و دوربین است.
چراغ کوچک یا منبع نوری که در بالای این ابزار قرار داد، با روشن کردن فضای داخلی شکم و لگن این امکان را به جراح می‌دهد تا ارگان‌ها را با دقت و جزئیات بیشتری مورد بررسی قرار دهد.
تمامی تصاویری که توسط دوربین لاپاروسکوپ ثبت و ضبط میشود بر روی مانیتور به پزشک نشان داده می‌شوند تا جراح علاوه بر ارزیابی ارگان‌های داخلی، اقدامات مورد نیاز جهت تشخیص یا درمان را نیز انجام دهد.
مزایای انجام لاپاروسکوپی
جراحی لاپاراسکوپی نسبت به روش‌های جراحی سنتی از مزایای بیشتری برخوردار است، که شامل:
- مدت زمان بستری شدن بیمار و ریکاوری آن در لاپاروسکوپی بسیار کوتاه‌تر است.
- بیمار بعد از انجام عمل جراحی از خون‌ریزی و درد کمتری رنج خواهد برد.
- زخم‌های ناشی از برش بافت بدن نیز بسیار جزئی‌تر و کوچک‌تر خواهند بود.
برای تشخیص و درمان مشکلات مختلفی استفاده میشود.
در طول پروسه، ابزارهای جراحی کوچک از طریق برش‌های کوچکی که بر روی ناحیه موردنظر ایجاد شده است، وارد می‌شوند و از این طریق می‌توان تمامی اقداماتی که در طول جراحی‌های سنتی انجام داد را با دقت بیشتر و آسیب کمتری انجام داد.
تشخیص بیماری با لاپاراکسکوپی
در علم پزشکی استفاده از روش‌های غیرتهاجمی مثل سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی برای تشخیص بیماری‌های مختلف امری شایع است.
اما در بعضی شرایط تنها راه تشخیص بیماری، بررسی بافت درگیر به صورت مستقیم است که این امر از طریق لاپاروسکوپ، امکان‌پذیر خواهد بود.
امروزه از جراحی لاپاراسکوپی به صورت گسترده‌ای برای تشخیص بیماری‌های مختلف استفاده میشود. برخی از این موارد را در ادامه بررسی کرده‌ایم.
- در بیماری‌های التهابی لگن که عفونت‌های باکتریایی قسمت فوقانی دستگاه تناسلی زن شامل لوله فالوپ، رحم و تخمدان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- اندومتریوز که در آن قسمت هایی از دیواره داخلی رحم یا اندومتریوم خارج از رحم، دیده می شوند.
- حاملگی خارج رحمی که بسیار خطرناک بوده و تشخیص به موقع آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
- کیست های تخمدان نوعی بیماری است که کیستی پر از مایع بر روی تخمدان تشکیل خواهد شد.
- فیبروم ها که تومورهای غیرسرطانی در داخل و یا اطراف رحم هستند.
- ناباروری های زنان
- بیضه هایی که نزول پیدا نکرده و وارد کیسه بیضه نشده‌اند. این بیماری، یک شرایط شایع در دوران نوزادی است که در آن نوزاد، بدون یک یا هر دو بیضه متولد میشود.
- آپاندیسیت که از شایع ترین علل دردهای ناگهانی شکمی است و باعث درد و تورم شدید آپاندیس میشود.
جراحی لاپاراسکوپی و تشخیص سرطان
علاوه بر تمامی بیماری‌های نام برده شده، در تشخیص بعضی از سرطان‌ها نیز نقش موثری دارد به طوری که از آن در طول فرآیند نمونه‌برداری از بافت موردنظر یا بیوپسی استفاده شده تا سرطانی بودن یا نبودن آن بافت مشخص شود.
سرطان‌هایی که با استفاده از جراحی لاپاراسکوپی می‌توان آنها را تشخیص داد شامل:
- سرطان کبد
- سرطان پانکراس (لوزالمعده)
- سرطان تخمدان
- سرطان مجاری صفراوی
انواع لاپاراسکوپی
علاوه بر کاربرد تشخیصی، کاربرد درمانی نیز دارد و جهت درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد:
1- در کیسه ایی که بیمار دچار آپاندیسیت شده و امکان پارگی آپاندیس وجود دارد، برداشتن آپاندیس ملتهب به این روش صورت می گیرد.
2- در بیمارانی که دچار سنگ کیسه صفرا می شوند، با این عمل کیسه صفرا به طور کامل برداشته می شود.
3- برداشتن بخش هایی از روده برای درمان بیماری های گوارشی مثل کرون و دیورتیکولیتی که به درمان پاسخ نمی دهد، از طریق لاپاراسکوپی امکان پذیر خواهد بود.
4- با لاپاروسکوپی می توان فتق های ناحیه کشاله ران را ترمیم و درمان کرد.
5- ترمیم و درمان زخم های ناحیه شکم نیز با جراحی لاپاراسکوپی انجام می شود.
6-کسانی که برای زیبایی و کاهش وزن عمل جراحی لاپاروسکوپی انجام می دهند نیز از این متود سود خواهند برد.
7- برداشتن قسمت و یا کل ارگانی که درگیر سرطان شده است نیز از کاربردهای دیگر لاپاراسکوپی است به طوری که لاپاراسکوپی در درمان سرطان های تخمدان، پروستات، کبد، کولون، کلیه و مثانه مورد استفاده قرار می گیرد.
8- از جراحی لاپاراسکوپی در درمان حاملگی های خارج رحمی استفاده و با خارج کردن جنین از آسیب رسیدن به لوله های فالوپ، جلوگیری می شود.
9- برداشتن رحم در بیماری التهابی لگن، از دیگر درمان هایی است که به وسیله لاپاراسکوپی میسر می شود.
آمادگی های لازم برای جراحی لاپاراسکوپی
قبل از انجام لاپاروسکوپی، انجام یکسری اقدامات و فرآیندها ضروری و لازم است تا پروسه بدون مشکل انجام شود و اختلالی در نتیجه نهایی رخ ندهد.
- با توجه به نوع لاپاراسکوپی که صورت می گیرد، معمولا پزشک جراح توصیه می کند حداقل ۶ تا ۱۲ ساعت قبل از انجام پروسه، بیمار چیزی نخورد و ننوشد.
- اگر بیمار از داروهای رقیق کننده خون مثل آسپیرین و وارفارین استفاده می کند، توصیه می شود که چند روز قبل از انجام لاپاراسکوپی با نظر پزشک، مصرف دارو قطع شود تا از خون‌ریزی‌های شدید حین عمل جلوگیری شود.
- در صورتی که بیمار سیگار می‌کشد، بهتر است در اسرع وقت مصرف آن قطع شود؛ چرا که باعث کند شدن پروسه ترمیم و درمان شده و ریسک ابتلا به انواع بیماری‌ها به خصوص عفونت‌ها را در فرد افزایش می‌دهد.
- بیشتر کسانی که لاپاروسکوپی انجام می‌دهند، می‌توانند همان روز جراحی و یا یک روز پس از آن، از بیمارستان مرخص شوند.
- بهتر است قبل از عمل، از نزدیکان خود بخواهید تا کنارتان باشند؛ چرا که تاثیرات داروهای بیهوشی بعد از ۲۴ ساعت از بین خواهند رفت و بیمار در طول این ۲۴ ساعت، برای انجام کارهای خود به کمک نیاز خواهد داشت.
لاپاراسکوپی چگونه انجام میشود؟
برای انجام جراحی لاپاراسکوپی، بیمار به طور کامل بیهوش خواهد شد و آگاهی نسبت به اتفاقاتی که پیرامونش رخ می‌دهد، نخواهد داشت.
در طول عمل لاپاروسکوپی، جراح برشی کوچک به اندازه ۱ تا ۱.۵ سانتیمتر، نزدیک به ناف ایجاد خواهد کرد. سپس لوله‌ای نازک از طریق برش ایجاد شده، وارد شکم میشود و دی اکسید کربن از طریق لوله برای باد کردن شکم، به داخل آن پمپ میشود.
باد شدن شکم، این امکان را به جراح می‌دهد تا دید بهتر و واضح‌تری نسبت به ارگان‌های داخلی شکم داشته باشد و همچنین فضای بیشتری نیز برای انجام فرآیندهای تشخیصی یا درمانی در اختیار او قرار می‌دهد.
از طریق لوله کار گذاشته شده، لاپاروسکوپ وارد فضای داخل شکم میشود و تصاویری واضح و با جزئیات در اختیار جراح قرار داده میشود.
اگر لاپاراسکوپی به قصد درمان بیماری خاص مثل خارج کردن آپاندیس انجام شده باشد، جراح شکاف‌های بیشتری بر روی شکم ایجاد میکند.
ابزارهای جراحی کوچک از طریق شکاف‌های ایجاد شده، وارد شکم می‌شوند و جراح با استفاده از دید دقیقی که لاپاروسکوپ در اختیارش قرار می‌دهد، ابزار را به محل مورد نظر هدایت میکند و اقدامات درمانی لازم را انجام خواهد داد.
بعد از انجام پروسه، گاز کربن دی اکسید پمپ شده خارج شده و شکاف‌های ایجاد شده با استفاده از بخیه بسته خواهد شد.
چنانچه لاپاراسکوپی به قصد تشخیص مشکل خاصی استفاده شود، پروسه بین ۳۰ الی ۶۰ دقیقه طول می‌کشد، اما اگر اقدامات درمانی دیگری نیز در کنار آن انجام شود، مدت زمان آن طولانی‌تر خواهد بود.
لاپاراسکوپی رحم
لاپاروسکوپی، قادر است مشکلاتی که در رحم به وجود می‌آیند را نیز درمان کند. در بعضی از بیماری‌ها، تومورهای غیرسرطانی در رحم ایجاد می‌شوند که باعث ایجاد درد و خون‌ریزی‌های شدید شده و پزشک با عمل جراحی و برداشتن تومورها، این عوارض را رفع میکند.
در مواقعی رحم دچار بیرون‌زدگی شده و وارد واژن میشود که در این شرایط جراح با برداشتن رحم، این مشکل را رفع خواهد کرد.
از این جراحی برای درمان سرطان‌هایی نظیر رحم، دهانه رحم، تخمدان‌ها و سایر قسمت‌هایی که رحم را در برمی‌گیرند، استفاده میشود.
در چه کسانی نمیتوان از لاپاروسکوپی استفاده کرد؟
انجام لاپاراسکوپی در بعضی شرایط خاص، توسط پزشک توصیه نمی‌شود. این شرایط شامل:
- زمانی که بیمار جراحی قبلی در محل مورد نظر داشته است، انجام جراحی مجدد باعث چسبندگی بیش از حد بافت آن ناحیه و افزایش مدت زمان بهبود جای زخم میشود.
- لاپاروسکوپی برای کسانی که توده‌های عضلانی و چربی زیادی داشته باشند، مناسب نیست.
- در شرایطی که عفونت‌ها و خون‌ریزی‌های شدیدی رخ دهد، دیگر زمانی برای جراحی لاپاراسکوپی وجود ندارد و محل درگیر بلافاصله باید شکافته و تحت درمان قرار گیرد.
- لاپاراسکوپی در بیمارانی که مشکلات قلبی و تنفسی دارند، باعث بروز عوارض جانبی شدید خواهد شد؛ به خصوص در زمانی که از گاز کربن دی اکسید استفاده میشود.
شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.
هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.
منابع:
