سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

کموتراپی روشی کاربردی و موثر در درمان سرطان

کموتراپی
در این نوشته شما می خوانید

انجام کموتراپی یا شیمی درمانی، عوارض زیادی نظیر ریزش مو، یبوست، بی‌­حالی، ضعف و.. به همراه دارد که ممکن است برای برخی از بیماران تحت درمان با داروی کموتراپی رخ دهد. یکی از مهم­‌ترین عوارضی که برای اغلب بیماران تحت درمان با شیمی درمانی اتفاق می‌­افتد، تهوع و استفراغ است که ممکن است از لحظه انجام این فرآیند تا انتهای آن همراه بیمار باشد. در این مقاله بای بای سرطان به عوارض کموتراپی علی الخصوص تهوع و استفراغ ناشی از انجام آن و راه‌­های کاهش این عوارض می‌­پردازیم.

کموتراپی چیست؟

کموتراپی که به شیمی درمانی نیز شناخته می‌­شود، نوعی درمان دارویی است که در آن از داروهای شیمیایی بسیار قوی برای نابودی سلول‌­هایی که سرعت رشد بسیار زیادی دارند، استفاده می­‌کنند.

از آن جایی که سلول‌­های سرطانی سرعت رشد و تقسیم زیادی دارند، کموتراپی بیشتر برای این نوع بیماری‌­ها کاربرد خواهد داشت.

داروهای کموتراپی طیف گسترده‌­ای دارند که پزشک متخصص می­تواند آن­ها را به صورت تنها و یا به صورت ترکیبی با سایر داروها، برای بیمار تجویز کند.

اگر چه که کموتراپی متودی بسیار کاربردی و موثر در درمان سرطان­‌های مختلف است اما این درمان، عوارض جانبی نیز به همراه دارد که می‌­تواند خفیف، متوسط یا بسیار جدی باشند.

داروی کموتراپی

کاربرد کموتراپی

یکی از اصلی‌­ترین سوالاتی که امکان دارد برای هر شخصی مطرح شود، آن است که کاربردهای کموتراپی چیست و نحوه استفاده از این متود درمانی چگونه است.

در ادامه به صورت مختصر به این موضوع خواهیم پرداخت:

۱. برای درمان سرطان به صورت تک درمانی:

از آن جایی کموتراپی یکی از موثرترین و ثابت شده‌­ترین روش‌­های درمان سرطان است، می­توان از آن به صورت تک درمان و یا به صورت درمان اولیه و پایه در بیماران استفاده کرد.

۲. استفاده از کموتراپی بعد از متودهای درمانی دیگر:

از شیمی درمانی می­توان بعد از انجام درمان‌­های دیگر بخصوص عمل جراحی استفاده کرد. به این صورت که بعد از اتمام عمل جراحی، برای اطمینان از نابودی کامل سرطان، از کموتراپی استفاده می‌­شود تا سایر سلول­‌های ‌سرطانی باقی مانده در محل مورد نظر به طور کامل از بین بروند.

۳. آمادگی بیمار برای انجام متودهای درمانی دیگر:

کموتراپی یا شیمی درمانی می­تواند تومورهای سرطانی را کوچک و بسیار آسیب‌­پذیر کند؛ البته اگر انجام کموتراپی با این هدف صورت گیرد، انجام رادیوتراپی و عمل جراحی بسیار مفیدتر و تاثیرگذارتر خواهد بود.

بهترین پزشکان کموتراپی

۴. کاهش علائم :

در شرایطی که امیدی به درمان سرطان وجود ندارد، از کموتراپی برای کاهش علائم و عارضه‌­های جانبی سرطان استفاده می­‌شود.

۵. بیماری‌­های مغز استخوان:

بیماری­‌هایی که بر مغز استخوان و سلول­‌های خونی تاثیر می­‌گذارند، با پیوند سلول­‌های بنیادی درمان خواهند شد. در این بین از کموتراپی برای از بین بردن بیماری­‌ها موجود در مغز استخوان و آماده کردن بستری مناسب برای پیوند سلول‌­های بنیادی استفاده می‌­شود.

۶. اختلالات سیستم ایمنی:

دوزهای پایین کموتراپی می­تواند در کنترل فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی در بعضی از بیماری‌­ها مفید عمل کند.

تجویز کموتراپی

پزشک متخصص از طیف دارویی متنوع و وسیعی برای درمان بیماران سرطانی استفاده می­‌کند، بنابراین همه‌­ی افراد از داروهای یکسان برای درمان بیماری خود استفاده نخواهند کرد.

پزشک با توجه به فاکتورهای مشخصی داروهایی مناسب با شرایط بیمار تجویز می­‌کند. این فاکتورها شامل:

  • انوع سرطان و بیماری که فرد به آن مبتلا شده است.
  • میزان وخامت سرطانی که فرد با آن درگیر است.
  • میزان سلامت عمومی بیمار و قوی بودن سیستم ایمنی او
  • سابقه درمان سرطان قبلی و استفاده از متودهای درمانی مختلف

بیمار و پزشک متخصص با مشورت و بررسی گزینه‌­های درمانی موجود، به جمع بندی نهایی رسیده و پزشک داروی کموتراپی مناسب را با توجه به شرایط بیمار برای او تجویز می‌­کند.

کموتراپی

شیمی درمانی سرپایی

در شیمی درمانی سرپایی، بیمار نیازی به بستری شدن در بیمارستان و مراکز درمانی برای دریافت داروی کموتراپی ندارد. در این نوع از شیمی درمانی، بیمار با توجه به داروهایی که پزشک برایش تجویز کرده است و جدول زمانی که برایش مشخص شده است، جهت دریافت داروهای ضدسرطانی به مراکز درمانی مراجعه می‌­کند.

با توجه به نوع بیماری و وخامت آن، تعداد جلسات می­تواند از چند بار در هفته تا چند بار در ماه، متفاوت باشد.

مراکز درمانی که برای این‌کار طراحی شده‌­اند، محیطی آرام و بدون استرس را برای بیماران فراهم می‌­کنند.

به این صورت که برای انجام شیمی درمانی سرپایی، اتاقکی برای هر شخص در نظر گرفته می­‌شود که در آن بیمار بر روی صندلی مخصوص می­‌نشیند و پرستار و یا پزشک متخصص مرکز درمانی، داروهای مورد نیاز بیمار را در به صورت وریدی به او تزریق می­‌کنند.

همچنین در این اتاقک‌­ها برای همراهان بیمار نیز جایی در نظر گرفته شده است تا در طول مدت دریافت داروها، همراهان در کنار بیمار قرار گرفته و به او دلگرمی بدهند.

بیمار در طول مدت انجام این پروسه می­تواند کارها و فعالیت‌­های مختلفی را انجام دهد، چرا که در این پروسه از داروهای مسکن و بی‌هوشی استفاده نمی‌­شود و شخص در طول انجام پروسه هوشیار خواهد بود.

از فعالیت­‌های مفیدی که بسیاری از مراجعین از آن­ها بهره‌­مند می‌­شوند می­توان به خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی و یا تماشای فیلم و سریال اشاره کرد.

تهوع و استفراغ در کموتراپی

از اصلی‌­ترین عوارض کمو تراپی در بیماران تحت درمان، تهوع و استفراغ است که می­تواند قبل، بعد و در طول پروسه درمان برای بیمار ایجاد شود.

در بعضی بیماران، بعد از آن که چندین جلسه را پشت سر می­‌گذارند، امکان دارد تهوع و استفراغ قبل از آغاز جلسات درمانی برای آن­ها پیش بیاید که به آن تهوع و استراغ مقدماتی می­‌گویند.

هرچه تعداد جلسات درمانی بیشتر باشد، احتمال بروز این عوارض در بیماران بیشتر خواهد بود. اگر بیمار ۳ یا بیشتر از فاکتورهای زیر را شامل شود، احتمال بروز تهوع و استفراغ در او بیش از پیش خواهد بود:

  • بیمار دچار تهوع و استفراغ و یا احساس گرمی بعد از انجام جلسات شیمی درمانی خواهد بود.
  • اشخاصی که جوان‌تر از ۵۰ سال باشند.
  • احتمال بروز این مشکلات در خانوم‌­ها بیشتر است.
  • بیمار احساس اضطراب بسیار زیادی را در طول جلسات درمانی تجربه کند.

هرچه این علائم زودتر بروز پیدا کند، احتمال موفقیت آمیز بودن درمان بیشتر است. متخصصین و تیم مراقبتی برای کاهش علائم و یا رفع آن جهت تسکین حال بیمار، تلاش خواهند کرد.

شدت عوارض کموتراپی

همانطور که پیش­تر به آن اشاره شد، تهوع و استفراغ از شایع‌­ترین عوارض شیمی درمانی هستند که در طول شیمی درمانی برای بیماران رخ می‌­دهد. این که این عوارض هرچند وقت یکبار ایجاد شود و شدت آن چقدر باشد، به موارد زیر بستگی دارد:

  1. داروی خاصی که بیمار در طول کموتراپی دریافت می‌کند.
  2. دوز دارویی که برای بیمار تجویز شده است.
  3. مدت زمان دوره‌­های درمانی و این موضوع که هر چند وقت یکبار این داروها برای بیماران تجویز می­‌شوند.
  4. نحوه تجویز دارو نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که تزریق دارو به صورت وریدی می­تواند عارضه‌­های بسیار شدیدتری را نسبت به مصرف خوراکی آن برای بیماران ایجاد کند.
عوارض کموتراپی

کنترل عوارض کموتراپی

در اکثر مواقع متخصصین برای از بین بردن عوارض از داروهای ضد تهوع استفاده‌ می­‌کنند تا بیماران در طول انجام پروسه درمان، کمتر از بروز این عوارض رنج ببرند.

مشخص نیست که بهتر است بیماران از داروهای ضدتهوع در ۵ روز اول دوره درمان استفاده کنند و یا در کل طول پروسه درمان این داروها را مصرف کنند، در این امر پزشک با در نظر گرفتن تمامی جوانب مشخص می­‌کند که چگونه باید از این داروها استفاده کرد.

بهترین پزشکان کموتراپی

علاوه بر مصرف داروهای ضدتهوع و استفراغ، از متودهای غیردارویی نیز می­توان برای کاهش این عوارض استفاده کرد.

 این متودها شامل:

  • تغییر رژیم غذایی بیمار
  • طب سوزنی جهت تسکین عوارض بیماری
  • متودهای آرامش‌­بخش مثل هیپنوتیزم تحت نظر روانپزشک

کموتراپی کبد

متاسفانه بیشتر داروهای مورد استفاده در کموتراپی، تاثیرات چشمگیری بر روی سرطان کبد ندارند اما به طور کلی متخصصین با ترکیب چند دارو نتایج مطلوب‌­تری از درمان‌­های تک دارویی می‌­گیرند.

 با این حال این ترکیبات دارویی در سرطان کبد فقط به کوچکتر شدن بعضی تومورها کمک می­کند و تاثیر خود را بعد از مدت کوتاهی از دست می­دهد.

داروی کموتراپی به سه طریق برای بیمار تجویز می‌­شوند که در ادامه به آن­ها می‌­پردازیم:

  • سیستمیک:

در این روش، داروهای ضدسرطانی به صورت داخل وریدی و یا به صورت خوراکی وارد بدن فرد می­‌شوند. این داروها با وارد شدن به گردش خون سیستمیک، بر همه‌­ی قسمت‌­های بدن تاثیر می­‌گذارند. این نوع درمان بیشتر برای سرطان‌­هایی کاربردی است که متاستاز داده‌­اند.

  • منطقه­‌ای:

در این نوع، داروها به شریانی از بدن تزریق می­‌شوند که به سمت آن ارگانی از بدن حرکت می‌­کند که دچار تومورهای بدخیم شده است و در این جا ارگان موردنظر کبد است.استفاده از این روش موجب موثرتر شدن درمان و همچنین کاهش عوارض جانبی ناشی از داروی کموتراپی در سایر نقاط بدن خواهد شد.‌

  • تزریق دارو به شریان کبدی:

متخصصین با مطالعات بسیار به این نتیجه رسیده­‌اند که در سرطان­‌های کبدی می­توانند داروهایی با دوز بالاتر را از طریق شریان کبدی تزریق کنند تا این داروها تاثیر مستقیمی بر روی کبد اعمال کنند و تومورها و سلول­‌های سرطانی این ارگان را از بین ببرند. در حال حاضر، موثرترین متود کموتراپی برای سرطان کبد تزریق آن به شریان کبد است .

کلام آخر

شاید کلیشه‌ای باشد اما بدانید سرطان پایان مسیر نیست، چیزی که در این مسیر مهم است روحیه‌ی جنگندگی و امید شما به بهبودی است، پس امیدوار و قوی بمانید.

هدف ما در سایت بای بای سرطان این است که شما بتوانید امیدتان را تا زمان بهبودی از بیماری زنده نگه دارید.

سوالات متداول کموتراپی

منابع:

برچسب ها:

به این مقاله چند ستاره میدهید؟

این مطلب را به دوستان خود پیشنهاد دهید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بروزترین مقالات

سایکوانکولوژی

سایکوانکولوژی چیست؟

1403-09-17
بستن سوتین در خواب

آیا بستن سوتین در خواب خطرناک است؟

1403-09-15
قهوه؛ مضرترین نوشیدنی برای حنجره و حلق

قهوه؛ مضرترین نوشیدنی برای حنجره و حلق

1403-09-13