آیا واقعاً میتوان امید تازهای برای بیماران مبتلا به سرطان معده پیشرفته پیدا کرد؟ طبق آمار جهانی، بخش بزرگی از بیماران مبتلا به سرطان معده، اتصال معده به مری (GEJ) و سرطان مری، به درمانهای رایج طولانی مدت پاسخ مناسب نمیدهند و همچنان خطر مرگ و عود بیماری بسیار بالاست. اما اکنون یک خبر علمی مهم منتشر شده است: ترکیب داروی Domvanalimab و Zimberelimab در کنار شیمیدرمانی FOLFOX در نتایج اولیه، نشانههایی از موفقیت و ایمنی را نشان داده است. آیا این همان نقطه امید تازه بیماران است؟
داستان پژوهش جدید چه بود؟
براساس نتایج بازوی A1 از مطالعه فاز ۲ به نام EDGE-Gastric که در کنگره ESMO سال ۲۰۲۵ ارائه شد، برای اولین بار دادههایی ارائه شد که این ترکیب دارویی میتواند در بیماران سرطان پیشرفته معده، GEJ و مری، اثربخشی و ایمنی قابل قبولی داشته باشد.
این سرطانها وقتی در مرحله ۳ و ۴ باشند و دیگر امکان جراحی برای بیمار وجود نداشته باشد، درمان کاملاً وابسته به شیمیدرمانی و ایمونوتراپیهای سیستمیک میشود. و درست همینجاست که امید تازه پیدا میشود.
داروها چگونه به بیمار داده شد؟
در این مطالعه ۴۱ بیمار شرکت کردند:
- ۲۶ بیمار سرطان معده
- ۱۲ بیمار سرطان GEJ
سرطان GEJ یعنی سرطان ناحیهی اتصال معده به مری.
GEJ مخفف GastroEsophageal Junction هست.
این ناحیه همان قسمتی است که مری (لولهای که غذا را از دهان به معده میرساند) به معده وصل میشود. سرطان در این بخش، ویژگیهای مشترکی از هر دو سرطان معده و سرطان مری دارد. به همین دلیل هم تشخیص و درمان آن پیچیدهتر میشود.
- ۱۰ بیمار سرطان مری
همه این افراد HER2 منفی بودند.
این بیماران:
- هر ۴ هفته Domvanalimab + Zimberelimab دریافت کردند
- و همزمان هر ۲ هفته شیمیدرمانی FOLFOX هم انجام شد
- نهایتاً تا سقف ۲ سال درمان ادامه داشت
نتایج اصلی این مطالعه روی دو معیار مهم تمرکز داشت:
- ایمنی داروها (Safety)
- نرخ پاسخدهی به درمان (ORR)
چرا ترکیب Domvanalimab + Zimberelimab مهم است؟
Domvanalimab یک آنتیبادی ضد TIGIT است
Zimberelimab یک آنتیبادی ضد PD-1 است
یعنی هر دو دارو روی نقاط کنترل سیستم ایمنی کار میکنند. هدف این ترکیب این است که قدرت سیستم ایمنی علیه سلولهای سرطانی را چند برابر کند. وقتی این ترکیب همراه با شیمیدرمانی استاندارد FOLFOX داده میشود، احتمالاً بدن هوشمندانهتر با سرطان میجنگد.
این نتایج چه معنایی برای بیماران دارد؟
هنوز این تحقیق در فاز ۲ است، اما در همین مرحله دادههای اولیه نشان دادهاند که:
- ایمنی درمان قابل قبول بوده
- پاسخدهی به درمان مشاهده شده است
به بیان ساده یعنی:
برای بیماران HER2 منفی با سرطانهای معده و مری پیشرفته، یک مسیر درمانی جدید در حال باز شدن است. و شاید در چند سال آینده این ترکیب تبدیل به یکی از درمانهای متداول شود.
چرا سرطان GEJ مهم است؟
چون این بخش هم زمان هم با اسید معده در تماس است و هم با مسیر غذا از مری؛ و این ترکیب، آن را به ناحیهای حساس و آسیبپذیر تبدیل میکند.
سرطان GEJ معمولاً چگونه ایجاد میشود؟
- ریفلاکس مزمن و طولانی مدت (GERD)
- التهاب طولانی مری
- چاقی
- مصرف الکل و سیگار
- سابقه Barrett’s esophagus
علائم شایع سرطان GEJ
- گیر کردن غذا هنگام بلع
- درد پشت جناغ یا سوزش شدید معده
- کاهش وزن ناخواسته
- تهوع و استفراغ
- خونریزی گوارشی
چرا درمان برای GEJ سختتر است؟
چون این نقطه دقیقاً مرز بین دو نوع بافت مختلف است
و تومورهای این ناحیه گاهی مثل سرطان معده رفتار میکنند
و گاهی شبیه سرطان مری.
به همین دلیل انتخاب بهترین روش درمانی (جراحی، شیمیدرمانی، ایمونوتراپی و…) معمولاً نیاز به ارزیابی دقیق توسط تیم تخصصی انکولوژی دارد.
سرطان GEJ یک نوع سرطان مهم و شایع در بخش فوقانی دستگاه گوارش است که در سالهای اخیر رو به افزایش بوده و متأسفانه در مراحل پیشرفته دیر تشخیص داده میشود.
دقیقاً به همین دلیل است که نتایج جدید در مورد ترکیب داروی Domvanalimab و Zimberelimab ارزشمند تلقی شده؛ چون این بیماران معمولاً گزینههای درمانی محدودی دارند و هر امید جدید، مهم است.
نکات کلیدی مقاله با موضوع ترکیب داروی Domvanalimab و Zimberelimab
- ترکیب Domvanalimab و Zimberelimab به همراه شیمیدرمانی FOLFOX در مطالعه جدید، نتایج امیدوارکننده نشان داد.
- این درمان جدید برای بیمارانی بررسی شد که سرطان معده، اتصال معده به مری (GEJ) یا مری دارند و جراحی برای آنها دیگر امکانپذیر نیست.
- ۴۱ بیمار در این تحقیق شرکت کردند و درمان تا حداکثر دو سال ادامه داشت.
- هدف اصلی تحقیق بررسی ایمنی و نرخ پاسخدهی به درمان (ORR) بود.
- هر دو دارو روی سیستم ایمنی بدن کار میکنند و هدف این است که ایمنی بدن فعالتر و دقیقتر با سلولهای سرطانی مبارزه کند.
- این تحقیق تازه در مرحله فاز ۲ است، اما نشان میدهد که ممکن است یک راه جدید درمانی برای بیماران HER2 منفی وجود داشته باشد.
- این نتایج، یک مسیر و امید تازه در درمان سرطانهای پیشرفته دستگاه گوارش فوقانی ایجاد کرده است.
کلام آخر
در مسیر درمان سرطان، هیچ کشف کوچکی کوچک نیست. ترکیب داروی Domvanalimab و Zimberelimab یک گام تازه و امیدوارکننده است که میتواند آینده بیماران را تغییر دهد. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با سرطان درگیر هستید، هر روز خبرهای جدید علمی میتواند امید شما را بیشتر کند.
نظر شما چیست؟ به نظرتان این نوع تحقیقات در آینده استاندارد درمان را متحول میکنند؟
در بخش دیدگاه، تجربه و نظر خود را بنویسید.
این مقاله براساس ترجمه و بازنویسی مطلب منتشر شده در سایت Nature Reviews Clinical Oncology در تاریخ ۳۱ اکتبر ۲۰۲۵ برای بیماران و خوانندگان سایت «بای بای سرطان» ارائه شده است.
